Search results

1

Interpretacje gniewu we współczesnej refleksji o duchowości

100%

Rybicki A.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 34

421-435

EN

This article draws attention to the most important aspects of the theme of anger as found in contemporary reflections on the spiritual life. The issues discussed are questions of terminology, the problem of the nature of anger, and the importance of anger within Christian spiritual life. The reality of anger as a destructive force raises the question of how to counter it: What is a wise strategy for reducing its destructive power? What possible correctives or remedies are also in accordance with genuine Christian spirituality? In contrast, when anger is given a positive interpretation (“righteous/holy anger”), the article presents certain conditions or criteria that can help clarify when it is possible to talk about the positive role of anger in Christian spirituality.

PL

Artykuł zwraca uwagę na wybrane aspekty gniewu we współczesnej refleksji nad życiem duchowym. Poruszone są kwestie terminologiczne, problem natury gniewu oraz znaczenie gniewu dla chrześcijańskiego życia duchowego. Gniew jako siła destrukcyjna budzi pytanie o sposoby mądrej, zgodnej z duchowością chrześcijańską strategii lub wypracowania środków zaradczych mających na celu obniżenie jego destrukcyjnej siły. Z kolei w interpretacji pozytywnej („gniew słuszny/święty”) ważne są warunki pozwalające doprecyzować, kiedy rzeczywiście można mówić o pozytywnej roli gniewu w duchowości chrześcijańskiej.

2

Danuta Piekarz, (Nie) święty gniew. Co Biblia mówi o złości? (Kraków: Wydawnictwo WAM 2019)

100%

Bąk T. B.

Verbum Vitae

|

2019

|

vol. 36

513-519

EN

The review of the book: Danuta Piekarz, (Nie) święty gniew. Co Biblia mówi o złości? (Kraków: Wydawnictwo WAM 2019). Ss. 168. PLN 24,90. ISBN 978-83-277-1642-2.

PL

Recenzja książki: Danuta Piekarz, (Nie) święty gniew. Co Biblia mówi o złości? (Kraków: Wydawnictwo WAM 2019). Ss. 168. PLN 24,90. ISBN 978-83-277-1642-2.

3

Gniew człowieka w Księdze Przysłów

84%

Demitrów A. J.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 34

87-127

EN

The article is dedicated to analysis of the statements in the Book of Proverbs concerning man’s wrath. After a preliminary depiction of the attitude of man’s wrath, the author presents the basic vocabulary, namely the nouns and verbs used by the sages of Israel to convey that hard reality. In the second part of the article, after unfolding the structure of Proverbs, particular sayings mentioning the human expression of wrath are discussed. A characteristic feature of the Book of Proverbs is depicting human attitudes in parallel, thus each of the sayings is linked to a suggested positive attitude to be embraced, so as not to yield to the negative inclination toward wrath and impulsiveness. The frequency with which the issue is raised, the variety of social contexts where it appears, as well as the great concern for positively changing the tendency of humankind toward wrath – all prove how significant and topical the subject is.

PL

Artykuł jest poświęcony analizom wypowiedzi Księgi Przysłów na temat gniewu człowieka. Po wstępnym przedstawieniu postawy gniewu człowieka autor ukazał zasadnicze słownictwo w postaci rzeczowników i czasowników, którymi posłużyli się mędrcy Izraela dla oddania tej trudnej rzeczywistości. Następnie w drugiej części artykułu zostały omówione poszczególne sentencje, w których wzmiankowana jest reakcja gniewu. Cechą charakterystyczną Księgi Przysłów jest ukazanie postaw ludzkich paralelnie, stąd każda z sentencji zawiera także sugerowaną postawę, jaką trzeba podjąć, aby nie ulec negatywnej skłonności gniewu i zapalczywości. Częstotliwość podejmowanego zagadnienia, rozmaitość kontekstów społecznych, w jakich się pojawia, oraz wielka troska o pozytywną zmianę gniewnej skłonności w człowieku świadczą o wadze i aktualności tematu.

4

O irytacji bez irytacji

84%

Szorc K.

Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN

|

2016

|

vol. 2

PL

Emocje o różnych znakach – pozytywnych i negatywnych – nie są wcale czymś dziwnym czy nieprawidłowym, wręcz przeciwnie – są ważne i potrzebne w naszym życiu. Co więcej, każdego dnia doświadczamy emocji, pod wpływem których podejmujemy takie czy inne decyzje, postępujemy w taki czy inny sposób. W artykule podjęto próbę analizy kategorii „irytacja”. Irytacja jest emocją o wyjątkowym znaczeniu społecznym, stąd rozważania przedstawione w tekście odwołują się do dorobku nauk społecznych (psychologicznych, socjologicznych).Prezentowany tekst ma charakter przeglądowy. Przedstawiono podstawowe ujęcia klasyfikacji emocji funkcjonujące w literaturze, a na tym tle usytuowano emocję irytacji (częściej określaną jako złość lub gniew). Ukazano też przyczyny oraz mechanizmy powstawania irytacji. Zwrócono również uwagę na przebieg tej emocji oraz jej społeczne funkcje.

EN

Emotions of different signs—both positive and negative—are not at all something strange or abnormal, on the contrary—they are important and necessary in our lives. What is more, every day we experience emotions, under which we make decisions, we act in one way or another. The author of the article tries to analyze the category of “irritation”. Annoyance is an emotion of exceptional public importance, hence the considerations presented in the text refer to the achievements of the social sciences (psychology, sociology). The text has a review character. The basic classifications of emotions, functioning in the literature, have been presented in the text, and on this background, the emotion of annoyance (often referred to as anger or wrath) has been located. The paper presents also the causes and mechanisms of irritation appearance. The attention has been also drawn to the course of this emotion and its social functions.

5

Gniew człowieka w Księdze Mądrości Syracha

84%

Piwowar A.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 33

93-127

EN

The article constitutes an analysis of the statements concerning man’s wrath found in the Book of Sirach. The first part of the article is a synthetic overview of the teachings of the sapiential books concerning this issue. Subsequently, the semantic field of wrath in the Book of Sirach is analyzed (namely the words derived from the roots ὀργ, θυμ and μηνι), with special attention paid to the etymology of specific words expressing wrath (nouns, verbs and adjectives). Further, the article focuses on reasons for anger as presented by Sirach, as well as on characters in the text that are prone to wrath. The final section offers a discussion of the consequences of wrath, preventive measures against outbursts of rage, and steps that might be taken to shield oneself from the wrath of others.

PL

Artykuł poświęcony jest analizie wypowiedzi Księgi Mądrości Syracha na temat gniewu człowieka. Na początku w sposób syntetyczny autor przedstawił nauczanie ksiąg mądrościowych na temat gniewu ludzkiego. Następnie omówił pole semantyczne gniewu w Syr (słowa pochodzące od rdzeni ὀργ, θυμ i μηνι) koncentrując się na etymologii poszczególnych słów wyrażających gniew (rzeczowników, czasowników oraz przymiotników). W dalszej części artykułu ukazał przyczyny gniewu, o których mówi Syrach oraz wskazał, kto według mędrca podlega gniewowi. Następnie przedstawił skutki gniewu według Syr, środki zaradcze, które pozwolą ustrzec się przed wybuchem gniewu, a na końcu wskazał, co należy czynić, aby ustrzec się gniewu ze strony innych ludzi.

6

Czy gniew zawsze jest grzechem?

84%

Królikowski J.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 33

445-461

EN

The question of wrath constitutes an essential problem which for centuries has found its place at the centre of philosophical and theological reflection. Wrath has been described as one of the most destructive of spiritual vices. Assuming this point of view, Christian tradition posed a question long ago as to whether such a unilateral answer is sufficient. Consider that even God is sometimes wrathful, that Christ focused his wrath on the merchants in the temple, and that man and the world will suffer His wrath on the day of judgment. Saint Gregory the Great stated explicitly that wrath, used in a just cause, may be a manifestation of zeal. Saint Thomas Aquinas, in the context of medieval tradition, which devoted a lot of attention to capital vices, demonstrated coherently that wrath can be decent, and in some cases plays an irreplaceable role. Therefore, even a “holy wrath” is possible.

PL

Zagadnienie gniewu, którym od wielu wieków zajmuje się refleksja filozoficzna i teologiczna, stanowi jeden z bardzo ważnych tematów moralnych. Już filozofia starożytna dokonała jego opisu, a w oparciu o niego zawsze potępia gniew jako jedną z wyjątkowo destrukcyjnych wad duchowych. Tradycja chrześcijańska, przyjmując takie ujęcie, bardzo wcześnie postawiła pytanie, czy taka jednostronna odpowiedź jest wystarczająca. Przecież także Bóg gniewa się: Chrystus rozgniewał się na kupców świątyni i z gniewem dokona osądu człowieka oraz świata. Już św. Grzegorz Wielki wyraźnie stwierdził, że gniew w słusznej sprawie może być wyrazem gorliwości. Św. Tomasz z Akwinu, w kontekście tradycji średniowiecznej, która wiele uwagi poświeciła wadom głównym, spójnie wykazał, że może istnieć gniew godziwy, a w niektórych wypadkach odgrywa on wprost niezastąpioną rolę, a więc jest możliwy nawet „święty gniew”.

7

Terminologia gniewu w Septuagincie

67%

Strzałkowska B.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 34

169-189

EN

The article discusses selected aspects of “anger” terminology in the Greek Bible. The Septuagint basically uses two terms to express anger, θυμός and ὀργή, and rarely any others. The two words are used in the LXX interchangeably, it seems to express both the wrath of God and the wrath of people and animals. The article discusses both of these key terms, along with their etymology and occurrence within classical Greek literature, recognizing that the terminology of the LXX is based both upon those classical texts – which often refer to the theme of “anger”, starting with the oldest known Greek texts – as well as on the Jewish tradition, incorporating many so-called “Hebraisms” and expressions characteristic of the Hebrew Bible. In addition, the article shows that the LXX terminology regarding anger also had an influence on the New Testament, on both a terminological and conceptual level.

PL

Niniejszy artykuł omawia wybrane aspekty terminologii dotyczącej gniewu w Biblii Greckiej. Septuaginta używa zasadniczo dwóch terminów określających gniew: θυμός i ὀργή (bardzo rzadko innych). Oba używane są w LXX zamiennie i, jak się wydaje, bez żadnego klucza zarówno na określenie gniewu Boga, jak i ludzi oraz zwierząt. Artykuł omawia oba terminy wraz z ich etymologią i występowaniem w klasycznej literaturze greckiej, ukazując, że słownictwo LXX nawiązuje zarówno do klasycznej filozofii i literatury (gdzie temat gniewu jest podejmowany niejednokrotnie, już w najstarszych pismach), jak i do tradycji żydowskiej (używając w przekładzie hebraizmów i charakterystycznych dla Biblii Hebrajskiej zwrotów). Artykuł ukazuje zarazem, że na poziomie terminologicznym i pojęciowym terminologia LXX dotycząca gniewu wywarła wpływ także na Nowy Testament.

8

Ugarycka idea boskiego gniewu

67%

Mrozek A. I.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 33

129-152

EN

The idea of God's wrath – and in the Ugaritic religious tradition, the anger of the deities – is fairly widely attested and illustrated in ancient narrative texts. From the perspective of the ideological space, one can point to two different spheres in which it was situated: the theosphere, or the world of deities, and an anthroposphere, a set of ideas expressing the world of people. In this study, selected texts from the Baal Cycle and from the poems Kirta and Aqhat have been presented and analyzed, their division and order of presentation based on the distinction between the divine and human spheres. In scenes where the theme of divine anger appears, elements of this anger are examined as to its causes, through the stages of its implementation, to the consequences. An attempt was made to situate these motifs within the theological or mythological context proper to each. In the theosphere, the anger adopts connotations, above all the theomachia ones with a certain reference to cosmogonic aspects. Meanwhile, in the world of people, anger situates itself in a theophany-like context in the case of Anat, and a ritual context in the case of Athirat. The wrath of the deities expresses one aspect of the relationship between them but is also a special attribute of particular deities.

PL

Idea gniewu bożego, a w ugaryckiej tradycji religijnej gniewu bóstw, jest w miarę szeroko poświadczona i zobrazowana w tekstach o charakterze narracyjnym. Z perspektywy przestrzeni ideowej można wskazać na dwie odmienne sfery, w których idea ta została usytuowana. Jedną jest „teosfera”, czyli świat bóstw, a drugą „antroposfera”, czyli zespół idei wyrażających świat ludzi. W niniejszym opracowaniu zostały przedstawione i przeanalizowane wybrane teksty z Cyklu Baala oraz z poematów Kirta i Aqhat. Ich podział oraz kolejność są oparte na wzmiankowanym rozróżnieniu sfery boskiej i ludzkiej. Przywołane i przeanalizowane zostały sceny, w których pojawia się motyw boskiego gniewu. Na ich podstawie zostały wydobyte różne elementy tego gniewu, poczynając od jego przyczyn, poprzez etapy jego realizacji, aż po konsekwencje. Została również podjęta próba usytuowania tych motywów we właściwym mu kontekście teologicznym lub mitologicznym. W „teosferze” gniew przyjmuje konotacje przede wszystkim związane z walką bóstw, czyli teomachijne, z pewnym nawiązaniem do aspektów kosmogonicznych. Tymczasem w świecie ludzi gniew sytuuje się w kontekście, do pewnego stopnia, teofanicznym w przypadku Anat oraz rytualnym w przypadku Aszirat. Gniew bóstw wyraża jeden z aspektów relacji pomiędzy nimi i stanowi ponadto ważny atrybut wybranych bóstw.

Refine search results

7 Verbum Vitae

1 Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN

1 Bąk T. B.

1 Demitrów A. J.

1 Królikowski J.

1 Mrozek A. I.

1 Piwowar A.

1 Rybicki A.

1 Strzałkowska B.

1 Szorc K.

1 2019

6 2018

1 2016

Interpretacje gniewu we współczesnej refleksji o duchowości

Danuta Piekarz, (Nie) święty gniew. Co Biblia mówi o złości? (Kraków: Wydawnictwo WAM 2019)

Gniew człowieka w Księdze Przysłów

O irytacji bez irytacji

Gniew człowieka w Księdze Mądrości Syracha

Czy gniew zawsze jest grzechem?

Terminologia gniewu w Septuagincie

Ugarycka idea boskiego gniewu