Search results

1

Wykładnia przepisów w zakresie udziału społeczeństwa w ochronie środowiska – wybrane problemy

100%

Barczak A., Ogonowska A.

Studia Prawnicze KUL

|

2018

|

issue 3

7-28

EN

The article presents some selected problems related to the interpretation of legal regulations concerning public participation in environmental protection. Particular attention was given to the more important terms related to the titular issue. It is important to highlighted, that doubts concerning the accordingly application of legal provisions in proceedings requiring public participation were also considered.

PL

Artykuł prezentuje wybrane problemy związane z interpretacją przepisów dotyczących partycypacji publicznej w ochronie środowiska. Analizie zostały poddane ważniejsze pojęcia związane z tytułową problematyką. Zwrócono uwagę również na wątpliwości dotyczące odpowiedniego stosowania przepisów prawnych w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa.

2

Odstąpienie od rezultatów wykładni językowej w prawie karnym (na kanwie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2009 r., I KZP 35/08)

88%

Kmąk K.

Studenckie Zeszyty Naukowe

|

2019

|

vol. 22

|

issue 42

EN

The article describes situations in which it is permissible to depart from the results of a linguistic interpretation. L. Morawski enumerated these situations. Then Supreme Court adapted it in penal law. However, it has been accused that acceptance of such proceedings leads to acceptance of the law-making interpretation. The analysis of the these cases leads to the conclusion that departure from the results of the linguistic interpretation in criminal law is generally acceptable, as long as it does not constitute an interpretation that is not favorable for the perpetrator and is based on system and functional interpretation.

PL

Artykuł opisuje sytuacje, w których dopuszczalne jest odstąpienie od wyników wykładni językowej. Te przypadki wyliczył L. Morawski, co następnie zostało zaadaptowane przez Sąd Najwyższy na gruncie prawa karnego. Spotkało się to jednak z zarzutem, iż akceptacja takiego postępowania prowadzi do zaakceptowania wykładni prawotwórczej. Analiza powyższych przypadków prowadzi do wniosku, że wyjście poza wykładnię językową w prawie karnym jest generalnie dopuszczalne, o ile nie stanowi wykładni rozszerzającej na niekorzyść sprawcy i ma oparcie w wykładni systemowej i funkcjonalnej.

3

Założenie o racjonalności prawodawcy w procesie wykładni w prawie spółek

75%

Podleś M.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 2

457 - 466

PL

Założenie o racjonalności prawodawcy pełni w obszarze wykładni prawa istotną funkcję, szczególnie w dobie „inflacji przepisów” (będącej zaprzeczeniem istotnej dla obrotu gospodarczego stałości), nie najlepszej legislacji, często pozbawionej spojrzenia systemowego, i wobec złożoności elementów stosunków prawnych oraz faktycznych w obszarze spółek z jednej strony, a z drugiej strony zadań, które przynależą do regulacji prawa spółek dla bezpieczeństwa obrotu i jego uczestników oraz wspierania inwestycji. Założenie o racjonalności prawodawcy (oraz elementy treściowe na to założenie się składające) jako wytwór nauki prawa powinno dać podmiotom stosującym prawo (a zatem praktykom) narzędzie do stosowania przepisów w sposób właściwy i dostosowany do uwarunkowań danego stanu faktycznego. Na przykładach wybranych orzeczeń jest widoczne, że sądy, sięgając po to założenie, często skupiają się tylko na jakimś jednym jego aspekcie lub opierają się na samym pojęciu racjonalności. Stosowanie założenia o racjonalności prawodawcy nie powinno jednak prowadzić do sytuacji, w których podmiot stosujący prawo zamiast dostarczyć uzasadnienia przyjętej w rezultacie wykładni oceny prawnej blankietowo odwołuje się do tego założenia, nie podejmując żadnego wysiłku opisania, jak poszczególne elementy treściowe na to założenie się składające, powinny w konkretnym przypadku wpływać na rozumienie przepisów, szczególnie jeśli ma ono odbiegać od ich literalnego brzmienia.

EN

The notion of law-maker’s rationality has to play a paramount fulfilling role in the area of law’s interpretation, concerning commercial law in Poland, especially facing a contemporary epoch of ‘overdone legal provisions‘. The notion of law-maker’s rationality (including the textual contents underpinning such a notion) would rather provide the actors who use to apply the law (so: mostly the actors with practical approach) with an ‘appliance’ for their realization of legal provisions in a proper and most fact-conform way considering any sets of factual circumstances in concrete cases. Choosing of court rulings as parade examples makes us perceive that the courts — during their reference to such a notion — focus on the only one aspect of that notion or they just rely generally on the notion of rationality (as a whole). The model application of the notion of law-maker’s rationality would rather not lead to any situation where the actor who uses to apply the law could make reference to such a notion in a blank way instead of providing the justification speaking for their legal opinion (interpretative output). The actor (-s) is (are) not open to resign from any effort to might be in a position to describe on how the particular elements (constituting such a notion in textual aspect) do influence the applicable understanding of said legal provisions in their concrete case.

4

Interpretacja postanowień konwencji międzynarodowych zawierających normy o charakterze cywilnoprawnym

75%

Wesołowski K., Ambrożuk D.

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

|

2017

|

issue 24

165-176

EN

International conventions governing civil-law relationships are established as a result of compromise between various legal systems. Their terminology, as well and the institutions regulated by them are not always coherent with those deriving from the domestic legal systems. Therefore, it is necessary to apply different rules of interpretation to this type of regulations. The purpose of the paper is to answer the question to what extent the rules of interpretation, in particular language interpretation, developed in the jurisprudence, may be applied to civil law regulations included in the international conventions. The paper also aims at determining in what measure the rules of interpretation of international conventions arising from the Vienna Convention on the Law of Treaties may be useful for the same purpose.

5

Kilka uwag o przydatności narzędzi lingwistyki kognitywnej do rozróżnienia wykładni rozszerzającej i wnioskowania przez analogię

63%

Wojtczak S.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2017

|

vol. 1(14)

125-140

PL

Artykuł jest propozycją dyskusji nad przydatnością narzędzi lingwistyki kognitywnej do zastosowań prawniczych, zwłaszcza w zakresie wykładni i rozumowań prawniczych. Językoznawstwo kognitywne to rozwijający się od lat 70-tych XX w. kierunek językoznawstwa i nauk kognitywnych badający język, umysł i współzależności między nimi. Analiza przykładów z obowiązującego prawa przeprowadzona za pomocą różnych koncepcji należących do lingwistyki kognitywnej (prototypów, kategorii radialnych, wyidealizowanych modeli kognitywnych, metafory konceptualnej) jest tu podstawą do sformułowania postulatów dotyczących sposobu rozumienia i rozróżniania wykładni rozszerzającej i analogii. Przykłady i postulaty pozwalają jednocześnie wyodrębnić te zmiany językowe, jakie nieuchronnie zachodzą w czasie, które powinny zostać uznane za domenę wykładni językowej.

EN

The paper is the proposal of the discussion upon the utility of the cognitive linguistics’ tools for legal application, especially within the field of legal interpretation and legal reasoning. Cognitive linguistics is the school of linguistics and cognitive science, developing from 1970s of the XX century, researching on language and mind and their intersection. The analysis of the instances originating in the Polish law in force, made by the means of different concepts of cognitive linguistics (prototypes, radial categories, idealized cognitive models, conceptual metaphors) is here the basis to formulate some postulates concerning the way of understanding and differentiation between extensive interpretation and analogy. The instances and postulates simultaneously let one distinguish those linguistic changes, which inevitably occur in time, and which should be recognised as the domain of linguistic interpretation.

6

O różnym pojmowaniu intencji prawodawcy w dyskursie anglosaskim – analiza poglądów Stanleya Fisha, Larry’ego Alexandra, Jeffreya Goldsworthy’ego, Richarda Ekinsa oraz Victorii Nourse

63%

Boike P. A.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2023

|

vol. 37

|

issue 4

15-26

EN

The intention of the legislature, as a constitutive concept for intentionalism, is understood very differently by representatives of this trend and not only by them. The aim of this study is to familiarize the Polish reader with how intentions are understood by five authors: Stanley Fish, Larry Alexander, Jeffrey Goldsworthy, Richard Ekins, and Victoria Nourse, as well as to conduct a comparative analysis of their views. This involves the use of a theoretical method consisting in the description of concepts and an attempt to compare them. In the light of the findings, it should be emphasized that Victoria Nourse’s views are more in line with the assumptions of purposivism than intentionalism. Stanley Fish and Larry Alexander represent a radical variety of intentionalism, on whose basis, due to radical ontological assumptions, it is not possible to build any methods of interpretation capable of practical application. Not so with Jeffrey Goldsworthy and Richard Ekins, who assume that the legislature acts in accordance with “simple common sense”.

PL

Intencja prawodawcy jako konstytutywne pojęcie dla intencjonalizmu bywa bardzo różnie rozumiane przez przedstawicieli tego nurtu i nie tylko przez nich. Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie polskiemu czytelnikowi pojmowania intencji przez pięcioro autorów: Stanleya Fisha, Larry’ego Alexandra, Jeffreya Goldsworthy, Richarda Ekinsa oraz Victorię Nourse, a także przeprowadzenie analizy porównawczej ich poglądów. Wiąże się to ze stosowaniem metody teoretycznej polegającej na opisie koncepcji i próbie ich porównania. W świetle poczynionych ustaleń należy podkreślić, że poglądy V. Nourse wpisują się raczej w założenia purpozywizmu niż intencjonalizmu. Stanley Fish oraz Larry Alexander reprezentują radykalną odmianę intencjonalizmu – na gruncie której ze względu na radykalne założenia ontologiczne nie jest możliwe zbudowanie na metody interpretacji mogącej znaleźć zastosowanie w praktyce. Inaczej jest w przypadku Jeffreya Goldsworthy oraz Richarda Ekinsa, którzy przyjmują założenie o tym, że prawodawca działa zgodnie ze ,,zwykłym zdrowym rozsądkiem”.

7

Wykładnia in dubio pro naturam w prawie polskim

63%

Rakoczy B.

Studia Prawnicze KUL

|

2018

|

issue 2

87-99

EN

Fully justified reasons exist to consider the interpretation according to the lawas it stands, applying the precautionary principle in dubio pro naturam (when indoubt, decide in favour of the environment). Arguments for and against areweighty but perhaps with more favour to intergenerational thinking, which isconducive to the interpretation in favour of the environment. Perhaps, the principleof sustainable development will be a normative reference point for this directiveof interpretation. Perhaps, it is finally time to consider if the particular interestof an individual, although very important, should not be treated inferior tothe health and life of all people and, ultimately, also of such an individual.

PL

Istnieją w pełni uzasadnione podstawy, aby de lege lata podjąć rozważania nad wykładnią in dubio pro naturam. Argumenty przemawiające za i przeciw są ważkie, ale chyba szala przechyla się w stronę myślenia międzypokoleniowego, a to sprzyja wykładni na korzyść środowiska. Być może właśnie zasada zrównoważonego rozwoju będzie stanowiła normatywny punkt wyjścia dla tej dyrektywy wykładni. Być może czas wreszcie rozważyć, czy partykularny interes jednostki, choć niezwykle ważny nie powinien ustąpić interesowi zdrowia i życia ogółu i docelowo także i tej jednostki?

8

Dynamika prawa ochrony środowiska a jego wykładnia - uwagi na tle przepisów U.C.P.G.

63%

Barczak A., Ogonowska A.

Studia Prawnicze KUL

|

2018

|

issue 2

7-25

EN

The article presents some selected legal problems arising from the amendment of The Act on maintaining cleanliness and order in municipalities. The attention was paid first of all to the changes that entered into force after January 1, 2017. Doubts concerning the fees in the field of municipal waste management andthe term „municipal waste” were also considered.

PL

Artykuł prezentuje wybrane problemy prawne powstałe na skutek nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Uwaga zwrócona została przede wszystkim na zmiany, które weszły w życie po 1 stycznia 2017 r. Rozważaniom poddano także wątpliwości związane z opłatami w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi oraz pojęciem „odpad komunalny”.

9

Wykładnia rozszerzająca prawa ochrony środowiska jako szczególnej gałęzi prawa

63%

Przybojewska I.

Studia Prawnicze KUL

|

2018

|

issue 2

67-85

EN

The subject of the present article is an analysis of the role of extensive interpretation within the framework of environmental law. Although, depending on adopted attitude with regard to terminology, independence of environmental law as a separate branch of law is viewed divergently in the doctrine, there are no doubts as to possession, by the environmental law, of an array of characteristic features that differentiate it amongst other fields of law. In particular, there may be mentioned presence of its own principles (like „polluter pays” principle or principle of prevention, as well as precautionary principle) or use of marketbased instruments. Environmental law is also the field which is being shaped both under the influence of law of the European Union, as well as the influence of domestic legal order. That leads to a situation in which within the framework of environmental law there is a clash of various trends concerning interpretation of law, i.e. primacy of literal interpretation, traditionally assumed with regard to Polish law, and, on the other hand, emphasis put on teleological interpretation, demonstrated in jurisprudence of the European Court of Justice.The latter trend is strengthened by the impact of principles and values which lie at the heart of environmental law. That leads to interesting results in legal interpretation.

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza roli wykładni rozszerzającej w ramach prawa ochrony środowiska. Jakkolwiek w zależności od przyjętej konwencji terminologicznej różnie ocenia się samodzielność prawa ochrony środowiska jako odrębnej od innych gałęzi prawa, nie ulega jednak wątpliwości, że prawo ochrony środowiska wykazuje szereg cech charakterystycznych, które odróżniają je od innych dziedzin. Jest to w szczególności obecność własnych zasad (jak zasada „zanieczyszczający płaci” czy zasada prewencji i zasada przezorności) czy wykorzystanie rynkowych instrumentach ochrony środowiska. Jest to zarazem obszar, który kształtuje się zarówno pod wpływem unijnego, jak i krajowego porządku prawnego. Powoduje to, że w ramach prawa ochrony środowiska następuje ścieranie się różnych tendencji dotyczących wykładni prawa, to jest z jednej strony prymatu wykładni literalnej, tradycyjnie przyjmowanego w odniesieniu do prawa polskiego, a z drugiej strony, nacisku na wykładnię celowościową, widocznego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ta ostatnia tendencja ulega wzmocnieniu poprzez oddziaływanie zasad i wartości leżących u podstaw prawa ochrony środowiska, co prowadzi do interesujących rezultatów interpretacyjnych.

10

Trudności w Polsce z sądową aplikacją przepisów dotyczących processus brevior coram Episcopo (małżeństwo, nieważność, proces, wykładnia, stosowanie prawa)

63%

Bartczak A.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2019

|

vol. 28

|

issue 3

37-48

EN

Pope Francis promulgated the new law in m.p. Mitis Iudex Dominus Iesus on the canonical marriage process. He introduced a shortened trial before the bishop. The application of law shows that this type of process is rarely used. What is the reason? Are we dealing with the problem of law interpretation or application? The author analyzes the issues. In his conclusions he indicates that the greatest difficulty is to determine the facts that affect the possibility of applying can. 1683 Code of Canon Law (MIDI).

11

Aksjologia zewnętrzna klauzul generalnych obowiązujących w polskim prawie podatkowym

63%

Münnich M.

Studia Prawnicze KUL

|

2021

|

issue 2

153-168

EN

The aim of this article is to present non-legal criteria belonging to the area of extra-legal axiology, which refer to the course of interpretation of general clauses regulated in tax law. The legitimacy of undertaking the type of research results from the fact that for several years the legislator has more and more often encoded general clauses of various constructional terms in various types of tax and legal norms. Unfortunately, both the reasons for the legislator’s use of these legal categories, which are typical for private law, and the very content of such fuzzy returns regulated in tax law, are not always rationally justified in a convincing manner. A consequence of this phenomenon are difficulties related to the specification of the appropriate values and non-legal standards in specific facts. The article shows that the various types of general clauses regulated in tax law, regardless of their types, oscillate around the protection of two general different goods: public and individual.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie kryteriów pozaprawnych należących do obszaru aksjologii zewnętrznej, do których odsyłają w toku wykładni klauzule generalne unormowane w przepisach prawa podatkowego. Zasadność podejmowania tego typu badań wynika stąd, że od kilku lat ustawodawca coraz częściej w normach podatkowo-prawnych koduje różnorodne pod względem konstrukcyjnym klauzule generalne. Niestety zarówno przyczyny sięgania przez prawodawcę po te typowe jednak dla prawa prywatnego kategorie prawne, jak i sama treść uregulowanych w prawie podatkowym tego rodzaju zwrotów nieostrych nie zawsze jest uzasadniana w sposób racjonalny i przekonujący. Konsekwencją tego zjawiska są trudności związane z doprecyzowaniem w konkretnych stanach faktycznych właściwych wartości i norm pozaprawnych. W artykule wskazano, że unormowane w przepisach prawa podatkowego różnego rodzaju klauzule generalne niezależnie od ich rodzajów oscylują wokół ochrony dwóch generalnych różnych dóbr: publicznego i jednostkowego.

12

Sądy administracyjne – interpretacja ustaw czy Konstytucji RP?

63%

Klimiuk W.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2022

|

vol. 8(312)

44-53

EN

The publication is devoted to the new line of case low, emerging on the basis of a series of rulings of administrative courts on the issue of the decommunization act, in the field of analyzing judicial review. The text analyzes the literal, grammatical, systemic, teleological and pro-constitutional interpretations used by the courts. As a result it had to be concluded that, in fact, none of the above-mentioned interpretations were correctly applied. The Provincial Administrative Court in Warsaw and the Supreme Administrative Court actually assessed the compliance of the statutory provision with the Constitution and consequently interpreted it in a way that made its application impossible. Such practices should be considered to be harmful in the context of the continental system of statutory law.

PL

Publikacja została poświęcona wyłaniającej się na podstawie serii orzeczeń sądów administracyjnych w kwestii ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki1 (tzw. ustawa dekomunizacyjna) nowej linii orzeczniczej w zakresie analizy zgodności przepisu ustawy z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.2 W tekście przeanalizowano użytą przez sądy wykładnię literalną, gramatyczną, systemową, celowościową i prokonstytucyjną. W efekcie tego zabiegu należało uznać, że de facto żadna z wymienionych wykładni nie została ostatecznie prawidłowo zastosowana. Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Warszawie oraz Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) dokonały faktycznie oceny zgodności przepisu z Konstytucją RP i ostatecznie zinterpretowały go w sposób uniemożliwiający jego zastosowanie. Zabieg taki należy uznać za szkodliwy w kontekście konty nentalnego systemu prawa stanowionego.

13

Z problematyki wykładni aktów prawa Unii Europejskiej na przykładzie umowy dostawy produktów rolnych

63%

Okurowska A.

Przegląd Prawa Rolnego

|

2022

|

issue 2(31)

27-43

IT

L’articolo si propone di determinare se, alla luce delle disposizioni del diritto dell’UE, la clausola di risoluzione del contratto o di recesso debba essere obbligatoriamente contenuta nel contratto di fornitura di prodotti agricoli. Le considerazioni sono state svolte sulla base dei canoni interpretativi del diritto dell’UE. L’interpretazione grammaticale, comprensiva di diverse lingue ufficiali dell’UE, non ha portato a conclusioni univoche. Mentre i metodi interpretativi non linguistici hanno condotto a risultati assai sorprendenti, distanti dal significato letterale delle disposizioni che disciplinano la materia in questione. Nella parte conclusiva l’Autrice ha affermato che del contratto in oggetto devono necessariamente far parte le disposizioni di recesso, mentre quelle di risoluzione vanno obbligatoriamente inserite nei contratti a termine, nei quali le prestazioni del produttore agricolo hanno un carattere continuativo o periodico.

EN

The purpose of the deliberations was to determine whether, under the provisions of European Union law, the clause on termination or cancellation of a contract is a mandatory element of the contract for the supply of agricultural produce. The considerations were carried out pursuant to the canons of interpretation of EU law. While a grammatical interpretation, taking into account the official languages of the European Union, did not lead to a conclusive answer, extra-linguistic methods of interpretation have resulted in surprising conclusions, differing from the literal wording of the provision regulating the issue in question. In has been thus concluded that a contract for the supply of agricultural produce should contain a provision allowing its cancellation rather than termination, but such a provision ought to be mandatory only in the case of fixed-term contracts, where the performance of the agricultural producer is continuous or periodical.

PL

Celem artykułu jest ustalenie, czy w świetle przepisów prawa wspólnotowego obligatoryjnym elementem umowy dostawy produktów rolnych jest klauzula dotycząca rozwiązania lub wypowiedzenia kontraktu. Rozważania prowadzone są w oparciu o kanony wykładni prawa unijnego, z uwzględnieniem problemów różnych wersji językowych. Wykładnia gramatyczna przeprowadzona w różnych językach urzędowych Unii Europejskiej nie doprowadziła do jednoznacznych wniosków. Pozajęzykowe metody wykładni doprowadziły jednak do wniosków zaskakujących, bowiem odmiennych od literalnego brzmienia przepisu regulującego przedmiotową kwestię. W konkluzji Autorka stwierdza, że koniecznym elementem w umowach dostawy produktów rolnych winny być postanowienia dotyczące wypowiedzenia umowy, nie zaś jej rozwiązania. Klauzule te powinny być obligatoryjnie zawierane wyłącznie w przypadku umów terminowych, w których świadczenie producenta rolnego ma charakter ciągły lub okresowy.

14

Odczarować zaklęciem? Uwagi na marginesie monografii Rafała Mańko o krytycznej filozofii orzekania

51%

Wojtanowski M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2020

|

vol. 4(25)

118-126

EN

The reviewer claims that Rafał Mańko’s monograph ‘Towards a critical philosophy of adjudication. The political, ethics, legitimacy’ (Łódź, 2018) should be connected with the so called essentialist wing of postmodernism, which deals with the issues of traditional philosophy under the veil of cognitive skepticism. The review attempts to convince a reader that the author’s authoritative metaphysical statements translate into too radical program in the field of adjudication. The reviewer do not deny the necessity to ‘open’ the traditional legal domain to external arguments, however, he claim that the proposal presented in this regard by Rafał Mańko is too far-reaching.

PL

Stawiam tezę, że monografia Rafała Mańko „W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja” (Łódź, 2018) wpisuje się w tzw. esencjalistyczny odłam postmodernizmu, gdzie za fasadą sceptycyzmu poznawczego lansowane są projekty, które nie porzucają roszczeń tradycyjnej filozofii. Próbuję przekonać czytelnika, że apodyktyczne twierdzenia metafizyczne autora książki przekładają się na zbyt radykalny przekaz normatywny w zakresie orzekania. O ile nie neguję konieczności „otwarcia” tradycyjnej domeny prawniczej na argumenty zewnętrzne, o tyle uważam, że propozycja przedstawiona w tym zakresie przez Rafała Mańko jest zbyt daleko idąca.

15

Everyone has Their own Socrates

51%

Kseňák Š.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 6 (64)

555-565

PL

Prawo to konstrukcja społeczna. Koncentruje się na regulacji stosunków społecznych. Interpretację przepisów prawnych stale dostosowuje się do kontekstu społecznego. Z drugiej strony prawo silnie wpływa na rozwój społeczeństwa, wyznaczając przyszły kontekst społeczny. Konstytucja, w rozumieniu prawa podstawowego państwa, jest jednym z podstawowych prawnych wyznaczników przyszłego kontekstu społecznego każdego państwa. Konstytucja wpływa na kształt i treść przyjętych w przyszłości uwarunkowań prawnych oraz ich wykładnię. Regulacja stosunków społecznych wedle wytycznych określonych prawem stanowi efekt ludziego działania w celu uzyskania zabezpieczenia. Ten wysiłek może przynieść rezultat poprzez poszanowanie tego co już zostało osiągnięte, ponieważ ludzkość dotychczas nie stworzyła jeszcze niczego bardziej efektywnego. Każde państwo i wspólnota ponadnarodowa tworzą własny superparadygmat - identyczny światopogląd społeczeństwa. Jeśli chodzi o zmiany kontekstu społecznego, bez względu na jego przyczynę, logicznie rzecz biorąc, następuje zmiana superparadygmatu społecznego. Odpowiedzią na to jest Konstytucja i działalność sądów, mających uprawnienia obrońców konstytucyjności.

EN

Law is a social construction. It focuses on the regulation of social relations. The interpretation of legal rules is constantly adapting to the social context. On the other side, the law code strongly influences society’s development, determining the future social context. The Constitution, within the understanding of basic law in any country, is one of the basic legal determinants of the future social context of any country. The Constitution affects the form and the content of the future accepted legal determiners and their interpretation. The regulation of social relations by the legal code is about the human effort to achieve insurance in this uncertain world. This effort might bring the result respecting that humanity has not invented anything more effective yet. Any state and transnational community create own superparadigm - the identical worldview of the society. Regarding the changes of the social context, with no respect to its reason, there comes logically a change of social superparadigm. The Constitution responds to it as well as there are the activities of the courts, having the rights of constitutionality defenders.

16

Rozprowadzanie programów jako usługa telekomunikacyjna

51%

Piątek S.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2015

|

vol. 4

|

issue 7

70-85

PL

Artykuł poświęcony jest skutkom uznania usługi rozprowadzania programów za usługę telekomu-nikacyjną, co nastąpiło w wyniku orzecznictwa sądowego i zmiany stanowiska regulatora rynku. Zmiana nastąpiła w celu zapewnienia abonentom takiej ochrony, jaka przysługuje użytkownikom usług telekomunikacyjnych, choć wbrew utrwalonej, literalnej wykładni przepisów unijnych i kra-jowych. Poza oczekiwanymi zmianami dotyczącymi relacji prawnych między dostawcą usług a abonentem, ujawniły się również nieoczekiwane skutki nowej interpretacji, dla których brak od-powiedniego uzasadnienia celowościowego. Artykuł analizuje uboczne skutki tych zmian, które wykraczały zasadniczy cel nowej interpretacji oraz proponuje rozwiązania powstałych problemów, w szczególności dotyczących opłaty telekomunikacyjnej oraz pokrywania kosztu usługi powszechnej.

EN

The Article concerns the consequences of declaring the service of ‘providing television services to subscribers’ to be a ‘telecommunications service’, which resulted from judicial developments as well as from a statement of the Telecommunications Regulator. The change was meant to provide subscribers of television services with legal protection corresponding to that available to subscribers of telecommunications services, breaking free from the established, literal interpretation of EU and national law. However, apart from the expected changes concerning the relationships between service providers and subscribers, the paper shows also the unexpected results of the new interpretation which, in turn, do not have the necessary justifications. The Article analyzes the side effects of the new interpretation, which exceeded its main goal, and proposes solutions to emerging problems in particular in relation to the telecommunications fee and covering the costs of universal services.

17

Przełamanie rezultatów wykładni językowej zgodnie z zasadą nadrzędności konstytucji

38%

Kondej M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2019

|

vol. 81

|

issue 3

39-52

EN

The article analyses the possibility of adopting a pro-constitutional interpretation of legal provisions, rather than following the conclusions of linguistic interpretation focused on alternative ways of understanding the expressions used by the legislator in the content of provisions. The author argues that the principle of the hierarchy of legal acts and the supremacy of the Constitution – combined with the fact that this basic law implements an axiology in the legal system which is the basis for the functioning of a democratic state ruled by law – entails that when the literal application of a provision would lead to results contrary to constitutional principles or values, the principle lex superior derogat legi inferiori should be applied, which permits stepping outside the borders of linguistic interpretation.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza dopuszczalności przełamania rezultatów wykładni językowej – na podstawie wykładni prokonstytucyjnej – przez odejście od alternatyw interpretacyjnych wynikających z możliwego sposobu rozumienia wyrażeń użytych przez ustawodawcę w treści przepisu. Autor argumentuje w nim, że zasada hierarchiczności aktów prawnych oraz nadrzędności konstytucji w połączeniu z faktem, że ustawa zasadnicza implementuje do porządku prawnego aksjologię będącą podstawą funkcjonowania ładu demokratycznego państwa prawnego, sprawia, iż w sytuacji, gdy zastosowanie litery przepisu prowadzi do rezultatów sprzecznych z zasadami lub wartościami konstytucyjnymi, zastosowanie znaleźć powinna zasada lex superior derogat legi inferiori, co pozwala na przełamanie granicy językowej interpretacji przepisu.

Refine search results

Wykładnia przepisów w zakresie udziału społeczeństwa w ochronie środowiska – wybrane problemy

Odstąpienie od rezultatów wykładni językowej w prawie karnym (na kanwie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2009 r., I KZP 35/08)

Założenie o racjonalności prawodawcy w procesie wykładni w prawie spółek

Interpretacja postanowień konwencji międzynarodowych zawierających normy o charakterze cywilnoprawnym

Kilka uwag o przydatności narzędzi lingwistyki kognitywnej do rozróżnienia wykładni rozszerzającej i wnioskowania przez analogię

O różnym pojmowaniu intencji prawodawcy w dyskursie anglosaskim – analiza poglądów Stanleya Fisha, Larry’ego Alexandra, Jeffreya Goldsworthy’ego, Richarda Ekinsa oraz Victorii Nourse

Wykładnia in dubio pro naturam w prawie polskim

Dynamika prawa ochrony środowiska a jego wykładnia - uwagi na tle przepisów U.C.P.G.

Wykładnia rozszerzająca prawa ochrony środowiska jako szczególnej gałęzi prawa

Trudności w Polsce z sądową aplikacją przepisów dotyczących processus brevior coram Episcopo (małżeństwo, nieważność, proces, wykładnia, stosowanie prawa)

Aksjologia zewnętrzna klauzul generalnych obowiązujących w polskim prawie podatkowym

Sądy administracyjne – interpretacja ustaw czy Konstytucji RP?

Z problematyki wykładni aktów prawa Unii Europejskiej na przykładzie umowy dostawy produktów rolnych

Odczarować zaklęciem? Uwagi na marginesie monografii Rafała Mańko o krytycznej filozofii orzekania

Everyone has Their own Socrates

Rozprowadzanie programów jako usługa telekomunikacyjna

Przełamanie rezultatów wykładni językowej zgodnie z zasadą nadrzędności konstytucji