Search results

1

Teorie praw podstawowych i ich rola w wykładni konstytucji

100%

Jakuszewicz A.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej

|

2014

|

issue 4

104-135

PL

Postanowienia konstytucji regulujące prawa podstawowe charakteryzują się znacznym stopniem nieokreśloności. Z tego względu wymagają wykładni konkretyzującej, polegającej w dużej mierze na wypełnianiu ich ram normatywną zawartością. Ponieważ tradycyjne metody wykładni okazują się niewystarczające, interpretator przy realizujący to zadanie odwołuje się do określonych teorii praw podstawowych. W niniejszym opracowaniu przedstawiono najbardziej wpływowe teorie praw podstawowych oraz dokonano analizy skutków ich wykorzystywania w procesie wykładni konstytucji. Ponadto zasygnalizowano potrzebę sformułowania wiążącej interpretatora teorii praw podstawowych właściwej dla danej konstytucji, wyprowadzanej z całokształtu jej postanowień.

EN

Constitutional provisions stipulating the fundamental rights are to a great extent of an indefinite character. That is why their interpretation consists in their concretization, i.e. of their filling with normative substance. Since this cannot be done solely by means of traditional methods, an interpreter resorts to a theory of fundamental rights, which has a decisive impact on the outcome of the interpretation. The article discusses the most influential theories of fundamental rights and analyzes their implications for the interpretation of the constitution. Furthermore, the author indicates the need to draw up a theory of fundamental rights proper to the constitution in force, i.e. inferred from its provisions, that would be binding on an interpreter.

2

Nauka o dobru prawnym i jej rola w badaniu konstytucyjności regulacji prawa karnego

100%

Filipczak M.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2017

|

vol. 102

23-36

PL

W opracowaniu podjęto tematykę zastosowania nauki o dobru prawnym jako narzędzia kontroli zgodności z konstytucją regulacji o charakterze prawnokarnym. Omówiono pojęcie dobra prawnego, które wyznacza zarówno granice zewnętrzne prawa karnego, jak i granice wewnętrzne prawa karnego. Wyjaśniono, że dobro prawne powinno być rozumiane jako wartość społeczna, czyli jak interes. Podjęto również polemikę ze źle rozumianym prawem karnym interesu. Przytoczono nurt tzw. transpozytywnej nauki o dobru prawnym, która wiąże termin dobra prawnego z konstytucją. Z teoretycznego punktu widzenia podniesiono problem tzw. kryterialnej nierozstrzygalności w prawie karnym. Jako konkluzję wskazano, że art. 31 ust. 3 Konstytucji RP powinien być interpretowany w kontekście nauki o dobru prawnym.

EN

The issue of this paper is a using of theory of legal good as a tool for constitutional control in criminal law. It discussed a concept of legal good, which designates both the external borders of the criminal law and internal borders of the criminal law. It was explained that the legal good ought to be understand as social value, which means as interest. It was in dispute over a incorrectly understanding of a interest criminal law. It quoted a transpositive theory of the legal good, which assume a connection between the legal good and Constitution. With regards to theoretical point of view, in this paper was raised a criterion undecidable problem in the criminal law. In conclusion was said that art. 31 passage 3 Constitution RP ought to be interpreted in context of the theory of legal good.

3

Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP

80%

Piotrowski R.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2018

|

vol. 80

|

issue 1

215-229

EN

The essence of the democratic power established in the Constitution of the Republic of Poland is to limit this power in order to protect the rights of the individual against threats that may be posed by the rule of the majority, especially when this majority seeks to impose its values and beliefs on others. This limitation is expressed both by the principle of the separation and balance of powers and by the principle of a democratic rule of law, and above all by the principle of the inherent and inalienable dignity of man. In the light of the Constitution, the supremacy of the nation as a constitutional value is not of an absolute nature, especially in the context of the special status of human rights which is anchored in the concept of dignity. The current Basic Law, granting the supreme authority to the Polish nation, requires that the authority of that supremacy be exercised in compliance with the principles and in forms set forth in the Constitution. This means in particular, the constitutional legitimacy of the judiciary to restrict, pursuant to the provisions of the Constitution as the supreme law, the powers of other authorities, as well as the authority (sovereign) exercising its power directly. The existence of independent judiciary leads, on the one hand, to the rejection in the conception of a democratic state, of the assumption of an unlimited scope of power of the governing authority, and on the other hand, to the recognition as a determinant of democracy of only those manifestations of the will of the majority, which have a constitutional legitimacy and are therefore in line with the version of the culture of human rights as enshrined in the Basic Law and which are accepted by judges at the time of the ruling.

PL

Istotą władzy demokratycznej ustanowionej w Konstytucji RP jest ograniczenie tej władzy po to, by chronić prawa jednostki przed zagrożeniami, jakie może stworzyć panowanie większości, zwłaszcza wtedy, kiedy dąży ona do narzucenia innym swoich wartości i przekonań. Ograniczenie to wyraża zarówno zasada podziału i równoważenia władz, jak i zasada demokratycznego państwa prawnego, a przede wszystkim zasada przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. W świetle postanowień Konstytucji zwierzchnictwo Narodu jako wartość konstytucyjna nie ma absolutnego charakteru, zwłaszcza wobec zakotwiczonego w pojęciu godności szczególnego statusu praw człowieka. Obowiązująca ustawa zasadnicza, przyznając zwierzchnią władzę Narodowi, wymaga uznania za ustrojową przesłanką owego zwierzchnictwa sprawowanie go na zasadach i w formach określonych w Konstytucji. Oznacza to w szczególności konstytucyjną legitymację władzy sądowniczej do ograniczania – ze względu na postanowienia Konstytucji jako najwyższego prawa – pozostałych władz, jak też suwerena sprawującego swą władzę bezpośrednio. Istnienie niezależnego i niezawisłego sądownictwa prowadzi z jednej strony do odrzucenia w koncepcji demokracji założenia o nieograniczonym zakresie woli suwerena jako podmiotu władztwa państwowego, z drugiej zaś – do uznania za wyznacznik demokracji tych tylko przejawów woli większości, które mają legitymację konstytucyjną, a zatem zgodne są z wersją kultury praw człowieka zapisaną w ustawie zasadniczej i w czasie orzekania znajdującą akceptację sędziów.

Refine search results

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

1 Studia Prawno-Ekonomiczne

1 Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej

1 Filipczak M.

1 Jakuszewicz A.

1 Piotrowski R.

1 2018

1 2017

1 2014

Teorie praw podstawowych i ich rola w wykładni konstytucji

Nauka o dobru prawnym i jej rola w badaniu konstytucyjności regulacji prawa karnego

Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP