Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wykładnia rozszerzająca
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł jest propozycją dyskusji nad przydatnością narzędzi lingwistyki kognitywnej do zastosowań prawniczych, zwłaszcza w zakresie wykładni i rozumowań prawniczych. Językoznawstwo kognitywne to rozwijający się od lat 70-tych XX w. kierunek językoznawstwa i nauk kognitywnych badający język, umysł i współzależności między nimi. Analiza przykładów z obowiązującego prawa przeprowadzona za pomocą różnych koncepcji należących do lingwistyki kognitywnej (prototypów, kategorii radialnych, wyidealizowanych modeli kognitywnych, metafory konceptualnej) jest tu podstawą do sformułowania postulatów dotyczących sposobu rozumienia i rozróżniania wykładni rozszerzającej i analogii. Przykłady i postulaty pozwalają jednocześnie wyodrębnić te zmiany językowe, jakie nieuchronnie zachodzą w czasie, które powinny zostać uznane za domenę wykładni językowej.
EN
The paper is the proposal of the discussion upon the utility of the cognitive linguistics’ tools for legal application, especially within the field of legal interpretation and legal reasoning. Cognitive linguistics is the school of linguistics and cognitive science, developing from 1970s of the XX century, researching on language and mind and their intersection. The analysis of the instances originating in the Polish law in force, made by the means of different concepts of cognitive linguistics (prototypes, radial categories, idealized cognitive models, conceptual metaphors) is here the basis to formulate some postulates concerning the way of understanding and differentiation between extensive interpretation and analogy. The instances and postulates simultaneously let one distinguish those linguistic changes, which inevitably occur in time, and which should be recognised as the domain of linguistic interpretation.
EN
The subject of the present article is an analysis of the role of extensive interpretation within the framework of environmental law. Although, depending on adopted attitude with regard to terminology, independence of environmental law as a separate branch of law is viewed divergently in the doctrine, there are no doubts as to possession, by the environmental law, of an array of characteristic features that differentiate it amongst other fields of law. In particular, there may be mentioned presence of its own principles (like „polluter pays” principle or principle of prevention, as well as precautionary principle) or use of marketbased instruments. Environmental law is also the field which is being shaped both under the influence of law of the European Union, as well as the influence of domestic legal order. That leads to a situation in which within the framework of environmental law there is a clash of various trends concerning interpretation of law, i.e. primacy of literal interpretation, traditionally assumed with regard to Polish law, and, on the other hand, emphasis put on teleological interpretation, demonstrated in jurisprudence of the European Court of Justice.The latter trend is strengthened by the impact of principles and values which lie at the heart of environmental law. That leads to interesting results in legal interpretation.
PL
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza roli wykładni rozszerzającej w ramach prawa ochrony środowiska. Jakkolwiek w zależności od przyjętej konwencji terminologicznej różnie ocenia się samodzielność prawa ochrony środowiska jako odrębnej od innych gałęzi prawa, nie ulega jednak wątpliwości, że prawo ochrony środowiska wykazuje szereg cech charakterystycznych, które odróżniają je od innych dziedzin. Jest to w szczególności obecność własnych zasad (jak zasada „zanieczyszczający płaci” czy zasada prewencji i zasada przezorności) czy wykorzystanie rynkowych instrumentach ochrony środowiska. Jest to zarazem obszar, który kształtuje się zarówno pod wpływem unijnego, jak i krajowego porządku prawnego. Powoduje to, że w ramach prawa ochrony środowiska następuje ścieranie się różnych tendencji dotyczących wykładni prawa, to jest z jednej strony prymatu wykładni literalnej, tradycyjnie przyjmowanego w odniesieniu do prawa polskiego, a z drugiej strony, nacisku na wykładnię celowościową, widocznego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ta ostatnia tendencja ulega wzmocnieniu poprzez oddziaływanie zasad i wartości leżących u podstaw prawa ochrony środowiska, co prowadzi do interesujących rezultatów interpretacyjnych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.