Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: wzorzec tekstowy

Sort By:

Limit search:

Przekorne nawiązania do Sienkiewiczowskiego wzorca powieści historycznej w "Bohunie" Jacka Komudy

100%

Szagun D., Uniwersytet Zielonogórski Z. H. i. P. J. P., d.szagun@ifp.uz.zgora.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

2015

vol. 049

This article concerns the nature of the pattern and extent of referring to the convention in opposition to the originality of the creator being part of a trend of historical novels. The basis of this article is a historical novel by Jacek Komuda entitled “Bohun” (Lublin 2012) juxtaposed with “Trilogy” by Henryk Sienkiewicz. The comparative analysis is based on text linguistics tools, and above all on two criteria of textuality: intentionality and intertextuality. The combination of the writing workshops of two novelists is motivated by the genre (historical novel), setting in the reality of Sarmatian Poland and source base. However, a very clear division between both texts is the understanding of literary elements in historical novel, and thus the approach to historical truth. The irony mentioned in the title can be seen in conscious opposition to the proposed by Sienkiewicz and strongly rooted in Polish readership tradition pattern of historical novel written for “spirit lifting” and thus in a negative reflection of the ideological concept of Sienkiewicz. This is done by selecting the main themes of the novel – natural history of the Polish army, a negative image of the Polish gentry and ennobling image of the Cossack. The similarity between the two texts is reflected in the language realisation. In the novel by Komuda linguistic elements common in Sienkiewicz are present, specific and reproducible, obtaining the status of so-called “winged words” repeatedly documented by lexicographers by quotes from Sienkiewicz.

Akt znania – dawny gatunek urzędowy jako świadectwo porządku prawnego

70%

Bizior R.

Roczniki Humanistyczne

2015

vol. 63

issue 6: Językoznawstwo

133-150

The Witness Statement as a genre of official style of a documentary nature has been considered in the article to be old, because its formation was not a long process, lasting in the Polish language from the early 19th century, when it was introduced with the legal regulations of the Napoleonic Code, until 1945. This is one of personal status certificates that was drawn up in connection with the modern process of marriage formalization, constituting evidence of the old legal and social order and the impact of French culture. Formally, it served as a birth certificate and for this reason was subject to the rules of textual substitution of a pragmatic function, while references to the prototext became an essential textual component of the analyzed statements. The textual pattern of the nineteenth-century Witness Statement, presented in the article, formed not only on the basis of the intertextual relationship with the birth certificate, but also as a result of the influence of the architecture of old official documents, formed through the centuries. It adapted also genre-specific structural segments, the most important of which was the statement of the witnesses. Due to the circumstances of the formation and functioning of the genre, textual embodiments were characterized by some freedom relative to the textual pattern reconstructed in the study, nevertheless text standardization progressed with time.

Akt znania jako gatunek stylu urzędowego o charakterze dokumentacyjnym został w artykule uznany za dawny z tego względu, że jego kształtowanie było niedługim procesem, trwającym w polszczyźnie od początku XIX, kiedy został wprowadzony wraz z uregulowaniami prawnymi Kodeksu Napoleona, do 1945 roku. Jest to jeden z aktów stanu cywilnego, który był sporządzany w związku z nowożytnym procesem formalizacji małżeństwa, stanowiący świadectwo dawnego porządku prawno-społecznego oraz oddziaływania kultury francuskiej. Formalnie pełnił funkcję aktu urodzenia i z tej racji podlegał zasadom substytucji tekstowej o funkcji pragmatycznej, a nawiązania do prototekstu stały się istotnym składnikiem tekstowym analizowanych aktów. Prezentowany w artykule wzorzec tekstowy dziewiętnastowiecznego aktu znania kształtował się nie tylko na bazie relacji międzytekstowej z aktem urodzenia, lecz także wskutek oddziaływania architektoniki dawnych aktów urzędowych, formowanej przez wieki. Adaptował również specyficzne dla gatunku segmenty strukturalne, z których najistotniejszym było zeznanie świadków na temat osoby występującej o akt znania. Okoliczności powstania i funkcjonowania gatunku spowodowały, że realizacje tekstowe cechowały się pewną dowolnością w stosunku do zrekonstruowanego w pracy wzorca tekstowego, niemniej jednak standaryzacja tekstu postępowała wraz z upływem czasu.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

1 Roczniki Humanistyczne

1 Bizior R.

1 Szagun D.

1 Uniwersytet Zielonogórski Z. H. i. P. J. P.

1 d.szagun@ifp.uz.zgora.pl

2 2015

Search results

Przekorne nawiązania do Sienkiewiczowskiego wzorca powieści historycznej w "Bohunie" Jacka Komudy

Akt znania – dawny gatunek urzędowy jako świadectwo porządku prawnego