Search results

1

Vocabulary in autism spectrum disorders. Part 1: Research directions, areas and methods

100%

Hrycyna E.

Logopedia Silesiana

|

2021

|

vol. 10

|

issue 1

PL

Artykuł jest pierwszą częścią studium poświęconego słownictwu w zaburzeniach należących do spektrum autyzmu. W krótkim rysie historycznym autorka charakteryzuje kierunki badań nad autyzmem i ich odniesienie do zagadnień językowych, w tym słownikowych. Następnie przedstawia główne obszary badań nad leksyką w autyzmie, uwzględniając aspekt ilościowy i jakościowy – specyfika w zakresie drugiego aspektu jest dla autyzmu szczególnie charakterystyczna, ujawnia się na poziomie ekspresji i rozumienia, dotyczy zawartości słownika i głębi rozumienia znaczeń. W ostatniej części zostały wskazane główne problemy związane z przyjmowaną dotąd przez badaczy metodologią badań.

EN

This article is the first part of a study concerned with vocabulary in autism spectrum disorders. In a brief historical outline, Ewa Hrycyna describes the main directions of the research on autism and their relation to linguistic issues, including lexical ones. She then goes on to look at the main areas of the research on vocabulary in autism. Her examination takes into account both the quantitative and qualitative aspects. The latter, particularly significant for autism, is revealed at the level of expression and understanding, and concerns the vocabulary content and the depth of semantic understanding. In the final section of her article, the author identifies the main problems of the methodology which has dominated autism research so far.

2

Semantyka leksykalna w badaniach nad zaburzeniami należącymi do spektrum autyzmu

100%

Hrycyna E.

Prace Językoznawcze

|

2020

|

issue XXII/3

131–145

PL

Autorka podejmuje problem semantyki leksykalnej w zaburzeniach należących do spektrum autyzmu (ASD). Na wstępie zwraca uwagę na to, że w badaniach nad ASD semantyka jest opisywana rzadziej niż pragmatyka. Po próbie wyjaśnienia tej dysproporcji, uzasadnia potrzebę dalszych badań nad semantyką w ASD. Przechodzi do omówienia pojęć: sprawność leksykalna, sprawność semantyczna, kompetencja leksykalna, kompetencja semantyczna i odnosi je do osób z ASD, wskazując na ważną rolę aspektu jakościowego. Charakteryzuje dwie perspektywy badań nad semantyką w ASD – opisową i wyjaśniającą. Podkreśla znaczące zróżnicowanie umiejętności językowych u osób z ASD. Podaje argumenty uzasadniające wartość badań nad semantyką leksykalną w logopedii. Postuluje, by w określaniu przedmiotu badań odnosić się do wiedzy o wszystkich relewantnych językowo i kulturowo cechach leksemów. Proponuje, jakie kwestie należy uwzględnić w przyszłych badaniach: wielorakie zróżnicowanie semantyczne słownictwa; uwzględnianie relacji paradygmatycznych i syntagmatycznych; odwołanie się do tego, jak słowa znaczą. Stawia hipotezę, które grupy leksemów mogą okazać się szczególnie interesujące w badaniach nad semantyką leksykalną w ASD. Sygnalizuje problem wykorzystania teorii lingwistycznych (strukturalizmu, kognitywizmu) w logopedii.

EN

The article deals with the problem of lexical semantics disorders in autism spectrum disorder (ASD). In the introduction, it is pointed out that semantics is analysed less frequently than pragmatics in ASD research. Having attempted to explain this disproportion, the author emphasises the need for further research into semantics in ASD. Then, the concepts of lexical ability, semantic ability, lexical competence and semantic competence are discussed refering it to people with ASD. The important role of the qualitative aspect in research is indicated. The article characterizes two perspectives of research on semantics in ASD – descriptive and explanatory. It is highlighted thatpeople with ASD demonstrate considerably diverse language skills. Arguments are provided in favour of undertaking research into lexical semantics as beneficial for speech therapy theory and practice. It is postulated to take into account all linguistically and culturally relevant features of lexemes. The issues that should be addressed in future research are: multiple semantic variations in vocabulary, paradigmatic and syntagmatic relations, references to the ways words mean. The author hypothesizes which groups of lexemes may be especially interesting as material for research on lexical semantics in ASD. She also mentions the problem of applying linguistic theories (structural linguistics, cognitive linguistics) in speech therapy.

3

Aktualne problemy terapii logopedycznej w zaburzeniach należących do spektrum autyzmu – podmiotowość, celowość, metoda

100%

Hrycyna E.

Logopedia

|

2020

|

vol. 49

|

issue 2

23-37

PL

Artykuł dotyczy aktualnych problemów terapii logopedycznej w zaburzeniach należących do spektrum autyzmu, związanych z podmiotowością, celowością i metodami terapii (w tym kwestią dowodów naukowych). Kategorię podmiotowości autorka odnosi do osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, ich rodzin, ale także samych terapeutów. Przywołuje w tym kontekście założenia nurtu opieki skoncentrowanej na osobie (person-centred care). Wymienia potencjalne zagrożenia dla podmiotowego traktowania osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Pisząc o celowości terapii logopedycznej, zwraca uwagę na dobór celów, ich hierarchizację oraz dynamikę w ich realizacji. Podkreśla ważność organizacji postępowania terapeutycznego, zwłaszcza w obliczu aktualnych zmian w rzeczywistości społecznej. W końcowej części omawia problem metod terapii zaburzeń ze spektrum autyzmu, w tym kwestię dowodów naukowych oraz nurtu praktyki opartej na dowodach (evidence based practice, EBP). Sygnalizuje, jakie wątpliwości budzi nurt EBP i jakie trudności wiążą się ze stosowaniem tego paradygmatu w terapii logopedycznej. Przedstawia problem dowodów naukowych z perspektywy filozofii nauki. Nurt EBP jest zapośredniczony w konkretnej koncepcji filozoficznej, tj. w empiryzmie i realizuje ideał nauki zgodny z tą tradycją. Uznając niekwestionowaną wartość badań empirycznych i wkład empiryzmu w rozwój nauki, autorka proponuje, by rozróżniając typy wiedzy (różnie definiowane dowody naukowe, doświadczenia indywidualne itp.) uznawać odpowiednią wartość każdego z nich. Podkreśla przy tym wartość doświadczeń i refleksji samych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.

EN

The article deals with the current problems of speech and language therapy in autism spectrum disorders, which are connected with subjectivity, purposefulness, methods and scientific evidence. The author points out the importance of the category of subjectivity in the treatment of autism spectrum disorders, referring it to people with autism spectrum disorders, their families, but also therapists themselves. She recalls the person-centered care (PCC) concept in this context. Lists the potential threats for subjectivity in treatment of people with autism spectrum disorders. Relates the problem of subjectivity to cooperation with families of people with autism, as well as cooperation within a multidisciplinary team. Emphasizes the importance of knowledge about emotions and awareness of cultural factors as important in the therapy of people with autism spectrum disorders. Writing about the purposefulness of speech therapy in autism spectrum disorder, he draws attention to the selection of goals, their hierarchy and dynamics in their implementation. Draws attention to the importance of the problem of organizing therapeutic treatment, especially in the face of current changes in social reality. In the final part she discusses the problem of therapy methods. In the final part she discusses the problem of therapy methods in autism spectrum disorders, including problem of scientific evidence and evidence based practice. Indicates the possible reasons why this problems became the subject of lively discussions. Discusses the doubts related to the use of evidence-based practice (EBP) paradigm in speech therapy. It evokes a look at the problem of scientific evidence understood behind the EBP stream from the perspective of the philosophy of science. In its light, EBP is a creation of human thought mediated in a specific philosophical concept, i.e. in empiricism, and realizes the ideal of science in line with this tradition. Recognizing the unquestionable value of empirical research and the contribution of empiricism to the development of science, the author suggests that when distinguishing between types of knowledge (differently defined scientific evidence, individual experiences, etc.), do not re-evaluate or undervaluate any of them.

Refine search results

1 Logopedia

1 Logopedia Silesiana

1 Prace Językoznawcze

3 Hrycyna E.

2 2021

1 2020

Vocabulary in autism spectrum disorders. Part 1: Research directions, areas and methods

Semantyka leksykalna w badaniach nad zaburzeniami należącymi do spektrum autyzmu

Aktualne problemy terapii logopedycznej w zaburzeniach należących do spektrum autyzmu – podmiotowość, celowość, metoda