Search results

1

Zadośćuczynienie pieniężne a odsetki w świetle orzecznictwa sądowego i doktryny

100%

Wałachowska M.

Prawo Asekuracyjne

|

2016

|

vol. 2(87)

47-59

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu są teoretyczne i praktyczne zagadnienia związane z wymagalnością roszczenia o zapłatę odsetek od świadczenia głównego, jakim jest zadośćuczynienie pieniężne. W związku z faktem, że zobowiązanie o wypłatę odpowiedniej kwoty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę uważa się za zobowiązanie bezterminowe, zasadne jest przeprowadzenie analizy, od jakiego momentu uprawniony do świadczenia może domagać się odsetek za opóźnienie (art. 481 k.c.). Wypowiedzi doktryny oraz orzecznictwo są w tym zakresie niejednolite.

EN

This article presents theoretical and practical issues related to the basis and prerequisites of a claim for payments of interest for the delayed performance of damages for non – pecuniary loss. Due to the fact that the liability for payment of a proper sum of money as damages for non – material loss is considered as a indefinite commitment, it is needed to analyse at what point the creditor can claim interest for late payment (art. 481 c.c.). The attention in this matter is also given to cases when the insurance company is a debtor. Both doctrine and case law are divergent in this matter.

2

Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę. Rozważania na temat odpowiedzialności za "uszkodzenie lub zniszczenie" zwierzęcia

86%

Banyk M.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2015

|

issue 5

9-24

PL

Zadośćuczynienie pieniężne jest instrumentem prawnym mającym na celu złagodzenie negatywnych przeżyć psychicznych doznanych przez osobę, której wyrządzono szkodę niemajątkową w postaci krzywdy. Przez lata wokół zadośćuczynienia powstało wiele kontrowersji, spowodowanych założeniem, że wynagradzanie krzywdy, czyli szkody niemającej wymiaru ekonomicznego, nie może przybierać formy zapłaty określonej sumy pieniężnej. Nadal roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne ma charakter wyjątkowy, chociaż można dostrzec tendencję do poszerzania ochrony pokrzywdzonych. Tematem rozważań uczyniono zatem zasadność rozszerzenia stosowania instrumentu kompensaty uszczerbków niemajątkowych w przypadku utraty zwierzęcia. Analizie poddano prawny status zwierzęcia, będącego szczególnego rodzaju mieniem, oraz zwrócono uwagę na to, że człowiek niejednokrotnie doświadcza negatywnych przeżyć psychicznych w przypadku utraty lub uszkodzenia psa czy kota. Podstawą tych przeżyć jest zerwanie szczególnego rodzaju więzi emocjonalnej wytworzonej pomiędzy człowiekiem a zwierzęciem domowym. Na tym tle opisano rozwój instytucji zadośćuczynienia zarówno w prawie polskim, jak i w wybranych porządkach innych krajów Unii Europejskiej, kształt instytucji w obecnie obowiązującym prawie, a także stanowisko judykatury wobec roszczeń o zadośćuczynienie w przypadku naruszenia poszczególnych dóbr osobistych. Przedstawiono również – jako postulaty de lege ferenda – propozycję objęcia ochroną pokrzywdzonego z tytułu utraty zwierzęcia oraz instrumenty prawne, jakie mogą zostać wykorzystane w tym celu.

EN

Monetary compensation is a legal remedy supposed to mitigate the negative mental experiences suffered by a person because of harm due to non-material damage. Over the years there was a lot of controversy around the compensation due to the assumption that compensation for the harm suffered, which is of non-material dimension, cannot have the form of payment of a certain sum of money. Still a claim for monetary compensation is exceptional, although we can notice the tendency to extend the protection of the aggrieved. The topic of the article covers the considerations of making the redress permissible in cases when someone loses their domestic animal. Particularly, the author examines the legal status of such an animal as a special kind of property, and draws attention to the fact that a man can suffer severe negative mental states because of loss or damage to a dog or a cat, which involves breaking or violation of specific emotional attachment between a human and an animal. Due to the above-mentioned problem, the article describes the development of the compensation both in the Polish law, as well as in selected legal systems of the European Union countries, its form in the currently binding law and some theses of jurisprudence concerning the claim for compensation in the case of infringing particular personal interests. At the end of the discussion, the author tries to point out – as de lege ferenda postulates – proposals for a possible extension of protection for the aggrieved after the loss of a domestic animal, as well as legal remedies that can be used to obtain the aforementioned aim.

3

The Scope of Adjudication in Cases of Pecuniary Compensation for the Harm Suffered – Comments in Light of the Resolution of the Supreme Court of 11 April 2019 (III CZP 105/18, BSN 2019, no. 4, p. 8)

72%

Sekuła-Leleno M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2020

|

vol. 29

|

issue 4

EN

The purpose of this study is to analyze legal issues related to the scope of adjudication in cases of pecuniary compensation for the harm suffered, especially in a situation in which the party objected that the injured party contributed to the damage, and in a situation in which the claim submitted in the lawsuit was of a lower amount than the potentially “adequate compensation”. The principle of ne eat iudex ultra petita partium means that the court may decide only on what is claimed submitted by the party requesting legal protection. The scope of the requested legal protection thus sets the boundaries of the subject of the decision. At the same time, the assumption that there should be complete agreement between the subject of the proceedings and the subject of the ruling, i.e. what covers the subject of the decision, should be considered correct. As a result, it must be recognized that there are a close relationship and interdependence between limiting the court with what is claimed and the subject matter of the dispute. In determining the claim, the plaintiff thus sets the boundaries of the subject of the dispute, and limiting the court with what is claimed is tantamount to limiting the subject of the dispute.

PL

Celem niniejszego opracowania jest analiza zagadnień prawnych związanych z zakresem orzekania w sprawach o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, zwłaszcza w sytuacji, w której strona podniosła zarzut przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody, a żądanie zgłoszone w pozwie obejmowało kwotę niższą od potencjalnie „odpowiedniego zadośćuczynienia”. Obowiązywanie zasady ne eat iudex ultra petita partium oznacza, że sąd może orzec wyłącznie o tym, co zostało objęte żądaniem przedstawionym przez podmiot występujący z wnioskiem o udzielenie ochrony prawnej. Niniejsza analiza prowadzi do wniosku, że zakres żądanej ochrony prawnej wyznacza granice przedmiotu rozstrzygnięcia. Jednocześnie za prawidłowe należy uznać założenie, że powinna istnieć całkowita zgodność między przedmiotem procesu a przedmiotem orzekania, tj. tym, co obejmuje przedmiot rozstrzygnięcia. W rezultacie należy stwierdzić, że istnieje ścisły związek i współzależność pomiędzy związaniem sądu granicami żądania a problematyką przedmiotu sporu. Określając żądanie, powód wyznacza więc granice przedmiotu sporu, a związanie sądu przedstawionym żądaniem jest równoznaczne ze związaniem przedmiotem sporu.

4

Glossary to the judgment of the Court of Appeal in Katowice of 25 April 2018, file no. I ACa 1056/17

72%

Konik P.

Studia Prawnicze KUL

|

2020

|

issue 4

181-190

PL

Stanowisko przedstawione w tezie wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach dotyczy ważnego i złożonego zagadnienia dotyczącego roszczenia o zadośćuczynienie pieniężne za naruszenia dobra osobistego osoby prawnej. Przyjęcie, że osoby prawne nie mają zdolności do odczuwania jak osoby fizyczne powoduje, że krzywda nie może być postrzegana jako owe negatywne doznania. Szkoda niemajątkowa na dobrach osobistych osoby prawnej ma więc inną postać niż przy osobach fizycznych. Rozważania zawarte w glosie zmierzają do ustalenia, na czym ona polega. Prowadzą one do wniosku, że rozmiar szkody niemajątkowej na dobrach osobistych osoby prawnej jest mniejszy niż w odniesieniu do osoby fizycznej. Wpływa to na mniejszy zakres stosowania zadośćuczynienia pieniężnego za szkodę niemajątkową na dobrach osobistych osoby prawnej.

EN

The position expressed in the thesis of the judgment of the Court of Appeal in Katowice concerns an important and complex issue relating to a claim for monetary compensation in case of infringement of the personal goods of a legal person. The assumption that legal persons do not have the ability to feel like natural persons means that harm cannot be seen as these negative feelings – pain and suffering (physical and mental). The non-material harm to the personal goods of a legal person is, therefore, in a different form than that of a natural person. The considerations contained in the glossary are intended to determine what it is. They lead to the conclusion that the amount of non-material harm to the personal goods of a legal person is smaller than that of a natural person. This results in a smaller scope of monetary compensation applications for non-material harm to the personal goods of a legal person.

5

Zadośćuczynienie za krzywdy moralne w okresie międzywojennym ze szczególnym uwzględnieniem ustawodawstwa austriackiego

44%

Dutka P.

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

|

2017

|

issue 20

237-265

EN

At the beginning of the 20th century legal doctrines concerning seeking redress for wrong on the grounds of civil law used to change substantially on Polish territories, mainly due to the development of the so-called theory: moral rights (personal rights). The supporters of the doctrine suggested applying the pecuniary compensation for the damage incurred, especially the possibility to award a proper amount of money for moral injuries. Civil court practice had been impossible by then unless moral injury had concerned physical suffering or strictly material damage. When the code of obligations had become applicable in 1933, legal situation changed considerably at that time. Judicial decisions of the Supreme Court started to influence on the lower court practice and the society’s awareness, which began to make use of the institution of the Civil Law. The analysis of the doctrine concerning the pecuniary compensation is of the legal character and leads to the conclusion that it has been largely a private punishment.

PL

Na początku XX w. na ziemiach polskich zapatrywania doktryny na możliwość dochodzenia zadośćuczynienia za krzywdy moralne na gruncie prawa cywilnego zmieniały się w sposób zasadniczy, w szczególności pod wpływem rozwoju teorii tzw. praw osobistych (dóbr osobistych). Przedstawiciele doktryny wskazywali na konieczność szerszego stosowania zadośćuczynienia pieniężnego za poniesione krzywdy, a zwłaszcza możliwości zasądzania stosownej sumy pieniężnej za krzywdy moralne – do tej pory praktyka orzecznicza sądów cywilnych nie dawała takiej możliwości, o ile krzywda moralna nie łączyła się z cierpieniem fizycznym lub szkodą stricte majątkową. Po wejściu w życie Kodeksu zobowiązań z 1933 r. sytuacja prawna w tym zakresie zmieniła się bardzo istotnie. Orzecznictwo Sądu Najwyższego powoli zmieniało praktykę sądów niższych oraz świadomość społeczeństwa, które zaczęło korzystać z tej instytucji prawa cywilnego. Analiza poglądów doktryny na charakter prawny zadośćuczynienia pieniężnego prowadzi do wniosku, że było ono w dużej mierze – i jest nadal – w istocie karą prywatną.

Refine search results

1 Prawo Asekuracyjne

1 Studia Iuridica Lublinensia

1 Studia Prawnicze KUL

1 Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

1 Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

1 Banyk M.

1 Dutka P.

1 Konik P.

1 Sekuła-Leleno M.

1 Wałachowska M.

1 2021

1 2020

1 2017

1 2016

1 2015

Zadośćuczynienie pieniężne a odsetki w świetle orzecznictwa sądowego i doktryny

Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę. Rozważania na temat odpowiedzialności za "uszkodzenie lub zniszczenie" zwierzęcia

The Scope of Adjudication in Cases of Pecuniary Compensation for the Harm Suffered – Comments in Light of the Resolution of the Supreme Court of 11 April 2019 (III CZP 105/18, BSN 2019, no. 4, p. 8)

Glossary to the judgment of the Court of Appeal in Katowice of 25 April 2018, file no. I ACa 1056/17

Zadośćuczynienie za krzywdy moralne w okresie międzywojennym ze szczególnym uwzględnieniem ustawodawstwa austriackiego