Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  zarządzanie odpadami
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
This paper critically discusses the worldview that technology can solve any problem regarding waste. A focus on technological fix may lead to an increase in problems in the future. The author argues that we might benefit from a cultural analysis of our notions of cleanliness and dirt, purity and contamination.
PL
W niniejszym artykule w krytyczny sposób omówiono światopogląd, zgodnie z którym technologia może rozwiązać każdy problem związany z odpadami. Koncentracja na rozwoju technologii może doprowadzić do narastania problemów w przyszłości. Autor stwierdza, że możemy czerpać korzyści z kulturalnej analizy naszego pojęcia ładu i brudu, czystości i zanieczyszczenia.
EN
The aim of this paper is to show the benefits of managing waste in accordance with the idea of sustainable development in line with the principles of building a closed model. The authors presented the importance of the concept of sustainability in relation to waste management, pointing out its positive impact on the environment and value for stakeholders, as well as changes in business models. In order to illustrate the potential resulting from skilful waste management in a company, the case study method was used, which, according to J.K. Yin (2009), is suitable for understanding the development of phenomena in a certain context. On the basis of the case study analysed, the authors illustrated how an appropriately adopted change not only improved the position of the enterprise, but also reduced costs resulting from the need to dispose of waste earlier. The case study showed how cooperation with a specialised company improves environmental and resource savings and has a positive impact on the company’s financial performance, resulting in annual savings of PLN 77,000 net. The conclusion emphasises the need for companies to adapt to sustainable development paradigms. Companies that are characterised by responsibility (both social and environmental) are better perceived by customers as well as business partners. Such an attitude positively influences the value they create, thus giving them a better chance of defending themselves against the coming economic crisis, which may be the subject of further research and discussion.
PL
Celem artykułu jest wskazanie korzyści wynikających z zarządzania odpadami w myśl idei zrównoważonego rozwoju i zgodnie z zasadami budowania modelu zamkniętego. Autorki przedstawiają znaczenie koncepcji zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do gospodarowania odpadami, wskazując jej pozytywny wpływ na środowisko oraz wartość dla interesariuszy, a także na zmiany w modelach biznesowych. W celu zobrazowania potencjału wynikającego z umiejętnego zarządzania odpadami w przedsiębiorstwie wykorzystano metodę studium przypadku, odpowiednią dla zrozumienia rozwoju zjawisk w określonych uwarunkowaniach. Na podstawie fragmentu badanego studium przypadku autorki przedstawiły, jak właściwie zaadaptowana zmiana wpłynęła nie tylko na poprawę pozycji przedsiębiorstwa, ale także na ograniczenie kosztów wynikających z konieczności wcześniejszej utylizacji odpadów. Analiza przypadku wykazała, że współpraca z wyspecjalizowaną firmą pozwala lepiej chronić środowisko i zmniejszać zużycie zasobów naturalnych oraz pozytywnie wpływa na wyniki finansowe przedsiębiorstwa, powodując oszczędności roczne na poziomie 77 tys. zł netto. W podsumowaniu podkreślono konieczność adaptacji przedsiębiorstw do paradygmatów zrównoważonego rozwoju. Firmy, które cechuje odpowiedzialność (zarówno społeczna, jak i środowiskowa), są lepiej postrzegane przez klientów i partnerów biznesowych. Taka postawa wpływa pozytywnie na kreowaną przez nie wartość, dając im tym samym większą szansę na obronę przed nadchodzącym kryzysem gospodarczym, co może stanowić przedmiot dalszych badań i dyskusji.
EN
It is currently emphasised at European level that an essential way to deliver the resource efficiency agenda established under the Europe 2020 Strategy for smart, sustainable and inclusive growth is through moving towards a more circular economy (CE). European Union (EU) documents indicate that greater and sustained improvements of resource efficiency performance can bring large economic benefits. One of the most important advantages of CE systems is to keep the added value in products for as long as possible and eliminate waste. This also applies to the Waste Electrical and Electronic Equipment (WEEE) regulations. The WEEE regulations are intended to reduce the amount of e-waste being disposed of and require EEE producers to pay for its reuse, recycling and recovery. According to Chief Inspectorate of Environmental Protection (GIOS) data, every Pole generates approx. 14 kg of electronic waste annually (in EU – 17 kg/capita annually) and only 4 kg of these waste is selective selected. This indicates that the recovery of raw materials from WEEE, i.e. cell phones, computers, screens, monitors, household goods is one of the largest potential sources of raw materials, but it is wasted. Currently, the management and recovery of materials from WEEE is on the agenda of the EU and many individual countries as its disposal in an improper manner could have a significant impact on the environment. Efficient WEEE management has become a key goal, due to the pollution that could potentially result from the hazardous substances its components contain, but also because reusing its materials can be an important potential supply of resources. It should be mentioned that action on the circular economy is closely linked with key EU priorities, including jobs and growth, the investment agenda, climate and energy, the social agenda and industrial innovation, and with global efforts on sustainable development. The paper presents the importance of economic actors in Poland, such as business and consumers, which play a fundamental role in moving to a more CE model. Their eco-innovative actions support the CE at each step of the value chain – from production to consumption, repair and remanufacturing, waste management, and secondary raw materials that are fed back into the economy. The proposed actions should be consistent with the local, regional, national and European level regulations, which are also presented.
PL
Zgodnie z założeniami Unii Europjeksiej (UE), przechodzenie na gospodarkę o obiegu zamkniętym (ang. circular economy - CE) jest niezbędne do realizacji inicjatywy na rzecz zasobooszczędności przewidzianej w ramach strategii „Europa 2020” na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. UE wskazuje, iż dalsza trwała poprawa w zakresie zasobooszczędności jest osiągalna i może przynieść znaczne korzyści gospodarcze. W systemach gospodarki o obiegu zamkniętym istnieje możliwość zachowania jak najdłużej wartości dodanej produktów i eliminacja odpadów. Założenia te dotyczą także kwestii związanych z zarządzaniem zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym (ZSEE). Znowelizowane przepisy dotyczące ZSEE mają na celu zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na składowiska oraz wymuszają od producentów podjęcia działań w zakresie ich unieszkodliwiania - ponownego wykorzystania, recyklingu i odzysku. W Polsce wytwarzanych jest obecnie ok. 14 kg ZSEE/ 1osobę rocznie, z czego jedynie 4 kg ZSEE/ 1 osobę jest zbieranych selektywnie. Oznacza to, że jedno z największych potencjalnych źródeł surowców (odzysk z ZSEE, tj. telefonów komórkowych, komputerów, ekranów, monitorów, artykułów gospodarstwa domowego) jest niewykorzystane. Z uwagi na fakt, iż europejska dyrektywa wymaga od państw członkowskich UE powtórnego wykorzystania oraz odzysku i recyklingu komponentów sprzętów elektrycznych i elektronicznych, zakłada się poprawę w wykorzystaniu odpadów w charakterze zasobów. W pracy omówiono kluczowe znaczenie podmiotów gospodarczych i konsumentów w przechodzeniu na gospodarkę o obiegu zamkniętym, w tym ich eko-innowacyjne działania wspierające rozwój CE na każdym etapie łańcucha wartości - od produkcji do konsumpcji, naprawy i regeneracji, gospodarki odpadami i surowcami wtórnymi wprowadzanymi z powrotem do gospodarki. Proponowane działania powinny być zgodne we wskazanymi lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i europejskimi przepisami.
EN
The elaboration below raises a subject of the sustainable development. The term is used more frequently in relation to the ever growing interest in environmental protection, in which the substantial role in its implementation have state and local authorities. Currently, the methods of reducing the adverse effects on natural environment are more frequently introduced and assisted by the sustainable development to a large extent. The present study consists of the analysis of waste management system in the city of Częstochowa within the context of the sustainable development.
PL
W poniższym opracowaniu poruszona została tematyka zrównoważonego rozwoju. Pojęcie to jest coraz częściej rozpatrywane wraz z rosnącym zaintereso-waniem ochroną środowiska, a znaczącą rolę w jego implementacji odgrywają wła-dze państwowe i samorządowe. Obecnie stosowanie metod zmniejszających nieko-rzystny wpływ odpadów na środowisko naturalne jest coraz bardziej powszechne, a zrównoważony rozwój w znacznym stop-niu je wspomaga. W niniejszej pracy prze-nalizowano system gospodarki odpadami w mieście Częstochowa w kontekście zrów-noważonego rozwoju.
5
84%
EN
The Waste Electronic and Electrical Equipment Regulations (WEEE) are intended to reduce the amount of e-waste being disposed of within the EU, and require EEE producers to pay for its reuse, recycling and recovery. It is estimated that 25% of the mass of WEEE produced in the EU-27 is collected and processed, and the remaining 75% is not recorded. In Poland a total of 1.5 kg/person was collected in 2008, and 4.4 kg/person in 2014, but it is not enough at the moment because in 2021 Poland will be obliged to recover 11 kg/person. The paper presents the barriers and challenges of the e-waste management system in Poland including an analysis of the legal, technological, ecological and market aspects, focusing on the recovery of non-energy raw materials. It was shown that the existing system of waste collection with Extended Producers Responsibility (EPR) based on EU regulations required some improvements to boost recovery and recycling of valuable materials and to be in line with the strategy for a circular economy. Despite the fact that there are over 1,500 companies involved in waste collection in Poland and waste is picked up for free from citizens, there are more and more activities promoting proper waste segregation, and waste collection is still the weakest link. The recycling companies are mainly SMEs that already implement the latest technologies and strategies for CSR and ISO 14001 certification and they are able to recover valuable resources. However, the variability of market conditions (low metal price) and regulations, as well as the dominance of the large Organisation of Electrical and Electronic Equipment Recovery (OEEER), results in competition with one another in order to obtain the lowest price, and as a result the recycling companies do not fully exploit their capacities. The consequence of these activities is the development of a grey zone. However, due to the increasing importance of materials recovery from waste and the fact that it is a priority in the most recent strategic documents in Poland, it should undergo dynamic development.
PL
Przepisy prawne dotyczące zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (ZSEE) regulują zasady postępowania z zużytym sprzętem w sposób zapewniający bezpieczeństwo zdrowia i życia ludzi oraz ochronę środowiska. Zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny są zobowiązani do organizowania i finansowania całego systemu zbiórki. Są to przedsiębiorcy, którzy produkują i wprowadzają sprzęt do obrotu pod własnym oznaczeniem, wprowadzają do obrotu pod własnym oznaczeniem sprzęt wyprodukowany przez innego przedsiębiorcę lub tacy, którzy sprzęt importują. Szacuje się, że 25% masy ZSREE wytwarzanego w UE-27 jest gromadzone i przetwarzane, a pozostałe 75% nie jest w żaden sposób rejestrowane. W Polsce, w przeliczeniu na jednego mieszkańca w roku zbierano ok. 1,5 kg ZSEE z gospodarstw domowych, w roku 2014 udało się zebrać 4,4 kg ZSEE/ 1 mieszkańca, jednak wciąż jest to dużo mniej niż obowiązujący od 2021 r. wymóg zbiórki minimum 11 kg ZSEE/ 1 mieszkańca. W pracy przedstawiono bariery i wyzwania systemu zarządzania ZSEE w Polsce, w tym analizę aspektów prawnych, technologicznych, ekologicznych i rynku, koncentrując się na odzysku surowców nieenergetycznych. Wykazano, że istniejący system zbiórki odpadów, zgodny z rozszerzoną odpowiedzialnością producentów (EPR) UE wymaga pewnych ulepszeń, aby zwiększyć poziom odzysku i recyklingu cennych materiałów. Pomimo iż obecnie ponad 1500 firmw Polsce zajmuje się zbiórką ZSEE, odpady te zbierane są bezpłatnie od obywateli oraz istnieje coraz więcej działań promujących właściwą segregację e-odpadów, to selektywne zbieranie ZSEE jest nadal najsłabszym elementem systemu zarządzania ZSEE.
PL
Autorki poruszają tematykę najnowszych zmian w prawie w zakresie zarządzania i segregacji odpadów komunalnych. Temat ten analizują z punktu widzenia skutków prawno-ekonomicznych, jakie mogą one za sobą przynieść. Celem artykułu jest przedstawienie polskiej gospodarki zarządzania odpadami w świetle regulacji prawnych oraz uwarunkowań gospodarczych. W artykule poruszona jest również tematyka wyzwań stojących przed samorządami lokalnymi i przedsiębiorcami, a zatem głównych interesariuszy wprowadzanych zmian. Aby zrealizować postawiony cel badawczy, Autorki wykorzystały przegląd literatury w zakresie prawa ochrony środowiska na poziomie polskim i międzynarodowym oraz wnioskowanie ekonomiczne. Przeprowadzone badanie ujawniło, że wprowadzanie zmian – zwłaszcza złożonych i niejednoznacznych – może prowadzić do pogorszenia ochrony środowiska oraz stawiać wiele wyzwań przed podmiotami niemającymi odpowiednich sił zasobowych do realizacji nałożonych wymagań. Artykuł został podzielony na pięć części. Pierwsze dwie wprowadzają czytelnika do aktualnego stanu prawnego w zakresie zarządzania odpadami i obowiązków, jakie w związku z tym spoczywają na przedsiębiorcy. Kolejna część porusza tematykę nadchodzących zmian w prawie, które mają dotknąć sposobu segregacji śmieci. Autorki wyjaśniają, na czym nadchodząca zmiana ma polegać oraz kiedy zacznie obowiązywać. Pozostałe dwie części artykułu to analiza ekonomiczna najnowszej zmiany prawa, jak i prezentacja miasta Wrocław, jako przykładu jednostki zarządzającej przejrzyście kosztami związanymi z segregacją śmieci.
EN
Authors of the article discuss the latest changes in the law in the field of management and segregation of municipal waste. They analyze the topic from the perspective of possible legal and economic effects. The article aims to present the Polish legal regulations and economic conditions of waste management. The article also describes the challenges that local governments and entrepreneurs face with the effective waste economy. To achieve the research goal, the authors conducted a literature review in the field of the Polish and international environmental law as well as utilized the economic inference. The study revealed that the introduction of changes – especially of the complex and ambiguous ones – can lead to a decline of environmental protection and pose many challenges to entities not having adequate resources to meet the imposed requirements. The article is divided into five parts. The first two introduce a reader to the current waste management legal status and the responsibilities for entrepreneurs. The next part deals with the subject of upcoming changes in the law, that will affect the waste segregation. The authors explain what the changes will consist of and when they will take effect. The remaining two parts of the paper focus on economic analysis of the latest change in the law. They also present the city of Wrocław as an example of a city managing costs of the waste segregation transparently.
EN
The unsustainable production and consumption patterns leading to a problem with waste management require technical and administrative solution on a local, regional or national level. Efforts may be challenged by processes of globalisation and international politics. The author discusses the contradiction between the United Nation’s focus on sustainable development and the World Trade Organization’s emphasis on economic growth and trade liberalisation, and addresses the question whether development will become more unsustainable when current development paradigms are not changed.
PL
Niezrównoważone wzorce produkcyjne i konsumpcyjne, wywołujące problemy związane z zarządzaniem odpadami, wymagają rozwiązań technicznych i administracyjnych na poziomie lokalnym, regionalnym oraz krajowym. Wszelkie wysiłki mogą napotkać wyzwania wynikające z procesów globalizacji oraz polityki międzynarodowej. Autor omawia koordynację pomiędzy koncentracją Organizacji Narodów Zjednoczonych na zrównoważonym rozwoju a naciskiem Światowej Organizacji Handlu na wzrost gospodarczy oraz liberalizację handlu. Na tym tle sformułowano pytanie, czy współczesne tendencje rozwojowe nie staną się bardziej niezrównoważone, jeśli obecny paradygmat rozwoju nie ulegnie zmianom.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.