Search results

1

Teaching of Religion in the System of Public Education and Equality of Religious Organizations

100%

Abramowicz A. M.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2015

|

vol. 25

|

issue 3

7-32

EN

In Poland, the right to organise lessons of religion in public kindergartens and schools belongs to religious organisations that have a definite legal status. This right stems from the right of parents to raise their children in accordance with their world view that may happen to be of religious character. Evidently, the exercise of the said right must be compliant with the constitutional principle of equality of religious organisations. The some proponents of the doctrine of law on religion call into question the compliance of particular legal solutions with the principle of equality with regard to teaching of religion in public schools. These solutions will include: description of qualifications of religion teachers, the development of curricula for religious instruction, limits as to the number of students for religion lessons to take place, and the right to exempt students from regular classes to take part in a retreat. Our analysis of the legal solutions relating to the right to arrange teaching of religion at public schools by religious organisations permits a conclusion that they are in conformity with the constitutional principle of equality of such entities.

PL

Prawo do organizowania lekcji religii w przedszkolach i szkołach publicznych w Polsce mają związki wyznaniowe o uregulowanej sytuacji prawnej. Prawo to bierze swoją genezę w prawie rodziców do wychowania swoich dzieci zgodnie ze swoim światopoglądem o charakterze religijnym. Trzeba zaznaczyć, że realizacja uprawnienia związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej musi być zgodna z konstytucyjną zasadą równouprawnienia tych podmiotów. Niektórzy przedstawiciele doktryny prawa wyznaniowego podają w wątpliwość zgodność z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych poszczególnych rozwiązań prawnych dotyczących organizowania lekcji religii w szkole publicznej. Do takich należy zaliczyć: określenie kwalifikacji nauczycieli religii, tworzenie programów nauczania religii, limity uczniów wymagane do zorganizowania lekcji religii oraz prawo do zwolnienia uczniów z zajęć szkolnych na odbycie rekolekcji wielkopostnych. Dokonane analizy rozwiązań prawnych dotyczących prawa związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej pozwalają stwierdzić, że są one zgodne z konstytucyjną zasadą równouprawnienia tych podmiotów.

2

Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego a zasada równouprawnienia związków wyznaniowych

88%

Abramowicz A. M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2014

|

vol. 17

127-149

PL

Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym związki wyznaniowe w Polsce mogą korzystać z przysługujących im praw zgodnie z zasadą równouprawnienia bez względu na formę uregulowania ich sytuacji prawnej. Do katalogu przysługujących związkom wyznaniowym praw należy zaliczyć prawo do procedowania przy zawarciu małżeństwa zgodnie z prawem wewnętrznym związków wyznaniowych, które po spełnieniu dodatkowych kryteriów wywrze skutki cywilne. Korzystanie z tego prawa powinno być zgodne z konstytucyjną zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych. W obecnym stanie prawnym uprawnienie to może przysługiwać jedynie tym związkom wyznaniowym, których sytuacja prawna uregulowana jest w oparciu o umowę międzynarodową lub odrębną ustawę. Wyklucza to możliwość ubiegania się o to prawo związki wyznaniowe, których byt prawny opiera się o wpis do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych. Różnicowanie tych podmiotów w oparciu o jedynie kryterium formy uregulowania ich sytuacji prawnej budzi wątpliwości co do zgodności ze wskazaną konstytucyjną zasadą równouprawnienia. Bez względu na formę uregulowania sytuacji prawnej każdy związek wyznaniowy, zgodnie z zasadą równouprawnienia, powinien mieć możliwość uzyskania uprawnienia przysługującego innemu związkowi wyznaniowemu. W sytuacji gdy zachodzą usprawiedliwione przesłanki możliwe jest wprowadzenie różnicowania sytuacji prawnej związków wyznaniowych. Należy podkreślić, że sama forma uregulowania sytuacji pranej związku wyznaniowego nie jest wystarczającym kryterium wprowadzenia różnicowania sytuacji prawnej związków wyznaniowych. Dlatego konieczna jest zmiana przepisów prawa w celu zagwarantowania realizacji konstytucyjnej zasady równouprawnienia związków wyznaniowych także w zakresie prawa do korzystania z wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa cywilnego.

EN

According to the current law religious denominations in Poland may exercise their rights in accordance with the principle of equality regardless of the form in which their legal status is regulated. The catalogue of rights that religious denominations are entitled to include the right to proceeding with concluding the marriage in accordance with the internal law of religious denominations which after the fulfilment of additional criteria will have civil effects. Using this law should be consistent with the constitutional principle of equality of religious denominations. In the current law only those religious denominations are entitled to this right, whose legal status is regulated on the basis of an international agreement or a separate law . This eliminates the possibility of applying for the right religious denominations whose legal existence is based on the entry into the Register of Churches and other religious denominations. Differentiation of these entities based on the only criterion, which is the form of their legal status regulation raises doubts as to its compatibility with the indicated constitutional principle of equality. Regardless of the form of legal status regulation any religious denomination, in accordance with the principle of equality, should be able to exercise right which another religious denomination is entitled to. In case if there are justifiable reasons the legal position of religious communities may be made differentiated. It should be emphasized that the form itself of regulation of religious denomination is not a sufficient criterion for introduction differentiation of the of the legal status of religious denominations. Therefore, it is necessary to change the law in order to ensure the implementation of the constitutional principle of equality of religious denominations also within the right to use the religious form of civil marriage contraction.

3

Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego

88%

Abramowicz A. M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2015

|

vol. 18

231-261

PL

Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych jest często podejmowanym zagadnieniem w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Została unormowana w art. 25 ust. 1 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Jest cechą charakterystyczną dla demokratycznych państw świeckich. Gwarantuje poszanowanie różnorodności wyznaniowej i światopoglądowej społeczeństwa. Jej podstawę stanowi godność osoby ludzkiej. Trybunał Konstytucyjny potwierdza w swoim orzecznictwie, że właściwą przesłanką równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych powinna być określona cecha wspólna. Dlatego równouprawnienie związków wyznaniowych polega na jednakowym traktowaniu podmiotów charakteryzujących się określoną cechą w identycznym stopniu. Konsekwencją istnienia tej zasady w polskim systemie prawnym jest wykluczenie możliwości powstania państwa wyznaniowego, ponieważ jeden związek wyznaniowy uzyskałby pozycję uprzywilejowaną w formie kościoła państwowego. Jednocześnie zasada ta zakłada odmienne traktowanie kościołów i związków wyznaniowych, które nie posiadają wspólnej cechy istotnej. Obowiązująca obecnie Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. wprowadza do swojej treści zasadę równouprawnienia związków wyznaniowych jako jedną z wielu konkretyzacji konstytucyjnej zasady równości. Stanowisko to podkreślił Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 2 kwietnia 2003 r. (K 13/02), a następnie powtórzył również w orzeczeniu z 14 grudnia 2009 r. Dlatego zasada równouprawnienia związków wyznaniowych powinna być interpretowana podobnie jak ogólna zasada równości z uwzględnieniem całego dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego konstytucyjnej zasady równości. Wskazuje to na jednolitą linię orzeczniczą w zakresie interpretacji omawianej zasady.

EN

The principle of equal rights of religious communities is often taken issue in the jurisprudence of the Constitutional Court. It has been dealt with in the article. 25 paragraph 1. 1 of the Constitution of 2 April 1997. It is the hallmark for democratic secular States. It Guarantees respect for religious diversity and the world view of society. The basis of this principle is human dignity. The Constitutional Court has confirmed in its case-law that the right premise equal rights of churches and other religious communities should be defined a common feature. Therefore, equal rights of religious communities is equal treatment of operators of a specific feature in the same degree. As a consequence of the existence of this principle in the Polish legal system is to exclude the possibility of State religion, because the nexus one would be in the form of a privileged position ' religious association of the Church of the State. At the same time, this principle implies different treatment churches and religious communities, which do not have the common feature important. The current Constitution of 2 April 1997 introduces its content the principle of equality of religious communities as one of the many constitutional instantiation of the principle of equality. This position highlighted by the Constitutional Court in its judgment of 2 April 2003 (K 13/02), and then also repeated in its judgment of 14 December 2009. Therefore, the principle of equality of religious communities should be interpreted as a general principle of equality with regard to the whole of the acquis the jurisprudence of the Constitutional Court regarding the constitutional principle of equality. This indicates a single line of the jurisprudence in the interpretation of this principle.

Refine search results

2 Studia z Prawa Wyznaniowego

1 Roczniki Nauk Prawnych

3 Abramowicz A. M.

2 2015

1 2014

Teaching of Religion in the System of Public Education and Equality of Religious Organizations

Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego a zasada równouprawnienia związków wyznaniowych

Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego