Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 15

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  zmiany społeczne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
In 2015 Ukrainian Parliament adopted a law condemning the communist and Nazi regime and banned their symbolism. As a result of this act local governments had been obliged to change the names of streets, squares and other urban objects having the names associated with the communist system. In Kiev, so far, had been changed more than 150 urbanonyms and this process continues. The paper analyze urban names given in the city of Kiev as a result of recent changes.
EN
Against the backdrop of dynamic global social changes, as well as changes in the biogeographic environment, one of the important roles of the state is as a regulator of economic life. Economic policy is a state tool in this field. The aim of the article is to present one of the economic policy models – social market economy policy, against the background of creating a new reality for the first half of the 21st century.
PL
Na tle dynamicznych globalnych zmian społecznych, a także zmian w środowisku biogeograficznym, jedną z ważnych ról państwa jest jego działanie jako regulatora życia gospodarczego. Polityka gospodarcza jest narzędziem państwa w tej dziedzinie. Celem artykułu jest przedstawienie jednego z modeli polityki gospodarczej - polityki społecznej gospodarki rynkowej na, tle powstawania nowej rzeczywistości pierwszej połowy XXI wieku.
EN
The traditional perception of China as a collectivist country is slowly ceasing to be true. After the economic changes, the social changes are coming, as a result of which collectivism slowly gives way to individualism. Changes take place in many spheres of life: private—replacing a large, multi-generational family with a nuclear family with one child, a growing number of divorces, protection of the individual’s privacy; professional—the emergence of foreign companies with a different culture of work, competition and “rat race”; moral—verbal persistence to collectivist values that do not match the private patterns of behavior. China’s economic development and the actual promotion of capitalist values, with the persistent verbal attachment to socialist values, have caused an increasing number of Chinese people, especially those from the so-called post-80 generation and younger, to not identify any longer with the values of older generations and put their own interest over the interest of the family, kinship group or nation. The gap between official rhetoric and the declared attachment to collectivism is slowly growing, and the capitalist realities are forcing people to individualistic behavior and competition for access to goods and resources.
PL
Tradycyjne postrzeganie Chin jako kraju kolektywistycznego powoli przestaje być prawdziwe. Po zmianach gospodarczych nadchodzą zmiany społeczne, w wyniku których kolektywizm sukcesywnie ustępuje miejsca indywidualizmowi. Zmiany zachodzą w wielu sferach życia: prywatnie — zastępowanie dużej, wielopokoleniowej rodziny rodziną nuklearną z jednym dzieckiem, wzrost liczby rozwodów, ochrona prywatności jednostki; na gruncie zawodowym — pojawienie się zagranicznych firm o innej kulturze pracy, konkurencja i „wyścig szczurów”; w sferze moralnej — werbalny stosunek do wartości kolektywistycznych, które nie pasują do prywatnych wzorców zachowań. Rozwój gospodarczy Chin i faktyczna promocja wartości kapitalistycznych, z trwałym przywiązaniem werbalnym do wartości socjalistycznych, spowodowały, że coraz więcej Chińczyków, zwłaszcza z pokolenia post-80. i młodszych, nie identyfikuje się dłużej z wartościami starszych pokoleń i stawia własny interes w interesie rodziny, grupy pokrewieństwa lub narodu. Różnica między oficjalną retoryką a deklarowanym przywiązaniem do kolektywizmu powoli rośnie, a realia kapitalistyczne zmuszają ludzi do indywidualistycznych zachowań i rywalizacji o dostęp do dóbr i zasobów.
Rocznik Lubuski
|
2020
|
vol. 46
|
issue 2
47-58
PL
Wybór tematu jest uwarunkowany globalnym przepływem migracji zarobkowej, w szczególności rosnącym tempem tej migracji w Armenii w ostatnich latach. Rozpowszechniona diaspora ormiańska stała się dodatkowym czynnikiem wpływającym na kształtowaniu transnarodowej sieci migracji zarobkowej. Sieć ta sugeruje nowe podejście do migracji zarobkowej i do badań jej konsekwencji. Głównym celem artykułu jest zbadanie społecznych konsekwencji migracji zarobkowej, w szczególności jej wpływu na zmiany społeczne w kraju pochodzenia. Na podstawie podejścia migracyjnego, podejścia wymiany oraz sieci społecznościowej, w artykule omówiono jak migracja zarobkowa wpływa na zmiany społeczne, w jakich aspektach, jakie ma konkretne przejawy. Badanie zostało przeprowadzone przy użyciu metod analizy źródeł wtórnych oraz analizy dokumentów.
EN
The topic of the article is inspired by the global flow of labour migration, especially the growing pace of this migration in Armenia in recent years. The widespread Armenian diaspora has become an additional factor influencing the formation of a transnational network of labour migration. This network implies a new approach to labour migration and research on its consequences. The main aim of this article is to examine the social consequences of labour migration, in particular its impact on social changes in the country of origin. On the basis of the migration approach, the exchange approach and the social network, the article discusses how labour migration affects social changes, which aspects are affected, and what specific manifestations it has. The study was conducted with the use of secondary source analysis methods and document analysis.
5
72%
EN
In the past two years, Ukrainian society has experienced deep transformational processes in all of its spheres: political, socio-economic and spiritual. The youth of today operate in extreme conditions: conducting military operations on the territory of Ukraine, the transition to European values. Moreover, the lack of financial stability in the country means that the crisis has led to a re-evaluation amongst of youth. Students are particularly sensitive in this regard and perfectly reflect the new priorities in the system of values, interests and social norms. They are a group in which these changes are the most vivid, a group corresponding to the new trends in fashion, literature, cinema and music, as well as the first group which tends to exhibit an extreme sensitivity to something new, which in turn is reflected in their value orientations. The study described in this article allows an analysis of the causes and nature of social change. Presented in this text are statistics on students’ interests and their values in different aspects—social, recreational, cultural or personal. The results of the study can be helpful in identifying some of the trends emerging in the life strategies of contemporary student youth in Ukraine.
PL
W ciągu ostatnich dwóch lat społeczeństwo ukraińskie doświadczyło głębokich procesów transformacji we wszystkich jego sferach: politycznych, społeczno-ekonomicznych i duchowych. Dzisiejsza młodzież funkcjonuje w ekstremalnych warunkach: prowadzenia operacji wojskowych na terytorium Ukrainy, przechodzenia do wartości europejskich. Ponadto brak stabilności finansowej w kraju determinuje kryzys procesu przewartościowania wśród młodzieży. Młodzież studencka jest szczególnie wrażliwa w tym zakresie. Studenci doskonale odzwierciedlają nowe priorytety w systemie wartości, interesów i norm społecznych. To w grupie studentów widać te zmiany w sposób najbardziej obrazowy. To oni zawsze odpowiadają na nowe trendy w modzie, literaturze, kinie i muzyce, a także są pierwszą grupą wykazującą ekstremalną wrażliwość na coś nowego, co z kolei przejawia się w orientacjach na wartości. Badanie opisywane w tym artykule pozwala na analizę przyczyn i charakteru zmian społecznych. W tekście są prezentowane dane statystyczne na temat zainteresowań studentów, ich wartości w różnych obszarach – społecznych, rekreacyjnych i kulturalnych czy osobistych. Wyniki badań mogą zidentyfikować pojawiające się pewne trendy w strategiach życiowych współczesnej młodzieży studenckiej na Ukrainie.
EN
The Biblical parable of the Fishing Net provides data contained in images of the Church that can be applied to the contemporary pastoral situation. It is influenced by social changes that modify the approach of the Church and priests to the faithfuls and the role they fulfil towards them. The article pays attention to essential elements of pastoral care that set its proper goal.
PL
Biblijna przypowieść o sieci dostarcza danych obecnych w obrazach Kościoła, które można odnieść do współczesnej sytuacji duszpasterskiej. Mocno oddziałują na nią zmiany społeczne modyfikujące podejście Kościoła i duszpasterzy do wiernych oraz roli, jaką pełnią wobec nich. Artykuł zwraca uwagę na istotne elementy pracy duszpasterskiej, które wyznaczają jej właściwy cel.
PL
Globalizacja może stanowić podstawową kategorię socjologicznej analizy, główną ideę pozwalającą rozumieć wchodzenie społeczeństwa w nowe tysiąclecie jako proces społeczny, którego cechą jest osłabienie ograniczeń geografi cznych uprzednio determinujących formy organizacji społecznej i kulturowej oraz wzrost świadomości erozji tych ograniczeń. Aspekt społeczny globalizacji dotyczy globalności w sensie strukturalnym, czyli wyraża załamanie się sztywnych granic społeczeństw narodowych i erupcję wielości form organizacji społecznej zarówno na poziomie ponadnarodowym, jak i lokalnym czy regionalnym. Formy organizacyjne przenikają granice dotychczasowych podziałów politycznych czy administracyjnych. Według niektórych socjologów perspektywa globalizacji powoduje, że podstawowe dla socjologii przeciwstawienia odzwierciedlające kierunek przeobrażeń ludzkiego społeczeństwa w rodzaju dychotomii podlegają relatywizacji.
EN
The paper outlines Cornelius Castoriadis’ philosophical view on a theory of democracy. The French thinker offers an original and, well, controversial definition of democracy, obviously divergent from its common understanding. His writings allow for an interpretation of democracy as not just a way of a government or a form of social organization but first of all as a form of consciousness or (generally) a state of mind.
EN
The aim of this article is to take a closer look at certain changes in social communication in Norway, connected to forms of address, that is words and expressions one uses to address his or her conversation partner(s). Since dramatic texts seem to be the most adequate material for this sort of research, because of the deictic expressions typical for spoken dialogue they contain (among others: pronouns and proper nouns), the material this research is based upon comes from selected dramatic texts written by such playwrights of the previous century as Henrik Ibsen (Hedda Gabler), Jens Bjørneboe (Til lykke med dagen, Tilfellet Torgersen, Dongery), Cecilie Løveid (Du, bli her!, Måkespisere, Vinteren revner) or Jon Fosse (Gitarmannen, Nokon kjem til å komme, Dei døde hundane, Sa ka la). The analysed texts indicate significant changes in the addressative system: removal of most of the communicational barriers from the language (inequality regarding pronouns, titles, gender asymmetry and exaggerated emotionality), which, on the one hand, makes communication easier, and, on the other hand, one can consider that such egalitarisation does not influence the social needs of a solitary man or his/her willingness to establish or maintain contact.
PL
Celem artykułu jest przyjrzenie się pewnym zmianom w komunikacji społecznej w Norwegii, dotyczącym form adresatywnych, czyli słów i wyrażeń używanych do zwracania się do rozmówcy. Ponieważ dramat wydaje się być najwłaściwszym materiałem do tego typu badań ze względu na nasycenie go formami deiktycznymi, typowymi dla dialogu mówionego, między innymi właśnie zaimkami i imionami własnymi, materiał do badań pochodzi z wybranych dramatów takich pisarzy ostatniego stulecia jak Henryk Ibsen (Hedda Gabler), Jens Bjørneboe (Til lykke med dagen, Tilfellet Torgersen, Dongery), Cecilie Løveid (Du, bli her!, Måkespisere, Vinteren revner) czy Jon Fosse (Gitarmannen, Nokon kjem til å komme, Dei døde hundane, Sa ka la). Przeanalizowane teksty indykują duże zmiany w systemie adresatywnym: usunięcie z języka większości barier komunikacyjnych (nierówności w obrębie zaimków, tytułów, asymetrii płciowej i nadmiernej uczuciowości), co z jednej strony komunikację ułatwia, z drugiej strony jednak egalitaryzacja nie wpływa na potrzeby społeczne samotnego człowieka, czyli jego chęć do nawiązywania czy utrzymywania kontaktu
Rocznik Lubuski
|
2022
|
vol. 48
|
issue 1
21-37
EN
In the last 120 years, Polish society has experienced very rapid social changes. It has survived two wars, the regaining of independence, post-partition reconstruction, WorldWar II and the collapse of communism. On top of that, there have been processes of change taking place on a global scale, revolutions in the sphere of politics (ideology), economy and culture, which have been accelerated and strengthened by scientific and technological revolutions. This raises the question: what impact did they have on the witnesses and participants in these transformations? How did they affect their fate? Obviously, they have been experienced by different generations, who had different life experiences or cultural experiences. They might have engaged in these processes differently. This article is concerned with the experiences of youth generations at moments of breakthroughs. This is what this text is devoted to. It is an essay, based on the publications of sociologists and the author’s experience. The focus was on asking questions rather than giving answers.
PL
Ostatnie 120 lat było okresem bardzo gwałtownych przemian społecznych, jakich doświadczyło polskie społeczeństwo. Musiało przetrwać dwie wojny, odzyskiwanie niepodległości, odbudowę po okresie zaborów, po II wojnie światowej i upadku komunizmu. Na to nałożyły się procesy zmian zachodzących w skali globalnej, rewolucji w sferze polityki (ideologii), gospodarki, kultury przyspieszane i wzmacniane przez rewolucję naukową i technologiczną. Pojawia się pytanie, jaki miały one wpływ na świadków i uczestników tych przemian? Jak wpłynęły na ich losy? Oczywiście doświadczały ich różne pokolenia, o odmiennych doświadczeniach życiowych, kulturowych. Być może inaczej się w te procesy angażowały. Przedmiotem tego artykułu są doświadczenia pokoleń młodych w momentach przełomów. Temu poświęcono niniejszy tekst. Będzie miał charakter eseju, opartego o publikacje socjologów i doświadczenia autora. Nastawiono się raczej na stawianie pytań niż formułowanie odpowiedzi.
EN
The COVID-19 pandemic has contributed to the modification of almost all spheres of human life. They also affected the young generation, which is considered to be one of the age groups most affected by its effects, as well as the most easily adapting to the changing conditions of the present reality. Therefore, the purpose of this article is to provide a closer look at the transformations in the areas of professional and financial situation of young people taking place in the pandemic. It presents the results of scientific research as part of a wider research project „Academic students during the COVID-19 pandemic”. The research was carried out with the participation of students of various modes of study (N = 1259) with the use of an online questionnaire (CAWI). The collected empirical material was subject to qualitative and quantitative analysis (applied statistical procedures: Cramer’s V-coefficient, chi-square test, one-way ANOVA). The obtained data indicate a deterioration of the financial and professional situation of every fifth respondent, which proves the negative impact of the pandemic on the lives of academic youth.
PL
Pandemia COVID-19 przyczyniła się do modyfikacji niemalże wszystkich sfer życia człowieka. Nie ominęły one również młodego pokolenia, które uważane jest za jedną z grup wiekowych najbardziej odczuwających jej skutki, jak i najłatwiej adaptującej się do zmieniających się warunków obecnej rzeczywistości. Celem niniejszego artykułu jest poddanie bliższemu oglądowi przeobrażeń obszarów sytuacji zawodowej i materialnej młodych ludzi mających miejsce w pandemii. Przedstawiono w nim wyniki badań naukowych stanowiących element szerszego projektu badawczego Młodzież akademicka w okresie pandemii COVID-19. Badania zostały przeprowadzone z udziałem studentów różnych trybów studiów (N=1259) z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety internetowej (CAWI). Zgromadzony materiał empiryczny poddano analizie jakościowej i ilościowej (zastosowane procedury statystyczne: współczynnik V-Cramera, test chi-kwadrat, jednoczynnikowa analiza wariancji ANOVA). Uzyskane dane wskazują na pogorszenie sytuacji materialnej i zawodowej co piątej badanej osoby, co dowodzi niekorzystnego oddziaływania pandemii na życie młodzieży akademickiej.
EN
The article presents the views of the Catholic clergy of the interwar period on selected aspects of the changes taking place in contemporary Polish society regarding religiosity, morality, the family, and the upbringing of younger generations. This analysis, which is preliminary and survey-oriented, discusses only some aspects of these issues in the context of the interwar Catholic renewal movements. The article is based on clergymen’s statements – primarily from the two former annexed territories: Prussian and Russian – included in the pages of two monthly magazines (influential and opinion-forming in the clerical milieu): Wiadomości dla Duchowieństwa published in Poznań, and Wiadomości Archidiecezjalnych Warszawskich published in Warsaw.  
PL
W artykule zostały zaprezentowane charakterystyczne dla duchowieństwa katolickiego okresu międzywojennego poglądy na wybrane aspekty zmian zachodzących w społeczeństwie polskim w tamtym czasie dotyczących religijności, obyczajowości, rodziny i wychowania młodego pokolenia. Analiza ma charakter wstępny i sondażowy. Omówione w niej zostały jedynie niektóre aspekty dotyczące tej problematyki, ukazane w kontekście międzywojennych prądów odnowy katolicyzmu. Podstawę źródłową stanowią wypowiedzi duchownych, głównie z dwóch dawnych zaborów pruskiego i rosyjskiego, zawarte na łamach dwóch wpływowych i opiniotwórczych w tych środowiskach miesięczników: poznańskich „Wiadomości dla Duchowieństwa” i wychodzących w Warszawie „Wiadomości Archidiecezjalnych Warszawskich”.
EN
Family is considered to be a significant factor of deviant behaviour within the multifactor theories searching for its causes. Family environment forms the core features of personality, including the deviations. It has undergone radical changes in the course of the past twenty years, which left its marks on the increase of the incidence of social deviation. This paper explains the most important context of this development.
PL
Rodzina uznawana jest za znaczący czynnik zachowań dewiacyjnych w wieloczynnikowej teorii poszukiwania ich przyczyn. Środowisko rodzinne kształtuje najważniejsze cechy osobowości, w tym dewiacje. Uległo ono radykalnym zmianom w ciągu ostatnich dwudziestu lat, co pozostawiło swoje piętno na wzroście występowania zaburzeń społecznych. Niniejszy artykuł wyjaśnia najważniejsze konteksty tego rozwoju.
Rocznik Lubuski
|
2020
|
vol. 46
|
issue 2
23-34
EN
This article aims to present the relationship between global politics, which reflects different visions of the world order, and the actions of local politicians and activists, which can bring about social change. The author of the article explores the sources of growing social divisions and points to contemporary politics, which is increasingly turning into ’undemocratic liberalism’ (which is likely to be a tool for a unified vision of the world) and ’illiberal democracy’ (which is becoming an unsuccessful antidote to the backstage mechanisms of global politics), fitting ideologically into activities aimed at strengthening national economies. The functional problem of this division is its completely dichotomous, irreconcilable character. Since it is impossible to achieve a unified vision of the world and to preserve strong nation states at the same time, the political strategies of those who support different concepts of the world order are increasingly dividing the society. Growing cultural wars and axiological disputes are both a tool and a result of this division.
PL
Celem artykułu jest prezentacja związku pomiędzy globalną polityką wpisującą się w różne wizje porządku światowego a działaniami lokalnych polityków i aktywistów, które mogą prowadzić do zmian społecznych. Poszukując źródeł narastających społecznych podziałów autorka artykułu wskazuje na współczesną politykę, która coraz częściej przybiera postać „niedemokratycznego liberalizmu” stanowiącego prawdopodobne narzędzie unifikacyjnej wizji świata oraz „nieliberalnej demokracji”, która natomiast staje się niezbyt udanym antidotum na zakulisowe mechanizmy globalnej polityki, wpisując się ideologicznie w działania na rzecz wzmacniania gospodarek narodowych. Problemem funkcjonalnym w powyższym podziale jest jego całkowicie dychotomiczny, niedający się pogodzić charakter. Ponieważ nie można jednocześnie zrealizować unifikacyjnej wizji świata oraz zachować silnych państw narodowych, strategie polityczne zwolenników odmiennych koncepcji porządku światowego coraz bardziej dzielą społeczeństwo, czego zarówno narzędziem jak i rezultatem są narastające wojny kulturowe i spory aksjologiczne.
EN
The knowledge–based economy (the new economy) made its appearance in the nineteen–eighties. Currently, it has established itself as a new formation in the world economy, especially in the United States. With the new economy came the concept of new entrepreneurship. New entrepreneurship is defined as the broad participation of managers and employees in everyday technical and organizational upgrading. Secular trends in social changes demonstrate that needs for autonomy and creativity are growing significantly, while the importance of duty and obedience is greatly diminishing. It is from this point of view that the situation in Polish businesses is examined. It is necessary to decrease the psychological costs of work, increase intellectual activity, fortify achievement motivation, and introduce a participatory management style in order to transform workers into“entrepreneurs.”
PL
Gospodarka oparta na wiedzy (nowa gospodarka) pojawiła się w latach 80. i obecnie ukonstytuowała się jako nowa formacja światowej gospodarki, szczególnie w USA. Wraz z nową gospodarką pojawiła się koncepcja nowej przedsiębiorczości. Nowa przedsiębiorczość jest definiowana jako szeroki udział kierowników i pracowników w codziennych usprawnieniach organizacyjnych i technicznych. Sekularne trendy zmian społecznych pokazują, że wzrasta znaczenie potrzeb autonomii i twórczości, a maleje znaczenie obowiązku i posłuszeństwa. Z tego punku widzenia rozpatrzono sytuację w polskich przedsiębiorstwach. Po to, żeby zmienić pracowników w „przedsiębiorców”, należy: zmniejszyć psychiczny koszt pracy, zwiększyć aktywność intelektualną, wzmocnić motywacje do osiągnięć i wprowadzić uczestniczący styl kierowania.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.