Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł zawiera zarys problematyki ekonomicznej wartości obszarów chronionych, w tym problemów metodycznych dotyczących wyceny dóbr przyrodniczych. Zaprezentowana w nim została koncepcja pełnej wartości ekonomicznej (total economic value concept), na którą składają się zarówno wartości użytkowe danego terenu (bezpośrednie, pośrednie i opcji), jak i wartości nieużytkowe (dziedziczone i istnienia). Przedstawione zostały wybrane metody stosowane w wycenie wartości użytkowych i nieużytkowych obszarów przyrodniczych (m.in. metoda kosztów podróży, metoda cen hedonicznych, metoda wyceny warunkowej).
EN
Theoretical in nature, this paper provides an overview of issues concerning the economic value of protected areas, including methodological problems relating to the valuation of natural assets. It discusses the total economic value concept, which defines the value of natural areas as consisting of use values (direct use values, indirect use values and option values) and non-use values (bequest values and existence values). Selected methods used in the valuation of use and non-use values of natural areas are also presented (e.g. travel cost method, hedonic prices method, contingent valuation method).
EN
The rapid growth in the number of individual tourist trips to the towns and villages of Podhale, observed nowadays in combination with changes in visitor preferences, in particular the growing share of short stays, higher expectations in terms of standards offered by accommodation facilities and a greater interest in renting separate apartments, coincides with the growing demand for properties to be purchased in tourist resorts in Poland for investment purposes. These processes trigger the expansion of accommodation opportunities, particularly by increasing the number of facilities that offer apartments: houses for rent, self-catering apartment buildings, and aparthotels. Recognising the new trends in the development of accommodation facilities in Tatra County that lead to spatial, social, and economic changes, a study was carried out, aiming to: 1) verify the availability of accommodation facilities, in particular including the scale of the phenomenon of apartment rental of apartments (the data were obtained from available statistical and spatial databases, a field inventory and the Booking.com website), and 2) examine the problems caused by the contemporary development of the accommodation infrastructure in local communities (the data were obtained during interviews with representatives of local communities, n = 74). The study demonstrated well-developed accommodation facilities in Tatra County, characterised by uneven spatial distribution, a large share of informally operating facilities and a rich offer of apartments for rent. The development of accommodation facilities, triggered by mechanisms of the free market, helps to satisfy the fluctuating tourist demand, and consequently to maintain the economic function of tourism in the region. However, on the other hand, it causes numerous spatial and social conflicts. In particular, it leads to excessive intensification of development, dwindling of landscape values, and destruction of cultural heritage (including the vanishing of traditional architecture). Furthermore, it may result in reduced availability of accommodation facilities operated by local residents, as well as in tourism gentrification of Zakopane and loss of the traditional highland character of villages of the Podhale region.
PL
Obserwowany współcześnie szybki wzrost liczby indywidualnych przyjazdów turystycznych do podhalańskich miejscowości w połączeniu ze zmianami preferencji odwiedzających, a w szczególności rosnącym udziałem krótkotrwałych pobytów, zwiększaniem wymagań dotyczących standardu obiektów noclegowych oraz wzrostem zainteresowania wynajmem oddzielnych mieszkań, zbiega się z rosnącym w Polsce popytem na zakup nieruchomości w miejscowościach turystycznych w celach inwestycyjnych. Procesy te prowadzą do rozbudowy bazy noclegowej, a zwłaszcza zwiększania liczby obiektów oferujących apartamenty: domów na wynajem, apartamentowców turystycznych i aparthoteli. Dostrzegając nowe trendy w rozwoju bazy noclegowej w powiecie tatrzańskim, powodujące zmiany o charakterze przestrzennym, a także społecznym i ekonomicznym, przeprowadzono badania mające na celu: 1) rozpoznanie wielkości bazy noclegowej, w tym zwłaszcza skali zjawiska wynajmu apartamentów (dane pozyskano z dostępnych baz danych statystycznych i przestrzennych, inwentaryzacji terenowej oraz serwisu Booking.com) oraz 2) problemów, jakie współczesny rozwój infrastruktury noclegowej stwarza dla lokalnych społeczności (dane zgromadzono w wyniku wywiadów z przedstawicielami lokalnych społeczności, n = 74). W wyniku badań ukazano dobrze rozwiniętą bazę noclegową w powiecie tatrzańskim, którą cechuje bardzo nierównomierne rozmieszczenie przestrzenne, duży udział obiektów funkcjonujących w sposób nieformalny oraz bogata oferta wynajmu apartamentów. Rozwój nowych obiektów noclegowych, kierowany mechanizmami wolnego rynku, sprzyja zaspokajaniu zmieniającego się popytu turystycznego, a tym samym utrzymaniu ekonomicznej funkcji turystyki w regionie, lecz powoduje liczne konflikty przestrzenne i społeczne. W szczególności prowadzi do nadmiernej intensyfikacji zabudowy, zmniejszania walorów krajobrazowych i niszczenia dziedzictwa kulturowego (w tym zaniku tradycyjnej architektury). Ponadto skutkować może wypieraniem tradycyjnych obiektów noclegowych prowadzonych przez mieszkańców oraz gentryfikacją turystyczną Zakopanego i utratą góralskiego charakteru podhalańskich wsi.
EN
Abstract: The paper tackles problems associated with the attitudes of local communities and tourists towards landscape parks. The study is based on the results of questionnaire surveys conducted in all landscape parks located in the Lesser Poland Voivodeship among local residents (N=2000) and tourists (N=1077). The surveys demonstrated great support for landscape parks, both among local residents and tourists. The respondents noticed their positive effect on the quality of life and the development of tourism. Sadly, the knowledge on such protected areas was rather poor. Few tourists visited a specific area because of it being protected as a landscape park, as most them were not aware of this fact at all. Respondents from both groups hardly recognised landscape parks as institutions and had never heard of the activities undertaken by the Complex of Landscape Parks of the Lesser Poland Voivodeship. The study subjects usually declared their willingness to improve their knowledge by getting involved in educational events organised by the Complex and one in four of them declared their readiness to join in activities for the benefit of the landscape parks studied. The domination of approving attitudes, combined with the declared interest in educational projects and the relatively high willingness to act for the benefit of the parks, creates a very favourable climate for the functioning of the Complex as an institution. These conditions should foster the process of building cooperation with local residents, developing initiatives integrating local residents and tourists around activities undertaken for the benefit of the parks, as well as undertaking actions strengthening the brand of the Complex of Landscape Parks of the Lesser Poland Voivodeship as an active entity, having a real impact upon the protection, promotion, and sustainable development of areas covered by its activities.
PL
W artykule podjęto problematykę postaw lokalnych społeczności i turystów wobec parków krajobrazowych. Opracowanie zostało oparte na wynikach badań ankietowych przeprowadzonych we wszystkich parkach krajobrazowych w województwie małopolskim wśród mieszkańców (N=2000) oraz turystów (N=1077). Badania wykazały duże poparcie zarówno mieszkańców, jak i turystów dla funkcjonowania parków krajobrazowych. Dostrzeżono ich pozytywny wpływ na jakość życia i rozwój turystyki. Niestety, wiedza na temat tych obszarów chronionych była niska. Niewielu turystów odwiedziło dany teren dlatego, że jest on objęty ochroną w formie parku krajobrazowego, gdyż większość z nich w ogóle nie wiedziała o tym fakcie. Respondenci obydwu grup niemal zupełnie nie rozpoznawali parków krajobrazowych jako instytucji i nie słyszeli o działaniach Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego. Ankietowani przeważnie deklarowali chęć poszerzenia wiedzy poprzez udział w wydarzeniach edukacyjnych organizowanych przez Zespół, a co piąty z nich zgłaszał gotowość do włączenia się w działania na rzecz badanych parków krajobrazowych. Dominacja postaw aprobujących, połączona z deklarowanym zainteresowaniem inicjatywami edukacyjnymi oraz relatywnie wysoką gotowością do włączenia się w działania na rzecz parków krajobrazowych stwarza bardzo korzystny klimat dla działalności Zespołu jako instytucji. Uwarunkowania te powinny sprzyjać budowaniu współpracy z mieszkańcami, rozwijaniu inicjatyw integrujących lokalne społeczności i turystów wokół działań na rzecz parków, a także podejmowaniu zadań umacniających wizerunek Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego jako aktywnego podmiotu mającego realny wpływ na ochronę, popularyzację i zrównoważony rozwój obszarów objętych jego działalnością.
PL
Artykuł podejmuje kwestię ustosunkowania mieszkańców względem obszarów chronionych. Przedmiotem analizy jest teren szczególny – obszar Pienińskiego Parku Narodowego w Polsce, stanowiący ciekawą mozaikę ekosystemów naturalnych i powstałych w wyniku działalności człowieka. Tereny te wyróżniają się pod względem dziedzictwa historycznego. Celem artykułu jest nie tylko stworzenie opisowej analizy zagadnienia, lecz także przedstawienie nowatorskiej konstrukcji diagnozy, służącej rozwiązaniu problemu dopasowania się podstawowych sfer aktywności człowieka do obszarów przyrodniczo cennych. Artykuł składa się w związku z powyższym z dwóch powiązanych ze sobą części. W pierwszej zaprezentowana została teoretyczna konstrukcja, zbudowana na podstawie kluczowych dla omawianego zagadnienia obszarów interpretacyjnych: gospodarki, państwa i społeczeństwa. Część druga jest raportem z wykonanego badania, uzupełniającym podstawowy koncept o próby oryginalnej systematyzacji otrzymanych wyników.
EN
This article addresses the issue of the attitude of local people towards protected areas. The subject of the analysis is a special area-the Pieniny National Park in Poland, which is an interesting mosaic of natural and man-made ecosystems. These areas stand out in terms of their historical heritage. The aim of the article is not only to create a descriptive analysis of the issue, but also to present an innovative structure of the diagnosis, which serves to solve the problem of adjustment of the basic spheres of human activity to the areas of natural value. The article therefore consists of two interrelated parts. In the first one, a theoretical structure is presented, built on the basis of key interpretative areas for the discussed issue: economy, state and society. The second part is a report from the conducted research, which supplements the basic concept with attempts at original systematization of the obtained results.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.