Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Akty prawa unijnego i krajowego regulujące usługi finansowe coraz częściej mają charakter kompleksowy, gdyż zawierają nie tylko normy dotyczące prawnych warunków dopuszczalności ich wykonywania przez instytucje finansowe, ale także normy regulujące w sposób szczegółowy prawa i obowiązki umów o usługi finansowe, szczególne uprawnienia konsumenta i inne mechanizmy oraz instrumenty jego ochrony, co może budzić wątpliwości. Tworzą one konsumenckie prawo rynku finansowego (prawo ochrony konsumenta usług finansowych) i niewątpliwie może to rodzić wiele sporów na etapie stosowania i interpretacji tego prawa i przyczyniać się także do ograniczania skuteczności przewidywanych przez te regulacje prawnych mechanizmów ochrony konsumenta usług finansowych. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie specyfiki tego prawa oraz podkreślenie konieczności jego właściwego stanowienia, stosowania i egzekwowania.
EN
Acts of Union and national law governing financial services are increasingly beginning to be comprehensive, as they contain not only standards governing the legal conditions under which financial institutions may be permitted to exercise them, but also standards that specifically regulate the rights and obligations of financial services contracts, specific rights of consumers and other mechanisms and instruments for protecting them, the legal nature of which may be questionable. They create consumer financial market law (financial services consumer protection law, and undoubtedly this may give rise to many disputes at the stage of application and interpretation of this law and also contribute to limiting the effectiveness of the mechanisms of financial services consumer protection envisaged by these regulations. The aim of the study is to point out the specificity of this law and to emphasise the need for its proper establishment, application, and enforcement.
EN
The aim of this paper is to present in general terms (and not in detail) the challenges concerning the functioning of the institutional structure of consumer protection on the financial market in Poland (consumer protection network on the financial services market), especially in view of the need to counteract the abuses revealed in the post-crisis reality, aimed at providing them with real protection. It is not about detailed characteristics of legal regulations concerning the status and competences of already functioning bodies and institutions of consumer protection of financial services, but only about indicating problems leading in general dimension and certain proposals of conceptual changes in the construction of this infrastructure of the consumer protection of financial services and its location within the framework of the financial market safety network. The author, taking as a starting point the current infrastructure of consumer protection in the financial market in Poland and the tasks and competences of the bodies creating it (without their analysis, however), makes an attempt to answer questions that should be undertaken (both in the regulatory and actual), so that these entities create from the institutional (subjective and competence) point of view a coherent system, and the consumer protection network in the financial market was a guarantee of the actual enforcement of consumer financial market law (consumer protection law for financial services), both in the public and private legal dimension. In particular, the author will propose the components of which this institutional structure should be built and what forms of cooperation between them would be indicated, in particular whether there is a need to create new bodies (new elements) of this structure equipped with additional competences and tasks? (without, however, taking into account detailed considerations in this respect, but only at the level of the general concept). Due to the limited framework of the present study, it is not the Author's goal to present exhaustively the entire concept and proposal of changes in the structure (network) of consumer protection in the financial market, but only to signal the need and necessity to undertake a discourse, both at the theoretical and practical level in this area.
PL
Celem analizy jest zaprezentowanie w wymiarze ogólnym (a nie szczegółowym) wyzwań dotyczących funkcjonowania struktury instytucjonalnej ochrony konsumenta na rynku finansowym w Polsce (sieci ochrony konsumenta na rynku usług finansowych), zwłaszcza wobec konieczności przeciwdziałania nadużyciom wobec nich, ujawnionym w rzeczywistości pokryzysowej, a zmierzających do zapewnienia im rzeczywistej ochrony. W artykule nie chodzi o szczegółową charakterystykę regulacji prawnych dotyczących statusu i kompetencji funkcjonujących już organów i instytucji ochrony konsumenta usług finansowych, lecz o wskazanie problemów wiodących w ogólnym wymiarze i pewnych propozycji zmian koncepcyjnych w budowie tej infrastruktury ochrony konsumenta usług finansowych i jej umiejscowienia w ramach sieci bezpieczeństwa rynku finansowego. Autorka, przyjmując jako punkt wyjścia aktualną infrastrukturę ochrony konsumenta na rynku finansowym w Polsce oraz zadania i kompetencje organów ją tworzących (jednak bez ich analizy), podejmuje próbę odpowiedzi na pytania, jakie należałoby podjąć działania (zarówno w sferze regulacyjnej, jak i faktycznej), by podmioty te tworzyły od strony instytucjonalnej (podmiotowej i kompetencyjnej) spójny system, a sieć ochrony konsumenta na rynku finansowym była gwarantem rzeczywistego egzekwowania konsumenckiego prawa rynku finansowego (prawa ochrony konsumenta usług finansowych) w wymiarze tak publicznoprawnym, jak i prywatnoprawnym. W szczególności autorka proponuje elementy składowe, z jakich ta struktura instytucjonalna powinna być zbudowana, i wskaże, jakie formy współpracy między nimi byłyby wskazane, w szczególności czy istnieje potrzeba stworzenia nowych ciał (nowych elementów) tej struktury wyposażonych w dodatkowe kompetencje i zadania (bez podejmowania jednak szczegółowych rozważań w tym zakresie, a jedynie na poziomie ogólnej koncepcji). Z uwagi bowiem na ograniczone ramy niniejszego opracowania, celem autorki nie jest wyczerpujące zaprezentowanie całej koncepcji i propozycji zmian w strukturze (sieci) ochrony konsumenta na rynku finansowym, a jedynie zasygnalizowanie potrzeby i konieczność podjęcia dyskursu w tym obszarze tak na poziomie teoretycznym, jak i praktycznym.
EN
In 2004–2008 banks offered consumer denominated loan in a foreign currency, which was a competitive position in relation to a PLN credit facility. Banks had not informed about foreign exchange differences, therefore had caused increase in household indebtedness. Banks also had reserved that consumer has to buy currency only from the bank-lender. In 2011 the Anti-spread Act was adopted, which amended banking law and consumer credit law. Creditors were obligated to inform consumer about rules of determining the manners and dates of fixing the currency exchange rate on the basis of which in particular the amount of credit, its tranches and principal and interest instalments are calculated, and the rules of converting into the currency of credit disbursement or repayment. That information and information about the rules of opening and operating the account shall be concluded in a credit contract. Borrower can repay principal and interest instalments and prepay the full or partial amount of the loan directly in that currency.
PL
Artykuł dotyczy problematyki ochrony polskich konsumentów będących klientami niekrajowych kredytodawców (niemających siedziby na terytorium RP) udzielających kredytów konsumenckich w Polsce w kontekście nadzoru publicznego nad nimi, sprawowanego w ramach nadzoru nad rynkiem finansowym. Celem artykułu jest przeanalizowanie, na jakiej podstawie prawnej prowadzą oni swoją działalność w Polsce oraz w jaki sposób jest egzekwowane przestrzeganie przez nich obowiązujących przepisów dotyczących podejmowania i prowadzenia działalności w tym obszarze, w ramach nadzoru KNF nad nimi. W artykule podjęto także próbę udzielenia odpowiedzi na pytania, czy kompetencje KNF jako organu nadzoru nad kredytodawcami w ramach nadzoru nad rynkiem finansowym w obecnym kształcie są wystarczające, by zapewnić ochronę kredytobiorcom korzystającym z oferowanych przez nich usług na rynku kredytów konsumenckich w Polsce; czy jest to ochrona pośrednia (czy bezpośrednia) i czy rola KNF w tym zakresie powinna ulec zmianie, a jej kompetencje powinny ulec rozszerzeniu.
EN
The article deals with the issue of protecting Polish consumers who are customers of non-domestic lenders (i.e lenders with no registered seats on the territory of the Republic of Poland) granting facilities to Polish consumers. The protection is shown in the context of public oversight over non-domestic lenders, exercised as part of the supervision over the financial market. The purpose of the article is to analyze on what legal basis those non-domestic entities conduct their activities in Poland and how enforcement is used to ensure their compliance with the applicable provisions of law regarding taking up and running of activities in this area, as a part of the supervision of the Polish Financial Supervision Authority (Komisja Nadzoru Finansowego, KNF) over such entities. The article is also an attempt to answer the following questions - are competences of KNF as lenders supervisory authority under the supervision of the financial market sufficient to provide consumers with protection while using services on the consumer credit market in Poland?; Is it indirect (or direct) protection and should the role of KNF in this respect be changed?
PL
W niniejszym artykule dokonano przeglądu decyzji Prezesa UOKiK wydanych w latach 2020–2021 a dotyczących zakazanych praktyk konsumenckich na rynku finansowym, polegających na stosowaniu niedozwolonych klauzul umownych we wzorcach umów o usługi finansowe. Przeanalizowano i oceniono wszystkie decyzje wydane przez Prezesa UOKiK w sprawach tych praktyk (tzw. Decyzje klauzulowe). Jednak ze względu na ograniczone ramy opracowania szczegółowe omówienie dotyczy jedynie niektórych z nich, a ich podobieństwo do pozostałych spowodowało, że analizie poddano te najbardziej istotne i interesujące, w ramach wyodrębnionej przez Autorów kategorii. Podzielono je na pewne grupy wiodących problemów w odniesieniu do tzw. decyzji klauzulowych na: klauzule modyfikacyjne, w zakresie odpłatności za usługi finansowe (klauzule kosztowe) i klauzule spreadowe (kursowe).
PL
Autorzy niniejszego opracowania, wychodząc od zaprezentowania sytuacji Polaków na progu oraz w trakcie trwania pandemii COVID-19, dotkniętych ekonomicznymi jej skutkami, dokonują analizy instytucji tzw. „wakacji kredytowych”, zarówno komercyjnych proponowanych przez banki, jak i ustawowych, jako pomocy państwa w spłacie zaciągniętych kredytów w związku z ich trudną sytuacją, Celem jest przedstawienie warunków skorzystania z nich, a także dokonanie ich oceny z perspektywy praktyki Prezesa UOKiK i Rzecznika Finansowego, przez pryzmat skarg i zgłoszeń konsumentów oraz działań podejmowanych przez te instytucje, w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami kredytodawców, które naruszały interesy konsumentów. Oferowane przez rynek warunki nie zaspokajały rzeczywistych potrzeb udzielenia rzetelnej i rzeczywistej pomocy konsumentom dotkniętym negatywnymi skutkami pandemii (w wyniku utraty pracy lub głównego źródła dochodów), dlatego konieczne było wprowadzenie regulacji ustawowej w zakresie zawieszenia wykonywania umowy kredytowej („wakacji ustawowych”) na podstawie ustawy nowelizującej ustawę COVID-19.
PL
W niniejszym artykule dokonano przeglądu decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: Prezes UOKiK, Prezes Urzędu) wydanych w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku. Przeanalizowano i oceniono wszystkie decyzje wydane przez Prezesa UOKiK we wskazanym wyżej okresie. Dokonano ich podziału na dwie zasadnicze kategorie wynikające z właściwości Prezesa UOKiK do wydawania decyzji w sprawach antykonsumenckich praktyk rynkowych na: decyzje w sprawach naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz na decyzje w sprawie stosowania niedozwolonych postanowień umownych we wzorcach umów, a następnie w ich ramach na grupy według wiodących problemów szczegółowych. W zakresie stosowania klauzul niedozwolonych były to przede wszystkim decyzje dotyczące opłat alokacyjnych stosowanych w umowach ubezpieczeń na życie z funduszem inwestycyjnym UFK, ale także śmierci współposiadacza rachunku we wzorcach umów rachunku bankowego oraz wykonywania zleceń w obrocie na rynku instrumentami OTC. W przypadku naruszeń zbiorowych interesów konsumentów były to m.in. decyzje dotyczące zarówno umów kredytu konsumenckiego, jak i nieuczciwych praktyk rynkowych wprowadzających w błąd oraz informowania konsumentów o kursie walutowym przy rozliczaniu bezgotówkowej transakcji w walucie obcej.
PL
W artykule dokonano przeglądu decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: Prezes UOKiK, Prezes Urzędu) wydanych w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku. Przeanalizowano i oceniono wszystkie decyzje wydane przez Prezesa UOKiK we wskazanym wyżej okresie. Dokonano ich podziału na dwie zasadnicze kategorie wynikające z właściwości Prezesa UOKiK do wydawania decyzji w sprawach antykonsumenckich praktyk rynkowych, a mianowicie na decyzje w sprawach naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz na decyzje w sprawie stosowania niedozwolonych postanowień umownych we wzorcach umów, a następnie w ich ramach na grupy według wiodących problemów szczegółowych. W zakresie stosowania klauzul niedozwolonych są to przede wszystkim decyzje dotyczące: opłat alokacyjnych stosowanych w umowach ubezpieczeń na życie z funduszem inwestycyjnym UFK, indywidualnie negocjowanego charakteru postanowień umowy, jej dopasowania do potrzeb konsumenta, zrozumiałości i braku jakikolwiek zastrzeżeń. W przypadku decyzji w sprawach naruszeń zbiorowych interesów konsumentów wyodrębniono następujące kategorie decyzji, a mianowicie dotyczące: nieuczciwych praktyk rynkowych wprowadzających w błąd (m.in. co do informacji o ryzyku, w ramach prowadzących akcji promocyjnych, co do wyników wyszukiwania), naruszenia przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, ograniczenia możliwości składania przez konsumentów wniosków o zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego (ustawowe wakacje kredytowe), wprowadzenia w błąd co do jednostronnej zmiany postanowień umownych uznanych w innej decyzji za niedozwolone, przyjęcia oferty ubezpieczeniowej bez aktywnej zgody konsumenta, braku właściwego nadzoru nad agentami wprowadzającymi w błąd konsumentów.
PL
W przeglądzie przedstawiono wybrane rozstrzygnięcia sądów z lat 2017–2023, które zapadły przed Sądem Najwyższym oraz sądami powszechnymi (okręgowymi i apelacyjnymi) w sprawach kredytów odnoszących się do walut obcych (denominowanych lub indeksowanych do waluty obcej). Orzeczenia zaprezentowano według wiodących zagadnień problemowych, wokół których się koncentrują, a znajdujących odzwierciedlenie w tytułach wyodrębnionych jednostek podziału niniejszego opracowania, tj.: statusu kredytobiorcy konsumenta, umów zawartych pomiędzy przedsiębiorcami, zakresu obowiązku kredytodawcy dotyczącego informowania o ryzyku walutowym, spłaty kredytu bezpośrednio w walucie obcej, kredytu w całości spłaconego, zabezpieczenia roszczenia o ustalenie nieważności umowy oraz procedury wypowiedzenia umowy kredytu.
PL
W rzeczywistości pokryzysowej, wobec dużej skali zjawiska nadmiernego zadłużania się konsumentów i jego negatywnych skutków zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i globalnym, problem odpowiedzialnego kredytowania przez kredytodawców i odpowiedzialnego pożyczania przez konsumentów staje się coraz donioślejszy. Jest to istotne, z uwagi na generowanie ryzyka kredytowego, systemowego, a także negatywne skutki społeczne. Idea ta przestaje mieć formę jedynie postulatu, lecz staje się przedmiotem regulacji i szeroko rozumianego orzecznictwa. Jest ona realizowana przez prawidłowe badanie zdolności kredytowej konsumenta przez kredytodawców, tak przed udzieleniem kredytu, jak i w trakcie trwania kredytowania oraz informowanie go o warunkach umowy kredytowej, w tym w szczególności o ponoszonych przez niego kosztach, jak i konsekwencjach prawnych oraz ekonomicznych niewykonywania tej umowy przez konsumenta. Celem opracowania jest zaprezentowanie idei odpowiedzialnego kredytowania jedynie po stronie kredytodawców, jakimi są niebankowe instytucje pożyczkowe, bez analizowania odpowiedzialnego pożyczania przez kredytobiorców konsumentów, sposobów jej realizacji oraz egzekwowania i stosowania w praktyce.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.