What has a permanent place in modern educational space is the school system for national minorities, including Poles living in a foreign land. The increasing social mobility and a large number of Polish citizens living abroad necessitate the adjusting of the Polish educational offer for the youngest (children and youth) - also outside Poland. In the presented study, the authoress discusses the significance and consequences of contemporary migration and describes the network and offer of schools with Polish as the teaching language. The research results are also discussed of the studies conducted in Polish educational institutions abroad in selected schools (in Austria, France, and the Czech Republic), which allows for specifying the major problems and parental expectations concerning these institutions. The work is completed with a recapitulation. The study constitutes an introduction to broader research into the activity and functioning of schools with Polish as the teaching language and of the agents (learners, teachers, parents) tightly related to their activity.
PL
We współczesnej przestrzeni edukacyjnej stałe miejsce znalazły szkoły dla mniejszości narodowych, w tym także Polaków przebywających na obczyźnie. Duża ruchliwość społeczna i duża liczba Polaków przebywających na wychodźstwie sprawia, że konieczne staje się dostosowanie polskiej oferty edukacyjnej dla najmłodszych odbiorców (dzieci i młodzieży), również poza Polską. W publikacji omawiam znaczenie i konsekwencje współczesnych migracji, charakteryzuję sieć i ofertę szkolnictwa z polskim językiem nauczania, a także omawiam wyniki badań przeprowadzonych w polskich placówkach oświatowych na obczyźnie w wybranych szkołach (w Austrii, Francji oraz Republice Czeskiej), które pozwalają określić główne problemy i oczekiwania rodziców uczniów wobec tych placówek. Opracowanie zamyka podsumowanie. Publikacja stanowi wprowadzenie do szerszych badań nad działalnością i funkcjonowaniem szkół z polskim językiem nauczania na obczyźnie oraz podmiotów silnie związanych z jej działalnością (uczniów, nauczycieli i rodziców).
The attractiveness and topicality of the research into family life are related to dynamic sociocultural, economic and political transformations which take place globally. For the functioning of family and its members, the current pandemic situation is also of due significance as it has had a substantial impact on the structure of family as well as the needs and values of its members. The topicality of this issue prompts reflection upon the condition of modern family 325A. Hruzd-MAtuszczyk Małżeństwa mieszane w przestrzeni społecznej and induces the need for finding out the effects of outer influences on its shape and its inner environment. In the presented study, a discussion is undertaken on the problems of family, with special focus on mixed marriages, which have been increasingly visible not only in marriage statistics but, first of all, in social life. Entering mixed marriages can be justified by bigger social mobility and the elimination of the barriers in interpersonal communication (common use of modern technologies in professional and personal life), or may also result from the individual needs and preferences of people entering such marriages. Mixed marriage itself can be a value, yet - being in such a relationship might constitute a certain burden. The presented study is an attempt to capture certain tendencies occurring in the experiencing of social life by mixed marriages. The article consists of three parts, in which subsequently the issues of family life and the functioning of mixed marriages are introduced, then the data and materials are analysed and certain tendencies are distinguished in reference to various aspects of family and social life. The study is completed with a recapitulation and the indication of some conclusions.
PL
Atrakcyjność i aktualność badań prowadzonych wokół życia rodzinnego związana jest z dynamicznymi przemianami społeczno-kulturowymi, gospodarczymi, a także politycznymi zachodzącymi w skali globalnej. Nie bez znaczenia dla funkcjonowania rodziny i jej członków jest również sytuacja światowej pandemii, która znacząco wpłynęła na strukturę rodziny oraz potrzeby i wartości cenione przez jej członków. Żywotność tematu skłania do refleksji nad kondycją współczesnej rodziny i rodzi potrzebę poznania skutków oddziaływań zewnętrznych na jej kształt i środowisko wewnętrzne. W zaprezentowanym opracowaniu podejmuję rozważania wokół problematyki rodziny, interesują mnie przede wszystkim małżeństwa mieszane, które stają się coraz bardziej widoczne, nie tylko w statystykach zawieranych małżeństw, a przede wszystkim w życiu społecznym. Zawiązywanie małżeństw mieszanych znajduje swoje uzasadnienie w zwiększonej mobilności społecznej, pozbawieniu barier świata komunikacji interpersonalnej (powszechne wykorzystanie nowoczesnych technologii w życiu zawodowym oraz osobistym), może również wynikać z indywidualnych potrzeb i preferencji osób zawierających takie związki małżeńskie. Małżeństwo mieszane samo w sobie może być wartością, jednak fakt bycia w takim związku może stanowić swego rodzaju balast. Zaprezentowane opracowanie jest próbą uchwycenia pewnych tendencji zachodzących w doświadczeniach życia społecznego przez małżeństwa mieszane. W artykule wyróżniam trzy części, w których kolejno wprowadzam w problematykę życia rodzinnego i funkcjonowania małżeństw mieszanych, następnie analizuję dane i materiały, nakreślając pewne tendencje odnoszące się do różnych aspektów życia rodzinnego i życia w społeczeństwie. Opracowanie kończę podsumowaniem i wskazaniem wniosków.
Wiodącym tematem niniejszego opracowania uczyniono teorię kapitału społecznego i kulturowego w kontekście funkcjonowania małżeństw mieszanych i rodzin wielokulturowych, które tworzą. W pracy wyróżniam dwie części. W pierwszej opisuję teoretyczne podstawy wprowadzonych koncepcji kapitału – przywołuję teorie w ujęciu P. Bourdieu, J.S. Colemana, R. Putnama oraz F. Fukuyamy. W drugiej omawiam wybrane wątki z badań małżeństw mieszanych w odniesieniu do teorii kapitału społecznego i kulturowego. Celem szkicu jest wskazanie znaczenia kapitału społecznego i kulturowego zakorzenionego w realiach życia rodzinnego na przykładzie małżeństw mieszanych i ich rodzin. Wykorzystanie teorii kapitału społecznego sprzyja wyjaśnianiu zjawisk zachodzących w życiu społecznym. W prezentowanym szkicu podjęto próbę wyróżnienia elementów budujących kapitał wewnątrzrodzinny, przekładający się na kształtowanie relacji wewnątrzrodzinnych i oddziałujących na środowisko zewnętrzne. Uwagę poświęcono również kwestiom języka oraz porozumiewania się wewnątrz- i pozarodzinnego oraz obcowania z religią, tradycją i zwyczajami w sytuacji możliwości codziennego doświadczania różnorodności przez członków małżeństw i rodzin wielokulturowych.
EN
The leading subject matter of this study is the theory of social and cultural capital in the context of the functioning of mixed marriages and multicultural families that they constitute. Two parts are distinguished in my study. In the first one, the theoretical foundations are described of the introduced concepts of capital – the theories of P. Bourdieu, J. S. Coleman, R. Putnam and F. Fukuyama are referred to. In the second part, selected threads are discussed of the research into mixed marriages in relation to the theory of social and cultural capital. The study is aimed at indicating the importance of social and cultural capital rooted in the realities of family life on the example of mixed marriages and their families. The application of the theory of social capital helps to explain the phenomena occurring in social life. The presented study is an attempt to distinguish the elements that build intra-family capital, which translates into shaping intra-family relationships and influencing the external environment. Due attention was also paid to the issues of language and communication within and outside the family, as well as contacts with religion, tradition and customs in the situation of daily experience of diversity by members of multicultural marriages and families.