Search results

1

Funkcje regulacji czasu pracy wobec idei równości i sprawiedliwości

100%

Skąpski M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2015

|

vol. 62

|

issue 2

EN

The implementation of ideas of justice and equality in both working time and other labour law regulations has to be analyzed in details. The increase of social inequality is one of the main contemporary political and social problems. This phenomenon not only denies social justice and equality, but also becomes an obstacle in further economical development. The issue is strictly connected with labour law regulation, because the employment evolution is one of the factors influencing inequality increase. The article undertakes problems of equality and justice in working time regulation in several aspects. First of them is the question of setting up a proper balance between economical and social needs in working time regulation. It is connected with the idea of functions of labour law, including interests of all subjects of labour market. The evolution of working time regulation in Polish labour law has one-sided character for over two decades. It implements mostly employer’s needs, making working conditions gradually worse. The other problem is scope of subjects covered by working time regulation. Only dependent workers are included, while contemporarily it doesn’t have any economical nor axiological justification. Also the content of Polish working time regulation doesn’t fit the justice and equality rule. Especially the particular regulations established for certain occupations vary from general regulation in the way that difficult to justify. The last undertaken aspect is future function of working time regulation as the instrument of work distribution in situation of shrinking demand for human work.

PL

Kwestie realizacji zasad równości i sprawiedliwości, zarówno w regulacji czasu pracy, jak i w innych działach prawa pracy, wymagają wnikliwej analizy. Problem narastania społecznych nierówności jest obecnie jedną z głównych kwestii dyskutowanych w krajach wysoko rozwiniętych. Wskazuje się, że zjawisko to nie tylko zaprzecza ideom równości i sprawiedliwości, ale także staje się przeszkodą dla dalszego rozwoju gospodarczego. Sprawa ta jest ściśle związana z prawem pracy, gdyż narastanie nierówności następuje również w ramach realizowanych współcześnie różnych formach zatrudnienia. Artykuł podejmuje analizę kwestii równości i sprawiedliwości w regulacji czasu pracy w kilku aspektach. Pierwszy dotyczy określenia równowagi między interesami gospodarczymi i społecznymi w regulacji czasu pracy, co ma związek z koncepcją funkcji prawa pracy, obejmujących interesy wszystkich podmiotów aktywnych na rynku pracy. W tekście wskazuje się, że w ewolucji polskiego prawa pracy od dwóch dekad widać jednostronne ukierunkowanie zmian na realizację interesów gospodarczych, co prowadzi do stopniowego pogarszania warunków wykonywania pracy. W opracowaniu zostały poruszone kwestie podmiotowego i przedmiotowego zakresu regulacji czasu pracy, w których widać istotne problemy związane z równością i sprawiedliwością. Dotyczą one przede wszystkim objęcia regulacją czasu pracy wyłącznie osób wykonujących pracę podporządkowaną, co współcześnie nie znajduje uzasadnienia aksjologicznego ani gospodarczego. Ustawodawca nie wykazywał konsekwencji, ustanawiając regulacje czasu pracy w wielu partykularnych przypadkach. Czas pracy w wielu zawodach odbiega od modelu kodeksowego w różnych kierunkach, często bez wyraźnego uzasadnienia tego stanu rzeczy. Te regulacje zostały poddane krytyce jako odstępstwa od idei równości i sprawiedliwości. Ostatnim z podjętych zagadnień jest przyszła rola regulacji czasu pracy jako instrumentu sprawiedliwego podziału wolumenu pracy w sytuacji kurczenia się zapotrzebowania na pracę ludzką.

2

Realizacja idei społecznej gospodarki rynkowej w polskim ustroju pracy

100%

Skąpski M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2014

|

vol. 76

|

issue 2

109-124

EN

Social market economy has been the desired model of economy since the beginning of the political and economic transformations in Poland initiated in 1989. In 1997, pursuant to the provision of article 20 of the new Constitution of the Republic of Poland, it became the normative foundation of the country’s political regime. Today, twenty five years later, one may wish to analyse the effects of these changes and compare the contents of currently binding regulations of employment issues and labour market practices with the social market economy model which lay at their formulation. Social relations, regulated by collective labour law achieved through the activity of trade unions and employers’ organisations, collective negotiations and creation of the sources of autonomous law, belong to these areas, which are most neglected in Poland in terms of their compliance with the basic assumptions of social market economy. They aim, among other things, at implementing a social partnership model and workers’ participation as active subjects in the dialogue with employers on matters concerning the conditions of an enterprise, resolving problems and disputes by way of collective negotiations leading to collective agreements. In Poland, this concept is still given only marginal attention. This paper also identifies problems that arise from implementation of the idea of a social market economy in the practice of individual labour law. Legislative tendencies of the recent years focus on the economic efficiency of enterprises, also at the cost workers’ status, rather than sustained development of economy, fostering for the needs of all subjects involved in the functioning of the enterprise. With due respect to the achievements of the transformations in Poland after 1989, full implementation and realisation of the constitutional provisions of article 20 constituting grounds for the political regime, has not yet been achieved.

PL

Społeczna gospodarka rynkowa od początku zainicjowanych w 1989 r. w Polsce przemian politycznych i gospodarczych była modelem gospodarczym stanowiącym cel podjętej transformacji. W 1997 r. ten typ gospodarki stał się normatywną podstawą ustroju, na podstawie treści art. 20 nowej Konstytytucji. Upływ ćwierćwiecza przemian upoważnia do analizy efektów transformacji i porównania obowiązującej treści regulacji prawnej w dziedzinie zatrudnienia oraz praktyki rynku pracy do modelowych założeń ustroju społecznej gospodarki rynkowej. Stosunki społeczne regulowane przez zbiorowe prawo pracy, a więc aktywność związków zawodowych i organizacji pracodawców, negocjacje zbiorowe i tworzenie źródeł autonomicznego prawa pracy są w Polsce dziedzinami najbardziej odległymi od założeń społecznej gospodarki rynkowej. Zakładają one powstawanie partnerstwa społecznego, upodmiotowienie i włączenie załóg zakładów w dialog z pracodawcami dotyczący sytuacji zakładu, rozwiązywanie problemów w drodze negocjacji zbiorowych, których efektem będzie uchwalanie aktów autonomicznego prawa pracy. Te pozytywne zjawiska mają w Polsce nadal marginalne znaczenie. W artykule wskazano także problemy z realizacją idei społecznej gospodarki rynkowej w normach o praktyce indywidualnego prawa pracy. Tendencje legislacyjne ostatnich lat eksponują raczej dążenie do ekonomicznej efektywności przedsiębiorstw, także kosztem statusu pracowników, a nie typowe dla omawianego modelu gospodarki zrównoważone uwzględnianie potrzeb wszystkich podmiotów zaangażowanych działanie zakładu pracy. Mimo szacunku dla osiągnięć transformacji, która dokonała się w Polsce po 1989 r., trzeba wskazać na konieczność dążenia do pełnej realizacji założeń ustrojowych ustanowionych w art. 20 Konstytucji.

3

The Problem of Abuse of the Non-Employee Forms of Employment in Unemployment Counteraction Programs

100%

Skąpski M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2015

|

vol. 24

|

issue 3

EN

The article deals with legal and social aspects of civil law based employment schemes in labour market programs financed from public sources. Traditional programs of unemployed activation, such as public works, or intervention works, using labour contracts as basis of participants employment have been replaced in Poland by civil employment schemes, such as employment for practice. The article undertakes analysis of both causes and consequences of this phenomenon, many of them negatively assessed. The negative assessment applies to first of all to promotion of civil employment schemes and preservation of improper attitude to labour law of labour market actors.

PL

Artykuł dotyczy prawnych i społecznych aspektów wykorzystywania niepracowniczych form zatrudnienia w programach przeciwdziałania bezrobociu, finansowanych ze środków publicznych. Tradycyjne formy aktywizacji bezrobotnych, takie jak roboty publiczne czy prace interwencyjne, obejmujące zatrudnianie na podstawach pracowniczych, zostały w Polsce wyparte przez formy niepracownicze, szczególnie staże. W tekście podjęto analizę przyczyn i skutków tego stanu rzeczy, z których wiele ocenianych jest negatywnie. Dotyczy to w szczególności promowania zatrudnienia niepracowniczego, utrwalania niewłaściwych postaw zarówno podmiotów zatrudniających, jak i wykonawców pracy.

4

Problem dopuszczalności wypowiedzenia części postanowień układu zbiorowego pracy albo porozumienia zbiorowego

100%

Skąpski M.

Praca i Zabezpieczenie Społeczne

|

2021

|

issue 10

22-29

EN

Problem of partial notice of collective agreement or collective arrangement is controversial and contrary solutions are presented in literature. Lack of direct regulation of that kind of notice is causing part of commentators to conclude, that it is forbidden. The others think, that norm of competence to execute such a notice may be built on basis of regulation of full notice of collective agreement (argumentum a maiori ad minus). The article shows, that this idea is wrong, because partial notice and full notice of collective agreement cannot be treated as minor and major result in a fortiori inference scheme. It means that currently there is no legal basis for partial notice of collective agreement in Polish legal system. This conclusion valids also for collective arrangements, at analigie legis basis. Nevertheless it is worth analyzing the need to establish such a notice in labour code, including regulation of protection of autonomy of will of the other parties of collective agreement.

PL

Kwestia częściowego wypowiedzenia układu zbiorowego pracy i porozumienia zbiorowego jest kontrowersyjna w doktrynie i prezentowane są tu sprzeczne stanowiska. Brak regulacji tej czynności wprost w ustawie skłania część doktryny do negowania a część do akceptacji możliwości dokonania takiego wypowiedzenia. Zwolennicy dopuszczalności częściowego wypowiedzenia układu zbiorowego pracy opierają się na konstrukcji wnioskowania a maiori ad minus z regulacji wypowiedzenia całości układu. Autor wskazuje, że rozumowanie to jest błędne, gdyż konstrukcji wnioskowania a fortiori nie powinno się stosować do samych tylko modeli czynności prawnych, bez odniesienia do treści dokonywanych wypowiedzeń. Zdaniem autora, opisywane wnioskowanie a maiori ad minus jest wadliwe i nie prowadzi do odtworzenia normy kompetencyjnej do dokonania częściowego wypowiedzenia układu zbiorowego pracy, ponieważ wniosek o łagodniejszym charakterze wypowiedzenia częściowego u.z.p. jest arbitralny i może być niezgodny z sytuacją faktyczną. De lege ferenda ustanowienie regulacji takiej czynności w kodeksie pracy powinno być jednak rozważone, z uwzględnieniem także ochrony dla autonomii woli innych stron umowy zbiorowej.

5

Profesor zw. dr hab. Włodzimierz Piotrowski

88%

Skąpski M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2014

|

vol. 76

|

issue 3

340-342

6

Employer's right to ban unvaccinated (COVID-19) employees from the workplace in Israel and Poland

63%

Ilany Y., Skąpski M.

Praca i Zabezpieczenie Społeczne

|

2021

|

issue 8

3-13

PL

Artykuł podejmuje problem obecności w zakładach pracy pracowników niezaszczepionych przeciw COVID-19. Wyniki badań z zakresu medycyny pokazują, że obecność niezaszczepionej osoby zwiększa ryzyko zakażenia COVID-19 także dla osób zaszczepionych. Dyskusja nad dopuszczalnością wyłączenia dostępu do zakładu pracy dla niezaszczepionej osoby opiera się na rozstrzygnięciu konfliktu podstawowych wartości: z jednej strony prawa do prywatności, godności i wolności pracy, a z drugiej prawa do życia, prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i prawa pracodawcy do ograniczania ekonomicznych ryzyk prowadzonej działalności. Izraelskie sądy pracy w opisanych wyrokach potwierdziły legalny charakter zakazu wstępu niezaszczepionych pracowników do zakładu pracy, gdy nie istniały inne możliwości ograniczenia stwarzanego przez nich ryzyka epidemicznego dla innych pracowników i klientów zakładu. Artykuł podejmuje również analizę analogicznych problemów w polskim systemie prawnym. Pracodawca ma legalną możliwość przetwarzania danych osobowych o szczepieniu pracowników, jakkolwiek odnośne przepisy wymagałyby doprecyzowania. Brak szczepienia nie może być podstawą niedopuszczenia pracownika do pracy, ale stanowi wystarczające uzasadnienie wypowiedzenia w tych przypadkach, gdy nie ma możliwości odizolować niezaszczepionego pracownika od innych pracowników lub klientów.

EN

The article deals with the problem of presence of employees unvaccinated against COVID-19 at the workplaces. Medical research conclusions show, that presence of unvaccinated person increase risk of infection also for vaccinated individuals. In debate on possibility of exclusion of unvaccinated workers from a workplaces the clash of values has to be considered. On the one hand there is a right to privacy, dignity and freedom of occupation, on the other hand right to life, right to safe working environment, protection from diseases and limitation of employer's economic risks. Israeli labour courts in described cases approved ban of workplace access for unvaccinated persons, in situations where it was the only way to protect other people from COVID-19 infection. Still if there were other sufficient measures, the ban of access was lifted. Article describes also legal situation in Poland, where employer's access to data on worker's vaccination is under discussion and relevant legal regulations should be amended. However there are no legal measures of banning employee access to the workplace, the dismissal based on lack of vaccination should be accepted, if any other measures of infection control are not accessible.

Refine search results

2 Praca i Zabezpieczenie Społeczne

2 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

1 Studia Iuridica Lublinensia

6 Skąpski M.

1 Ilany Y.

2 2021

2 2015

2 2014

Funkcje regulacji czasu pracy wobec idei równości i sprawiedliwości

Realizacja idei społecznej gospodarki rynkowej w polskim ustroju pracy

The Problem of Abuse of the Non-Employee Forms of Employment in Unemployment Counteraction Programs

Problem dopuszczalności wypowiedzenia części postanowień układu zbiorowego pracy albo porozumienia zbiorowego

Profesor zw. dr hab. Włodzimierz Piotrowski

Employer's right to ban unvaccinated (COVID-19) employees from the workplace in Israel and Poland