Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Katastrofa na moment: „Śmierć palmy” Joanny Rajkowskiej

100%

Bednarek J. B.

Pamiętnik Teatralny

2025

vol. 74

issue 1

89-107

The author offers an interpretation of Joanna Rajkowska’s performance Śmierć palmy (Death of the Palm Tree, 2019) against the backdrop of the visibility of the Anthropocene and genocide and ecocide studies. The primary context here is Dipesh Chakrabarty’s call fundamental for environmental criticism: that the climate crisis should make us rethink the collective historical consciousness and the collective identities it has produced. The article recalls the original idea of Rajkowska’s installation Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich (Greetings from Jerusalem Avenue) (to envisage “the void left by the Jews”), the history of its reception (through the prism of middle-class affects), and its numerous subsequent “incarnations” of Alliance or protest. Although the installation appears to have turned from a memorial (the context of the Shoah) into a monument of the Anthropocene (the context of the climate catastrophe), in fact the withering of the palm tree does not invalidate previous meanings but rather shows their intertwining. The performance of the withering of the palm tree was related to the World Environment Day and lasted only about a fortnight, but the installation problematized the entanglements of the Anthropocene throughout its presence.

Autorka proponuje interpretację performansu Śmierć palmy (2019) Joanny Rajkowskiej na tle widoczności antropocenu oraz studiów nad genocydem i ekocydem. Podstawowym kontekstem jest tu fundamentalny dla krytyki środowiskowej postulat Dipesha Chakrabarty’ego, by pod wpływem kryzysu klimatycznego przemyśleć raz jeszcze zbiorową świadomość historyczną i wytwarzane przez nią tożsamości zbiorowe. Artykuł przywołuje pierwotny zamysł instalacji Joanny Rajkowskiej Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich (unaocznienie „pustki po Żydach”), historię jej recepcji (przez pryzmat afektów klasy średniej) oraz późniejsze liczne „wcielenia” sojusznicze i protestacyjne. Pozornie instalacja z miejsca pamięci (kontekst Zagłady) zmieniła się w pomnik antropocenu (kontekst katastrofy klimatycznej), faktycznie jednak uschnięcie palmy nie unieważnia poprzednich znaczeń, lecz uwidacznia ich sploty. Performans uschnięcia palmy związany był z obchodami Światowego Dnia Środowiska i trwał zaledwie kilkanaście dni, ale instalacja przez cały czas problematyzowała uwikłania antropocenu.

We krwi: Naruszenia integralności wizerunku papieża 2000–2020

100%

Bednarek J. B.

Pamiętnik Teatralny

2021

vol. 70

issue 2

This article discusses two social performances, namely the violations of the integrity of Maurizio Cattelan’s sculpture La Nona Ora (2000) and Jerzy Kalina’s installation Zatrute źródło [Poisoned Spring] (2020). Based on performance analysis, the author seeks to establish what the intervention (action) was about and on whose behalf it was undertaken (aim). Using concepts taken from the works of Pierre Bourdieu and Manuel Castells, she explains the scandal potential of both works. The main context of the analysis is the image of John Paul II in Polish culture and public space; an additional context is provided by the protest against the tightening of anti-abortion law (2020). The analysis reveals the mechanism of both events: the artwork disrupted (2000) / represented (2020) the order of legitimate culture, therefore it triggered performative actions aimed at defending and maintaining (2000) / disrupting and changing (2020) the status quo. In both cases, the dominant image of John Paul II in the discursive space was violated (in 2000 – by the artwork; in 2020 – by the performance of women activists).

Artykuł dotyczy dwóch performansów społecznych, jakimi były naruszenia integralności prac Maurizia Cattelana La Nona Ora (2000) oraz Jerzego Kaliny Zatrute źródło (2020). Korzystając z narzędzi analizy działań performatywnych, autorka szuka odpowiedzi na pytania: na czym polegała interwencja (działanie) i w czyim imieniu była dokonywana (cel). Korzystając z pojęć zaczerpniętych z prac Pierre’a Bourdieu i Manuela Castellsa, tłumaczy skandaliczny potencjał obu dzieł. Głównym kontekstem analizy jest wizerunek Jana Pawła II w kulturze polskiej i w przestrzeni publicznej; dodatkowy kontekst artykułu stanowi protest przeciwko zaostrzeniu prawa antyaborcyjnego (2020). Analiza odsłania mechanizm obu wydarzeń: dzieło sztuki zakłócało (2000) / reprezentowało (2020) porządek kultury prawomocnej, dlatego wywołało działania performatywne mające na celu obronę i utrzymanie (2000) / zakłócenie i zmianę (2020) status quo; w obu przypadkach doszło do naruszenia dominującego w przestrzeni dyskursywnej wizerunku Jana Pawła II (w roku 2000 – dzieło; w 2020 – performans aktywistek).

Refine search results

2 Pamiętnik Teatralny

2 Bednarek J. B.

1 2025

1 2021

Search results

Katastrofa na moment: „Śmierć palmy” Joanny Rajkowskiej

We krwi: Naruszenia integralności wizerunku papieża 2000–2020