Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Piotr Kropotkin był jednym z najważniejszych teoretyków anarchizmu, a także szanowanym naukowcem oraz czołowym przedstawicielem tzw. darwinizmu rosyjskiego (wschodniego). Łączenie ambicji politycznej i naukowej przez „anarchistycznego księcia” legło u podstaw jego scjentyzmu, a także stanowiło asumpt do dokonania krytycznej analizy istniejącej rzeczywistości społeczno-ekonomicznej pod kątem jej wpływu na kondycję biologiczną i moralną gatunku ludzkiego. Rosyjski anarchista był bowiem przekonany o destrukcyjnym wpływie warunków generowanych przez państwo i kapitalizm, które miały stanowić zasadniczą przyczynę degeneracji człowieka. W tym też kontekście wysuwane przez Kropotkina propozycje polityczne postrzegać można jako próbę przezwyciężenia postępującej zapaści, zarówno biologicznej, jak i moralnej, ludzkości. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wspomnianej analizy, a także ukazanie wpływu i podobieństw kropotkinowskiego projektu z popularną w drugiej połowie XIX w. tzw. teorią degeneracji.
EN
Peter Kropotkin was one of the most theorists of anarchism, a respected scholar and a leading representative of the so-called Russian (Eastern) Darwinism. Merging political and scientific ambition by the “anarchist prince” underlaid his scientism and was an assumption for making a critical analysis of existing socio-economic reality in the light of its influence on the biological and moral condition of humankind. The Russian anarchist was convinced about the destructive influence of conditions produced by the state and capitalism which he found as the fundamental cause of human degeneration. In this context, Kropotkin’s political proposals may be seen as a try to overcome a progressing both biological and moral crisis of humankind. The aim of this article is to present the mentioned analysis and to demonstrate the influence and similarities of Kropotkin’s project to the so-called theory of degeneration that was popular in the second half of XIX century.
EN
On January 1st, 1994, on the day when the NAFTA treaty (North American Free Trade Agreement) came into force, the Zapatista Army of National Liberation (Ejército Zapatista de Liberación Nacional, EZLN) began the uprising in the Mexican state of Chiapas. This rebellion was different from most other uprisings in Latin America. Further explored in this article, the rebels proposed new ways of thinking about politics and social relations through different visions of social transformation and methods of collective action. More precisely, the Zapatista vision assumed a democratic reconstruction of Mexico by civil society itself. As such, the movement rejected the postulate of taking political power over the state, instead focusing on the construction (and protection) of an autonomous community. What emerged was an autonomous and horizontal order built from the bottom up and was based on direct democracy, a consensual way of making collective decisions, social egalitarianism, recognizing the difference, and denying hegemonic practices. These goals were a consequence of the Zapatista’s eclectic and libertarian political culture which contained elements characteristic for anarchism, Marxism, Liberation theology, and elements of the culture and habits of the indigenous people of Mexico.
PL
1 stycznia 1994 roku Zapatystowska Armia Wyzwolenia Narodowego (Ejército Zapatista de Liberación Nacional, EZLN) rozpoczęła powstanie w meksykańskim stanie Chiapas wymierzone w neoliberalne przemiany w Meksyku oraz politykę władz wobec rdzennych mieszkańców kraju. Różniło się ono jednak od większości zrywów w Ameryce Łacińskiej. Powstańcy zaproponowali bowiem, co stanowi problem badawczy niniejszego artykułu, nowy sposób myślenia o polityce i relacjach społecznych, odmienną wizję transformacji społecznej, a także metody zbiorowego działania. Zakłada ona demokratyczną przebudowę Meksyku przez samo społeczeństwo obywatelskie. Z tego też powodu odrzucili postulat przejęcia władzy politycznej w państwie, zamiast czego koncentrują się na tworzeniu oraz ochranianiu autonomicznych wspólnot. W efekcie zaczął wyłaniać się autonomiczny i horyzontalny porządek, budowany od dołu ku górze, w oparciu o demokrację bezpośrednią, konsensualny sposób podejmowania decyzji zbiorowych, równość społeczną, uznanie różnicy, czy też odrzucenie praktyk hegemonicznych. Stanowiło to ekspresję niezwykle eklektycznej i wolnościowej kultury politycznej, która ich charakteryzuje. Odnaleźć w niej można bowiem elementy właściwe dla tradycji anarchistycznej, marksistowskiej, Teologii wyzwolenia, czy też kultury oraz obyczajów rdzennych mieszkańców Meksyku.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.