Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Templariusze w ziemi łukowskiej w świetle bulli papieża Aleksandra IV z 1 lutego 1257 r.

100%

Gomółka M.

Radzyński Rocznik Humanistyczny

2023

vol. 21

31-47

The issue of this article concerns the presumed creation and functioning of the commandery of the Templars in the territory of Łuków. The creation of the commandery was the result of the establishment of a bishopric in this area, which, in accordance with the political plans of the Duke of Cracow–Sandomierz Bolesław the Chaste, was to conduct a dynamic missionary action among the Yotvingians, Lithuanians and on the peripheries of the vast diocese of Cracow. The order, on the other hand, was to act as armed forces and at the same time a protective shield of the diocese. The article analyzes the text of the bull of Pope Alexander IV of February 1, 1257 primarily in terms of the presence of the order in Łuków. Attention was also paid to the circumstances and chronology of the arrival of the congregation at Krzna, the supposed range of the commandery, its size and the size of the granting. The conclusions emphasized that the fall of the bishopric meant the end of the Łuków commandery and the failure of the political plans of Prince Bolesław the Chaste. However, it is worth remembering that the prince wanted to build a counterweight for the Teutonic Knights on the border, which is why he used the help of another knightly order.

Problematyka artykułu dotyczy przypuszczalnego powstania oraz funkcjonowania na terenie ziemi łukowskiej komandorii templariuszy. Utworzenie komandorii było wypadkową erygowania na tym terenie biskupstwa, które zgodnie z politycznymi planami księcia krakowsko–sandomierskiego Bolesława Wstydliwego miało prowadzić dynamiczną akcję misyjną wśród Jaćwingów, Litwinów oraz na peryferiach rozległej diecezji krakowskiej. Zakon natomiast miał pełnić rolę zbrojnego ramienia i zarazem tarczy ochronnej diecezji. Przeanalizowano tekst bulli papieża Aleksandra IV z 1 lutego 1257 r. przede wszystkim pod kątem obecności zakonu w Łukowie. Zwrócono również uwagę na okoliczności oraz chronologię przybycia zgromadzenia nad Krznę, przypuszczalny zasięg komandorii, jej liczebność i wielkość nadania. W wnioskach podkreślono, że upadek biskupstwa oznaczał koniec łukowskiej komandorii i fiasko politycznych planów księcia Bolesława Wstydliwego. Warto jednak pamiętać, że książę chciał budować na pograniczu przeciwwagę dla krzyżaków, dlatego skorzystał z pomocy innego zakonu rycerskiego.

Gospodarka ziemi łukowskiej w średniowieczu w świetle źródeł

100%

Gomółka M.

Radzyński Rocznik Humanistyczny

2024

vol. 22

47-71

This article discusses issues related to the economy of the Łuków land in the Middle Ages in the light of source materials. Particular attention was paid to the dichotomy of the economic development of the Łuków region in the Middle Ages, taking into account two time periods, i.e. the 12th-14th and 15th centuries. In each of these periods, the Łuków region developed differently, moving from an extensive to an increasingly dynamic economy. The article presents the factors determining the pace of economic development of the Łuków region in the Middle Ages, the most important of which was undoubtedly the Polish-Lithuanian union in Krewo concluded in 1385. The above-mentioned event resulted in the transformation of Łukowski from a peripheral territory to one located deep in the Polish-Lithuanian state, resulting in settlement, economic and trade changes. As a result, towns and villages were incorporated under Magdeburg law, markets and fairs were established, and agriculture, animal breeding, beekeeping and iron mining began to develop on a larger scale. Thus, we can talk about the foundations of the commodity and monetary economy being born in the Łuków region. These issues are presented in the article, at the same time trying to indicate how political changes can affect the pace of economic development.

W niniejszym artykule poruszono problematykę dotyczącą gospodarki ziemi łukowskiej w średniowieczu w świetle materiałów źródłowych. Szczególną uwagę zwrócono na dychotomię rozwoju gospodarczego Łukowszczyzny w wiekach średnich, uwzględniając dwa przedziały czasowe, tj. XII-XIV oraz XV wiek. W każdym z tych okresów ziemia łukowska rozwijała się inaczej, przechodząc od gospodarki ekstensywnej do coraz bardziej dynamicznej. W artykule zaprezentowano czynniki determinujące tempo rozwoju gospodarczego ziemi łukowskiej w średniowieczu, z najważniejszym, jakim niewątpliwie była zawarta w 1385 r. unia polskolitewska w Krewie. Wspomniane wydarzenie spowodowało przekształcenie Łukowskiego z terytorium peryferyjnego, na położone w głębi państwa polsko-litewskiego, skutkując przemianami o charakterze osadniczym, gospodarczym i handlowym. W efekcie nastąpiły lokacje miast i wsi na prawie magdeburskim, powstały targi i jarmarki, na szerszą skalę zaczęło rozwijać się rolnictwo, hodowla zwierząt, bartnictwo czy rudnictwo. Tym samym można mówić o narodzinach na terenie ziemi łukowskiej fundamentów gospodarki towarowo – pieniężnej. Kwestie te przedstawiono na łamach artykułu, starając się jednocześnie zasygnalizować w jaki sposób przemiany polityczne mogą wpływać na tempo rozwoju gospodarczego.

Refine search results

2 Radzyński Rocznik Humanistyczny

2 Gomółka M.

1 2024

1 2023

Search results

Templariusze w ziemi łukowskiej w świetle bulli papieża Aleksandra IV z 1 lutego 1257 r.

Gospodarka ziemi łukowskiej w średniowieczu w świetle źródeł