Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
In December 1926, a modern, for those days, hospital for 60 patients was opened in Gostynin, a town with five thousand inhabitants in Warszawskie Province. It was built mainly from funds earmarked for Regional Parliament. The initiator of this project was Anton Pinakiewicz, a staroste of Gostynin. In honour of him, the hospital was named after Saint Anthony. This institution significantly improved the state of health in Gostynin. It functioned as a hospital until 2003.
PL
W 1926 r., w pięciotysięcznym Gostyninie otwarto bardzo nowoczesny, jak na owe czasy, szpital. Zaprojektowany został w tzw. stylu polskim (swojskim) przez inż. Józefa Główczewskiego, właściciela Biura Techniczno-Budowlanego „Sektor” w Płocku. Szpital powstał z inicjatywy starosty gostynińskiego Antoniego Pinakiewicza. Na budowę Sejmik Powiatowy wyasygnował subsydium w kwocie ponad 4 mln marek polskich. Szpital ten służył gostynińskiej społeczności do 2003 r. Niniejszy artykuł ma na celu przypomnienie historii gostynińskiego szpitala, dzięki któremu znaczenie podniósł się poziom zdrowotności w mieście i powiecie. Wcześniej istniały w Gostyninie dwa małe szpitaliki – jeden ogólny, drugi zakaźny.
6
100%
EN
The article features letters of three Jews coming from Gostynin, who managed to escape extermination as the only ones in their numerous families. They left Gostynin shortly before the outbreak of the war and they never came back to their hometown.
PL
Tragedia II wojny światowej dotknęła niemal wszystkie narody Europy, a szczególnie Żydów. Mało komu z tej nacji udało się przeżyć hekatombę XX wieku. Wśród tych, którzy uniknęli śmierci, było m.in. troje Żydów z Gostynina. W zachowanej korespondencji z lat 1977 i 1979 opisali losy swoje i swych rodzin. Są to Rifka Margalit z Tel-Avivu, Celina Szaron z Hajfy, obydwie pochodzące z licznej rodziny o nazwisku Motyl i Jakub Żychlin z Anglii. Dziś już nie żyją, ale pozostawili historyczny dokument swego życia, zarazem dokument tamtej epoki. Listy te zostały poniżej zaprezentowane czytelnikom.
EN
The notary’s office in Poland has existed since 12th century and initially operated under canon law. Separation and independency initiated at the end of 16th century. Main character of the article, Jan Nepomucen Gustowski, ran a notary office between 1917–1952 and was subject to the political changes of the time.
PL
Notariusz Jan Nepomucen Władysław Gustowski pełnił swą funkcję w latach 1917–1952 kolejno w Brześciu Kujawskim i w Gostyninie. Jego działalność przypadała na czasy zaboru rosyjskiego i PRL, z przerwą na czas okupacji niemieckiej. Najdłużej pracował w Gostyninie. Oprócz prowadzenia kancelarii angażował się w działalność patriotyczną i społeczną. W 1952 r., w związku z upaństwowieniem kancelarii notarialnych, został pozbawiony możliwości wykonywania zawodu.
EN
Pursuant to act of 11 April 1919, passed by the Sejm of the Republic in Poland between 1920 and 1937, the Łódź-Kutno-Płock-Sierpc-Brodnica (line no. 33) government railway investment was implemented in Poland. This investment referred to a project of 1911 concerning the extension of rail lines running through Kutno as well as endeavours of Aleksander Maciesza who in January 1919 issued a memorial to the government concerning the rail link of Płock. There was an interval in construction works during the Polish-Soviet war. The Kutno-Płock rail line was handed over to the Directorate of State Railways in Warsaw and opened on October 17, 1925. On December 31, 1925 the first train travelled through the whole Kutno-Płock line at the speed of 45 km/h. Because of lack of resources, quick devaluation of mark as well as of the track on the bridge over Vistula, the line was built only to Radziwie, which at the time belonged to Gostyński Poviat. Another rail link between Płock and Kutno made it possible to travel and shortened the journey of the inhabitants of this part of Mazovia to the capital, as well as to Łódź, Poznań and Toruń. It also connected the south and west peripheries of the Republic of Poland with northern poviats of Warszawskie and Pomorskie Provinces.
PL
Na podstawie ustawy z dnia 11 kwietnia 1919 r. uchwalonej przez Sejm RP w latach 1920-1937 realizowano w Polsce rządową inwestycję kolejową Łóddź-Kutno-Płock-Sierpc-Brodnica (linia nr 33)1. Inwestycja ta nawiązywała do opracowanego już w 1911 r. projektu rozbudowy linii kolejowych biegnących przez Kutno, a także starań Aleksandra Macieszy, który w styczniu 1919 r. wystosował memoriał do rzadu w sprawie połączenia kolejowego Płocka. Przerwa w budowie nastąpiła podczas wojny polsko-bolszewickiej. Oficjalnego przekazania Dyrekcji Kolei Państwowych w Warszawie i otwarcia odcinka Kutno-Płock-Radziwie dokonano 17 października 1925 r. Pierwszy pociąg na całym odcinku Kutno-Płock przejechał 31 grudnia 1925 r. z maksymalną szybkością 45 km/h. Ze względu na brak środków, szybkiej dewaluacji marki, a także toru na moście przez Wisłę, kolej doprowadzono jedynie do Radziwia, które należało wtedy jeszcze do powiatu gostynińskiego3. Kolejowe połączenie Płocka z Kutnem ułatwiło i znacznie skróciło podróż mieszkańcom tej części Mazowsza do stolicy kraju oraz Łodzi, Poznania i Torunia. Połączyło także południowo-zachodnie krańce Rzeczypospolitej z północnymi powiatami województwa warszawskiego i pomorskiego.
10
Publication available in full text mode
Content available

Żydzi w Gostyninie w XX wieku

100%
EN
The article contains quotations from a book published in 1960 in New York-Tel Aviv, entitled ‘Pinkas Gostynin, czyli Kronika Gostynina’, edited by I.M. Biderman, translated by Binem Motyl of Brussels in the period from 1977 to 1979. They depict the life of Jewish community of Gostynin from the beginning of XX century until 1943, when the ghetto in Gostynin was liquidated. They represent a valuable contribution in the history of the town. These materials are kept in the National Archives in Płock.
PL
Wśród materiałów zgromadzonych przez nieżyjącego już badacza regionalistę dr. Tadeusza Trojanowskiego, przechowywanych w Archiwum Państwowym w Płocku jako Zbiór prywatny – spuścizna po dr. Tadeuszu Trojanowskim, badaczu dziejów ziemi gostynińskiej 1962-1979, sygn. 50/492/0., znajdują się fragmenty Kroniki Gostynina. Księgi Pamięci (Pinkas Gostynin) wydanej w języku jidysz w 1960 r. tłumaczone w latach 1977-1979 XX przez Binema Motyla z Brukseli, niegdyś mieszkańca Gostynina. Dają one obraz życia społeczności żydowskiej Gostynina od początku XX w. do 1942 r., czyli do likwidacji getta w Gostyninie. Teksty te stanowią treść niniejszej publikacji. Podzielone zostały na trzy części. Dwie pierwsze obejmują okres z przełomu XIX/XX w., I wojny światowej i Polski niepodległej. Trzecia dotyczy okupacji niemieckiej z lat 1939-1942.
EN
The character of this article, Maria Napieralska (1867-1896), was a young writer who stubbornly fought for her place in the pantheon of art. She sought contacts with writers, inter alia with Eliza Orzeszkowa and Gabriela Zapolska. She wrote novels which were bold in terms of social conventions and which were published in the Warsaw press. She was appreciated by Aleksander Świętochowski and Adam Wiślicki. Because of her disability, she felt resentment towards the world. She died young, at the age of 29, probably committed suicide. She was buried at Powązki Cementery in Warsaw, where she remains forgotten.
PL
W 2016 roku mija 120 lat od tragicznej śmierci dziś mało znanej młodej literatki pochodzącej z Oporowa k. Kutna – Marii Napieralskiej. Była córką dyrektora cukrowni najpierw w Ostrowach, potem w Oporowie. Miała talent pisarski, marzyła o karierze literackiej i wielkiej miłości. Pragnęła bliskości z wybitnymi pisarzami i dziennikarzami, m.in. z Elizą Orzeszkową. Walczyła o swoje miejsce w literaturze. Pisała dość śmiałe pod względem obyczajowym głównie opowiadania, zabiegała o ich publikację na łamach ówczesnej prasy, niestety z różnym skutkiem. Swe utwory sygnowała zwykle pseudonimem Simara. Zrażona niepowodzeniami, ułomnością swego ciała odeszła z tego świata w wieku 29 lat, popełniając prawdopodobnie samobójstwo. Pochowana jest na Powązkach. Grób jej został odnaleziony w 2015 r.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.