Search results

1

Reguły użycia wyrażeń i normatywność znaczenia

100%

Buczkowska J.

Studia Philosophiae Christianae

|

2017

|

vol. 53

|

issue 4

5-30

EN

This article focuses on some issues in the contemporary debate about the normativity of meaning initiated by Kripke’s famous book. The core of this debate concerns the relationship between the normativity of meaning and the correctness conditions of language use, but fails to deal with the concept of normativity itself. This article aims to discuss this neglected problem, and considers issues such as: What does it mean that rules are normative? How are we to understand the concept of a “norm”, and what distinguishes norms from other types of rules? What is the justification of the normative character of the rules governing the use of linguistic expressions? To begin, Kripke’s thesis of meaning normativity is briefly presented together with its main line of criticism and a defence of this idea. Then various proposals for understanding the concepts of “rules” and “norms” are considered, and the basic features of these two concepts are identified. Next, the idea that the rules for the use of linguistic expressions are socially determined is examined, and the social dimension of language is considered as a possible justification for the normativity of meaning. The last issue considered concerns the relationship between the socially established rules for the use of linguistic expressions and their meaning, which has a referential component. Meaning is connected with content and as such it is not only conventional, but also constituted by a representative function of language. Finally, it is suggested that there are two dimensions of the normativity of meaning: a social dimension, which is granted on normative conventions, and a non-social dimension related to the representative function of language.

PL

Rozważania podjęte w tym artykule nawiązują do współczesnej dyskusji o normatywności znaczenia, jaka została zapoczątkowana przez S. Kripkego. Główny nurt tej dyskusji dotyczy związku normatywności znaczenia z poprawnością użycia wyrażeń i pozostawia problem rozumienia samej normatywności na boku. W tym artykule podjęta zostanie próba odpowiedzi na takie pytania, jak: Na czym polega normatywność reguł znaczeniowych? Jak rozumieć normy i co je wyróżnia spośród innych reguł? Do jakich racji można odwołać się w uzasadnieniu normatywności znaczenia? W niniejszym artykule, jako punkt wyjścia, została krótko przedstawiona teza Kripkego o normatywności znaczenia oraz dominująca linia dyskusji dotyczącej tej tezy. Zostały pokazane trudności związane ze sformułowaniem kryterium poprawnego użycia, oraz wskazane, że istnienie reguł użycia wyrażeń nie jest jednoznaczne z normatywnością tych reguł. Podjęta została próba wskazania podstawowej charakterystyki znaczeń terminów „reguły” i „normy”, a następnie została omówiona kwestia społecznej determinacji reguł znaczeniowych. Zostało pokazane, że reguły użycia wyrażeń są zakotwiczone w społecznej funkcji języka. Na koniec została poruszona kwestia związku społecznie ugruntowanych reguł użycia wyrażeń z funkcją reprezentacji w języku świata pozajęzykowego. Znaczenie rozumiane jako treść wyrażenia nie jest tylko konwencjonalne, ale jest też konstytuowane przez reprezentatywną funkcję języka. Zostało wskazane, aby normatywność znaczenia rozpatrywać w dwu wymiarach: społecznym, konwencjonalnym oraz drugim związanym z funkcją reprezentacji świata w języku.

2

Poznawcza geneza języka a informacyjna struktura znaczenia

100%

Buczkowska J.

Studia Philosophiae Christianae

|

2015

|

vol. 51

|

issue 4

75-96

PL

W pracy została przedstawiona propozycja wyjaśnienia różnorodnych aspektów, w jakich przejawia się znaczenie językowe w poznaniu i komunikacji z perspektywy poznawczej genezy języka. Język został ujęty jako element systemu reprezentacji poznawczych, w którym zachodzą określone procesy przetwarzania informacji. Procesy informacyjne w układzie poznawczym człowieka leżą u podstaw związku języka z poznaniem świata i działaniem użytkownika języka w świecie. Są też one źródłem znaczenia językowego i jego różnorakich funkcji informacyjnych. Przeprowadzona analiza pokazuje, że nie można mówić o jednej funkcji informacyjnej znaczenia. To, co uznajemy za znaczenie (w sensie informacji przekazanej przez wyrażenia w konkretnej sytuacji), nie jest jedną funkcją języka, taką samą we wszystkich wymienionych procesach, lecz wiązką różnych funkcji informacyjnych jakie pełni język, od znaczenia konwencjonalnego po kontekstowe. Takie ujecie zagadnienia pozwala wskazać wzajemne warunkowanie się różnych funkcji i aspektów znaczenia i ujmować je jako komplementarne a nie opozycyjne.

EN

In this paper I would like to propose an explanation of a variety of aspects in which linguistic meaning manifests itself in cognition and linguistic communication from the perspective of the cognitive origins of language. The analysis shows that language is understood as a system of cognitive representations, within which the specific processes of information processing occur. These processes taking place in the human cognitive system are the basis of the relationships between language and human cognition and action. They are also a source of the linguistic meaning and its various informational functions. The analysis shows that no single informational function of language provides linguistic meaning. What is consider to be the linguistic meaning (in the sense of the information submitted by the expression in a specific situation) is not a single function of language, the same in all these processes, but it is rather a complex of different informational functions that language fulfills (for example conventional meaning fulfill different function then contextual one). Such an explanation allows us to identify the mutual relationships of different functions and aspects of the linguistic meaning and recognize them as complementary rather than oppositional.

3

Znaczenie wyrażenia a sens wypowiedzi. Semantyczne i pragmatyczne składniki komunikacji

100%

Buczkowska J.

Studia Philosophiae Christianae

|

2014

|

vol. 50

|

issue 2

25-45

EN

The aim of this article is to analyze the semantic and pragmatic determination of linguistic meaning. Current research in pragmatics emphasize the influence of context on the interpretation of the utterance. The theses of “semantic underdetermination” of linguistic meaning is assumed. The article defends the autonomy of semantic properties of expressions in the process of communication. It refers to the M. Devitt proposal to associate semantic properties of the expression with the representational function of language. This allows to distinguish between the meaning of expression in the literal sense and the utterance interpretation in which the context of the utterance is taken into account. The terms what is said and what is meant proposed by Grice an Devitt correspond to this distinction. It has been shown that what the sentence says, the meaning of an expression is defined semantically and is the basic and necessary condition of linguistic communication. Pragmatic properties do not constitute the meaning of expressions (what is said) but sense of utterance (what is meant) which is a combination of sentence, context and interpretation. Although the sense of the utterance is richer and different from the meaning of the expression, the phrase used in a speech retains its conventional content. What is said provides independent premises apart from context to interpretation of what is meant.

PL

W artykule została podjęta analiza semantycznych i pragmatycznych uwarunkowań znaczenia językowego. Współczesne badania z dziedziny pragmatyki wskazują na wpływ, jaki kontekst wypowiedzi wywiera na jej interpretację. Wysuwana jest teza o niedookreśleniu znaczenia przez własności semantyczne. Artykuł broni tezy o autonomii własności semantycznych wyrażeń w procesach komunikacji. Odwołuje się do propozycji M. Devitta, aby własności semantyczne powiązać z funkcją reprezentacji spełnianą przez język. Pozwala to rozróżnić pomiędzy znaczeniem zdania w sensie literalnym i interpretacją uwzględniającą kontekst wypowiedzi, w której zostało ono użyte. Wprowadzone terminy: znaczenie zdania i sens wypowiedzi odpowiadają temu rozróżnieniu. Pokazano, że znaczenie wyrażenia, określone konwencjonalnie nie zmienia się pod wpływem kontekstu i stanowi podstawę i warunek konieczny komunikacji językowej. Zmienia się natomiast sens wypowiedzi, na który kontekst ma istotny wpływ. Własności pragmatyczne nie konstytuują znaczenia wyrażeń lecz jedynie sens wypowiedzi. Chociaż sens wypowiedzi jest bogatszy i różny od znaczenia wyrażenia, to znaczenie wyrażenia zachowuje w wypowiedzi swą konwencjonalną treść. Stanowi ono, obok kontekstu, niezależną przesłankę do interpretacji sensu wypowiedzi.

4

Znaczenie językowe i kontekst z perspektywy kontekstualizmu i minimalizmu semantycznego

100%

Buczkowska J.

Studia Philosophiae Christianae

|

2016

|

vol. 52

|

issue 2

5-34

EN

This article refers to one of the most intense debates in contemporary philosophy of language, namely the dispute over the scope and nature of context sensitivity of linguistic meaning. In fact, this is a dispute about the autonomy of semantics The two opposing positions in this debate are contextualism and semantic minimalism. The proposed approach recognizes speech acts as intentional and rational acts of communication in which the linguistic expression and context are both distinct as separate different sources of information that finally define a content of utterance. This attitude makes it possible to identify more precisely the role of linguistic meaning on the one hand and the influence of context on the other hand in pragmatic interpretation of utterance. From this perspective, the utterance of the sentence John is tall was analyzed in three different contexts of usage to examine the main theses of the positions in question. Considerations were made as an attempt to defend the semantic minimalism, which claims that the only context sensitive expressions are the completely obvious ones such as “I,” “here,” “now,” “that.” The context influence on the expressions outside this group is limited to a pragmatic level. Pragmatic processes do not modulate the semantic content of expressions but contribute to the interpretation of the expression. Linguistic sentences, after fixing the semantic value of these obviously context sensitive expressions, express propositions (minimal propositions) without additional contextual information. It definitely rejects the contextualist position that that almost all expressions are context sensitive and that the pragmatics changes semantic content in a substantial way. It argued against the contextualist claims that sentences such as John is tall have no propositional content – only utterances can have propositional (truth-conditional) content. The analysis of the sentence in question used in different contexts provides arguments in favor of semantic minimalism. They show that both the word tall itself has some content common to all contexts and references, as well as the sentence, John is tall formulates a (minimal) proposition with truth-conditional content.

PL

Artykuł nawiązuje do jednej z najbardziej intensywnych dyskusji we współczesnej filozofii języka, jaką jest spór o zasięg i charakter wpływu kontekstu wypowiedzi na znaczenie użytych w niej wyrażeń, gdzie kontekst jest rozumiany bardzo ogólnie, jako „zewnętrzne okoliczności, które wykorzystywane są przez uczestników sytuacji komunikacyjnej do określenia pewnej własności pewnej jednostki językowej”. Jest to w istocie spór o autonomię semantyki. Spornymi stanowiskami w toczonej debacie są kontekstualizm i minimalizm semantyczny. Zaproponowane ujęcie wypowiedzi jako celowego i racjonalnego aktu komunikacji, w którym wyrażenie językowe i kontekst stanowią odrębne źródła informacji będącej przedmiotem interpretacji wypowiedzi, pozwoliło bardziej szczegółowo określić rolę kontekstu i znaczenia językowego w determinowaniu treści wypowiedzi. Z tej perspektywy została przeprowadzona analiza wypowiedzi zdania ‘Jan jest wysoki’ w trzech różnych kontekstach, co pozwoliło lepiej ocenić siłę argumentów badanych stanowisk. Rozważania zostały przeprowadzone jako próba obrony minimalizmu semantycznego, który utrzymuje, że grupa wyrażeń, których znaczenia zależą od kontekstu, ogranicza się do typowych wyrażeń okazjonalnych. Wpływ kontekstu na wyrażenia spoza tej grupy zaznacza się jedynie na płaszczyźnie pragmatycznej. Procesy pragmatyczne nie zmieniają znaczenia językowego wyrażeń użytych do sformułowania wypowiedzi, a jedynie wpływają na interpretację wypowiedzi. Zdania języka po usunięciu typowych wyrażeń okazjonalnych wyrażają sądy minimalne i nie wymagają dodatkowej informacji kontekstowej. Minimalizm semantyczny pozostaje w opozycji do stanowiska kontekstualizmu głoszącego, że niemal wszystkie wyrażenia języka naturalnego są wrażliwe na kontekst, który moduluje ich znaczenie na poziomie semantycznym. Zgodnie ze stanowiskiem kontekstualizmu zdania języka, takie jak np. ‘Jan jest wysoki’, nie mają określonych warunków prawdziwości, gdyż warunki prawdziwości można przypisać tylko konkretnym wypowiedziom, a nie zdaniom rozumianym jako wyrażenia językowe. Przeprowadzona analiza użycia w różnych kontekstach zdania należącego do spornej grupy dostarcza argumentów na rzecz minimalizmu semantycznego. Pokazuje ona, że zarówno samo słowo ‘wysoki’ posiada pewną treść wspólną dla wszystkich kontekstów i odniesień, jak też zdanie ‘Jan jest wysoki’ formułuje pewien sąd minimalny o określonych warunkach prawdziwości.

Refine search results

4 Studia Philosophiae Christianae

4 Buczkowska J.

1 2017

1 2016

1 2015

1 2014

Reguły użycia wyrażeń i normatywność znaczenia

Poznawcza geneza języka a informacyjna struktura znaczenia

Znaczenie wyrażenia a sens wypowiedzi. Semantyczne i pragmatyczne składniki komunikacji

Znaczenie językowe i kontekst z perspektywy kontekstualizmu i minimalizmu semantycznego