Search results

1

Imiona krakowskich sióstr dominikanek (XVII–XVIII w.)

100%

Zmuda E.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2019

|

issue 14

268-279

XX

The article is a kind of complement to the publication of Prof. dr hab. Józefa Kobylińska on the names of the Dominican fathers from the 17 th and 18 th centuries (2018). The aim of this text is to analyse the names of the Dominican nuns from the same period (17 th –18 th century) in order to complete the image of the Dominican religious naming in Krakow. The analysis revealed 71 anthroponyms that were used to name nuns in the described period, showed their occurrence, popularity and motivation, and pointed to the genesis of creation as a religious name. The article also classifies names according to cultural and religious sources, compares the collection of female names with male Dominican names, and describes the evolution of the name change practice in the Dominican Order.

2

Uwagi o śmierci i umieraniu w siedemnastowiecznych medytacjach zakonnych (wybrane aspekty)

100%

Zmuda E.

Język Polski

|

2018

|

vol. 98

|

issue 4

70-81

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza filologiczna opisów śmierci i umierania w medytacjach zakonnych. Przedmiotem badań uczyniono siedemnastowieczne rękopiśmienne teksty medytacji, których autorkami są siostry benedyktynki i które przechowywane są w archiwum opactwa św. Wojciecha w Staniątkach. Analiza leksyki dotyczy takich obszarów, jak: nazywanie śmierci, cechy śmierci, uczucia towarzyszące myśleniu o śmierci, przygotowanie do śmierci oraz powoływanie się na autorytet. W analizach uwzględniono także najważniejsze informacje dotyczące grupy społecznej, jaką są siostry zakonne, i ich języka. Przeprowadzona analiza pokazuje, że postrzeganie śmierci w trakcie formacji zakonnej jest kształtowane niemal na nowo, czego główną przyczyną są stawiane przed zakonnicą cele (głównie dążenie do świętości). Zatem zakonnica przede wszystkim winna dążyć do tzw. śmierci świętych i wypracowywać pewnego rodzaju obojętność na śmierć.

EN

The aim of this article is a philological analysis of the descriptions of death and dying in religious meditations. The subject of the research are seventeenth-century meditation manuscripts, authored by nuns from the order of Benedictine sisters which are kept in the archives of the abbey of St. Wojciech in Staniątki. The analysis of lexis refers to such areas as: naming death, traits of death, feelings accompanying thinking about death, preparing for death and invoking authority. It also includes the most important information about the social group of nuns and its language. The conducted analysis shows that the perception of death during religious formation is shaped almost anew, the main reason being the goals set for the nun (mainly the pursuit of holiness). Therefore, the nun should first of all strive for the so-called death of saints and work out some kind of indifference to death.

3

Badania nad imionami zakonnymi

100%

Zmuda E.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2016

|

issue 11

152-159

EN

The paper presents the state of research on the religious names in Polish onomastics (both studies relating to female and male names, as well as those in which one can find theoretical issues). The author supports the need to include religious names studies in the current stream of interdisciplinary research. The second part of the article describes the comprehensive research on religious names, which were initiated at the Institute of Polish Philology of the Pedagogical University in Krakow.

4

Miejsce nazw wartości w języku zakonnic (na przykładzie siedemnastowiecznych rozmyślań dla nowicjuszek

100%

Zmuda E.

Socjolingwistyka

|

2016

|

issue 30

173-187

PL

W artykule przeprowadzono analizę nazw wartości w rozmyślaniach zakonnych z XVII w. (Rozmy slania. Na początku Cwiczenia Nowicyatckiego. Zporządzone Roku Panskiego 1696 Miesiąca Maja dnia 26 Ad M.D.G.). Nazwy wartości organizują cały tekst zabytku i stanowią jego podstawowe pole leksykalno-semantyczne. Rozumienie niektórych nazw pokrywa się z językiem ogólnym, w wielu miejscach jednak możemy wskazać znaczne przesunięcia semantyczne (np. służba), a nawet przejście z kategorii wartości negatywnych do wartości pozytywnych (np. pokora). Przesunięcia te wynikają przede wszystkim z obrazu Boga i świata przyjętego przez zakonnice, który determinowany jest wiarą katolicką i dość radykalnym pojmowaniem wiary w zakonie. Bardzo częste w zabytku jest wartościowanie implikowane, realizowane przez odwoływanie się do biblijnych opozycji-metafor (np. duch — ciało). Artykuł prezentuje wyniki analiz, które są częścią szerszego projektu prac badawczych nad językiem zakonnic (zwłaszcza nad językiem modlitewników i medytacji pisanych przez siostry zakonne w dobie średniopolskiej).

EN

The article shows analysis of the names of the values in religious meditations from seventeenth century. The names of the values organize the entire analyzed text and constitute its basic lexical-semantic field. Understanding of certain names coincide with the general language, however in many places we can point out significant semantic shifts, and even move within the category from negative to positive values (eg. humility, service, test). These shifts are mainly due to the image of God and the world adopted by the nuns, which is determined by the Catholic faith and the peculiar perception of faith in the religious order. Very common is also an implied valuation, that is appealing to biblical opposition-metaphors (eg. the spirit — the body).

5

(Nie)zależność imion zakonnych od chrzestnych na przykładzie imion karmelitów bosych

100%

Zmuda E.

Socjolingwistyka

|

2017

|

issue 31

191–204

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu, wpisującego się w nurt badań onomastyki religijnej, było zbadanie, czy w zakonie karmelitów bosych istnieje zależność między imieniem zakonnym a imieniem chrzestnym. Jako materiał do badań wybrano imiona karmelitów bosych prowincji polskiej (podstawę opracowania stanowił kompletny spis imion zakonników od początku powstania zakonu do końca XX w.). W artykule przybliżona została kwestia dotycząca praktyki zmiany imienia w opisywanym zakonie na tle innych zgromadzeń oraz przeanalizowano imiona zakonne w zestawieniu z imionami chrzestnymi zakonników. Ujęcie diachroniczne pozwoliło pokazać przemiany w zakresie zależności imion zakonnych od chrzestnych w ciągu wieków oraz wskazać czynniki, które na to wpływały.

EN

This article is part of the current research on the Polish religious names. It includes the analysis of all religious names of Discalced Carmelites of the Polish province (more than a thousand names) for their dependence or independence from the baptismal names. Wide time frame (from the beginning 17th to the end of the 20th century) allows to present the results of analyses taking into account the diachronic conclusions, as well as effect of the events from the history of the Church on the names discussed in the paper.

6

O imieniu Krystyna – szkic onomastyczno-teologiczny

63%

Horyń E., Zmuda E.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2017

|

issue 12

130-139

EN

This article is an attempt to characterize the name Krystyna from the onomastic-theological point of view. The presented linguistic analysis is diachronic. On the one hand, it focuses on the presentation of this anthroponym as a baptismal name on the background of nationwide and regional naming traditions, and on the other, describes its popularity in religious names. The study also includes geography and frequency data from individual regions of Poland.

7

Wokół trwałości i zmienności słownictwa młodzieżowego – Małgorzata Pachowicz, Leksyka młodzieży. Tradycja, rozwój, kreatywność, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2018, ss. 180.

63%

Horyń E., Zmuda E.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2018

|

issue 13

181-186

Refine search results

4 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

2 Socjolingwistyka

1 Język Polski

7 Zmuda E.

2 Horyń E.

1 2019

2 2018

2 2017

2 2016

Imiona krakowskich sióstr dominikanek (XVII–XVIII w.)

Uwagi o śmierci i umieraniu w siedemnastowiecznych medytacjach zakonnych (wybrane aspekty)

Badania nad imionami zakonnymi

Miejsce nazw wartości w języku zakonnic (na przykładzie siedemnastowiecznych rozmyślań dla nowicjuszek

(Nie)zależność imion zakonnych od chrzestnych na przykładzie imion karmelitów bosych

O imieniu Krystyna – szkic onomastyczno-teologiczny

Wokół trwałości i zmienności słownictwa młodzieżowego – Małgorzata Pachowicz, Leksyka młodzieży. Tradycja, rozwój, kreatywność, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2018, ss. 180.