Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Dlaczego potrzebujemy oceny nauki i technologii?

100%
Sojak R.
Studia BAS
|
2015
|
issue 3(43)
13-34
EN
This paper discusses the concept of Technology Assessment (TA) and its rationale in light of complex relations between technology, market and democracy. The author points out their limitations: market proliferates discoveries and inventions but distorts mechanism of cultural limitations of the process of scientific innovation; democracy is in deep accord with scientific meritocracy, individualism and creativity, but on the other hand it slowly loses its control grip over science; technology is predominantly responsible for positive public representation of science, but it is guilty of most terrifying and problematic inventions. In conclusion, the author argues that only taking into account the complex hybrid of science, technology, market and democracy may provide understanding and control over technological innovations.
2
Publication available in full text mode
Content available

Socjologiczny syndrom Münchhausena. Złożoność w teorii i praktyce

100%
Sojak R.
Studia Socjologiczne
|
2013
|
issue 4(211)
51-66
PL
Artykuł reinterpretuje stosunek socjologii do zagadnienia złożoności świata społecznego w kategoriach ogólnej teorii systemów (ze szczególnym uwzględnieniem teorii systemów społecznych Niklasa Luhmanna). W centrum analizy staje proces redukcji złożoności traktowany jako mechanizm wewnątrzsystemowy. Stąd pytanie o to, jak socjologia radzi sobie ze złożonością świata, staje się pytaniem, jak socjologia zarządza własną złożonością. Dla przeprowadzenia wstępnej analizy tego zagadnienia wprowadzona zostaje kategoria stylu badawczego oparta na teoretycznych zapożyczeniach z systemów Harrisona White’a, Pierre’a Bourdieu oraz Ludwika Flecka. Na tej podstawie wyróżnione zostają trzy dominujące style badawcze w socjologii: tekstualny, surveyowy oraz tożsamościowy. Żaden z nich – sugeruje autor – nie sprzyja zarządzaniu złożonością dyscypliny.
EN
The article grasps the relation of sociology towards the issue of social complexity in terms of the general systems theory (particularly – the theory of social systems by Niklas Luhmann). The analysis focuses on the intrasystemic process of complexity reduction. Hence the question: How sociology copes with the world’s complexity turns into the question: How sociology manages its own complexity. The category of ‘research style’ inspired by the theories of Harrison White, Pierre Bourdieu and Ludwik Fleck is introduced for a preliminary analysis of the question. The three dominant research styles within sociology are distinguished: textual, survey and identity style. None of them, as the author argues, facilitates the management of sociology’s complexity.
3
Publication available in full text mode
Content available

Pozwólcie jej latać wysoko. O przyczynach rozbratu między socjologią i społecznymi studiami nad nauką

100%
Sojak R.
Filozofia i Nauka
|
2015
|
vol. 3
209-222
EN
Sociology has not dominated social studies of science (SSN). The latter develops itself largely autonomously and independently of sociology. The article sketches possible reasons of that situation. Apart from historical and institutional causes it points out three main reasons of theoretical nature. (1) The relative absence of the Mertonian tradition within SSN; (2) a general distrust within SSN towards the explanation based on interests, and (3) actor-network theory’s critique of sociological tradition. It is claimed that the critique is misguided and underestimates both the cognitive and practical potential of sociology.
PL
Socjologia nie zdominowała społecznych studiów nad nauką (SSN), które rozwijają się w znacznej mierze autonomicznie i niezależnie od socjologicznych inspiracji. Artykuł stanowi próbę nakreślenia głównych przyczyn tego stanu rzeczy. Prócz czynników historycznych oraz instytucjonalnych identyfikuje trzy główne przyczyny związane z teoretycznymi rozstrzygnięciami SSN: (1) pominięcie spuścizny Mertonowskiej socjologii nauki; (2) nieufność względem wyjaśnień w kategoriach interesów oraz (3) krytykę socjologii dokonaną w ramach teorii actor-network. Ta ostatnia przedstawiona jest jako w znacznej mierze nieuzasadniona oraz ograniczająca potencjał poznawczy i praktyczny socjologii.
4
Publication available in full text mode
Content available

Konstruktywizm w praktyce? Dyskurs pandemiosceptyczny w świetle socjologii wiedzy naukowej

63%
Sojak R., Królicka B.
Dyskurs & Dialog
|
2023
|
issue 11(1)
7-29
EN
The COVID-19 pandemic of 2019-2022 has already received numerous analyses undertaken from various perspectives, including medical, economic and social. In our study, we tried to look at the pandemic phenomenon as a scientific controversy. We compared the argumentative structures of two discourses: (1) the constructivist sociology of scientific knowledge, formulated in the late 20th century, and (2) the pandemiosceptic discourse, formulated since 2019 by the scientific and medical communities, questioning both the pandemic itself and the legitimacy of the countermeasures taken. We found that the pandemiosceptic discourse makes use, in some part, of the arguments by which constructivist studies of science and technology have challenged the objectivist view of science.
PL
Pandemia COVID-19 z lat 2019-2022 doczekała się już licznych analiz podejmowanych z różnych perspektyw, m.in. medycznej, ekonomicznej czy społecznej. W naszym badaniu staraliśmy się spojrzeć na zjawisko pandemii jak na kontrowersję naukową. Porównaliśmy struktury argumentacyjne dwóch dyskursów: (1) sformułowanej w końcu XX wieku konstruktywistycznej socjologii wiedzy naukowej oraz (2) dyskursu pandemiosceptycznego, formułowanego od 2019 roku przez środowiska naukowe i medyczne, kwestionujące zarówno samą pandemię, jak i zasadność podejmowanych środków zaradczych. Stwierdziliśmy, że dyskurs pandemiosceptyczny w jakiejś części korzysta z argumentacji, za pomocą której konstruktywistyczne studia nad nauką i technologią podważały obiektywistyczny sposób postrzegania nauki.
5
Publication available in full text mode
Content available

From the Editors

63%
Sojak R., Stankiewicz P.
Polish Sociological Review
|
2011
|
vol. 174
|
issue 2
143-148
6
Publication available in full text mode
Content available

Let it Fly High! On the Need for ANT with a Positivistic Inclination

51%
Sojak R., Afeltowicz Ł., Pietrowicz K.
Polish Sociological Review
|
2019
|
vol. 207
|
issue 3
255-270
EN
Actor-Network Theory has proven to be highly successful, fulfilling much of its early theoretical and methodological promise. Proponents of ANT have argued, among other things, that an acceptance of the specific (techno-)social ontology which assumes consistent relativity of beings and anti-essentialism will enable us to address the aporia that are haunting sociology. The authors argue that, sociological applications of ANT (at least as regards the dominant understanding of the theory) result in a lowbrow methodology leading to a radical cognitive limitation of the discipline. The text finishes with an attempt to sketch an alternative version of ANT, one with a positivistic inclination opening the path for synthetic sociology.
7
Publication available in full text mode
Content available

Medialna sfera publiczna we współczesnej Polsce – ocena z perspektywy modelu liberalno-przedstawicielskiego

51%
Piechocka A., Królicka B., Sojak R.
Studia Socjologiczne
|
2018
|
issue 3(230)
127-152
PL
Pluralistyczny dostęp poszczególnych partii i środowisk politycznych do mediów uznawany jest za jeden z fundamentów demokracji. Odwołując się do danych dotyczących obecności polityków w najważniejszych telewizyjnych i radiowych programach publicystycznych oraz danych dotyczących rynkowego zasięgu poszczególnych nadawców, artykuł analizuje wpływ, jaki poszczególne środowiska polityczne miały na polską medialną sferę publiczną w okresie od listopada 2015 do grudnia 2017 roku. Artykuł zmierza w stronę opisu normatywnego, dostarczającego odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim stopniu poszczególne partie polityczne są nad- lub niedoreprezentowane w medialnej sferze publicznej. Odpowiedź umożliwia zestawienie uzyskanych danych z liberalno-przedstawicielskim modelem sfery publicznej we współczesnych demokracjach (Ferree, Gamson, Gerhards i Rucht 2002). Autorzy wnioskują, że polska sfera publiczna mieści się w demokratycznych standardach wyznaczonych przez przyjęte do analizy modele, choć zarówno nadawcy publiczni jak i prywatni mają problemy z zachowaniem odpowiedniego poziomu reprezentatywności różnych partii w swoich stacjach.
EN
Pluralistic access to media is widely recognized as one of the foundations of democracy. Drawing upon the data on the presence of politicians in the most influential television and radio political programmes as well as the data on viewership and listenership (from November 2015 to December 2017), the article examines the influence the parties have upon media public sphere in contemporary Poland. The article aims at the assessment of whether parties are over-or under-represented in the Polish media public sphere. The evaluation is achieved by setting the empirical data against the liberal-representative model of democratic public sphere described by Ferree, Gamson, Gerhards and Rucht (2002). upon media public sphere in contemporary Poland. The article aims at the assessment of whether parties are over-or under-represented in the Polish media public sphere. The evaluation is achieved by setting the empirical data against the liberal-representative model of democratic public sphere described by Ferree, Gamson, Gerhards and Rucht (2002). The authors argue that the Polish public sphere meets the democratic standards laid down in the theoretical models discussed in the article, despite the fact both public and private media experience certain problems with the adequate representation of various parties.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.