Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Odbudowa i rozwój społeczno-gospodarczy powiatu makowskiego w pierwszych latach Polski Ludowej

100%
Budelewski D.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2022
|
vol. zeszyt
|
issue XXXVI
207-220
EN
The liberation of the Maków Mazowiecki district began a new period in its history – it was the period of reconstruction and the socio- economic development. The Maków Mazowiecki county was one of the most damaged counties in the Warsaw province. The liberation of this county caused its great rebuilt and the reconstruction process as well as the reconstruction of the local government authorities. The war losses were rebuilt soon as a result of the great efforts of the inhabitants, villagers and the state aid. A large increase in agricultural production also took place. The number of smaller industrial plants, service establishments and food cooperatives gradually increased. The backlog in road infrastructure was also being made up slowly. The health and felting centers have been established as well as the hospital in Maków Mazowiecki. In order to eliminate illiteracy, the network of primary and secondary schools were set up. Along with the development of education in Maków Mazowiecki district, also culture and sport highly developed in this area.
PL
Wyzwolenie powiatu makowskiego rozpoczęło nowy okres w jego historii, okres odbudowy i rozwoju społeczno-gospodarczego. Powiat makowski należał do najbardziej zniszczonych powiatów w województwie warszawskim. Wraz z wyzwoleniem powiatu rozpoczął się proces odbudowy i organizacji organów władz samorządowych. W wyniku dużego wysiłku mieszkańców wsi oraz wyraźnej pomocy państwa szybko odrobione zostały straty wojenne i dokonał się duży postęp w produkcji rolnej. Stopniowo zwiększała się liczba mniejszych zakładów przemysłowych i usługowych oraz spółdzielni spożywczych. Powoli odrabiano też zaległości w infrastrukturze drogowej. W ramach opieki medycznej utworzono ośrodki zdrowia i punkty felczerskie oraz otwarto szpital w Makowie. W celu likwidacji analfabetyzmu przystąpiono do stworzenia sieci szkół podstawowych i średnich. Wraz z rozwojem oświaty rozwijała się też makowska kultura i sport.
2
Publication available in full text mode
Content available

Walki narodowowyzwoleńcze na ziemi różańskiej w latach 1795 – 1918

100%
Budelewski D.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2008
|
vol. Zeszyt
|
issue XXII
143-162
EN
Because of the third partition of Poland in 1795, Poland had disapeared from the maps of Europe for 123 years. The entire region of North Mazovia was joined to Prussia. During Napoleonic wars, in June 11th 1806, a big fight between the Russian and the Napoleone’s troops took place close to Rozan. During the November Uprising, near Rozan, the fight between insurgents under command of general Jan Uminski and Russian troops under command of general Nostitz took place. It was on the 4th of April 1831. In 1831, on the 15th of July, the troops of Lieutenant-Colonel Ignacy Kruszewski defeated 300 troops of Safranov division. The battle took place near Mlynarze. During the January Uprising, a battle took place near Chrzanowo and Rozan ( 24th of April, 1863). On the 16th of July 1863, near Szygi, a division of Trabczynski had fought with Russian troops under command of Colonel Valujev, couple of hours and tough battle. During the World War I, in July 1915, few days long battle between Prussian troops and Russian troops took place in the fronton of Rozan. In May 1916 the Polish Military Organisation ( POW) was formed in Rozan, which in November of 1918 disarmed the Prussians and took over main offices in the town.
3
Publication available in full text mode
Content available

Odbudowa materialna powiatu ostrołęckiego w latach 1915–1921

100%
Budelewski D.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2021
|
issue XXXV
121-133
PL
W wyniku działań wojennych podczas I wojny światowej zniszczeniu uległy Ostrołęka i większość miejscowości wiejskich powiatu ostrołęckiego. Odzyskanie niepodległości przez Polskę 11 listopada 1918 r. zakończyło okupację niemiecką. Najważniejszym zadaniem całego społeczeństwa była odbudowa ze zniszczeń wojennych oraz zapewnienie sprawnej aprowizacji. Ożywiony ruch odbudowy przerwał najazd bolszewicki. 23 sierpnia 1920 r. wyzwolona została Ostrołęka. Wojna polsko-bolszewicka powiększyła zniszczenia na terenie powiatu ostrołęckiego oraz opóźniła proces odbudowy. Jednak po wygranej wojnie ludność powiatu jeszcze z większym entuzjazmem i ze zdwojoną siłą przystąpiła do likwidacji zniszczeń i organizacji życia społeczno-gospodarczego.
4
Publication available in full text mode
Content available

Attempts to overcome economic difficulties in the years 1867–1939 by the example of Maków county

100%
Budelewski D.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2017
|
vol. Zeszyt
|
issue XXXI
127-140
PL
Powiat makowski utworzony przez władze carskie w 1867 r. obejmował północną część dotychczasowego powiatu pułtuskiego i niewielką część powiatu przasnyskiego. Źródeł słabości rozwoju gospodarczego powiatu makowskiego w II połowie XIX wieku należy szukać w czynnikach natury społecznoekonomicznej. Głównym źródłem utrzymania ludności powiatu makowskiego było rolnictwo, które w tym okresie było, niestety, mało wydajne. W celu poprawy tej sytuacji rolnicy zwiększali obszar zasiewów. Nie bez znaczenia było tu też uwłaszczenie chłopów i zniesienie pańszczyzny. Likwidacja serwitutów, wprowadzenie nowych maszyn rolniczych oraz zmiana sposobu uprawy ziemi częściowo poprawiła też sytuację w rolnictwie. W II połowie XIX wieku w powiecie makowskim słabo rozwijał się także przemysł. Do większych zakładów przemysłowych należały: garbarnie, olejarnie, młyny, tartaki, cegielnie i wiatraki. W okresie międzywojennym rozwój przemysłu i handlu wspierał Sejmik Powiatowy, który przeznaczał w swoim budżecie odpowiednie kwoty na ten cel.
EN
Maków County was established by the Tsarist authorities in 1867 and it covered the area of the northern part of the previous Pułtusk County and a small part of Przasnysz County. The sources of weakness in the economic development of Maków County in the second half of the 19th century should be looked for in socio-economic factors. The main source of income for the population of Maków County was agriculture, which was, unfortunately, less than efficient at that time. In order to improve the situation, farmers expanded the area of sowing. Also, the manumission and the abolition of serfdom were not without significance. The liquidation of easements, the introduction of new agricultural machines and the change in the way of cultivating land partially improved the situation in agriculture. In the second half of the 19th century, industry also developed poorly in Maków County. Some of the largest industrial plants were: tanneries, oil mills, mills, sawmills, brickyards and windmills. During the inter-war period, the development of the industry and trade was supported by the County Council, which allocated in its budget appropriate sums for that purpose.
5
Publication available in full text mode
Content available

Walki narodowowyzwoleńcze na ziemi makowskiej w latach 1795–1918

100%
Budelewski D.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2019
|
vol. Zeszyt
|
issue XXXIII
97-114
PL
Podczas powstania kościuszkowskiego 13 lub 14 marca 1794 r. gen. Antoni Madaliński przemaszerował ze swoją brygadą przez Maków. Po podpisaniu przez zaborców traktatu rozbiorowego w 1796 r. Maków włączono do zaboru pruskiego. 28 grudnia 1806 r. Maków został zajęty przez wojska napoleońskie. 14 lipca 1831 r. ppłk Ignacy Kruszewski wraz ze swoim oddziałem zajął Maków, a następnego dnia pod Młynarzami stoczył zwycięską potyczkę z rosyjskim oddziałem ppłk. Safronowa. Podczas powstania styczniowego doszło do walk zarówno w samym Makowie, jak i na obszarze ziemi makowskiej, m.in. w Różanie, Gąsewie, Szygach, pod Chrzanowem i Drążdżewem. W czasie I wojny światowej ziemia makowska weszła w fazę działań wojennych już podczas operacji przasnyskiej w lipcu 1915 r. W dniach 18–24 lipca 1915 r. miały miejsce zacięte walki o przeprawy na Narwi w Różanie i Pułtusku. W 1916 r. w Makowie powołano placówkę Polskiej Organizacji Wojskowej, której komendantem został Szembek- Ogórkiewicz. 11 listopada 1918 r. Niemcy opuścili Maków, kierując się w kierunku Prus.
EN
During the Kosciuszko rebel on the 13th or 14th of March 1794, general Antoni Madaliński marched through Maków Mazowiecki together with his soldiers. After signing the partition treatment by the invaders in 1796, Maków was joined to the Prussian annexation. The 28th of December was also a very important date because Maków was occupied by Napoleon’s armies. On the 14th of July lieutenant Ignacy Kruszewski occupied Maków together with his soldiers. During January’s rebel there were many battles in Maków Mazowiecki as well as in the whole makowski county including Różan, Gąsewo, Szygi, Chrzanowo and Drążdżewo. During the First World War the makowski county was in the battle during the Przasnyska operation in July 1915. In those days between 18th and 24th of July many battles took place on the Narew River in Różan and Pułtusk. In 1916, the special institiution was appointed in Maków. It was the Polish War Organisation leaded by Mr Szembek – Ogórkiewicz. In November 1918, the Germans left Maków and went to the Prussia.
6
Publication available in full text mode
Content available

Rozwój pożarnictwa w powiecie makowskim w okresie międzywojennym

100%
Budelewski D.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2013
|
vol. Zeszyt
|
issue XXVII
35-47
EN
Fire brigades obviously fought with the dangerous elements and natural disasters but moreover, they also had an important functions apart from firefighting. They organized amateur theatre groups, orchestras and amazing choirs. The first fire brigades in „makowski” district were found at the end of XIX century: in Maków Mazowiecki (1881) and in Różan (1895). In makowski district, in the year 1920 of XX century we noticed a great reviving of volunteer fire brigades. Seventeen new fire brigades were found at that time. In 1935 there had already been 37 fire brigades at that area in order to keep security to the community of makowski district.
PL
Straże pożarne obok walki z żywiołem spełniały w swoich środowiskach wiele ważnych i pożytecznych funkcji poza pożarnictwem. Organizowały amatorskie zespoły teatralne, orkiestry i chóry. W powiecie makowskim pierwsze straże pożarne powstały pod koniec XIX wieku w Makowie (1881 r.) i Różanie (1895 r.). W latach 20. XX wieku w powiecie makowskim daje się zauważyć ożywiony rozwój ochotniczych straży pożarnych. W tym czasie powstało 17 nowych straży. W 1935 roku na terenie powiatu makowskiego było już 37 staży pożarnych, które w dostateczny sposób zapewniały bezpieczeństwo społeczeństwu powiatu.
7
Publication available in full text mode
Content available

Rozwój ruchu ludowego w powiecie makowskim w latach 1918–1939

100%
Budelewski D.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2015
|
vol. Zeszyt
|
issue XXIX
37-50
EN
The popular movement in the makowski county during the interwar period was developing quite well. The makowski county is a county in which villagers mostly like the programme of an agricultural parties ex. PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie” and Stronnictwo Ludowe after the union. Those partie represented the interests of the peasants and were fighting for the improvement of their lifes in the village. The most deserved activists of a popular movement in makowski county were: Jan Ejdys, Wacław Grabowski and Jan Przedwojewski. The popular movement of a makowski county received a significant support from Piotr Koczara – the greatest activist of pułtuski county. Before the World War II in 1939, in the makowski county acted about 37 parties with over 450 members.
PL
Ruch ludowy w powiecie makowskim w okresie międzywojennym rozwijał się dobrze. Powiat makowski to powiat rolniczy, w którym mieszkańcom wsi w większości odpowiadał program partii rolniczych: PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie”, a po zjednoczeniu Stronnictwa Ludowego. Partie te reprezentowały interesy chłopów i walczyły o poprawę życia na wsi. Najbardziej zasłużonymi działaczami ruchu ludowego w powiecie makowskim byli: Jan Ejdys, Wacław Grabowski i Jan Przedwojewski. Ruch ludowy powiatu makowskiego otrzymywał duże wsparcie ze strony działaczy ludowych powiatu pułtuskiego, m. in. Piotra Koczary. Przed wybuchem drugiej wojny światowej w 1939 roku w powiecie makowskim działało 37 kół Stronnictwa Ludowego, do których należało 450 członków.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.