Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Życie codzienne w Brygadach Międzynarodowych podczas wojny domowej w Hiszpanii w świetle zeznań Andrzeja Rozborskiego

100%
Majzner R.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
|
2018
|
issue 102
169-184
EN
The outbreak of the civil war in Spain caught the attention of not only European „powers” – Germany, Italy, France, Great Britain and the Soviet Union. The Republic of Poland observed it mainly in terms of its influence on French politics and the evolution of martial arts, as well as the participation of Polish citizens in International Brigades. This formation was perceived as a tool of Soviet interests, and the volunteers struggling in its ranks as potential agents of Soviet intelligence. That is why all information was collected about them, trying above all to get them from the volunteers themselves. Those who granted the most valuable were promised to restore Polish citizenship, which was automatically taken away by the Act of 1920 and 1938. One of the most comprehensive accounts was made by Andrzej Rozborski – Lieutenant XIII Brigade, staying in Spain from August 1937 to August 1938.
PL
Wybuch wojny domowej w Hiszpanii przyciągnął uwagę nie tylko europejskich „mocarstw” – Niemiec, Włoch, Francji, Wielkiej Brytanii i Związku Radzieckiego. Rzeczpospolita Polska obserwowała ją głównie pod kątem wpływu na politykę Francji i ewolucję sztuki wojennej oraz udział obywateli polskich w Brygadach Międzynarodowych. Formacja ta postrzegana była bowiem jako narzędzie radzieckich interesów, a walczący w jej szeregach ochotnicy – jako potencjalne aktywa radzieckiego wywiadu. Dlatego zbierano na ich temat wszelkie informacje, starając się przede wszystkim pozyskać je od samych ochotników. Tym, którzy udzielili najbardziej wartościowych, obiecano przywrócenie obywatelstwa polskiego, które odebrano im automatycznie na mocy ustawy z 1920 i 1938 r. Jedną z najobszerniejszych relacji złożył Andrzej Rozborski – porucznik XIII Brygady, przebywający w Hiszpanii od sierpnia 1937 do sierpnia 1938 r.
2
Publication available in full text mode
Content available

Podpułkownik Mieczysław hr. Poniński – attaché wojskowy Rzeczypospolitej w Rzymie (1920-1921)

100%
Majzner R.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
|
2019
|
issue 103
101-117
EN
In May 1919, the Military Attachat was established at the Polish Legation in Rome, obliging him to observe the Italian armed forces, economy, foreign policy, coordinate purchases of military equipment and organize repatriation to the country of Poles – former soldiers of the Austro-Hungarian army, staying in POW camps in Italy. The first military attaché was Gen. Eugeniusz Kątkowski, who, however, did not speak Italian. In October 1920 he was replaced by Maj. Mieczysław, hr. Poniński, who knew Italian language and Italian culture. In 1921, however, it turned out that by joining the Polish Army in 1919, he concealed the fact that he was removed from the Italian army in 1893 and demoted from the rank of lieutenant to the sergeant. Because, he received the rank of captain (captain) in the Polish Army. In addition, his assistant Maj. Jan Pogorski developed 12 military reports claiming that he obtained them from a secret informer for a total of 2,500 lire, while he rewrote them from the Italian military press. Lt.-Col. Mieczysław Poniński was dismissed from Rome and placed before the Officer’s Honorary Court, and then before the Criminal Court. Thanks to his connections he avoided the punishment. He was the only one of nearly 100 Polish military attachés in the years 1919–1939, who committed such an offense.
PL
W maju 1919 r. powołano Attachat Wojskowy przy Poselstwie RP w Rzymie, zobowiązując go do obserwowania włoskich sił zbrojnych, gospodarki, polityki zagranicznej, koordynowania zakupów sprzętu wojskowego oraz organizowania procesu repatriacji do kraju Polaków – byłych żołnierzy armii austro-węgierskiej, przebywających w obozach jenieckich na terenie Włoch. Pierwszym attaché wojskowym został gen. Eugeniusz Kątkowski, który nie mówił po włosku. W październiku 1920 r. zastąpił go mjr Mieczysław hr. Poniński, który znał język włoski i włoską kulturę. W 1921 r. okazało się jednak, że wstępując w 1919 r. do Wojska Polskiego, zataił fakt, że z armii włoskiej został w 1893 r. usunięty i zdegradowany ze stopnia porucznika do sierżanta. Dzięki temu w Wojsku Polskim otrzymał stopień rotmistrza (kapitana). Ponadto jego pomocnik, mjr Jan Pogorski opracował 12 raportów wojskowych, twierdząc, że pozyskał je od tajnego informatora za ogółem 2500 lirów, podczas gdy przepisał je z włoskiej prasy wojskowej. Podpułkownik Mieczysław Poniński został odwołany z Rzymu i postawiony przed Oficerskim Sądem Honorowym, a następnie przed sądem karnym. Dzięki swym koneksjom uniknął jednak kary. Był jedynym spośród prawie 100 polskich attachés wojskowych w latach 1919–1939, który dopuścił się takiego przewinienia.
3
Publication available in full text mode
Content available

Kulisy mianowania oraz odwołania płk. SG Pawła Aleksandrowicza ze stanowiska attaché wojskowego przy Poselstwie Polskim w Tokio

100%
Majzner R.
Dzieje Najnowsze
|
2020
|
vol. 52
|
issue 2
EN
The appointment in May 1920 of Col. Paweł Aleksandrowicz as military attaché at the Legation of the Republic of Poland in Tokyo seemed to be fully justified and favourable from the perspective of interests of the state and the military forces. His dismissal – officially for financial reasons – in fact resulted from a critical appraisal of his effectiveness and his conflict with the head of the diplomatic post, which finally ended in bringing disciplinary, criminal, and honorary proceedings against Col. Aleksandrowicz.
PL
Mianowanie w maju 1920 r. płk. Pawła Aleksandrowicza attaché wojskowym przy Poselstwie RP w Tokio wydawało się w pełni uzasadnione i korzystne z punktu widzenia interesów państwa oraz sił zbrojnych. Jego odwołanie z placówki – oficjalnie motywowane względami finansowymi – w rzeczywistości było jednak wynikiem krytycznej oceny jej efektywności oraz konfliktu z kierownikiem placówki dyplomatycznej, skutkując ostatecznie wdrożeniem postępowania dyscyplinarnego, karnego i honorowego.
4
Publication available in full text mode
Content available

Mjr Jan Henryk Żychoń a „afera Sosnowskiego” – drugi kanał inspiracji?

100%
Majzner R.
Dzieje Najnowsze
|
2019
|
vol. 51
|
issue 1
EN
W 1939 r., na fali procesu mjr. Jerzego Sosnowskiego – oskarżonego o szpiegostwo na rzecz Niemiec, kierownik Referatu „Wschód” Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego kpt. Jerzy Niezbrzycki zasugerował, że również szef Ekspozytury nr 3 polskiego wywiadu w Bydgoszczy mjr Jan Żychoń pozostawał na usługach wywiadu niemieckiego, a jego placówka była tzw. drugim kanałem inspiracji prowadzonej przez niemiecki wywiad wojskowy wobec wywiadu polskiego. In 1939, on the wave of the process of Major Jerzy Sosnowski accused of spying for Germany, the head of the Section “East” of the Second Department of Polish General Staff, Captain Jerzy Niezbrzycki suggested that also the head of the Post No. 3 of the Polish Military Intelligence at Bydgoszcz, Major Jan Żychoń, was at service of the German intelligence, and his post was the so-called “second channel of inspiration” operated by the German military intelligence for the Polish intelligence.
5
Publication available in full text mode
Content available

Abisyńskie i hiszpańskie obserwacje Oddziału II SGWP w zakresie mobilności i zaopatrzenia wojsk na polu walki 1935–1939

100%
Majzner R.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
|
2017
|
issue 99
259-276
EN
In the mid-1930s, the Polish military intelligence had conducted investigative and observation activities concerning the Italian-Abyssinian War and the Spanish Civil War. Both conflicts were considered as potentially valuable sources of information from the evolution of war art – technically, tactically, and operationalally. As a result, he also acquired a number of materials on combat mobility in the field and their supply in battle conditions. Unfortunately, most of them were downplayed by the Staff of the Polish Army, and the rest were unable to carry out a poorly-developed industry.
PL
W połowie lat trzydziestych XX w. polski wywiad wojskowy prowadził działania rozpoznawczo-obserwacyjne odnośnie do wojny włosko-abisyńskiej oraz wojny domowej w Hiszpanii. Obydwa konflikty traktował jako potencjalnie cenne źródło informacji z zakresu ewolucji sztuki wojennej – w aspektach: technicznym, taktycznym oraz operacyjnym. W efekcie pozyskał również liczne materiały na temat mobilności wojsk na polu walki oraz ich zaopatrywania w warunkach bojowych. Niestety większość z nich została zbagatelizowana przez Sztab Główny Wojska Polskiego, a pozostałych nie był w stanie zrealizować słabo rozwinięty przemysł.
6
Publication available in full text mode
Content available

Wywiad na Niemcy oczami kierownika Referatu „Zachód” Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego 1932–1939

63%
Dubicki T., Majzner R.
Przegląd Historyczno-Wojskowy
|
2022
|
vol. XXIII (LXXIV)
|
issue 3(281)
211-241
EN
The article is a critical analysis of major Adam Świtkowski’s opinion concerning the functioning of military intelligence against the Third Reich, which was documented in 1943 as an expression of protest against the falsifying of history and the depreciation of the achievements of „Western” intelligence before 1939. The biggest asset of the document in question is the fact that it was written by the longest serving head of the „West” Department, who was also in charge during its most important period, i.e. between 1932–1939. Świtkowski’s opinion was drafted to complement an interrogation commissioned by a Navy Court Martial in London, within the framework of an investigation into captain Jerzy Niezbrzycki and major Tadeusz Nowiński, who were accused of defaming the then head of the Information-Intelligence Department of the Commander in Chief’s Staff . The document focuses on two matters, i.e. the consequences of the „In.3” affair with regards to intelligence gathering against Germany, and the department’s role in preparing the country against any aggression from its western neighbor. At the same time, it provides the reader with a lot of supplementary information concerning the structure and modus operandi of the military intelligence service and the effects of its operational activity.
DE
Dieser Aufsatz stellt eine kritische Analyse des Gutachtens von Major Adam Świtkowski über die Funktionsweise des militärischen Geheimdienstes gegen das Dritte Reich dar, das 1943 als Protest gegen die Geschichtsfälschung und die Abwertung der Leistungen des „West” Geheimdienstes vor 1939 verfasst wurde. Das größte Verdienst des hier vorgelegten Dokuments besteht darin, dass es von dem Offi zier verfasst wurde, der von allen am längsten für die Dienststelle „West” zuständig war, und zwar in der für diese Dienststelle entscheidenden Zeit, d. h. 1932– 1939. Er wurde als Ergänzung zu dem vom Kriegsgericht in London in Auft rag gegebenen Verhör im Rahmen der Ermittlungen gegen Hauptmann Jerzy Niezbrzycki und Major Tadeusz Nowiński verfasst, die beschuldigt wurden, die damalige Führung der Informations- und Nachrichtendienstabteilung des Obersten Befehlshabers verleumdet zu haben. Das Dokument konzentriert sich daher auf zwei Themen, nämlich die Folgen der „In.3”-Affäre für die nachrichtendienstliche Arbeit über Deutschland und ihre Rolle bei der Vorbereitung des Landes auf den Überfall auf Polen durch das Dritte Reich. Gleichzeitig liefert es aber auch viele zusätzliche Informationen über die Strukturen der Dienststelle, ihren modus operandi und ihre operativen Auswirkungen.
PL
Artykuł jest krytyczną analizą opinii mjr. Adama Świtkowskiego na temat funkcjonowania wywiadu wojskowego przeciwko III Rzeszy, przygotowanej w 1943 r. jako wyraz protestu przeciwko fałszowaniu historii oraz deprecjonowaniu osiągnięć wywiadu „zachodniego” przed 1939 r. Największą zaletą zaprezentowanego dokumentu jest to, iż został on sporządzony przez oficera, który najdłużej spośród wszystkich kierował Referatem „Zachód”, na dodatek w kluczowym dla tej służby okresie, tj. w latach 1932–1939. W związku z tym, że powstał jako uzupełnienie przesłuchania przeprowadzonego na zlecenie Morskiego Sądu Wojennego w Londynie, w ramach śledztwa przeciwko kpt. Jerzemu Niezbrzyckiemu i mjr. Tadeuszowi Nowińskiemu – oskarżonym o zniesławienie ówczesnego kierownictwa Oddziału Informacyjno-Wywiadowczego Sztabu Naczelnego Wodza, koncentruje się na dwóch kwestiach tj. konsekwencjach afery „In.3” dla pracy wywiadu na Niemcy oraz jego roli w przygotowaniu kraju na agresję ze strony III Rzeszy. Równocześnie dostarcza jednak wielu dodatkowych informacji dotyczących jego struktur, modus opperandi i efektów działalności operacyjnej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.