Search results

1

Naród jako podmiot ograniczający samego siebie w swoich prawach i wolnościach. Zasada suwerenności narodu jako podstawa dla funkcjonowania zasady wyłączności ustawy

100%

Wolanin M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 5(69)

327-338

PL

Autor podejmuje temat związków pomiędzy dwiema konstytucyjnymi zasadami: suwerenności narodu i wyłączności ustawy, mając na celu sprawdzić, czy pierwsza z nich nie jest podstawą dla funkcjonowania tej drugiej. Korzystając z metod: dogmatycznej, teoretycznoprawnej i celowościowej, autor wykazuje, że najpierw Naród przyjął Konstytucję RP dozwalającą na ograniczanie w drodze ustawowej danych praw i wolności człowieka i obywatela, a następnie wybierał w wyborach swoich przedstawicieli i swoje przedstawicielki, którzy i które w jego imieniu oraz interesie, a także na podstawie otrzymanej od niego legitymacji, ustanawiały takie ograniczenia. Stąd wniosek, że to tak naprawdę Naród jest podmiotem, który ogranicza samego siebie w korzystaniu z własnych praw i wolności.

EN

The author writes about the relation between two constitutional principles: the sovereignty of the nation and the exclusivity of the statute, with the aim of checking whether the first one is not the basis for the functioning of the second one. Therefore, using the dogmatic, theoretical-legal and teleological methods, the author shows that, firstly, the Nation adopted the Constitution of the Republic of Poland, which allows to limit some human and citizen rights and freedoms by the statute, and then elected its representatives, who in the name, interest, and on the basis of the legitimation received from the Nation, statued such restrictions. That brought the author to the conclusion that in fact the Nation is the entity that limits itself in exercising its rights and freedoms.

2

Charakter podpisu Prezydenta RP pod ustawą

100%

Wolanin M.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2023

|

vol. 33

|

issue 1

41-61

EN

The aim of the study is to examine the nature of the Polish President’s signature on the Act. The author states that it is impossible to support both the view claiming that this signature has a purely legislative character as well as the one advocating a purely executive character. Instead, the author proposes a mixed, legislative-executive approach. For when the President can intervene in the legislative process and, for example, veto a bill, and yet does not do so, his signature has a legislative character. When, on the other hand, the head of state cannot constitutionally evade his signature, then it assumes an executive character. This also determines whether or not the President will become a name sponsor of the Act. If this character is legislative, then such sponsoring will take place. When, however, executive, it will not, because firstly the President had to show that he does not support the Act.

PL

Celem artykułu jest zbadanie charakteru podpisu Prezydenta RP pod ustawą. Dzięki dogmatycznej analizie przepisów Konstytucji z 1997 roku wspartej doktryną i orzecznictwem autor stwierdza, że niemożliwe jest poparcie ani stanowiska twierdzącego, że podpis ten ma charakter wyłącznie ustawodawczy, ani tego stojącego przy charakterze wyłącznie wykonawczym. Autor zamiast tego proponuje podejście mieszane, ustawodawczo-wykonawcze. Gdy bowiem Prezydent RP może zaingerować w proces legislacyjny i np. zawetować ustawę, a jednak tego nie robi, to jego podpis ma charakter ustawodawczy. Gdy zaś konstytucyjnie głowa państwa nie może uchylić się od złożenia podpisu, wówczas podpis ten przyjmuje charakter wykonawczy. Od tego też zależy, czy Prezydent RP będzie firmował (popierał/wspierał) daną ustawę swoim nazwiskiem, czy nie. Gdy charakter ten będzie ustawodawczy, to takie firmowanie nastąpi. Gdy zaś wykonawczy, firmowanie nie nastąpi, gdyż do osiągnięcia tego charakteru podpisu konieczne jest uprzednie zaingerowanie w sam proces ustawodawczy i pokazanie, że Prezydent RP nie popiera danej ustawy.

3

Cywilizacja prawa kanonicznego i jej konstytucyjne podstawy

100%

Wolanin M.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2023

|

vol. 33

|

issue 4

25-44

EN

Canon 22 of the Code of Canon Law is about for the mechanism of canonization of civil law, which is the application of state law to certain matters regulated by canon law. The author notes that the same mechanism can also occur in the opposite direction (state law referring to the norms of canon law), and calls it, in reverse, the civilization of canon law. To justify the occurrence of this phenomenon, the author presents several examples from Polish law, in which norms – sometimes explicitly and sometimes not – refer to various rules and requirements of canon law. The author argues that the system of canon law is nothing more than the internal law of a voluntary association of persons, as mentioned in Article 12 of the Constitution.

PL

Kanon 22 Kodeksu Prawa Kanonicznego przewiduje mechanizm kanonizacji prawa cywilnego, czyli stosowania prawa państwowego w niektórych sprawach przewidzianych prawem kanonicznym. Autor zauważa, że tożsamy mechanizm może też zachodzić w drugą stronę (prawo państwowe odwołujące się do norm prawa kanonicznego) i nazywa go na zasadzie odwrotności cywilizacją prawa kanonicznego. By uzasadnić zachodzenie tego zjawiska, autor przedstawia kilka przykładów z prawa polskiego, w których normy – czasem wyraźnie, a czasem nie wprost – odwołują się do różnych reguł i wymogów prawa kanonicznego. Mowa tu m.in. o uznawaniu osobowości kościelnych osób prawnych, uznawaniu małżeństw kanonicznych za tożsame w skutkach do świeckich, wymaganiu zgód i zezwoleń z prawa kanonicznego na cywilnoprawne obracanie dobrami doczesnymi (w tym na ich alienację), autonomii w organizacji nauki własnej religii w przedszkolu czy szkole, jak również wypowiadaniu się przez kompetentną władzę kościelną w zakresie zmiany przeznaczenia zamkniętych terenów cmentarnych. Wszystko to potwierdza istnienie tego zjawiska. Rodzi się jednak pytanie o konstytucyjne podstawy tej cywilizacji. Autor twierdzi, że system prawa kanonicznego jest niczym innym jak prawem wewnętrznym dobrowolnego zrzeszenia osób, o którym mowa w art. 12 Konstytucji. Jego konstytucyjny status jest zatem jaki sam, jak wszystkich innych zrzeszeń, w tym np. małych stowarzyszeń czy związków zawodowych. Wyjątkowość cywilizacji wynika jednak ze złożoności prawa kanonicznego, a także roli Kościoła w życiu społecznym i liczebności jego wiernych.

4

Odrębność samorządu uczniowskiego od dyrektora szkoły. Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 27 maja 2021 r., II SAB/KE 42/21

100%

Wolanin M.

Studia Iuridica

|

2022

|

vol. 95

553-561

EN

In the commentary, the author analyses the judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kielce, which stated that “the school principal cannot be obliged to inform about the basis of the decision made by (...) the student council in the form of access to public information”. While agreeing with this court decision, the author elaborates on the question whether the student council is part of the school as a public authority; whether, on this basis, its activities are subject to the public information; and whether the school council may be represented outside by the principal of the school where this student council exists. Therefore, by carrying out the dogmatic (linguistic and logical) analysis of the current norms, literature, and the ruling itself, the author comes to the conclusion that the student council is a body separate from the principal of a public school, and therefore the principal cannot represent it outside. That is why, in the author’s opinion, the information about the activities of the student council is not a public information. The author in his gloss extended the topics the Court has signalized in its judgment, hoping to contribute to the scientific knowledge of the issues that have been so far rarely analyzed.

5

Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (wielka izba) z 11 lipca 2022 r. w sprawie Kavala przeciwko Turcji, skarga nr 28749/18 (postępowanie naruszeniowe)

100%

Wolanin M.

Constitutional Review

|

2024

|

issue 2

159-171

EN

The author has analysed and translated the judgment of the European Court of Human Rights of 11 July 2022 in the case of Kavala v. Turkey, application no. 28749/18, made on under the infringement procedure. In this judgment, the Court pointed out a number of previously unarticulated theses on: the enforcement of its judgments, the infringement procedure, the relationship between the Committee of Ministers and the Court, as well as the role of conducting the infringement procedure itself when the Committee of Ministers considers that a State Party to the Convention is refusing to comply with its obligation to respect an issued judgment. The ruling may therefore have significance for a number of cases, including Polish ones, in which states do not comply with the execution of ECHR verdicts.

6

Uzależnienie stosowania przepisów rangi ustawowej od wydania komunikatu przez ministra

100%

Wolanin M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2025

|

issue 1(83)

187-197

PL

Autor podejmuje w artykule tematykę praktyki legislacyjnej polegającej na uzależnieniu stosowania przepisów ustawowych od wydania przez ministra komunikatu. Autor wskazuje jeden z przykładów takiej praktyki i dochodzi do wniosku, że komunikat jest aktem prawa wewnętrznie obowiązującego. To z kolei prowadzi go do wniosku, że przedstawione zjawisko jest niekonstytucyjne, ponieważ dozwala na oddziaływanie na sytuację prawną jednostki przez akt prawa wewnętrznie obowiązującego. Zdaniem autora, omawiana praktyka jest niezgodna przede wszystkim z art. 2 (w szczególności z zasadą zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, zasadami poprawnej legislacji, w tym odpowiedniego vacatio legis, a także zasadą określoności prawa…) oraz art. 10 ust. 1 (zasadą podziału władz – stanowienie przepisów regulujących stosowanie ustaw należy bowiem do kompetencji władzy ustawodawczej, a nie wykonawczej) Konstytucji RP. To sprawia, że autor zjawisko to ocenia jednoznacznie negatywnie.

EN

In the article, the author discusses the legislative practice of conditioning the application of statutory provisions on the issuance of a communicate by a minister. The author mentions one example of such a practice and notes that a communicate is an act of internally binding law. This, in turn, leads him to the conclusion that the presented phenomenon is unconstitutional, as it allows influencing the legal situation of an individual by an internally binding act. In the author’s opinion, such practice is unconstitutional first and foremost with Art. 2 (in particular the principle of trust to the state and the law made by it) and Art. 10 sec. 1 (the principle of the separation of powers – adopting provisions regulating the application of a statute falls within the competences of the legislature and not the executive). This makes this phenomenon clearly negatively assessed by the author.

Refine search results

2 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

2 Roczniki Nauk Prawnych

1 Constitutional Review

1 Studia Iuridica

6 Wolanin M.

1 2025

1 2024

3 2023

1 2022

Naród jako podmiot ograniczający samego siebie w swoich prawach i wolnościach. Zasada suwerenności narodu jako podstawa dla funkcjonowania zasady wyłączności ustawy

Charakter podpisu Prezydenta RP pod ustawą

Cywilizacja prawa kanonicznego i jej konstytucyjne podstawy

Odrębność samorządu uczniowskiego od dyrektora szkoły. Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 27 maja 2021 r., II SAB/KE 42/21

Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (wielka izba) z 11 lipca 2022 r. w sprawie Kavala przeciwko Turcji, skarga nr 28749/18 (postępowanie naruszeniowe)

Uzależnienie stosowania przepisów rangi ustawowej od wydania komunikatu przez ministra