This text represents an attempt to confront the typomorphology developed by Pierre Schaeffer in the 1950s with an analysis and interpretation of experimental radio plays produced by the Polish radio theatre and the Polish radio experimental Studio. the examples studied are works whose plot and music explore the theme of rail travel. a train actually appears as a theme in Schaeffer’s composition Etude aux chemins de fer, crucial for typomorphological analysis. the author dissects both radio adaptations (Edward Stachura’s Siekierezada and Fabula rasa, Vasily grossman’s Wszystko płynie [Everything Flows], and Stanisław Ignacy Witkiewicz’s Szalona lokomotywa [The Crazy Locomotive]) and also original productions of the Polish radio theatre (Grzegorz Walczak’s Kaktus [Cactus]). Apart from classic radio plays, also analysed are works produced by the Polish Radio Experimental Studio (Śniadanie na trawie w grocie Lascaux [Breakfast on the Grass in Lascaux Cave] and Ptacy i ludzie [Birds and People] by Eugeniusz Rudnik). An interesting context for research into the audiosphere is the analysis of an essay in sound by Zuzanna Solakiewicz and Marcin Lenarczyk titled 15 stron świata [Fifteen Parts of the World]. The attempt to compare the notions developed within the typomorphology with auditory phenomena in selected radio productions is broadened to include the railway context, so vital for an understanding of Schaeffer’s musical code. Interpreting sound in terms of mass, dynamics and continuity will establish new contexts for the study of artistic works broadcast on radio.
PL
Tekst próbuje skonfrontować typomorfologię stworzoną w latach 50. przez Pierre’a Schaeffera z analizą i interpretacją eksperymentalnych słuchowisk Teatru Polskiego Radia i Studia Eksperymentalnego. Za przykład służą tu te utwory, które w swojej warstwie fabularnej i dźwiękowej odwołały się do tematu kolejowego. Pociąg pojawia się również jako temat w kluczowej dla typomorfologicznych rozważań kompozycji Schaeffera Étude aux chemins de fer. Pod badawczą lupę wzięte zostały zarówno adaptacje radiowe (Siekierezada i Fabula rasa Edwarda Stachury, Wszystko płynie Wasilija Grossmana, Szalona lokomotywa Stanisława Ignacego Witkiewicza) jak i utwory oryginalne Teatru Polskiego Radia (Kaktus Grzegorza Walczaka). Obok klasycznych słuchowisk pole do eksplikacji stanowią tu utwory Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia (Śniadanie na trawie w grocie Lascaux, Ptacy i ludzie Eugeniusza Rudnika). Ciekawym kontekstem dla prowadzonych nad audiosferą badań jest analiza eseju dźwiękowego Zuzanny Solakiewicz i Marcina Lenarczyka 15 stron świata. Próba konfrontacji języka typomorfologii z zjawiskami dźwiękowymi wybranych spektakli jest tu poszerzona o kontekst kolejowy, tak ważny dla zrozumienia kodu muzycznego Schaeffera. Odczytanie dźwięku w kategoriach masy, dynamiki i trwałości przyniesie nowe konteksty analityczne względem myślenia o artystycznych formach radiowych.
Anne Schwan: Werbung Statt Waffen. Wie Strategische AuSSenkommunikation die AuSSenpolitik VerÄndert (Agnieszka Szymańska) Jan Pleszczyński: Epistemologia komunikacji medialnej. Perspektywa ewolucyjna (Ignacy S. Fiut) Krzysztof Miller: 13 wojen i jedna (Magdalena Hodalska) Barbara Centek: Naukowe i popularnonaukowe czasopisma Lubelszczyzny 1944-1989 (Ewelina Kristanova) Eugeniusz Kurzawa: Andrzej K. Waśkiewicz – miejsca opuszczone (Janusz Łastowiecki)
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.