Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

[rec.] ELŻBIETA KOTKOWSKA, KU METODZIE INTEGRALNEJ W TEOLOGII FUNDAMENTALNEJ. SPOSOBY KONSTRUOWANIA INTERDYSCYPLINARNYCH DZIAŁAŃ W POSZUKIWANIU LOCORUM THEOLOGICORUM. ZASTOSOWANIE I WERYFIKACJA NA PRZYKŁADZIE ŻYCIA I TWÓRCZOŚCI SIMONE WEIL

100%
Bronk A.
Roczniki Filozoficzne
|
2012
|
vol. 60
|
issue 2
163-170
2
Publication available in full text mode
Content available

[rec.] Zdzisława Kobylińska, Umoralnić życie publiczne. Luigiego Sturza doktryna społeczno-polityczna, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego 2012, ss. 448, indeks osobowy. ISBN: 978-83-7299-783-8.

100%
Bronk A.
Roczniki Filozoficzne
|
2013
|
vol. 61
|
issue 4
151-155
3
Publication available in full text mode
Content available

Teologia (fides) – nauka (ratio): jaka teologia i jaka nauka?

100%
Bronk A.
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
|
2014
|
issue 57
7-32
PL
I am interested in the methodological and institutional status of (Christian) theology: what does justify its place in the number of academic disciplines? Is it only the community of inquirers (Ch. Peirce), that conventionally recognizes which type of knowledge and what kind of method is scientific? If so, then what does make the theologicality and scientificality of Christian theology? The theological work is conducted at least in two contexts: in the formation of the doctrine and in the research activity. When a theologian teaches, he does this in the name of the catholic Church which formally equips him with such a mission (venia legendi). It is important to distinguish between an idealized theology as an academic discipline and the multiplicity of different subjects and disciplines actually present in particular theological faculties. Clearly, any answer whether theology is epistéme (scientia) depends on the meaning of the words theology and science. One can match their senses so that the proposition: „theology is a science” will be analytically true or false. The epistemic and methodological peculiarity of theology manifests itself mostly in the way of justifying propositions (dogma) with premisses derived from the Christian Revelation. Thus in arguing for the presence of theology in the academic curriculum one has to take into account an aporia: the consequence of a strong accent on the methodological autonomy of theology would mean that its theories and propositions could be evaluated only „from inside” by insiders. But this again raises the question of objectivity and intersubjectivity of theological knowledge and of the presence of theology in the communitas scientiarum.
4
Publication available in full text mode
Content available

Kategoria godności człowieka w świetle hermeneutyki

100%
Bronk A.
Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne
|
2012
|
issue nr 19
11-29
EN
The object of my elementary semiotical and methodological considerations is the place and the function of the concept of human dignity in the hermeneutics of Hans-Georg Gadamer. The notion of human dignity is used today frequently – alas, often uncritically – in many political and ideological discussions as a tool to promote certain kinds of social policy. I am above all interested in the many meanings of the notion of human dignity and the philosophical (ontological and epistemological)presuppositions that lie at the bottom of its use. What precisely do we mean when we say that human beings are characterized by a dignity? However, I will not determine precisely the different meanings,past and present, of “human dignity”, much less give a projecting definition of this notion. I devote attention – though only indirectly – to objective questions raised by the notion of human dignity and to their answers as well as to arguments in their favour. When we accept the hermeneutics as a philosophical anthropology then we see also that the notion of human dignity plays a peculiar function in it. In conclusionI state that the thesis that the human being has an ontologically distinctive way of existence finds adequate rational explanation and justification only in philosophy and a non-rational explication and a full justification in Christian theology.
5
Publication available in full text mode
Content available

Religion and Science: Two Kinds of Truth?

100%
Bronk A.
Filozofia Nauki
|
2006
|
vol. 14
|
issue 1
33-43
PL
The conflict between religion and science is considered from the point of view of a tension between two types of knowledge: religious and scientific. These are indicative of a fundamental conflict between two attitudes towards the world: looking at the world either from the point view of revelation or natural knowledge. I argue that religion and science can be seen as complementary, not threatening the views of each other. Science itself is neither theistic nor atheistic. It becomes such due to ideological interpretation. Scientific propositions and theories neither directly support nor threaten religion; the problem of existence of God and the supernatural is beyond the capabilities of science. The argument for the neutrality of science can be grounded in the fact that both theism and atheism derive support from science.
6
Content available remote

Review: "Metodologia nauk," by Adam Grobler

63%
Bronk A., Kawalec P.
Forum Philosophicum
|
2008
|
vol. 13
|
issue 1
147-149
EN
The article reviews the book Metodologia nauk [Methodology of the Sciences], by Adam Grobler.
7
Publication available in full text mode
Content available

Stanisława Kamińskiego opcje metodologiczne

63%
Bronk A., Walczak M.
Filozofia i Nauka
|
2018
|
vol. 6
199-230
EN
Stanisław Kamiński (1919–1986) was a philosopher, philosopher of science and historian of science. His all academic carrier was pursuing at the Catholic University in Lublin (KUL). The main interests of Kamiński was the history of science and logic, general and special methodology, methodology of philosophy and (medieval) semiotics. He himself saw his main achievements in the domain of the theory of science and the methodology of classical philosophy, especially in the studies of the method and language of metaphysics. He gave a methodological description of general metaphysics, philosophical anthropology, ethics, philosophy of religion, philosophy of history and studies on religion (religiology). He investigated the beginnings of the mathematical induction in the Middle Ages and in modern times, the modern history of the theory of definition, theory of argumentation (reasoning), the structure and the evolution of scientific theory, deductive method, the achievements of logic and philosophy in Poland. A characteristic feature of Kamiński's philosophical and methodological approach was a specific historicism, consisting of referring to the heritage of the past and at the same time to the latest achievements in logic and philosophy of science. He had a broad concept of knowledge and was a maximalist both in raising questions and in giving answers. In accordance with classical philosophy he saw the substance of person as ens rationale, a being realizing himself in a disinterested search for a theoretical truth, whose highest expression is philosophy. He stressed the epistemological and methodological plurality of knowledge, distinguished and investigated material and formal parts of knowledge. He also distinguished-besides commonsense knowledge-the scientific, philosophical and theological knowledge, nonreducible each to other. At the top he set sapiential knowledge which is much more than a simple generalization of all particular kinds of knowledge. Kamiński derived his understanding of science from contemporary as well as classical philosophy. He determined the nature of science from the point view of its subject matter, aims, methods, logical structure and genesis. The question of what science was for him a philosophical question, presupposing an appropriate understanding of the nature of the world. Kamiński opted for a pluralistic approach to the world: the principal object of science is the objective world, subjective states of man and products of his mind and language. The best diagnostic test of the scientific character of science is the scientific method. Kamiński assumes here pluralism: different subject matter and different goals of scientific cognition require different research strategies and types of cognitive procedures. He also accepts an antinaturalistic position in the humanities which he regards as methodologically autonomous in regard to natural sciences. The publications of S. Kamiński include over 350 positions. During his life three books have been published: Georgonne'a teoria definicji [Georgonne's Theory of Definition], Lublin 1958; Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk [Concept of Science and Classification of Sciences], Lublin 1961, 19813; and (together with M. A. Krąpiec) Z teorii i metodologii metafizyki [On the Theory and Methodology of Metaphysics], Lublin 1962. After his death five volumes of Collected Papers have been published: vol. I: Jak filozofować? [How to Philosophize? Studies in Methodology of Classical Philosophy], edited by Tadeusz Szubka, Lublin 1989; vol. II: Filozofia i metoda. Studia z dziejów metod filozofowania [Philosophy and Method. Studies from the History of the Method of Philosophizing], edited by Józef Herbut, Lublin 1993; vol. III: Metoda i język. Studia z semiotyki i metodologii nauk [Method and Language. Studies in Semiotics and Philosophy of Science], edited by Urszula Żegleń, Lublin 1994; vol. IV: Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk [Science and Method. Concept of Science and Classification of Sciences], edited by Andrzej Bronk, Lublin 1992); vol. V: Światopogląd – Religia – Teologia [Worldview – Religion – Theology], edited by Monika Walczak and Andrzej Bronk, Lublin 1998.
PL
Stanisław Kamiński (1919–1986) był filozofem, filozofem nauki i historykiem nauki. Całe jego życie zawodowe od 1949 roku związane było z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Do głównych dziedzin zainteresowań Kamińskiego należały ogólna i szczegółowa metodologia nauk, metodologia filozofii, historia nauki i logiki oraz semiotyka m. in. średniowieczna. Podkreślając specyfikę klasycznego sposobu uprawiania filozofii jako poznania autonomicznego w stosunku do nauk empirycznych i teologii, pewnego i najogólniejszego, badał zastosowania logiki do filozofii oraz podał metodologiczną charakterystykę niektórych dyscyplin filozoficznych (metafizyki ogólnej, antropologii filozoficznej, etyki, filozofii religii, filozofii dziejów). Charakterystyczny dla podejścia Kamińskiego był osobliwy historyzm (indukcja doksograficzna), polegający na nawiązywaniu do dziedzictwa przeszłości, by szukać w nim inspiracji i kontekstu rozumienia dla własnych problemów. Nawiązywał bezpośrednio do dwu głównie tradycji filozoficznych: klasycznej (arystotelesowsko-tomistycznej) oraz analitycznej, zarówno w wydaniu scholastyki, jak i szkoły lwowsko-warszawskiej. Pierwszej – realistycznej teorii bytu i poznania, ale także historii filozofii – zawdzięczał swe filozoficzne i historyczne, drugiej – logiczne i metodologiczne zainteresowania nauką. Przyjmował, że jednym z głównych zadań refleksji metodologicznej jest badanie (na ogół niejawnych) założeń filozoficznych i metodologicznych, na których opiera się metoda naukowa, oraz krytyka prób skrajnie ideologicznego wykorzystywania nauki do celów nienaukowych. Był przekonany o potrzebie i zasadności uprawiania różnych typów badań nad nauką. Sprzyja to rozumieniu znaczenia i miejsca nauki w kulturze, teoretycznemu wyjaśnieniu natury i podstaw wiedzy naukowej, poznawczych roszczeń nauki, pokazaniu integrującej roli refleksji metodologicznej dla unifikacji specjalistycznych dyscyplin i współpracy między naukowcami, jak również podkreśleniu praktycznej ważności świadomości metodologicznej dla poszczególnych nauk a także filozofii, dla której jest ona przeważnie jedynym narzędziem samokontroli. Podkreślał, że badanie natury nauki winno uwzględnić wszystkie jej aspekty: logiczno- metodologiczny, humanistyczny i filozoficzny. Główna jednak rola przypada podejściu filozoficznemu (epistemologicznemu). Kamiński odróżniał trzy podstawowe typy nauk o nauce: humanistyczne (historia, socjologia, psychologia, ekonomia i polityka nauki), filozoficzne (ontologia, epistemologia, wąsko pojęta filozofia nauki i filozofia kultury) oraz formalne (logika języka naukowego, logika formalna, teoria rozumowań stosowanych w nauce oraz metodologia nauki). Kamiński interesował się głównie naturą nauki (obejmującą przedmiot, cele, metodę, strukturę i genezę), tj. tym, co w dziejach nauki niezmienne. Pojmował naukę jako epistéme (średniowieczną scientiae) oraz utożsamiał racjonalność wiedzy naukowej z jej metodycznością i szeroko pojmowaną logicznością. Mimo dostrzegania wielu ograniczeń wiedzy racjonalnej, nauka pozostawała dla niego wzorem poznania racjonalnego. Był przekonany, iż celem szeroko pojętego poznania naukowego jest wiedza prawdziwa, a w filozofii - nadto konieczna. Uważał, że „cała logika współczesna stanowi dyscyplinę filozoficzną w szerokim tego ostatniego słowa znaczeniu” i to „ze względu na swój ogólny i spekulatywny (a wedle niektórych również apodyktyczny) charakter oraz stosunkowo maksymalne wykorzystanie jej rezultatów”.
8
Publication available in full text mode
Content available

The dilemma with cognitive categorization of scientific disciplines. A methodological point of view

45%
Bronk A., Majdański S.
Nauka
|
2009
|
issue 1
9
Publication available in full text mode
Content available

On theology: some methodological and epistemological remarks

26%
Bronk A., Majdański S.
Nauka
|
2006
|
issue 2
10
Publication available in full text mode
Content available

Polish humanities after Max Weber

20%
Bronk A.
Nauka
|
2010
|
issue 3
11
Publication available in full text mode
Content available

Czym jest religiologia?

13%
Bronk A.
Nauka
|
2011
|
issue 2
12
Publication available in full text mode
Content available

Scientific method

13%
Bronk A.
Nauka
|
2006
|
issue 1
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.