Search results

1

Historia Andrzeja Markiewicza, najlepiej wynagradzanego agenta Biura Studiów SB

100%

Olbert R.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2023

|

issue 21

657-687

EN

The article describes the course of the collaboration with the Security Service of the journalist and teacher Andrzej Markiewicz, sentenced to three years’ imprisonment in 1961 for sending materials to the dissident Paris-based Kultura. In prison, he was interviewed by officers of the “Zagubiony” Operational and Investigative Group and, after his release, by Department III of the Ministry of the Interior, but due to Markiewicz’s limited capabilities, his file was archived in 1966. The renewal of agent contacts took place in the mid-1970s through officers of the Ministry of the Interior’s Independent Operational Group. After the introduction of martial law, work with this secret collaborator known by the pseudonym “Emil” was taken over by the Studies Bureau of the SB. “Emil” participated in operational activity aimed at the invigilation and disintegration of émigré circles; he established personal contacts with, among others, Jerzy Giedroyc and Mirosław Chojecki, and acted as an intermediary in the transfer of financial aid for underground creative groups operating in Poland. A measure of his effectiveness was that he was given power of attorney in publishing matters by the authors of the book Konspira, as well as acting as an intermediary in sending Lech Wałęsa’s correspondence to the West. The Security Service maintained a protective umbrella over Markiewicz, preventing him from being held accountable for maintaining numerous sexual relationships with underage boys – until the agent’s death following a robbery attack in 1986.

PL

Artykuł opisuje przebieg współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa dziennikarza i nauczyciela Andrzeja Markiewicza, skazanego w 1961 r. na 3 lata pozbawienia wolności za przesyłanie materiałów do paryskiej „Kultury”. W więzieniu prowadzili z nim rozmowy funkcjonariusze Grupy Operacyjno-Dochodzeniowej „Zagubiony”, a po jego wyjściu na wolność – Wydziału III Departamentu III MSW, lecz z powodu niewielkich możliwości Markiewicza w 1966 r. odłożono jego teczkę do archiwum. Do odnowienia kontaktów agenturalnych doszło w połowie lat siedemdziesiątych za sprawą funkcjonariuszy Samodzielnej Grupy Operacyjnej MSW. Po wprowadzeniu stanu wojennego tajnego współpracownika ps. „Emil” przejęło Biuro Studiów SB. „Emil” uczestniczył w grach operacyjnych służących inwigilacji i dezintegracji środowisk emigracyjnych, nawiązał osobiste kontakty m.in. z Jerzym Giedroyciem i Mirosławem Chojeckim, pośredniczył w przekazywaniu pomocy finansowej dla działających w kraju podziemnych zespołów twórczych. Miarą jego skuteczności było uzyskanie pełnomocnictwa w sprawach wydawniczych od autorów książki Konspira, a także pośrednictwo w przesyłaniu na Zachód korespondencji Lecha Wałęsy. Służba Bezpieczeństwa utrzymywała parasol ochronny nad Markiewiczem, uniemożliwiając pociągnięcie go do odpowiedzialności za utrzymywanie licznych kontaktów seksualnych z nieletnimi chłopcami – aż do śmierci agenta w wyniku napadu rabunkowego w 1986 r.

2

Przypadek Mariusza Dastycha. Od współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa do skazania za szpiegostwo na rzecz CIA i wywiadu japońskiego

100%

Olbert R.

Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej

|

2023

|

issue 16

249-266

EN

The article discusses the course of journalist Mariusz Dastych’s complex relationship with the Security Service. He was initially praised for his operability as a secret intelligence collaborator, but in 1968 he was eliminated from the Department I agent network of the Ministry of Internal Affairs due to being unmasked. In 1973, he left the country to be an interpreter for the Polish delegation to the International Commission of Control and Supervision in Vietnam. Returning home, he informed the SB that CIA representatives had recruited him. In order to verify these revelations, Department II of the Ministry of Internal Affairs subjected him to an inquiry, and maintained an ostensible operational contact with him. They rejected the notion of conducting an operational game with the Americans through him on suspicion of the journalist’s duplicity. At the same time, Dastych, despite clear prohibitions from the SB, maintained relations with diplomats of the US embassy in Warsaw. In the early 1980s, the inquiry on Dastych was abandoned, having failed to obtain evidence of his cooperation with the CIA. However, the journalist soon found himself under SB scrutiny because of his contacts with the representation of the Japanese organisation JETRO. In 1987, he drew up an extensive account of the progression of his cooperation with the Japanese, which became the basis for his indictment as a Japanese intelligence agent, as well as American. Evidence in the case consisted statements made by the journalist himself, who was sentenced by the military court of the People’s Republic of Poland to eight years in prison for espionage.

PL

Artykuł omawia przebieg zawiłych relacji dziennikarza Mariusza Dastycha ze Służbą Bezpieczeństwa. Początkowo był on chwalonym za operatywność tajnym współpracownikiem wywiadu, lecz w 1968 r. został wyeliminowany z sieci agenturalnej Departamentu I MSW na skutek dekonspiracji. W 1973 r. wyjechał jako tłumacz polskiej delegacji w Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru w Wietnamie. Wróciwszy do kraju, poinformował SB, że został zwerbowany przez przedstawicieli CIA. Aby zweryfikować te rewelacje, Departament II MSW poddał go rozpracowaniu, a z nim samym utrzymywano pozorowany kontakt operacyjny. Koncepcja prowadzenia za jego pośrednictwem gry operacyjnej z Amerykanami została odrzucona na skutek podejrzeń o dwulicowość dziennikarza. Jednocześnie Dastych, mimo wyraźnych zakazów ze strony SB, utrzymywał relacje z dyplomatami Ambasady USA w Warszawie. Na początku lat osiemdziesiątych XX w. zaniechano rozpracowania Dastycha, nie uzyskawszy dowodów na jego współpracę z CIA. Wkrótce jednak dziennikarz znalazł się pod lupą SB z powodu kontaktów z przedstawicielstwem japońskiej organizacji JETRO. W 1987 r. sporządził obszerne omówienie przebiegu współpracy z Japończykami, które stało się podstawą do oskarżenia go jako agenta wywiadu japońskiego, a także amerykańskiego. Dowodami w sprawie były oświadczenia samego dziennikarza, którego sąd wojskowy PRL skazał na 8 lat więzienia za szpiegostwo.

3

Działalność TW ps. „Konarski” a rozpracowywanie pracowników Ambasady RFN w Warszawie przez Departament II MSW

100%

Olbert R.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2024

|

issue 22

689-728

EN

The paper presents the agent activity of Jan Wejchert, i.e. secret collaborator pseud. “Konarski”, against the background of operational activities run by Division III, Department II of the Ministry of Internal Affairs against German Embassy employees in Warsaw. The operations were aimed at establishing an “operative dialogue” through representatives of civilian counterespionage, and possible attempts to recruit them. “Konarski” was to act as an intermediary in one such operation. The possibility of using him for actions targeting West German diplomats was limited at the end of 1979, after information had been received that the security unit of the German Ministry of Foreign Affairs in Bonn had recognised Wejchert as a Polish intelligence officer, and passed this information on to the Warsaw German mission. Later, “Konarski” continued to meet with West German diplomats and passed information about them to the Security Service.

PL

Publikacja przedstawia aktywność agenturalną Jana Wejcherta, czyli TW ps. „Konarski”, na tle prowadzonych przez Wydział III Departamentu II MSW działań operacyjnych wobec pracowników Ambasady RFN w Warszawie. Stosowane kombinacje miały na celu nawiązanie dialogu z nimi przez przedstawicieli kontrwywiadu cywilnego i ewentualne próby nakłonienia do współpracy.„Konarski” miał pośredniczyć w jednej z takich operacji. Możliwości wykorzystywania go do działań wymierzonych w zachodnioniemieckich dyplomatów zostały ukrócone pod koniec 1979 r., po uzyskaniu informacji, że Referat Bezpieczeństwa Centrali MSZ w Bonn uznał Wejcherta za oficera polskiego wywiadu i przekazał tę wiadomość warszawskiej placówce. W późniejszym czasie„Konarski” nadal spotykał się towarzysko z dyplomatami RFN i przekazywał SB informacje na ich temat.

Refine search results

2 Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

1 Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej

3 Olbert R.

1 2024

2 2023

Historia Andrzeja Markiewicza, najlepiej wynagradzanego agenta Biura Studiów SB

Przypadek Mariusza Dastycha. Od współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa do skazania za szpiegostwo na rzecz CIA i wywiadu japońskiego

Działalność TW ps. „Konarski” a rozpracowywanie pracowników Ambasady RFN w Warszawie przez Departament II MSW