Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Reflective Legal Positivism

100%
Dyrda A.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2022
|
issue 3(32)
34-48
EN
The argument of theoretical disagreement has been deemed the most serious contemporary challenge to the traditional views of law, not merely for academic legal positivists but for all lawyers and scholars. Although coined by Ronald Dworkin for the specific purpose of opposing conventionalist and positivist theories of law, the argument recognises the general truth that jurisprudence is an inevitably agonistic enterprise. Nowadays, it is one of the most discussed arguments in general jurisprudence. In this paper, I follow Shapiro’s idea that legal positivists have to accept the challenge and accommodate the argument – they simply cannot dismiss it as conceptually irrelevant. I briefly reconstruct the argument and discuss three positivist accounts that accommodate the phenomenon of theoretical disagreement. I also argue that one of the common features of these positivistic responses is a tacit acceptance of a holistic and meta-philosophical perspective that allows theoretical disagreements to fit within the boundaries of the legal‒institutional framework. The holistic turn is no surprise given that Dworkin’s methodology is also in principio holistic. I conclude, however, that holistically pimped legal positivism – being a conscious close neighbour of legal realism – is a more reflective theory of law than the Dworkinian one.
PL
Argument sporów teoretycznych uznawany jest współcześnie za główne zagrożenie dla tradycyjnych sposobów pojmowania prawa przez praktyków i akademików, zresztą nie wyłącznie w paradygmacie pozytywistycznym. Argument ten wskazuje na głęboko sporny charakter dyskursu prawoznawczego. Obecnie jest to jeden z najczęściej dyskutowanych argumentów w ramach tzw. prawoznawstwa ogólnego. W niniejszym artykule podążam za ideą S. Shapiro, że pozytywiści powinni uznać siłę tego argumentu. Rekonstruuję krótko argument i dyskutuję trzy nowe podejścia pozytywistyczne, które akomodują spory teoretyczne jako centralne zjawisko w prawoznawstwie. Argumentuję, że główną cechą wspólną dyskutowanych ujęć pozytywistycznych jest przynajmniej milcząca akceptacja holistycznej i metafilozoficznej metodologii, dzięki której spory teoretyczne mogą zostać systematycznie i pojęciowo wpisane w pejzaż prawno-instytucjonalny. Ten holistyczny zwrot nie jest zaskakujący, bowiem metodologia Dworkina jest także zasadniczo holistyczna. Na końcu wskazuję powody, dla których holistycznie podrasowany pozytywizm prawniczy – będący już bardzo bliskim krewnym realizmu prawniczego – jest lepszą „refleksyjną” teorią prawa niż teoria Dworkina.
2
Publication available in full text mode
Content available

Realizm prawniczy a pozytywizm prawniczy

100%
Dyrda A.
Avant
|
2018
|
vol. 9
|
issue 1
PL
American legal realism is commonly treated as a theory-pariah. The article exposes certain reasons explaining such a treatment. Generally, it seems that such an attitude is a result of many misunderstandings of realist aims and ambitions, some of which pertain to the theoretical status of legal realism and its relation to so called general jurisprudential theories, such as legal positivism. In the first part of the article I explain generally what these aims were and how one should see these relations. In the second part I briefly analyze B. Leiter’s famous claim that legal realism is conceptually dependent on hard legal positivism (as a general theory of law). The critique of this claim opens the possibility for some alternative understanding of legal realism.
3
Publication available in full text mode
Content available

Realizm prawniczy a pozytywizm prawniczy

100%
Dyrda A.
Avant
|
2018
|
vol. 9
|
issue 1
PL
American legal realism is commonly treated as a theory-pariah. The article exposes certain reasons explaining such a treatment. Generally, it seems that such an attitude is a result of many misunderstandings of realist aims and ambitions, some of which pertain to the theoretical status of legal realism and its relation to so called general jurisprudential theories, such as legal positivism. In the first part of the article I explain generally what these aims were and how one should see these relations. In the second part I briefly analyze B. Leiter’s famous claim that legal realism is conceptually dependent on hard legal positivism (as a general theory of law). The critique of this claim opens the possibility for some alternative understanding of legal realism.
4

Positivism Buried Alive? In Defence of Inclusive Legal Positivism

100%
Dyrda A.
Studia Prawnicze
|
2010
|
issue 2(184)
5-36
EN
The efforts taken by the "soft" (inclusive) positivists (H.L.A. Hart's followers, ie. J. Coleman, W. Waluchow, M. Kramer, K. E. Himma) to defend the legal positivist position (the separability thesis, the social sources thesis) are combined with theoretical references to the moral arguments which are present in judicial practice. Therefore, the inclusive positivists treat the relationship between law and morality as a contingent relationship and try to justify it on the basis of the system’s overriding rule of recognition. This position, as an attempt to find the "golden mean" in theory of law, is criticized both by non-positivists and "hard" positivists. For instance, R. Dworkin or L. Morawski claim that, despite its declarations, soft positivism actually does not respond to the requirements of modern legal practice and is a "degenerated" and stagnant research program. On the other hand, J. Raz contends that due to the incorporation of morality, soft positivism is no longer a real positivism. The article presents a defense of soft positivism, especially against its non-positivistic critics, as well as a version of soft positivism, which can be called a "constructive" one (V. Villa). It also shows that soft positivism, as being consistent with the "spirit" of positivism and complying with the requirements of the present judicial practice, may be justified by reference to postmodern thinking.
5
Publication available in full text mode
Content available

Pragmatyczny wymiar tak zwanej tezy Clifforda

100%
Dyrda A.
Roczniki Filozoficzne
|
2022
|
vol. 70
|
issue 3
179-204
EN
The main aim of this paper is to scrutinize William Kingdon Clifford’s ethical evidentialism and to defend it against the criticism formulated by pragmatist thinkers. Clifford famous thesis states: “It is wrong, always, everywhere, and for anyone, to believe anything upon insufficient evidence.” Clifford’s argumentation for this thesis, which fits into 19th century positivist epistemology, consciously included pragmatist elements which defy the classical pragmatist criticism of its supposed radicality. Additionally, it seems that contemporary pragmatists accounts support normative intuitions that backed up Clifford’s account of ethics of belief, proposed almost 150 years ago. The latter includes a normative-ethical argument for the grounds of epistemology.
PL
Celem artykułu jest analiza etycznej wersji ewidencjalizmu XIX-wiecznego matematyka i filozofa W.K. Clifforda i obrona go przed zarzutami formułowanymi przez pragmatystów. Znana teza Clifforda brzmi: „Zawsze, wszędzie i bez względu na osobę niesłusznie jest żywić przekonania oparte na niedostatecznym świadectwie”. Argumentacja Clifforda na rzecz tej tezy, wpisująca się zasadniczo w XIX-wieczny program pozytywistycznej epistemologii, świadomie uwzględniała elementy pragmatyczne, wykluczające jej przesadnie radykalne odczytanie i krytykę. Okazuje się też, że współczesne koncepcje pragmatyczne właściwie wspierają normatywne intuicje, kryjące się za programem „etyki przekonań”, zaproponowanym przez Clifforda prawie 150 lat temu. Te ostatnie obejmują twierdzenie o normatywnych-etycznych podstawach epistemologii.
6
Content available remote

Czy systemowość jest konieczną właściwością prawa?

63%
Dyrda A., Gizbert-Studnicki T.
Przegląd Prawa i Administracji
|
2016
|
vol. 104
19-37
EN
This question is a metaphysical question, as it relates to the nature of law. The answer must be based on the conceptual analysis. The method of conceptual analysis applied by contemporary analytic theories of law may be interpreted as a „modest” conceptual analysis in the terminology of F. Jackson. The basis of such an analysis are platitudes about law, generally accepted in a given society and the purpose of analysis is the rational reconstruction of the folk theory of law. Using this method, the authors come to the conclusion that necessarily any rationally reconstructed folk theory of law must contain the claim that the law constitutes a system, at least in the weak sense of the word.
7
Content available remote

Remedium wobec diagnozy, czyli jak liberalizm polityczny odpowiada na fakt niezgody

63%
Ciszewski W., Dyrda A.
Diametros
|
2013
|
issue 37
13-33
PL
Problematyka politycznej niezgody (political disagreement) stanowi istotny punkt wyjścia dla konstruowania współczesnych teorii politycznych. Zarazem wartość każdej teorii politycznej może być oceniona pod kątem skuteczności radzenia sobie z każdym rodzajem niezgody (sporu) politycznego. W artykule zostaje przeanalizowanych kilka filozoficznych hipotez dotyczących źródeł politycznej niezgody (teoria błędu, pluralizm wartości, idea pojęć z istoty spornych W.B. Galliego oraz kognitywistyczna teoria metafor językowych). W dalszej kolejności autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, czy teoria liberalizmu politycznego (J. Rawlsa i jego kontynuatorów) stanowi dobre remedium dla faktu politycznej niezgody, w świetle przedstawionych jego wyjaśnień. Przedstawiona taktyka argumentacji prowadzi do umiarkowanie entuzjastycznych wniosków, ukazując słabe strony teorii liberalizmu politycznego.
EN
The problem of political disagreement is one of the most important problems, which provides the starting point for the construction of any contemporary political theory. Moreover, each and every theory can be evaluated by taking into account the efficacy of coping with different types of political disagreements. This paper discusses four different types of political disagreement (the error theory, value pluralism, the essential contestability of concepts, Lakoff’s metaphor theory) and aims at answering the question whether the theory of political liberalism (founded by J. Rawls) is a good (i.e. efficacious) remedy for political disagreement. The result is moderately positive, as far as it reveals the weak points of this theory.
8
Publication available in full text mode
Content available

Jakim prawem toną statki? Rzecz o Etyce przekonań W.K. Clifforda

63%
Dubowska M., Dyrda A.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
issue 35
EN
[abstrakt po polsku poniżej]Marta Dybowska and Adam DyrdaJagiellonian UniversityPoland By What Right do Ships Sink?On W. K. Clifford’s The Ethics of BeliefAbstract: The article contains an introduction to the Polish translation of William Kingdon Clifford’s famous essay The Ethics of Belief. It focuses on the Victorian origins of Clifford’s thought and its relations to other major figures of the time. The historical elements are followed by a reconstruction of Clifford’s main points, including his major evidential thesis according to which “it is [morally] wrong always, everywhere, and for anyone, to believe anything upon insufficient evidence.” The most fierce critic of Clifford was William James; his arguments are presented and briefly commented upon with regard to their contemporary relevance. Clifford is usually accused of radicalism by uncharitable readers and critics; the article proposes possible defence against such accusations.Keywords: British philosophy, epistemology, William Kingdon Clifford, The Ethics of Belief, philosophical criticism, cultural practice Marta Dubowska i Adam DyrdaUniwersytet Jagielloński Jakim prawem toną statki? Rzecz o Etyce przekonań W.K. CliffordaAbstrakt: Niniejszy artykuł stanowi wprowadzenie do lektury polskiego tłumaczenia słynnego eseju Williama Kingdona Clifforda pt. Etyka przekonań. Skupia się on na wiktoriańskich korzeniach jego myśli, a także na określeniu relacji w jakiej ta myśl pozostaje do pewnych innych poglądów prezentowanych przede wszystkim w tradycji nowożytnej filozofii anglosaskiej. Po przedstawieniu wybranych aspektów historycznych następuję rekonstrukcja głównych ewidencjalistycznych tez Clifforda, z których ta najważniejsza (i najsłynniejsza) brzmi: „Zawsze, wszędzie i bez względu na osobę niesłusznie jest żywić przekonania oparte na niedostatecznym świadectwie”. Ponieważ najbardziej zażartym krytykiem tezy Clifforda był William James, to jego argumenty są przede wszystkich omawiane. Prezentacji argumentów tych towarzyszy komentarz, wskazujący na ich współczesne filozoficzne znaczenie. Zważywszy na to, że Clifford jest oskarżany przez nieżyczliwych krytyków (do jakich należał niewątpliwie James) o przesadny radykalizm, w artykule zostają zasugerowane też pewne linie obrony twierdzeń Clifforda.Słowa kluczowe: filozofia brytyjska, epistemologia, William Kingdon Clifford, Etyka przekonań, krytyka filozoficzna, praktyka kulturowa
PL
[abstrakt po polsku poniżej]Marta Dybowska and Adam DyrdaJagiellonian UniversityPoland By What Right do Ships Sink?On W. K. Clifford’s The Ethics of BeliefAbstract: The article contains an introduction to the Polish translation of William Kingdon Clifford’s famous essay The Ethics of Belief. It focuses on the Victorian origins of Clifford’s thought and its relations to other major figures of the time. The historical elements are followed by a reconstruction of Clifford’s main points, including his major evidential thesis according to which “it is [morally] wrong always, everywhere, and for anyone, to believe anything upon insufficient evidence.” The most fierce critic of Clifford was William James; his arguments are presented and briefly commented upon with regard to their contemporary relevance. Clifford is usually accused of radicalism by uncharitable readers and critics; the article proposes possible defence against such accusations.Keywords: British philosophy, epistemology, William Kingdon Clifford, The Ethics of Belief, philosophical criticism, cultural practice Marta Dubowska i Adam DyrdaUniwersytet Jagielloński Jakim prawem toną statki? Rzecz o Etyce przekonań W.K. CliffordaAbstrakt: Niniejszy artykuł stanowi wprowadzenie do lektury polskiego tłumaczenia słynnego eseju Williama Kingdona Clifforda pt. Etyka przekonań. Skupia się on na wiktoriańskich korzeniach jego myśli, a także na określeniu relacji w jakiej ta myśl pozostaje do pewnych innych poglądów prezentowanych przede wszystkim w tradycji nowożytnej filozofii anglosaskiej. Po przedstawieniu wybranych aspektów historycznych następuję rekonstrukcja głównych ewidencjalistycznych tez Clifforda, z których ta najważniejsza (i najsłynniejsza) brzmi: „Zawsze, wszędzie i bez względu na osobę niesłusznie jest żywić przekonania oparte na niedostatecznym świadectwie”. Ponieważ najbardziej zażartym krytykiem tezy Clifforda był William James, to jego argumenty są przede wszystkich omawiane. Prezentacji argumentów tych towarzyszy komentarz, wskazujący na ich współczesne filozoficzne znaczenie. Zważywszy na to, że Clifford jest oskarżany przez nieżyczliwych krytyków (do jakich należał niewątpliwie James) o przesadny radykalizm, w artykule zostają zasugerowane też pewne linie obrony twierdzeń Clifforda.Słowa kluczowe: filozofia brytyjska, epistemologia, William Kingdon Clifford, Etyka przekonań, krytyka filozoficzna, praktyka kulturowa
9
Publication available in full text mode
Content available

Zastosowania filozofii analitycznej w prawoznawstwie (edytorial)

51%
Dyrda A., Banaś P. B., Ciszewski W., Janik B.
Avant
|
2018
|
vol. 9
|
issue 1
PL
edytorial
10
Publication available in full text mode
Content available

Zastosowania filozofii analitycznej w prawoznawstwie (edytorial)

51%
Dyrda A., Banaś P. B., Ciszewski W., Janik B.
Avant
|
2018
|
vol. 9
|
issue 1
PL
edytorial
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.