Search results

1

Aesthetics and the political turn in art

100%

Czekaj R.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2015

|

vol. XVII (XXVI)

83-92

EN

It was observed as early as the mid-twentieth century that aesthetics as a philosophical theory of art differs from its objects. The products of contemporary artistic practice go beyond the horizon of traditional aesthetics. Artists are involved increasingly often and on a wide scale in the actions aimed at transforming and constructing the common space. In the face of such activities as took place, for example, as part of the 7th Berlin Biennale for Contemporary Art in 2012, traditional aesthetics seems to be helpless. That is why, if art is to continue to be the focus of aesthetic investigations, it must, as it were, redefine itself. Jacques Rancière is one of the authors who have outlined the new horizon of aesthetics. In my paper I will briefly present his conception. It provides some theoretical tools which I will use for the description and interpretation of some selected examples of contemporary socially engaged artistic practices. I will show that his distinction of the „aesthetic regime“ of the interpretation of art reveals the competence that combines all artistic practices, past and present, into one concept of art: art as politics. The foundations for setting such perspective were already provided by Schiller and Kant – the classics of modern philosophical aesthetics.

PL

Już w początkach XX wieku dostrzeżono, że przedmiot badań estetyki – jako dziedziny filozoficznej – stał się nieoczywisty. Także i dzisiaj produkty praktyk artystyczny wykraczają daleko poza horyzont tradycyjnej estetyki, a artyści coraz częściej angażują się w konstruowanie i kształtowanie przestrzeni społecznej. W obliczu praktyk artystycznych, jakich nagromadzeniem stało się na przykład 7. Berlińskie Biennale sztuki współczesnej, tradycyjna estetyka wydaje się bezradna. Jeśli nadal chce utrzymać w swoim polu badawczym przedmioty sztuki, musi niejako na nowo zdefiniować swoje granice. Jednym ze współczesnych teoretyków, którzy kreślą nowy horyzont tego, co estetyczne, jest Jaques Rancière. W tekście przedstawiam jego koncepcję “estetyki jako polityki” i wydobywam z niej narzędzia teoretyczne, które posłużą mi do opisu i interpretacji wybranych przykładów praktyk artystycznych zaangażowanych społecznie. Pokażę, że Rancierowski “reżim estetyczny” pozwala umieścić całość dorobku sztuki w jednym pojęciu: sztuki jako polityki. A uzasadnienie takiego ujęcia znajdziemy także u takich klasyków nowożytnej estetyki jak Schiller i Kant.

2

Adorno and practically useless art, or autonomy instead of avant-garde

100%

Czekaj R.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2017

|

vol. XIX (XXVIII)

121-130

EN

Adorno’s aesthetic theory allows us to treat him as an anti-theorist of the avant-garde. We can find in his work many accurate observations grasping the essence of the changes that were introduced by this artistic formation. Adorno himself used the term “avant-garde” in a slightly different meaning – as denoting artistic production going against the traditional aesthetic tastes, but also resistance to commercialization and reification. In the context of Adorno’s whole philosophy such resistance is illusory. The mechanisms governing the sphere of culture are total and efficiently pacify any aesthetic rebellions. Therefore, it is not in the formal experiments that Adorno saw the rebellion of art against the existing system. According to the German philosopher, the critical function of art – its main vocation – is realized in the antithetic attitude to reality and is due to the so-called “ideal of transformation”. And those are only conditioned by the autonomy of art. In the present paper I discuss the points in Adorno’s aesthetic theory at which he shows art as autonomous.

PL

Teoria estetyczna Adorna pozwala na traktowanie go jako teoretyka awangardy. Znajdziemy u niego wiele trafnych analiz dotykających istoty zmian, jakie wprowadziła ze sobą ta formacja artystyczna. Sam Adorno jednak używał terminu „awangarda” w nieco szerszym znaczeniu – jako produkcja artystyczna, która nie tylko łamie tradycyjne gusta estetyczne, ale także stawia opór komercjalizacji i reifikacji. W kontekście całej filozofii Adorna taki opór jest jednak iluzoryczny. Mechanizmy rządzące sferą kultury są totalne i skutecznie pacyfikują wszelkie bunty estetyczne. Dlatego to nie w formalnych eksperymentach Adorno widział rebelię sztuki przeciwko panującemu systemowi. Funkcja krytyczna sztuki – wedle frankfurtczyka naczelne jej powołanie – spełnia się w antytetycznym stosunku do rzeczywistości i dzięki tzw. ideałowi przetworzenia. Ich warunkiem z kolei jest autonomia sztuki. W niniejszym tekście przedstawiam te momenty teorii estetycznej Adorna, w których ukazuje on sztukę jako autonomiczną właśnie.

3

Regimes of Identification of Art

100%

Czekaj R.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2019

|

vol. XXI

59-67

PL

W tekście hasłowo przywołuję problem demarkacji sztuki i XX wieczne próby jej definiowania podejmowane na gruncie filozofii analitycznej. Przyjmuję interpretację, że są one wyrazem roz¬poznania zasadniczej niemożliwości wskazania jakichkolwiek własności, którymi w sposób ko-nieczny lub wystarczający powinien charakteryzować się przedmiot o statusie dzieła sztuki. Stąd zaczęto więc pytać nie o to, czym jest dzieło sztuki, ale o kontekst w jakim sztuka się konstytuuje. Jedną propozycji jest koncepcja Jaquesa Rancière’a mówiąca o różnych “porządkach interpre¬tacyjnych sztuki”. W najbardziej ogólny sposób można ją sprowadzić do twierdzenia, że to jakie przedmioty będą rozpoznawalne jako dzieła sztuki jest kwestią dominującego dyskursu. To on decyduje o tym, które działania będą postrzegane jako praktyka artystyczna, a produkty tych działań jako dzieła sztuki. W prezentowanym tekście omówię rozpoznane przez Rancière’a po¬rządki interpretacyjne i podejmę próbę skonfrontowania ich z dzisiejszą praktyką artystyczną.

EN

The problem of the demarcation of art and the efforts of analytical philosophy to work out the definition of art were the key issues in aesthetics through most of the 20th century. Tho¬se issues emerged from recognizing the impossibility of indicating any sufficient or substantial attributes to being art. Instead of working out the definition the theorists eventually focused on the context which can by essential for recognize some actions or objects as an art. In my paper I cite one of the contemporary efforts of solution of that issues. I am referring to Jaques Rancière’s “regimes of art,” which can be consider as frames for not only interpretation of art but mostly as condition for recognition of art as visible. In other words: the dominant discourse decides what is recognized as art or what is visible as art. I will briefly present his “regimes of art” and I will try to confront them with one of the examples of contemporary socially engaged art.

Refine search results

3 Art Inquiry. Recherches sur les arts

3 Czekaj R.

1 2019

1 2017

1 2015

Aesthetics and the political turn in art

Adorno and practically useless art, or autonomy instead of avant-garde

Regimes of Identification of Art