Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Semantyczne aspekty gramatyki tekstów prawnych – zjawisko nominalizacji

100%
Zeifert M.
Przegląd Legislacyjny
|
2016
|
issue PL 4(98)
47-58
EN
The aim of this article is to investigate nominalization – a very common phenomenon in the language of legal texts, and to show that it is not entirely grammatical, but also semantic. Nominalization can be described as a type of word formation in which a verb, an adjective or other part of speech is used as a noun, with or without morphological transformation. The language of legal texts is full of such derivative nouns, as they are very convenient for legislative drafting, i.e. they can be used in different syntactic functions. As a drawback they can cause syntactic ambiguity and are responsible for infamous “density” of legal texts. However, their popularity should not be associated only with their functionality. Contemporary linguistic theories, such as Ronald Langacker’s Cognitive Grammar, offer interesting insights into the semantic roots of the phenomenon of nominalization. It seems that nominalization reflects some important ways we think about law, legal procedures and institutions. These semantic aspects of nominalization should not be neglected in legislative drafting.
2
Publication available in full text mode
Content available

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z perspektywy kognitywnej teorii prototypu. Studium przypadku

100%
Zeifert M.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2020
|
vol. 2(23)
109-120
PL
Wątpliwości interpretacyjne w stosowaniu prawa rodzą się zazwyczaj z rozbieżności pomiędzy językiem przepisu a rzeczywistością pozajęzykową. Stanowią zatem problem kategoryzacji. W teorii prawa i praktyce prawniczej od stuleci dominowała klasyczna teoria kategoryzacji, zgodnie z którą kategorie pojęciowe dają się opisać za pomocą zestawu cech wystarczających i koniecznych. W latach 70-tych XX. wieku amerykańska badaczka, Eleanor Rosch, przeprowadziła szereg eksperymentów psychologicznych, które doprowadziły do zakwestionowania teorii klasycznej i stworzyły podwaliny teorii alternatywnej, znanej jako teoria prototypu. Wedle tego podejścia kategorie pojęciowe zorganizowane są wokół najbardziej typowych okazów (prototypów), a przynależność do kategorii mierzona jest podobieństwem do prototypu. Wiąże się z tym m. in. stopniowalność przynależności do kategorii i rozmycie ich granic. Artykuł zawiera przedstawienie zarysu teorii prototypu w wersji wykorzystywanej w językoznawstwie kognitywnym. Jej użyteczność dla teorii i praktyki wykładni prawa została przetestowana na kanwie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dotyczącego pojęcia piwa. W wyroku tym TSUE odmówił zdefiniowania pojęcia piwa poprzez ustalenie wymogów co do jego składu surowcowego i orzekł, że piwem jest produkt, który ma cechy organoleptyczne piwa. Taka definicja na gruncie teorii klasycznej jawi się jako tautologiczna, jednak znajduje teoretyczne uzasadnienie na gruncie teorii prototypu. We wnioskach autor wskazuje problemy badawcze, których podjęcie jest niezbędne dla rzetelnego wykorzystania teorii prototypu w prawoznawstwie.
EN
Interpretative doubts in the application of law are usually born of discrepancies between the statutory language and the non-linguistic reality. Therefore, they pose the problem of categorization. The theory of law and legal practice have for centuries been dominated by the classical theory of categorization, according to which conceptual categories can be described by a set of sufficient and necessary features. In the 1970s, an American researcher Eleanor Rosch conducted a series of psychological experiments that led her to question the classical theory and lay the foundations for an alternative one, known as the prototype theory. According to this approach, conceptual categories are organized around the most typical exemplars (prototypes), and membership of a category is measured by similarity to the prototype. Some of the consequences of such view are that category membership is a gradable feature and that the borderlines of categories are fuzzy. The article presents an outline of the prototype theory in the version used in cognitive linguistics. Its usefulness for the theory and practice of statutory interpretation is tested on the basis of the judgment of the Court of Justice of the European Union regarding the concept of beer. In this judgment, the CJEU refused to define the concept of beer by setting requirements as to its raw material composition and ruled that beer is a product that has organoleptic characteristics of beer. This definition on the basis of classical theory appears to be tautological, however, it finds theoretical justification in the prototype theory. In conclusions, the author indicates research problems that must be taken up in order for the prototype theory to be reliably used in jurisprudence.
3
Publication available in full text mode
Content available

Legislative Materials as a Tool for Solving Grammatical Problems in Statutory Interpretation

63%
Bielska-Brodziak A., Zeifert M.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2018
|
vol. 2(17)
18-34
EN
The article begins with a presentation of an interpretative tool in the form of materials from the legislative process (legislative materials, legislative history), including arguments offered in the theory of law in favour and against their use for interpretation purposes. These matters are then discussed with references to a specific type of interpretive problems, namely problems that stem from the grammatical constructions of the provisions of the law. The authors analyse five cases in which Polish courts reach for legislative materials in order to resolve doubts caused by sentence syntax, conjunctions or punctuation. The decisions issued vary – in their use of legislative materials courts deploy various other tools and values (e.g. vocabularies, formal logic, the ratio legis behind a provision or the rules of legislative procedure). The outcomes of such a confrontation are varied. Thus, the judgments presented here are a good illustration of the diversity of issues connected with the theoretical and practical aspects of the use of legislative materials in the process of interpreting the law.
PL
W pierwszej kolejności w tekście zaprezentowano narzędzie interpretacyjne, jakim są materiały pochodzące z procesu legislacyjnego (materiały legislacyjne, historia legislacyjna), wraz z podnoszonymi w teorii prawa argumentami za i przeciwko ich wykorzystaniu w tym charakterze. Problematyka ta zostaje następnie odniesiona do specyficznego rodzaju problemów interpretacyjnych, jakim są problemy wynikające z budowy gramatycznej przepisów prawa. Autorzy omawiają kolejno pięć kazusów, w których polskie sądy sięgają do materiałów legislacyjnych w celu rozwiązania wątpliwości powodowanych przez składnię zdania, użyte w nim spójniki czy interpunkcję. Zapadłe w nich rozstrzygnięcia są niejednorodne – sięgając po materiały legislacyjne sądy konfrontują się z różnymi innymi narzędziami i wartościami (np. słowniki językowe, logika formalna, ratio legis przepisu, zasady procedury legislacyjnej). Wyniki tej konfrontacji wypadają rozmaicie. W efekcie zaprezentowane orzeczenia stanowią dobrą ilustrację różnorodności zagadnień związanych z teoretycznymi i praktycznymi aspektami wykorzystywania materiałów legislacyjnych w procesie wykładni prawa.
4
Content available remote

Korpusy językowe jako narzędzie w procesie tworzenia prawa

63%
Tobor Z., Zeifert M.
Przegląd Sejmowy
|
2023
|
issue 2(175)
97-118
EN
The article discussed linguistic corpora as a tool in the law-making process. First, the authors explained the concept of a linguistic corpus, i.e. an electronic set of texts used for linguistic research. Then they discussed the previous applications of linguistic corpora in legal contexts. The authors then presented possible applications of linguistic corpora in the law-making process. They indicated that not only practical but also normative reasons speak for their use. These tools may contribute to a more effective implementation of the principles of legislative technique, regulated in the binding Zasady techniki prawodawczej [Principles of legislative technique], that is most of all the principle of communicativeness (in this context the basic role is played by general corpora) and the principle of terminological consistency (in this context, it is necessary to build a specialised corpus of texts of binding legal acts).
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.