Cel: Celem artykułu jest ustalenie, czy jednostki sektora finansów publicznych w Polsce naliczają rekompensaty za koszty odzyskania należności w transakcjach handlowych i sprawdzenie, czy stwarza to ryzyko naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Wątpliwości w tym zakresie wzmocnił wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (TSUE, C-327/20). Metodyka/podejście badawcze: Aby osiągnąć cel badawczy, sformułowano trzy pytania badawcze: (1) czy jednostki sektora finansów publicznych naliczają rekompensaty za koszty odzyskania należności? (2) czy wskutek wyroku TSUE (sygn. C-327/20) jednostki zaprzestały naliczania rekompensat? (3) czy wysokość kwot naliczanych rekompensat rodzi ryzyko odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (przekraczają tzw. kwotę minimalną)? Ustaleniu odpowiedzi posłużyła ankieta skierowana do losowo wybranych jednostek samorządu terytorialnego, realizujących zadania powiatu. Badanie obejmowało lata 2019–2023. Wyniki: W co najmniej 37,5% jednostek objętych badaniem przyjmuje się wykładnię przepisów, w której jednostkom sektora finansów publicznych przypada prawo do rekompensaty. Skutkiem wyroku TSUE nie jest powszechne zaprzestanie naliczania rekompensat przez jednostki sektora finansów publicznych. Jeżeli do takiego wyksięgowania dochodziło, to dotyczyło to opłat za wieczyste użytkowanie, a nie wszystkich transakcji handlowych, w których wierzycielem była jednostka. Przeciętna roczna wartość naliczanych rekompensat w jednostkach przekracza kwotę minimalną, przyjętą w przepisach o dyscyplinie finansów publicznych, co rodzi ryzyko naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Ograniczenia/implikacje badawcze: Wiele jednostek nie korzysta z prawa do rekompensaty. Zastosowana metoda badawcza nie pozwala jednak autorytatywnie stwierdzić, że jednostki nienaliczające rekompensaty uważają, że przepisy prawa im takiego prawa nie przyznają. Kwestia ta nie była jednak celem badań zaprezentowanych w artykule. Oryginalność/wartość: Badanie pozwoliło poznać praktykę jednostek sektora finansów publicznych w Polsce dotyczącą naliczania należności ubocznych w transakcjach handlowych i ocenić wpływ wyroku trybunału sprawiedliwości UE w tym zakresie.
EN
Purpose: The aim is to determine whether public finance sector entities in Poland charge compensation for debt recovery costs and to verify if this practice poses a risk of violating public finance discipline. Concerns regarding this issue were reinforced by a European Court of Justice Judgment (C-327/20). Methodology/approach: To achieve the research objective, three research questions were formulated: (1) do public finance sector entities charge compensation for recovery costs? (2) have entities ceased calculating compensation as a result of the ECJ Judgment? (3) does the amount of calculated compensations pose a risk to public finance discipline? Answers were obtained through a survey addressed to randomly selected local government units. The study covered the period 2019–2023. Findings: In at least 37.5% of the surveyed units, interpretations of the provisions accept that public finance sector entities have the right to compensation. The ECJ Judgment did not result in a widespread cessation of compensation calculation by public finance sector entities. However, the average annual value of calculated compensations exceeds the minimal amount accepted in public finance discipline regulations, posing a risk of disciplinary responsibility. Research limitations/implications: Many units do not charge compensation. However, determining whether they have the right to charge the compensation was not within the scope of this article’s research focus. Originality/value: The study provides insights into practices among public finance sector entities in Poland regarding the calculation of incidental claims in commercial transactions and assessing the impact of the ECJ’S Judgment
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.