Search results

1

Organizacja struktur parafialnych w dwudziestoleciu międzywojennym na przykładzie parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Ostrówku

100%

Filipowicz M.

Bibliotekarz Lubelski

|

2023

|

issue 66

99-116

EN

Since the establishment of the diocese of Lublin in 1805, a significant development of the parish network took place only in the years 1918–1939. Almost all small towns in this area served as the seat of a parish, usually for several surrounding villages. New parishes were being established mainly based on the need and initiative of local people and donors. The need to create parish structures in small towns, especially in the villages, was mainly due to the pastoral challenges, for example having to cover long distances in order to participate in a Sunday service. It was the local community that felt the greatest need for establishing new parish structures, wishing to facilitate access to religious practice, children's education in parochial schools, whereas pastoral work was greatly improved. People would choose placement for a new parish. Ostrówek village is a great example of such a situation, where thanks to public involvement in investment in 1921 the parish of Our Lady of Częstochowa was established. This was preceded by securing a house for the priest, utility buildings and the land on which the temple was erected. The source search included the resources from Archdiocesan Archive in Lublin, the National Archive in Lublin, the Lublin Archives, the archives of the parish of Our Lady of Częstochowa in Ostrówek, records from District Court in Lubartów – Land and Mortgage Register. Ostrówek estate – Szymon and Abramek family archive. These archives contained valuable documentation, e.g. manuscripts, visitation reports, old prints, architectural designs, and photographs, which were used in the article.

RU

Несмотря на то, что Люблинская епархия была основана еще в 1805 г., значительное развитие ее приходской сети произошло только в 1918–1939 гг. Почти все местечки, расположенные в этой области, были одновременно центрами приходов, обычно для нескольких десятков близлежащих деревень. Новые приходские центры создавались, преимущественно, согласно потребностям и по инициативе местного населения и колаторов. Необходимость создания приходских структур в небольших селениях, особенно в деревнях, была вызвана, главным образом, часто имеющими место пастырскими трудностями, например, необходимостью преодолевать значительные расстояния для участия в воскресных службах и не только. Именно местное сообщество больше всего ощущало потребность в создании новых приходских структур, желая облегчить себе доступ к религиозной практике и образованию детей в приходских школах, что, в свою очередь, делало работу пастырей намного более эффективной. Население также определяло место основания прихода. Примером может служить деревня Острувек, где благодаря участию общества в инвестиционном процессе в области организации церковного хозяйства, в 1921 г. был основан приход Ченстоховской Богоматери. В первую очередь были построены дом для священника, хозяйственные постройки и отведена земля, на которой позже был построен храм. Поиски источников охватили фонды Архиепископского архива в Люблине, Государственного архива в Люблине, архива прихода Ченстоховской Богоматери в Острувке, акты Окружного суда в Любартове – Отдел земельного и ипотечного реестра. Фольварк Островек, архива семей Шимона и Абрамек. В этих архивах ценную документацию составляли, например, рукописи, протоколы визитаций, старопечатные книги, архитектурные проекты, фотографии. Все это было использовано в данной статье.

PL

Od czasu powstania diecezji lubelskiej w roku 1805 znaczący rozwój sieci parafialnej nastąpił dopiero w latach 1918–1939. Niemal wszystkie miasteczka położone na tym obszarze stanowiły siedzibę parafii, zazwyczaj dla kilkunastu okolicznych wsi. Nowe ośrodki parafialne powstawały głównie z potrzeby oraz inicjatywy miejscowej ludności i kolatorów. Potrzeba tworzenia struktur parafialnych w małych miejscowościach, szczególnie na wsiach, wynikała głównie z występujących często trudności duszpasterskich np. znaczną odległością do pokonania w celu wzięcia udziału w nabożeństwach niedzielnych i nie tylko. To właśnie miejscowa społeczność najbardziej odczuwała potrzebę utworzenia nowych struktur parafialnych, chcąc ułatwić sobie dostęp do praktyk religijnych, nauki dzieci w szkołach przyparafialnych, zaś duszpasterzom usprawniło to znacznie pracę. Ludność wskazywała także miejsce, w którym powstawała parafia. Przykładem jest wieś Ostrówek, w której dzięki zaangażowaniu społeczeństwa w proces inwestycyjny w sferze organizacji gospodarstw kościelnych w 1921 r. erygowano parafię pw. M.B. Częstochowskiej po uprzednim zabezpieczeniu w pierwszej kolejności domu dla kapłana, budynków ekonomicznych i ziemi, na której wzniesiono świątynię. Kwerenda źródłowa objęła zasoby Archiwum Archidiecezjalnego w Lublinie, Archiwum Państwowego w Lublinie, Archiwum Lubelskiego, archiwum parafii pw. M.B. Częstochowskiej w Ostrówku, akta Sądu Rejonowego w Lubartowie – Wydział Ksiąg Wieczystych. Folwark Ostrówek, archiwum rodziny Szymona i Abramek. W archiwaliach tych cenną dokumentację stanowiły np. rękopisy, protokoły powizytacyjne, starodruki, projekty architektoniczne, fotografie, które wykorzystano w artykule.

2

Zabytkowa architektura zabudowy plebańskiej parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kocku

100%

Filipowicz M.

Bibliotekarz Lubelski

|

2024

|

issue 67

13-31

EN

The modern history of today’s ‘small homelands’ – are basically the stories of former Roman Catholic parishes, so it is always the history of the local church and parish community, both in towns and villages. The establishments of former church holdings with buildings located in close proximity to religious buildings have cultural significance for contemporary audiences, meaning values, including aesthetic, historical, scientific, research, social or spiritual, which are important for present and future generations. In this cross-sectional article, the author presents the historic architecture of the clergy buildings of the parish of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Kock from its origins to the present day. In particular, the historical buildings of the former church property, i.e. the residential buildings used by the clergy and church staff are presented, as well as the changes that took place there over the centuries, e.g. in the former Calvinist chapel, which was rebuilt, extended and converted into a clergy house in the 19th century. There are few presbyteries in the Lublin Province such as the one in Kock, which are so well preserved to the present day in their original architectural form, forming historical buildings with a residential function and former interior decoration. The source search included the resources of the Kock Parish Archive, the Kock Parish Museum, the Archive of the Municipal Office in Kock, the Archive of the Faculty of History of the University of Warsaw, the Archive of the Siedlce Diocese, the Archive of the Lublin Province Office for the Protection of Monuments in Lublin. These archives contained valuable documentation, e.g. manuscripts, post-visitation reports, architectural designs and photographs, used in the article.

RU

История нынешних «малых родин» в новое время – это, по сути, история старых римско-католических приходов, то есть это всегда история местного костёла и приходской общины, как в местечках, так и в деревнях. Фундации старых костёльных хозяйств с постройками, расположенными в непосредственной близости от культовых сооружений, имеют для современных реципиентов культурное значение, под которым понимаются ценности, в том числе, эстетические, исторические, научные, исследовательские, социальные или духовные, актуальные для нынешнего и будущих поколений. В данной обзорной статье автор представил историческую архитектуру приходского комплекса плебании прихода вознесения Девы Марии в Коцке от начала до наших дней. В частности, были представлены исторические постройки бывшего костёльного хозяйства, т.е. жилые здания, использовавшиеся душпастырями и церковными служащими, а также были представлены изменения, произошедшие там на протяжении веков, например, в бывшей кальвинистской часовне, которая была перестроена и расширена в XIX в. и приспособлена под плебанию. Лишь в немногих приходах Люблинского воеводства можно найти, так как в Коцке, здания, так хорошо сохранившиеся в своей первоначальной архитектурной форме, представляющие собой исторические жилые здания с древним внутренним обустройством. Изучение источников охватило фонды Приходского архива в Коцке, Приходского музея в Коцке, Архива муниципального управления в Коцке, архива исторического факультета Варшавского университета, архива Седлецкой епархии и Архива Люблинского воеводского консерватора исторических памятников в Люблине. Много ценной информации в этих архивах было найдено, например, в рукописях, протоколах визитаций, архитектурных проектах, фотографиях, которая и была использованна в этой статье.

PL

Nowożytne dzieje dzisiejszych „małych ojczyzn” – to w zasadzie dzieje dawnych parafii rzymskokatolickich, a więc jest to zawsze historia miejscowego kościoła i społeczności parafialnej, zarówno w miasteczkach, jak i na wsiach. Założenia dawnych gospodarstw kościelnych z budynkami usytuowanymi w bliskim otoczeniu budowli sakralnych mają dla współczesnych odbiorców znaczenie kulturowe, przez co rozumie się wartości, m.in. estetyczne, historyczne, naukowe, badawcze, społeczne lub duchowe, które są istotne dla obecnych i przyszłych pokoleń. W niniejszym, przekrojowym artykule autor przedstawił zabytkową architekturę zabudowy plebańskiej parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Kocku od jej początków do współczesności. W szczególności zaprezentowano historyczną zabudowę dawnego gospodarstwa kościelnego, tj. budynki mieszkalne, z których korzystali duszpasterze i służba kościelna oraz przedstawiono zmiany jakie w niej nastąpiły na przestrzeni wieków, np. w dawnej kaplicy kalwińskiej, którą w XIX w. przebudowano i rozbudowano adaptując na plebanię. Na niewielu probostwach województwa lubelskiego można odnaleźć, tak jak w Kocku, tak dobrze zachowane do czasów współczesnych w oryginalnej formie architektonicznej budynki, tworzące historyczne zabudowania o funkcji mieszkalnej z dawnym wystrojem wnętrz. Kwerenda źródłowa objęła zasoby Archiwum Parafialnego w Kocku, Muzeum Parafialnego w Kocku, Archiwum Urzędu Miejskiego w Kocku, archiwum Wydziału Historii Uniwersytet Warszawskiego, Archiwum Diecezji Siedleckiej, Archiwum Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie. W archiwaliach tych cenną dokumentację stanowiły np. rękopisy, protokoły powizytacyjne, projekty architektoniczne, fotografie, które wykorzystano w artykule.

3

The Castle Hill in Biecz and fortified stronghold in Kobylanka. The results of interdisciplinary research from 2019

51%

Kocańda P., Pisz M., Rajchel B., Filipowicz M.

Analecta Archaeologica Ressoviensia

|

2020

|

vol. 15

139-163

EN

In 2019, new research was initiated at two archaeological sites located on the Ropa River, in Gorlice County, in the southeastern part of Małopolska Province. The first site was the Castle Hill in Biecz, and the second one was the fortified stronghold in Kobylanka. The research consisted of three stages. Firstly, extensive archival and library queries were conducted in order to gather basic information about both sites. Secondly, surface research was performed in order to collect any movable monuments. During the third stage, a reconnaissance by means of GPR, electrical resistivity imaging and geo-magnetic survey was carried out. These provided plenty of new valuable information on the spatial layout of both sites. In the case of the Castle Hill, the analysis of the discovered anomalies allowed for the interpretation of some of the finds as remnants of the brick elements of the castle, e.g. the tower, which corresponds with the plan from 1877. The results of the analyses of the anomalies from the fortified stronghold in Kobylanka, with its ramparts made of stone and earth as well as inner circular housing, were far more ambiguous. Its chronology may date back to the early Middle Ages

Refine search results

2 Bibliotekarz Lubelski

1 Analecta Archaeologica Ressoviensia

3 Filipowicz M.

1 Kocańda P.

1 Pisz M.

1 Rajchel B.

1 2024

1 2023

1 2020

Organizacja struktur parafialnych w dwudziestoleciu międzywojennym na przykładzie parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Ostrówku

Zabytkowa architektura zabudowy plebańskiej parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kocku

The Castle Hill in Biecz and fortified stronghold in Kobylanka. The results of interdisciplinary research from 2019