Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The paper presents the results of studies on the incidence of biologically (genetically) determined illnesses such as congenital eye disease (glaucoma), phenylketonuria, congenital hypothyrodism, congenital skull deformity and some cases of mental retar dation among Roma children living in Slovakia and the Czech Republic. The problem that causes the biggest disputes is the considerable percentage of disabilities, particularly mental ones, registered in this population, which exceeds manyfold their occurrence in the entire populations of the two countries.
PL
Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących występowania wśród romskich dzieci zamieszkujących Słowacką i Czeską Republikę biologicznie (genetycznie) warunkowych chorób. Wskazują one, że Romowie mimo wielowiekowego zamieszkiwania w Europie zachowali wobec społeczeństw europejskich odmienność antrologiczną i immunologiczną. Wśród romskich dzieci, częściej niż wśród nieromskich, notuje się występowanie takich chorób warunkowych genetycznie, jak: wrodzona choroba oczu jaskra (glaucoma), fenyloketonuria, wrodzona hipotyreoza, wrodzone deformacje czaszki oraz niektóre przypadki opóźnienia umysłowego. Problemem budzącym największe spory staje się znaczący odsetek upośledzeń szczególnie umysłowych notowanych w tej populacji, przekraczający wielokrotnie jej udział w całej populacji obu krajów.
EN
The demographic changes in Central Europe which started in the 80s of the 20th century began to resemble the changes which were noticed earlier in the countries of Western Europe. Fertility gradually decreased, sometimes even below the simple reproduction rate, the number of marriages dropped and the age when they were made was changing. The model of the family underwent transformations which caused changes in family structures. What followed was a fast change from the so called traditional repro duction to modern reproduction. Demographers are looking for the causes of the above mentioned changes in the in fluence of economic factors and changes the world view. They also emphasised the need for a family-friendly policy. An important influence on the type of policy of a given country is tradition, the implemented socio-economic policy (e.g., conservative, liberal), the economic situation and public opinion. In a narrower sense it is defined as benefits and services for people with children and single parents. Such an approach means the readiness and constant support in the form of financial transfers made to the families, tax relief for families with children, maternity leaves, the creation and maintenance of institutions which offer child care and family law. In a broad sense, familyfriendly policy covers all areas of social policy which can potentially have an influence on the good of the family (subsidies towards children’s travel costs, education, safety, housing, etc.). The aim of this paper is to describe the changes in the field of demography which took place after 1989 and their effects on families, as well as the policies implemented in the Czech Republic, Poland, Slovakia and Hungary in order to increase reproduction and the number of marriages.
PL
Zapoczątkowane w latach osiemdziesiątych wieku XX zmiany demograficzne w krajach Europy Środkowej zaczęły przyjmować podobny charakter, jak te notowane wcześniej w krajach Europy Zachodniej. Następował sukcesywny spadek płodności, czasami nawet poniżej poziomu reprodukcji prostej, zmniejszała się liczba zawieranych małżeństw i przesuwał się okres ich zawierania. Przeobrażeniom ulegał model rodziny, powodując zmiany struktur domowych. Następowało więc w przyspieszonym tempie przejście od tzw. reprodukcji tradycyjnej do nowoczesnej. Demografowie poszukują przyczyn powyższych zmian we wpływie czynników gospodarczych oraz zmianach światopoglądowych. Powszechnie też podkreślają konieczność prowadzenia polityki prorodzinnej. Na typ polityki, jaką państwo prowadzi wobec rodzin, istotny wpływ ma tradycja, realizowana polityka społeczno-gospodarcza (np. konserwatywna, liberalna), sytuacja gospodarcza, opinia publiczna. W węższym zakresie definiowana jest ona jako świadczenia i usługi ukierunkowane na osoby z dziećmi i na samotnych rodziców. Takie ujęcie obejmuje gotowość i stałe wsparcie w formie finansowych transferów do rodzin, ulgi w podatkach dla rodzin z dziećmi, urlopy macierzyńskie, tworzenie i utrzymywanie placówek opieki nad dziećmi, prawo rodzinne. W ujęciu szerokim polityka rodzinna obejmuje wszystkie obszary polityki społecznej, które mogą mieć potencjalny wpływ na dobro rodziny (dopłaty do przewozów dzieci, edukacja, bezpieczeństwo, mieszkalnictwo itd.). Celem artykułu jest opis zachodzących po 1989 roku zmian w sferze demograficznej, jej skutków dla rodziny oraz realizowanej polityki prorodzinnej w Czechach, Polsce, Słowacji i na Węgrzech w celu wzrostu reprodukcji i zawierania małżeństw.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.