Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Rozgraniczenie jako ograniczenie. Na przykładzie badań nad szykiem przydawki przymiotnej we współczesnej polszczyźnie

100%
Szumska D.
LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
|
2015
|
issue Numer Specjalny
141-150
EN
The article examines the problem of migration of so-called classificatory adjectives in modern Polish, that can be used both pre- and post-nominally in NPs, such as e.g. drukarka atramentowa and atramentowa drukarka ‘ink printer’. It contributes to the discussion initiated by J. Linde-Usiekniewicz (2013), the purpose of which is to verify the results of research into reordering of the constituents of Polish NPs, conducted by Cetnarowska, Pysz, Trugman (2011) and Rutkowski, Progovac (2005). It is claimed that an explanation of this phenomenon must take into account the pragmatic determinant of word order flexibility. A number of facts indicate that the following principles play a crucial role in the reordering of NPs: the iconicity principle, more specifically, the “iconicity of sequence” (or “sequential order”) which holds that a sequence of forms conforms to the sequence of experience and, in this particular case, the hierarchical categorization; and the principle of presumed absorption which shows a strong correlation between the adjectival sequences in NPs and the presence of the evaluative predicative, for example nowoczesna drukarka atramentowa vs. nowoczesna atramentowa drukarka ‘modern ink printer’.
2
Content available remote

Eksplicytacja: zjawisko --> koncept --> termin w perspektywie metodologii modelu składni propozycjonalnej. Lingwistyczny głos w dyskusji o uniwersaliach translatologicznych

63%
Szumska D., Ozga K.
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
|
2020
|
vol. 76
409-423
PL
Celem artykułu jest wykazanie, iż warto dokonać komparatystycznej inwentaryzacji zapleczy pojęciowoterminologicznych przekładoznawstwa i lingwistycznych badań nad tekstem. Punktem wyjścia takiej operacji winno być dążenie do konfrontacji stosowanych metajęzyków w ramach dyskursów naukowych obu obszarów badawczych pod kątem identyfikacji wspólnych kategorii pojęciowych i eliminacji sprzecznych z kluczowym w analizie tekstu założeniem oddzielania płaszczyzny formy od płaszczyzny treści założeń metodologicznych. Pozwoliłoby to na wypracowanie wartości dodanej w postaci wspólnej płaszczyzny komunikacji do wymiany doświadczeń badawczych, której istnienie wydaje się konieczne dla rozwoju obu dyscyplin. Wątkiem empirycznym w prezentowanych rozważaniach jest – stosownie do ich tytułu – wykazanie przy pomocy aparatu metodologicznego składni predykatowo-argumentowej amorficzności stosowanego w badaniach przekładoznawczych terminu „eksplicytacja” i propozycja doprecyzowania odpowiadającej mu kategorii pojęciowej.
EN
Explicitation: phenomenon → concept → term from the perspective of the methodology of propositional syntax. A linguistic contribution to the dispute over translation universals. Summary: The article aims to demonstrate that it is worthwhile to carry out a comparative analysis of the conceptual and terminological inventories of translatology and text linguistics. The inquiry should start by juxtaposing the metalanguages used in the research within these two areas of study, with a view to identifying conceptual categories common to both fields and eliminating those methodological assumptions which contradict the key assumption of text analysis, i.e. the separation of the plane of form from the plane of content. Through this it would be possible to achieve an added value by establishing a common ground for sharing research experiences, which appears to be the sine qua non for the development of both disciplines. The empirical strand of the article consists in demonstrating – with the help of the methodological apparatus of predicate-argument syntax – the amorphousness of the term ‘explicitation’ used in translation studies and in outlining a proposal for defining more precisely the conceptual category associated with the term. Keywords: explicitation, translation universals, translatology, propositional syntax, predicate-argument structure, terminology, metalinguistics
3
Content available remote

Moskiewska szkoła semantyczna a Polska szkoła składni semantycznej: rekonesans metalingwistyczny

63%
Kiklewicz A., Szumska D.
Przegląd Wschodnioeuropejski
|
2023
|
vol. 1
285-318
XX
The article, as reflected in the title, is an attempt to name the main similarities and differences between the theoretical ideas and the results of empirical research of the two most influential theoretical schools of semantics, i.e. the Moscow Semantic School (MSS) and the Polish School of Semantic Syntax (PSSS). The aim of the comparison is to make it clear that, in spite of a common epistemological ground, which lies in functionalism and an integrated approach to semantics and syntax, MSS and PSSS prioritize the problem of a complex description of the semantics of lexical units in a different way. MSS puts stress on the troubled relationship between semantics and lexicography, focusing on the lexicographical application of semantic analysis, while PSSS examines the sentence-forming formalization of the propositional structure within the scope of the explication of its components. The final conclusion is that, although it would be naive to assume that MSS and PSSS can work hand in hand, it would be reasonable to expect that they can learn from mutual experiences and inspire each other to improve the explanatory adequacy of research results, contributing to the theory of lexical semantics.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.