Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Pojęcie rekreacji w polskich źródłach drukowanych do 1795 roku

100%
Włodarczyk A.
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
|
2023
|
vol. 78
53-77
EN
Recreation, alongside physical education, sport and physical rehabilitation, is one of the forms of participation in physical culture. The analysis of works from the times of the First Republic of Poland has shown that this term was used in its Latin version as early as at the beginning of the 16th century. In the early period of its dissemination in the Polish lands, it was translated as ochłoda, which in the Polish language of the time meant enjoyment. Based on the analysis, it was found that the Polonized version of the word recreation was used for the first time in 1584, while the dynamic development of the dissemination of the concept of recreation and the meaning context occurred in the first half of the 17th century. As a result of the analysis, several meanings of the term recreation can be distinguished: as an enjoyment, entertainment, fun, as a rest from studies and a holiday break, which was called school recreation in education and religious recreation in a church institution, and even as an element of the general educational process.
PL
Rekreacja, obok wychowania fizycznego, sportu i rehabilitacji ruchowej, jest jedną z form uczestnictwa w kulturze fizycznej. Analiza dzieł z czasów I Rzeczypospolitej wykazała, że pojęcia tego używano w wersji łacińskiej już na początku XVI wieku. W początkowym okresie rozpowszechniania go na ziemiach polskich tłumaczono je jako ochłodę, co w ówczesnym języku polskim oznaczało uciechę. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że spolszczoną wersję słowa rekreacja po raz pierwszy użyto w 1584 roku, natomiast dynamiczny rozwój upowszechniania pojęcia rekreacji i kontekstu znaczeniowego przypadł na pierwszą połowę XVII wieku. W wyniku przeprowadzonej analizy można wyróżnić kilka znaczeń pojęcia rekreacji: jako uciecha, rozrywka, zabawa, jako odpoczynek od nauk oraz przerwa wakacyjna, którą w szkolnictwie nazywano rekreacją szkolną, a w instytucji kościoła – rekreacją zakonną, oraz nawet jako element ogólnego procesu wychowania.
2
Publication available in full text mode
Content available

[rec.] Eligiusz Małolepszy, Teresa Drozdek-Małolepsza, Zarys dziejów Gminnego Ludowego Klubu Sportowego Pogoń 1947 Kłomnice (1947– 2021), Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2021, ss. 204

100%
Włodarczyk A.
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
|
2023
|
vol. 6
|
issue 1
169-173
3
Publication available in full text mode
Content available

Igrzyska Środkowoeuropejskie - niezrealizowany polski projekt międzynarodowej imprezy sportowej z lat dwudziestych XX wieku

63%
Włodarczyk A., Potrzuski K.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2023
|
vol. 41
|
issue 1
284-305
EN
The aim of this article is to reconstruct, describe and explain the context in which representatives of the Polish Olympic movement took up the concept of the Central European Games under the auspices of the International Olympic Committee, as well as to answer the question about why this initiative, despite its potential importance for the development of the Olympic movement and its consequences in international politics, failed. The source base consisted mainly of archival documents stored in the Archives of the Polish Academy of Sciences in Warsaw, the Central Military Archives in Warsaw and the Olympic Studies Center in Lausanne. The article established that the concept of the Central European Games, put forward in 1920 by Elwood Brown, was promoted in 1921–1922 by Polish Olympic movement activists Stefan Lubomirski and Edward Wittig, but did not gain the backing of members of the IOC, including Pierre de Coubertin himself, causing the project to eventually collapse. The reasons for the failure of the project were determined to be a lack of trust in Poland as a relatively new member of the IOC, doubts as to the apolitical character of the project, fears about its usefulness in the Olympic movement and the possible downgrading of the Olympic Games, and finally concern over the political repercussions in Central and Eastern Europe in the event of the successful completion of the project.
PL
Praca jest próbą rekonstrukcji, opisu i wyjaśnienia kontekstu podjęcia przez przedstawicieli polskiego ruchu olimpijskiego koncepcji Igrzysk Środkowoeuropejskich pod auspicjami Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, a także odpowiedzi na pytanie o przyczyny niepowodzenia tej inicjatywy mimo jej potencjalnego znaczenia dla rozwoju ruchu olimpijskiego oraz następstw w polityce międzynarodowej. Bazę źródłową stanowiły głównie dokumenty archiwalne przechowywane w Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie oraz Ośrodku Studiów Olimpijskich w Lozannie. W artykule udało się ustalić, że koncepcja Igrzysk Środkowoeuropejskich, wysunięta w 1920 r. przez Elwooda Browna, w latach 1921–1922 była promowana przez polskich działaczy ruchu olimpijskiego, Stefana Lubomirskiego i Edwarda Wittiga, nie zdobyła jednak uznania członków MKOl z Pierre’em de Coubertinem na czele i ostatecznie upadła. Przyczyn niepowodzenia projektu można upatrywać w braku zaufania do Polski jako stosunkowo nowego członka MKOl, w wątpliwościach co do apolityczności przedsięwzięcia, w obawach o jego użyteczność w ruchu olimpijskim i ewentualne obniżenie rangi igrzysk olimpijskich, wreszcie w obawie o reperkusje polityczne w Europie Środkowo-Wschodniej w razie ewentualnego powodzenia projektu.
4
Publication available in full text mode
Content available

Igrzyska panhelleńskie (1859–1889) w świetle XIX-wiecznej prasy polskiej zaboru austriackiego i rosyjskiego

63%
Włodarczyk A., Potrzuski K.
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
|
2022
|
vol. 5
|
issue 4
11-35
PL
W 1859 roku zostały rozegrane w Atenach pierwsze nowożytne igrzyska panhelleńskie. Za- wody, których inicjatorem był zamożny przedsiębiorca i społecznik Evangelos Zappas, choć pier- wotnie planowane jako wydarzenie cykliczne, zostały w przyszłości przeprowadzone jeszcze tylko trzykrotnie – w latach 1870, 1875 oraz 1888/1889. Były to również pionierskie czasy rozwoju sportu polskiego. Zawodami w dalekiej Grecji interesowała się polska prasa, która nazywała je igrzyskami olimpijskimi. Szczególnie ich pierwsza edycja wzbudziła relatywnie duże zainteresowa- nie prasy galicyjskiej oraz warszawskiej. W notatkach prasowych pojawiały się informacje o pro- gramie zawodów, zaangażowaniu rodziny królewskiej w przedsięwzięcie, oprawie wydarzenia oraz zainteresowaniu widowni. Dominowały jednak krótkie, lakoniczne wzmianki, a same igrzyska przedstawiano raczej jako egzotyczną ciekawostkę niż wydarzenie o doniosłym znaczeniu społecz- nym i kulturowym. Niewiele wskazuje również na to, aby relacje prasowe o wydarzeniach lat 1859–1889 miały znaczący wpływ na rozwój sportu polskiego.
EN
In 1859, the first Modern Panhellenic Games were held in Athens. The Games, initiated by the wealthy entrepreneur Evangelos Zappas, although originally planned as a regular event, were held only three more times – in 1870, 1875 and 1888/1889. These were also pioneering times in the development of Polish sport. The Polish press was interested in the competitions in distant Greece, calling them the Olympic Games. Especially their first edition received relatively great in- terest in the Galician and Warsaw press. The press releases contained information about the com- petition programme, the involvement of the royal family in the event, the setting of the event and the interest of the audience. However, short, laconic references prevailed, and the Games them- selves were presented as an exotic curiosity rather than an event of great social and cultural im- portance. There is also little evidence that the press reports on the events of 1859–1889 had a significant impact on the development of Polish sport.
5
Publication available in full text mode
Content available

Ostrich Hunting as a Form of Sporting Pursuit in the Nineteenth-Century British Press

63%
Rozmiarek M., Włodarczyk A.
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
|
2024
|
vol. 7
|
issue 1
11-26
PL
Już od czasów starożytnych zwierzęta wykorzystywane były przez człowieka do różnorodnych celów. Pośród owych zwierząt znajdowały się ptaki, również nieloty, na czele ze strusiami. Niniejszy artykuł podejmuje próbę ukazania znaczenia polowań na strusie w różnych kulturach świata w XIX wieku na podstawie publikacji zamieszczonych w prasie brytyjskiej. Do napisania artykułu wykorzystano metodę historyczną, a materiał źródłowy do badań stanowiły notatki prasowe wydawane w Wielkiej Brytanii. Analiza źródeł wykazała, iż anglojęzycznemu czytelnikowi znane były zwyczaje polowania na strusie różnych ludów, żyjących na obszarach Ameryki Południowej oraz Afryki. Materiały prasowe pozwalały czytelnikom na szczegółowe zapoznanie się z przebiegiem polowań, czy też stosowanych do ich przeprowadzania technik, co mogło pośrednio przyczynić się także do włączenia strusi jako atrakcji w programach inscenizacji cyrkowych. Zkolei używana przez autorów artykułów prasowych nomenklatura jasno wskazuje, iż polowania na strusie określano mianem sportu, którystanowił zarówno wysokiej klasy rozrywkę, jak i dochodowe przedsięwzięcie.
EN
Since ancient times, animals have been used by man for a variety of purposes. Among these were birds, including flightless birds, led by the ostriches. This article attempts to show the importance of ostrich hunting in different cultures of the world in the nineteenth century, based on publications in the British press. The historical method was used to write the article and the source material for the research was press releases published in Britain. The analysis of the sources showed that English-speaking readers were familiar with the ostrich-hunting customs of various peoples living in South American and African areas. The press materials allowed readers to learn in detail about the course of the hunt or the techniques used to carry it out, which could also indirectly contribute to the inclusion of ostriches as attractions in circus staging programmes. On the other hand, the nomenclature used by the authors of the press articles clearly indicates that ostrich hunting was described as a sport that constituted both high-class entertainment and a profitable enterprise.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.