Search results

1

„Ludzie czarni od słońca i osmaleni od wiatru, o spojrzeniu straszliwym i groźnym” – wojownicy husyccy w świetle źródeł z epoki

100%

Strzyż P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2019

|

issue 103

43-57

EN

The period of the Hussite revolution in the years 1419–1436 holds one of the most prominent places in the history of the Czech military. There is no doubt that this is also a time of great glory of Hussite field troops – the „Orphans” and the „Taborites”. For one and a half of a decade no contemporary army which confronted them was able to defeat the Hussites. However, the present paper will not deal with weaponry of these warriors. What will be discussed is their appearance and deeds, with special reference to those of non-military nature which very soon added to their sinister fame. It was not infrequently that this fame virtually paralysed entire armies and defenders of castles and towns – the very sound of a Hussite war battle song Ktož jsú boží bojovníci was enough. A sort of Hussite „hallmarks” were: burning and pulling down of monasteries and churches, tortures and murders of rural and urban populations, with a special preference for burning on the stake or in barns, as well as pillaging of any sort of movable and immovable property and trade with such goods. In spite of the fact that such acts were not uncommon in the Middle Ages, it was the Hussites who were very eagerly labelled as merciless plunderers.

PL

W historii czeskiego oręża jedno z najważniejszych miejsc zajmuje okres rewolucji husyckiej lat 1419–1436. Jest to też niewątpliwie czas wielkiej chwały husyckich wojsk polnych „sierotek” i „taborytów”, którym przez półtorej dekady nie była w stanie sprostać żadna ze stających z nimi do konfrontacji ówczesnych armii. Przedmiotem badań nie będzie jednak uzbrojenie tych wojowników, lecz ich wygląd oraz czyny, przede wszystkim te pozamilitarne, które bardzo szybko przysporzyły im złowrogiej sławy. Nierzadko paraliżowała ona całe armie oraz obrońców zamków i miast – wystarczył dźwięk słów ich bojowej pieśni Ktož jsú boží bojovníci. Ich swego rodzaju „znakami rozpoznawczymi” były: palenie i burzenie klasztorów i kościołów, tortury i mordy na ludności wsi i miast ze szczególnym upodobaniem palenia na stosie lub w stodołach oraz rabowanie wszelkich dóbr ruchomych i nieruchomych oraz handel nimi. I mimo że w średniowieczu takie postępowanie nie należało do rzadkości, to jednak „łatka” pozbawionych litości grabieżców była bardzo chętnie przypinana właśnie husytom.

2

Andrzej Nadolski i badania pól bitewnych

100%

Strzyż P.

Acta Archaeologica Lodziensia

|

2013

|

vol. 59

31-38

EN

Professor Andrzej Nadolski zeichnete sich durch ein breites wissenschaftliches Interesse aus, das u.a. auch die Geschichte des polnischen Militärwesens und den Verlauf von Schlachten und Kriegen umfasste. Die ersten archäologischen Untersuchungen eines Schlachtfeldes wurden in den 70er Jahren des 20. Jhs bei Raszyn durchgeführt. Dort hatten sich am 19. April 1809 die Armeen des Herzogtums Warschau und Österreichs geschlagen. Leider wurden bei den Ausgrabungen nur Soldatengräber aus dem Ersten Weltkrieg entdeckt. In den 70er Jahren des 20. Jhs führte das Team von Prof. A. Nadolski weitere Feldstudien im Umfeld der Schlachten bei Lubiszewo (1577) und Rokitki in Pommern (1627) durch. In den Forschungsjahren 1976, 1977 und 1979 wurde in Lubiszewo u. a. eine Bestattung von neun Männern entdeckt, die Spuren von Verletzungen an den Knochen trugen. Diese Pionierleistung von A. Nadolski und seinen Mitarbeitern erlaubte es, die Methodik zur Forschung über Schlachtfelder zu entwickeln, mit deren Hilfe sie in den 80er Jahren des 20. Jhs das Schlachtfeld bei Grunwald/Tannenberg erforschten.

3

Działa i kamienna amunicja artyleryjska w arsenale wrocławskim w 1547 roku

51%

Strzyż P., Czubla P., Wrzosek J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2018

|

issue 102

31-49

EN

Wroclaw arsenal, built in the 2nd half of the 15th century at the Mikołajska Gate, remained the main storage for municipal weapons until early 16th century. The inventory of weapons made in 1547, containing a list of artillery with stone cannonballs for 42 cannons, is one of the most important written sources regarding its history. The cannons are described briefly, and the type and number of bullets for different types of barrels are given. The guns were both heavy mortars firing 104-pound bullets and small chamber cannons (kannerpixen) adjusted to the 4-pound projectiles. The supply of stone ammunition was 4286 cannonballs in total. Archaeological work carried out in the 1970s in the courtyard of the arsenal led to the discovery of a very large assemblage of stone ammunition consisting of almost 2,500 cannonballs. They had a caliber of about 10 cm to about 25 cm. The extraordinary size of the assemblage, without analogies in Polish or even Central European materials, allowed for the detailed study of the types of rock used by stonemasons to produce the ammunition.

PL

Wrocławski arsenał, którego budowę rozpoczęto w 1459 r. przy Bramie Mikołajskiej, aż do pocz. XVI w. stanowił główne miejsce służące do przechowywania miejskiego uzbrojenia. Jednym z ważnych źródeł dotyczących jego historii jest inwentarz pochodzący z 1547 r. Istotne miejsce w wykazie tym zajmuje artyleria wraz z amunicją, bowiem w systemie obrony Wrocławia działa starszego typu, dostosowane jeszcze do amunicji kamiennej, nadal zajmowały ważne miejsce, ale przechowywano też działa nowszych typów, jak również ręczną strzelbę miejską – hakownicę. W interesującej nas w tym miejscu kwestii dział kamiennych, w arsenale były wówczas łącznie 42 lufy. W spisie znajduje się ich zwięzły opis, rodzaj oraz liczba kul przeznaczonych do poszczególnych rodzajów broni. Łącznie zapas amunicji kamiennej wynosił 4286 kul wszystkich wagomiarów. Prace archeologiczne przeprowadzone w południowo-wschodniej części dziedzińca arsenału w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku doprowadziły do odkrycia bardzo licznego zespołu amunicji kamiennej, który wówczas określono na około 2500 pocisków. Były to zarówno kule granitowe, jak i wykonane z piaskowca. Nadzwyczajna liczebność zbioru, niemająca odpowiednika ani w materiałach polskich, ani nawet środkowoeuropejskich, pozwoliła na jego szczegółowe opracowanie oraz porównanie z informacjami zawartymi we wspomnianym spisie z 1547 r.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

1 Acta Archaeologica Lodziensia

3 Strzyż P.

1 Czubla P.

1 Wrzosek J.

1 2019

1 2018

1 2013

„Ludzie czarni od słońca i osmaleni od wiatru, o spojrzeniu straszliwym i groźnym” – wojownicy husyccy w świetle źródeł z epoki

Andrzej Nadolski i badania pól bitewnych

Działa i kamienna amunicja artyleryjska w arsenale wrocławskim w 1547 roku