Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

„Nowa muzyczność”? Fonostylistyka awangardowa i jej współczesne kontynuacje

100%
Śniecikowska B.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2012
|
vol. 15
|
issue 1
121-140
EN
The article presents detailed analyses of the irregular sound organisation of the two wings of Polish interwar avant-garde poetry: futurism and the constructivist group Awangarda Krakowska. The starting point of the research is the ‘musicality’ of symbolist poetry, expanded and overcome by the avant-gardists. Members of both groups paid special attention to the acoustics of poetry creatively employing devices such as paro-nomasia, onomatopoeia, alliteration, anaphora etc. However, the futurist practice proved more complicated, more diverse and less consistent (sometimes even dada-like). The phonostylistics of Awangarda Krakowska, although still highly innovative, was more ‘disciplined’, logical and focused on motivating the metaphors by sounds. The experi-ments of both groups were revived in the Polish post-war poetry (especially in the cur-rents such as poezja lingwistyczna and the present neolingwizm). It is usually impossible to discriminate between the futurist and constructivist inspirations in the post-war works: sound concepts typical of futurism tend to be used in a more logical, consistent and metaphor-centred way. Hence, the author introduces the term “new musicality” refer-ring to the specific and still vivid poetics of sound, first employed by the Polish avant-gardists.
2

Oryginały czy imitacje? Wokół „najprawdziwszych” polskich haiku

100%
Śniecikowska B.
Pamiętnik Literacki
|
2015
|
vol. 106
|
issue 2
139-176
PL
Artykuł prezentuje analizy obszernej grupy współczesnych polskich wierszy bliskich wyznacznikom gatunkowym haiku. Kluczowymi kategoriami opisu są pojęcia mimetyzmu sensualnego i nowoczesnej epifanii. Autorka zwraca uwagę na pułapki czyhające na twórców miniatur inspirowanych japońskimi 17-zgłoskowcami: to, z jednej strony, trywializm i antytetyczność kompozycji, z drugiej – nadmierne (w perspektywie haiku) bogactwo stylistyczne i intelektualizacja utworów. Kolejne części szkicu poświęcone są strategiom odświeżania poetyki gatunku: dezautomatyzacji percepcji, metaforyzacji, konceptyzmowi. Autorka skupia się także na kwestiach stricte semantycznych: operowaniu niejednoznacznością, wykorzystaniu orientalnej topiki, przekroczeniach tabu haiku (erotyzm, śmierć). Zamknięcie artykułu przynosi odpowiedź na pytanie, czy twórcy „najprawdziwszych” polskich haiku to kontynuatorzy wschodniej tradycji, czy – epigoni.
EN
The article presents analyses of a numerous group of Polish contemporary poems which are close to genre determinants of haiku. The key categories of description are sensual mimesis and modern epiphany. The author pays attention to the traps the poets producing the miniatures inspired by Japanese 17-syllable poems may fall into, which are, on the one hand, triviality and antitheticality of compositions, and, on the other hand, excessive (in the perspective of haiku) stylistic richness and intellectualisation of the pieces. The following parts of the sketch are devoted to the strategies of refreshing the poetics of the genre: perception defamiliarisation of metaphorisation and conceptism. The author also focuses on strictly semantic issues: using ambiguity, exploiting oriental topoi, transgressing the taboo of haiku – erotism, death. The final part of the paper provides an answer to the question whether the authors of “most real” Polish haiku are continuators of Eastern tradition or epigones.
3
Publication available in full text mode
Content available

Interaktywne jaskółki intermediów? O Franciszki i Stefana Themersonów książkach dla dzieci

100%
Śniecikowska B.
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
|
2018
|
issue 9
47-66
EN
The article discusses interactivity and intermediality in the output of the Polish avant-garde artists Franciszka and Stefan Themerson. The author claims that their two-dimensional works created in the 1930s and addressed at children are early examples of interactive strategies activating young readers in search for understanding of the modern world. Non-traditional illustrations, experimental typography and texts far from ‘classical’ literature for children form inseparable verbo-visual entities (named ‘wordgraphy’) where words and images are of equal importance. What happens between the engaged media proves most interesting and most innovative.
4
Publication available in full text mode
Content available

Muzyka – obraz – synestezja? Wokół wczesnych prac Zofii Lissy (i artystycznych wizualizacji muzyki)

100%
Śniecikowska B.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
|
2020
|
issue 35
59-79
EN
This article concerns an overlooked aspect of the output of a famous Polish musicologist, Zofia Lissa (1908–1980). In one of her early texts she describes perception of a piece of music, which she presents as common to all listeners. The description proves highly synaesthetic (auditory – visual synaesthesia employing shapes but not colours) although Lissa herself denied it. The article discusses the musicologist’s claims in the light of the findings of contemporary synaesthesia studies. It also checks to what extent Lissa’s perceptual experiences and other theoretical statements (concerning i.e. the connections between music and film) may be relevant in the analyses of various artworks exploring the field of the auditory – visual synaesthesia. The article discusses the case of the avant-garde film The Eye and the Ear by Franciszka and Stefan Themerson, which features visual “equivalents” (in motion) of the auditory experience. It also analyses the colourful illustrations of the sounds produced by musical instruments (the case of the book Wszystko gra [Well played] by Anna Czerwińska-Rydel and Marta Ignerska).
PL
Punkt wyjścia artykułu stanowią wczesne teksty muzykolożki, Zofii Lissy, skupione wokół nieanalizowanej szerzej przez komentatorów jej prac problematyki wizualizacji muzyki. Opisywane wrażenia percepcyjne uznaje badaczka za wspólny wszystkim odbiorcom sposób przestrzennego doświadczania utworów muzycznych. Opisy Lissy zestawiane są w artykule z dzisiejszymi ustaleniami z zakresu neuronauki; analizuje się je w świetle badań nad doświadczeniami synestezyjnymi oraz użyciem metaforyki pseudosynestezyjnej. Druga część szkicu poświęcona jest deskrypcji artefaktów opartych m.in. na wizualizacji muzyki – pomysły badawcze muzykolożki konfrontowane są tu z praktyką artystyczną w dziedzinie szczególnie interesującego Lissę filmu awangardowego (The Eye and the Ear Franciszki i Stefana Themersonów) oraz mniej przez nią cenionych (w kontekście związków z muzyką) „statycznych dzieł artystycznych sfery wzrokowej” (ilustracje Marty Ignerskiej do tekstu Anny Czerwińskiej-Rydel w książce Wszystko gra).
5
Content available remote

OD REDAKCJI

100%
Śniecikowska B.
Zagadnienia Rodzajów Literackich
|
2019
|
vol. 62
|
issue 2
7-7
EN
Temu zeszytowi „Zagadnień Rodzajów Literackich” patronują dwa słowa i marinettowski łącznik: „język + awangarda”. Krótka fraza wywołuje całą plejadę tematów związanych z najróżniejszymi (sensualnymi, filozoficznymi, społecznymi) aspektami wysłowienia - i zaniechania werbalizacji. Awangardowe mówienie oscyluje między krzykiem (przyczajonym choćby w nie dość jeszcze „przesłuchanych” manifestach) i milczeniem (zaskakująco łączącym np. Wata i… Mickiewicza). Wiąże się z niewyobrażalnym - dla wcześniejszych pokoleń twórców - hałasem i z głęboką analizą ekspresji pozasłownej. Balansuje między silnym zaangażowaniem a (pozorną?) bezużytecznością. Łączy gloryfikację instynktu i nieświadomości ze scjentystycznym racjonalizmem. Co więcej, same stylistyki historycznej awangardy wciąż jeszcze jawić się mogą, nie bez przyczyny, jako gordyjsko pozaplatane, uwikłane w nie dość opisane (współ)zależności. To, co z międzywojennych eksperymentów wywiedli i wciąż wywodzą późniejsi autorzy, pozwala na tworzenie jeszcze innych, nierzadko równie inspirujących jak badana twórczość, interpretacyjnych konstelacji. Jedno jest pewne: dekady mijają, awangarda ma się znakomicie. Lektura zebranych tu artykułów doskonale to potwierdza. Zwornikiem prezentowanych dociekań pozostaje zmieniający sztukę - i rzeczywistość - język. Bo, jak (za Segovią) przypomina w tym zeszycie „Zagadnień” Iwona Boruszkowska, „za pomocą języka […] dokonać można niezliczonych rewolucji”.
6
Publication available in full text mode
Content available

Poezja uważności – Czesław Miłosz i haiku

100%
Śniecikowska B.
Zagadnienia Rodzajów Literackich
|
2014
|
vol. 57/113 z. 1
9-26
PL
Artykuł proponuje wieloaspektową analizę twórczości Czesława Miłosza w kontekście poetyki i filozoficznego zaplecza klasycznych haiku. Autorka rozpoczyna od wskazania zbliżeń i różnic między prezentującą intensywne doświadczenia sensualne poezją polskiego autora a kompozycjami japońskich haijinów. Kolejny etap analizy dotyczy już tylko miniatur Miłosza oglądanych w perspektywie obrazowania zmysłowego w haiku. Dalsza część tekstu poświęcona jest reinterpretacji metaliterackich sądów autora Ocalenia dotyczących poezji Dalekiego Wschodu. Artykuł zamyka komparatystyczna analiza dokonanych przez polskiego poetę przekładów klasycznych japońskich haiku i haiku współczesnych.
EN
The article presents a multifaceted analysis of the underresearched complex relations of the works by Czesław Miłosz and the poetics and philosophical ‘legacy’ of haiku. Firstly, the author examines the haiku-like texts by Miłosz, focusing on sensual imagery employed by classical haijins and the Polish poet. The next section is devoted to re-interpretation of the metaliterary aspects of Miłosz’s texts concerning Far Eastern patterns of poetry. The final part deals with his translations of classical and contemporary haikus, confronting the work of Miłosz with the attempts of other translators and with original texts. The comparative analyses lead to a revision of the common opinions on Miłosz’s translations.
7
Publication available in full text mode
Content available

MIĘDZY NADMIAREM A DEFICYTEM. MEANDRYCZNA HISTORIA RECEPCJI IMAŻYZMU W POLSCE

100%
Śniecikowska B.
Prace Polonistyczne
|
2020
|
vol. 75
107-129
EN
The article examines the century-long history of Polish reception of Imagism. The author focuses on terminological twists, which are conspicuous in the fact that five different names of the movement can be found in Polish critical and academic works, and reconstructs reasons for various misunderstandings in reception. The abundance of names has resulted in the deficit of knowledge – i.e. Imagism has constantly been confused with the Russian Imaginism. One of the questions addressed in the article is the problem of the actual connections between the Anglo-American movement and the Russian one. The author also discusses transcultural similarities between the poetic and metaliterary output of Polish interwar and postwar authors (Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Tadeusz Peiper, Stanisław Grochowiak) and the works of Ezra Pound, Amy Lowell, and Richard Aldington.
8
Publication available in full text mode
Content available

Paweł Graf, Automobil w pędzie. Studia o futuryzmie i futurystach, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2018, ss. 522

100%
Śniecikowska B.
Zagadnienia Rodzajów Literackich
|
2019
|
vol. 62
|
issue 2
187-190
EN
-
9
Publication available in full text mode
Content available

Audiozabawa – audiozagadka – audiobiografia. O poetyce dźwięku w twórczości Kurta Schwittersa i Mirona Białoszewskiego

100%
Śniecikowska B.
Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
|
2022
|
vol. 19
31-47
EN
The article concerns poetics of sound of literary works of the two artists: a Dadaist Kurt Schwitters and a Polish poet, writer and performer of the 2nd half of the 20th century, Miron Białoszewski. The author analyses similarities in the use of certain devices of sound (i.a. paronomasia, glossolalia, alliteration), presenting wide range of texts and topics addressed in them. The article also tackles the problem of articulatory kinaesthesia in the works of dense sound texture.
PL
Artykuł dotyczy poetyki dźwięku przyrodnich braci w sztuce: Kurta Schwittersa i Mirona Białoszewskiego. Autorka dowodzi powinowactw między stosowanymi przez artystów technikami instrumentacji dźwiękowej, pokazując jednocześnie wielką różnorodność tekstów o silnie waloryzowanej tkance brzmieniowej. Analizuje także rolę kinestezji artykulacyjnej w recepcji utworów o zagęszczonej fonostylistyce. Zabawy dźwiękiem, audiozagadki, fononarracje, teksty bliskie świętemu bełkotowi układają się w częściowo paralelne twórcze audiobiografie obu autorów.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.