Search results

1

Ikony turystyczne dużych miast w Polsce

100%

Szmytkie R.

Studia Miejskie

|

2014

|

vol. 16

47-58

PL

W artykule poruszono zagadnienie ikon turystycznych; omówione one zostały na przykładzie dużych polskich miast. Przyjęto, że ikona turystyczna to atrakcja turystyczna, która jest turystyczną wizytówką (symbolem) danego miasta, regionu lub kraju. Ikona turystyczna powinna wywoływać u turysty jednoznaczne skojarzenie z miastem (regionem lub krajem), który reprezentuje. Funkcje ikon turystycznych bardzo często pełnią ikony architektoniczne, jak np. wieża Eiffa w Paryżu, Big Ben w Londynie czy Statua Wolności w Nowym Jorku. Duże polskie miasta różnią się liczbą i wyrazistością kluczowych atrakcji turystycznych oraz obiektów o charakterze symbolicznym.

EN

The article is discussing the issue of tourist icons which was shown on the example of large cities in Poland. It was assumed that a tourist icon is a tourist attraction which is a tourist symbol of the given city (region or country). Moreover, the tourist icon should elicited at the tourist an unequivocal association with the city (region or country) which represents. Very often architectural icons are serving as tourist icons, like e.g. the Eiffel Tower in Paris, the Big Ben in London and the Statue of Liberty in New York. Large Polish cities differ in the number and the clarity of crucial tourist attractions and objects with symbolic character.

2

Atrakcyjność turystyczna wiejskich osiedli Wrocławia

100%

Szmytkie R.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu

|

2013

|

issue 1(33)

297-316

PL

W artykule przedstawiono próbę oceny atrakcyjności turystycznej wiejskich osiedli Wrocławia przez pryzmat ich walorów historycznych, kulturowych i przyrodniczych, zagospodarowania turystycznego oraz dostępności komunikacyjnej. Przeprowadzone analizy wykazały, że osiedla o wiejskim charakterze położone w granicach Wrocławia mogą stanowić uzupełnienie oferty turystycznej miasta, stanowiąc znakomite miejsce do rekreacji i czynnego wypoczynku.

EN

This paper presents an attempt of tourist attractiveness valorization in the case of quarters with rural character in the city of Wroclaw. The valorization takes into account the following factors: an occurrence of historical, cultural and natural values, the development of tourist infrastructure and communication accessibility of particular settlements. Studies show that quarters with rural character in Wroclaw city can complement the tourist offer of the city, constituting a place for recreation and leisure.

3

Application of graph theory to the morphological analysis of settlements

100%

Szmytkie R.

Quaestiones Geographicae

|

2017

|

vol. 36

|

issue 4

EN

In the following paper, the analyses of morphology of settlements were conducted using graph methods. The intention of the author was to create a quantifiable and simple measure, which, in a quantitative way, would express the degree of development of a graph (the spatial pattern of settlement). When analysing examples of graphs assigned to a set of small towns and large villages, it was noticed that the graph development index should depend on: a relative number of edges in relation to the number of nodes (β index), the number of cycles (urban blocks), which evidences the complexity of the spatial pattern of settlement, and the average rank of nodes of a graph, which expresses the degree of complexity of a street network.

4

Depopulacja zespołów miejskich w sudeckiej części Dolnego Śląska

100%

Szmytkie R.

Konwersatorium Wiedzy o Mieście

|

2016

|

vol. 29

|

issue 1

75-83

EN

The main object of this paper was the analysis of population changes which took place in the years 1995–2014 in the Jelenia Góra and Wałbrzych agglomerations. Current poor demographic situation of Jelenia Góra and Wałbrzych is caused by the negative economic, social and administrative changes, which occurred in the last decade of the 20th century. Depopulation of the both cities was not compensated by suburbanization of their hinterlands. This problem concerned the Wałbrzych agglomeration in particular. Low dynamics of suburbanization was caused there by a weakness of the economic base of local urban centres and by a negative image of the Wałbrzych city and the entire Wałbrzych Basin. A proximity of Wrocław city has also negatively influenced the demographic situation of both discussed agglomerations.

PL

Głównym celem opracowania jest analiza zmian ludnościowych, jakie miały miejsce w aglomeracjach jeleniogórskiej i wałbrzyskiej w latach 1995–2014. Sytuację demograficzną Jeleniej Góry i Wałbrzycha pogorszyły niekorzystne zmiany społeczno-gospodarcze i administracyjne w latach 90. XX w. Ubytek liczby ludności w tych miastach nie jest rekompensowany przez procesy suburbanizacji w ich otoczeniu. Dotyczy to w szczególności aglomeracji wałbrzyskiej, gdzie rozwój suburbanizacji utrudnia słabość bazy ekonomicznej tutejszych ośrodków miejskich oraz niekorzystny wizerunek Wałbrzycha i całego regionu wałbrzyskiego. Negatywny wpływ na sytuację demograficzną obu zespołów miejskich ma także oddziaływanie niedalekiego Wrocławia.

5

Zmiany granic administracyjnych miast w Polsce w latach 1990–2017 i ich wpływ na wielkość zaludnienia

100%

Szmytkie R.

Konwersatorium Wiedzy o Mieście

|

2019

|

vol. 32

|

issue 4

19-34

EN

The main objective of the article is to determine the impact of the revival of local self-government in Poland on changes in the administrative borders of towns and cities after 1990. The research covered towns functioning in the years 1945–2018 (1041 units). The essence of the research was to collect information on all administrative border changes of towns and cities that took place in the post-war period. Only changes related to the incorporation or secession of other settlements from the borders of towns and cities have been taken into account, thus disregarding changes related to the change of administrative affiliation of non-urbanized areas. On the basis of the research, it was found that after 1989 the intensity of administrative borders changes of towns and cities in Poland decreased significantly compared to the previous period (1945–1989). Three basic tendencies of contemporary administrative changes of towns and cities were also distinguished: the disintegration of city conglomerates, the disintegration of urban-rural conglomerates and the incorporation of suburban villages into the administrative borders of cities.

PL

Głównym celem autora artykułu jest określenie wpływu odrodzenia się samorządności lokalnej w Polsce na zmiany granic administracyjnych miast po 1990 r. Badaniami objęto miasta funkcjonujące w latach 1945–2018 (1041 jednostek), a ich istotą było zebranie informacji na temat wszystkich zmian granic administracyjnych miast w okresie powojennym. Uwzględniono jedynie zmiany związane z wcieleniem lub wyłączeniem z granic miast innych miejscowości, pomijając tym samym zmiany granic miast związane ze zmianą przynależności administracyjnej terenów niezurbanizowanych. W efekcie stwierdzono, że po 1989 r. intensywność zmian granic administracyjnych miast w Polsce znacząco zmniejszyła się w stosunku do okresu poprzedzającego (lata 1945–1989). Wyróżniono trzy zasadnicze tendencje współczesnych zmian administracyjnych miast: rozpad miast-zlepieńców, rozpad zlepieńców miejsko-wiejskich i wcielanie w granice miast podmiejskich wsi.

6

Application of graph theory to the morphological analysis of settlements

100%

Szmytkie R.

Quaestiones Geographicae

|

2017

|

vol. 36

|

issue 4

EN

In the following paper, the analyses of morphology of settlements were conducted using graph methods. The intention of the author was to create a quantifiable and simple measure, which, in a quantitative way, would express the degree of development of a graph (the spatial pattern of settlement). When analysing examples of graphs assigned to a set of small towns and large villages, it was noticed that the graph development index should depend on: a relative number of edges in relation to the number of nodes (β index), the number of cycles (urban blocks), which evidences the complexity of the spatial pattern of settlement, and the average rank of nodes of a graph, which expresses the degree of complexity of a street network.

7

Modele wykorzystania turystycznego pałaców na ziemi kaliskiej

63%

Adamska M., Szmytkie R.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu

|

2013

|

issue 1(33)

279-296

PL

Głównym celem tego opracowania była inwentaryzacja zagospodarowania turystycznego pałaców znajdujących się na terenie ziemi kaliskiej i próba oceny ich rangi jako walorów turystycznych. Spośród 51 pałaców znajdujących się w regionie większość (40) pełni funkcje turystyczne w ograniczonym zakresie (jako budynki użyteczności publicznej lub budynki mieszkalne). Najcenniejsze pod względem atrakcyjności turystycznej pałace ziemi kaliskiej znajdują się w: Antoninie, Dobrzycy, Gołuchowie, Lewkowie i Śmiełowie.

EN

The main purpose of this paper is an inventory of palaces in Kalisz region (Greater Poland) in terms of their tourism development and an attempt to evaluation of their rank as tourism values. Most of the palaces in the mentioned region perform tourism functions in a limited range (as public or residential buildings). Most valuable palaces in Kalisz region, in terms of tourism attractiveness, are situated in Antonin, Dobrzyca, Gołuchów, Lewków, and Śmiełów.

8

Obszary wiejskie w systemie migracji wewnętrznych w Polsce

63%

Długosz M., Szmytkie R.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2022

|

vol. 3

|

issue 89

86-100

EN

The aim of the study is to indicate the importance of rural areas in the system of inter-communal migrations in Poland. Internal migration in rural areas was analysed for the years 1995–2019, with particular focus on the state of migration registered in 2019. The study used basic indicators determining the intensity of migration, which made it possible to conclude that rural areas play an important role in the system of internal migration in Poland, contributing to the spatial redistribution of population. However, this influence varies due to the fact that, on the one hand, there is a strong influence of suburbanisation on migration processes in rural areas in suburban zones of large and medium-sized cities in Poland. On the other hand, migration outflows caused by an unfavourable socio-economic situation are visible in the case of external and inner peripheries.

PL

Celem opracowania jest wskazanie znaczenia obszarów wiejskich w systemie migracji międzygminnych w Polsce. Migracje wewnętrzne na obszarach wiejskich zostały przeanalizowane dla lat 1995–2019, ze szczególnym uwzględnieniem stanu migracji rejestrowanych w 2019 r. W opracowaniu wykorzystano podstawowe wskaźniki określające natężenie migracji, które pozwoliły stwierdzić, że obszary wiejskie odgrywają istotną rolę w systemie migracji wewnętrznych w Polsce, przyczyniając się do redystrybucji przestrzennej ludności. Wpływ ten jest jednak zróżnicowany, ponieważ z jednej strony obserwuje się silny wpływ suburbanizacji na procesy migracyjne na obszarach wiejskich w strefach podmiejskich dużych i średnich miast w Polsce, z drugiej zaś strony widoczny jest odpływ migracyjny wywołany niekorzystną sytuacją społeczno-ekonomiczną w przypadku peryferii zewnętrznych i wewnętrznych.

9

Procesy depopulacji na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego w latach 1995–2015

63%

Szmytkie R., Tomczak P.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2018

|

issue 3(73)

99-117

PL

Za główny cel pracy przyjęto analizę procesów depopulacji na obszarach wiejskich Dolnego Śląska w latach 1995–2015. Intencją autorów było określenie skali, trwałości i zasięgu przestrzennego depopulacji na obszarach wiejskich regionu, a także czynników zmian ludnościowych, które przyczyniły się do ubytku liczby ludności. Umożliwiło to identyfikację wiejskich obszarów depopulacyjnych i ich typologię, zgodnie ze specyfiką współczesnych zmian demograficznych. W odniesieniu do skali wyludnienia wyodrębniono cztery typy obszarów wiejskich (obszary rozwijające się, stagnujące, wyludniające się i intensywnie wyludniające się), a w nawiązaniu do trwałości procesów depopulacji pięć typów (obszary stale rozwijające się, epizodycznie wyludniające się, czasowo wyludniające się, przeważająco wyludniające się i stale wyludniające się). Przeprowadzona analiza wykazała, że zjawisko depopulacji dotyczyło w szczególności obszarów wiejskich w Sudetach, na Przedgórzu Sudeckim oraz obszarów peryferyjnych w odniesieniu do głównych ośrodków miejskich. Procesy depopulacji na Dolnym Śląsku nie powinny być zatem utożsamiane tylko i wyłącznie z wsiami położonymi w Sudetach. Co więcej, w przypadku wiejskich obszarów depopulacyjnych na Dolnym Śląsku spadek liczby ludności dodatkowo potęgują negatywne trendy demograficzne (niski przyrost naturalny, wzrost udziału ludności w wieku poprodukcyjnym).

EN

The main purpose of this paper is to analyze depopulation processes of rural areas in Lower Silesia in the years 1995–2015. The authors intend to determine the scale, durability and spatial distribution of depopulation in rural areas, as well as to analyze the factors of population changes which contribute to population loss. It helps them to identify depopulating rural areas and to draw up their typology according to the specificity of contemporary demographic changes. With reference to the scale of depopulation, four types of rural areas are distinguished (developing, stagnating, depopulating, intensively depopulating), and according to the durability of depopulation five types are identified (constantly developing, episodically depopulating, temporarily depopulating, prevalently depopulating, constantly depopulating). The analysis shows that depopulation is a problem in the rural areas of the Sudety Mts., Sudety Foreland, and in peripheral areas, in main urban centres. What is more, the processes of depopulation in Lower Silesia should not be associated exclusively with villages located in the Sudetes. In depopulating rural areas of Lower Silesia, the population decline is compounded by negative demographic trends (low birth rate, increase in post-working age population).

10

Likwidacja linii kolejowych na Dolnym Śląsku a zmiany w strukturze funkcjonalno-przestrzennej miast

63%

Miszewska B., Szmytkie R.

Studia Miejskie

|

2015

|

vol. 20

190-202

PL

Treścią i celem artykułu jest zbadanie wpływu likwidacji dotąd bardzo licznych połączeń ko- lejowych na terenie województwa dolnośląskiego na zmiany funkcjonalno-przestrzenne w granicach miast oraz zilustrowanie różnych form zagospodarowania terenów pokolejowych i przykolejowych, przy założeniu, że jest to pierwsza faza szukania właściwych form ich wykorzystania.

EN

The main object of this paper is to examine the influence of the railway lines liquidation on changes in the functional and spatial structures of towns in Lower Silesia. In the article different forms of the postrail and railside areas land use were illustrated, at the assumption that it is the first phase of searching for appropriate forms of using them.

11

Przeobrażenia morfologiczne wsi w strefie podmiejskiej Wrocławia

63%

Szmytkie R., Nowak B.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica

|

2017

|

issue 29

47-64

EN

The aim of this paper is to identify morphological transformation trends undergoing currently in rural settlements located in the Wrocław suburban zone. The article focuses on changes in original spatial layouts of rural settlements caused by intensive building activities, leaving out the physiognomic aspect of those processes. Considering the aim of the paper, the following research questions seem justified: (1) whether it is possible to describe morphological transformations in rural settlements according to a clearly defined scheme, as well as (2) whether intensive building activity in the vicinity of a city leads to unification of spatial layouts o f suburban rural settlements. A detailed analysis was conducted in 34 settlements, which, during the post-war period, were subject to the most intensive morphological transformations. In order to analyze morphological changes, graph theory was applied. Basing on the analysis of layout changes in settlements located in the Wrocław suburban zone, the following conclusions can be drawn: – The first stage of suburbanization, commenced in the second half 19th century, was considerably inhibited by the changes in the political-economic situation after 1945. During this period, the intensity of morphological transformations decreased, while their spatial scope was limited only to single settlements. The second stage of intensive suburbanization began with the socio-economic transformation after 1989. It contributed to significant changes in the suburban landscape, caused by intensive building activity. Simple settlement forms, typical for rural areas, were transformed into complex forms, different from those of characteristic rural landscape, which are typical for the outskirts of big cities. – Morphological transformations of rural settlements located in the suburban areas are heavily diverse in the scope of the character and intensity of changes. Considerable development of spatial layout in some rural settlements resulted in its complication (as a result of a significant increase in the number of urban blocks). In other rural settlements, the value of graph development index considerably decreased, which is a sign of a gradual dispersion of development in those areas. Nevertheless, the introduction on similar urban models in suburban areas did not result in unification of spatial layouts of rural settlements. – The main factors differentiating the character and dynamics of spatial changes in the Wrocław suburban zone are: distance from the city and location in the vicinity of transport routes, which influence their communication accessibility and time necessary for the commute to the city. What is also important, is the original morphogenetic type of particular settlements and topographic determinants, which influence the possibility of further development of their spatial layouts.

PL

Zasadniczym celem opracowania jest identyfikacja głównych kierunków przeobrażeń morfologicznych, jakim podlegają miejscowości leżące w strefie podmiejskiej Wrocławia. Stwierdzono, że głównymi skutkami intensywnego ruchu budowlanego na tym obszarze są: transformacja pierwotnych układów przestrzennych podmiejskich wsi, zmiany fizjonomiczne związane z wprowadzeniem na obszary podmiejskie nowej, odmiennej dla wsi zabudowy i powstanie nowego typu krajobrazu – krajobrazu podmiejskiego.

12

Procesy koncentracji działalności przemysłowej w strefie podmiejskiej na przykładzie Dolnego Śląska

63%

Brezdeń P., Szmytkie R.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2017

|

vol. Volume 31, Issue 2

56-74

PL

W dobie postindustrialnej narastające koszty funkcjonowania miast, postęp naukowo-techniczny, wzrost poziomu wykształcenia ludności i liczne bariery ekologiczne przyczyniają się do decentralizacji działalności gospodarczej. Jedną z konsekwencji tego zjawiska jest zwiększenie atrakcyjności lokalizacyjnej strefy podmiejskiej. Celem opracowania jest ukazanie zróżnicowania przestrzennego oraz dokonanie oceny stopnia rozwoju współczesnych procesów koncentracji działalności przemysłowej w strefach podmiejskich największych miast Dolnego Śląska. Zakres zagadnień przyjętych do analiz uzależniony był dostępnością danych, zwłaszcza na poziomie lokalnym. W artykule zaprezentowano analizy dotyczące: podmiotów w przemyśle, obszarów przemysłowych, pracujących i produkcji sprzedanej przemysłu. Zagadnienie suburbanizacji analizowano na podstawie salda migracji wewnętrznych, natężenia oddanych mieszkań czy skali zameldowania w obszarze strefy podmiejskiej badanych miast. Do diagnozy stopnia rozwoju i poziomu zróżnicowania przestrzennego procesu koncentracji działalności przemysłowej wykorzystano wskaźnik lokalizacji LQ (location quotient) oraz taksonomiczną metodę porządkowania liniowego odległości od tzw. wzorca rozwoju. Przyjęte do badania parametry zaprezentowano w układach lokalnych (gmin i powiatów) województwa dolnośląskiego, z określeniem ich przestrzennego zróżnicowania i natężenia.

EN

Rising costs of the functioning of cities, scientific and technological progress, the increasing level of education of the population, and numerous ecological barriers cause the decentralization of economic activity in the post-industrial era. One of the consequences of this phenomenon is the growing attractiveness of the suburban area in terms of location. The aim of the study is to show the spatial differentiation and to assess the level of development of modern processes of concentration of industrial activity in the suburban areas around major cities in the Lower Silesia region. The scope of issues analysed depended on the availability of data, particularly on the local level.The article presents analyses on the enterprises in industry, industrial areas, employment, and sold production of industry. The issue of suburbanization was analysed on the basis of the balance of internal migration, the intensity of completed flats, as well as the number of residents from the cities in the area of suburban cities studied. Location quotient (LQ) and taxonomic linear ordering method distance from the pattern were used to recognise the degree of development and the level of spatial differentiation of the process of concentration of industrial. Parameters mentioned above have been presented for municipalities and poviats of the Lower Silesia region which made it possible to show their spatial differentiation and intensity.

13

Zmiany nazw geograficznych na Ziemi Kłodzkiej po drugiej wojnie światowej

63%

Kołodziejczyk K., Szmytkie R.

Onomastica

|

2016

|

vol. 60

361-410

EN

In the 20th century toponymy of the Kłodzko Land underwent serious changes, which with no doubt can be called a revolution. After 1945 and the displacement of the German population all the pre-war names were substituted with Polish ones, which, unfortunately, only rarely were connected with the former tradition, in some cases as old as the middle ages. Most of new names were introduced by a special commission whose main aim was to mark that the new areas gained by Poland after the World War II (the so called Regained Territories) were successfully taken into possession. However, many places and objects (some mountain tops, rock formations, springs, parts of villages) did not receive a name. In the next decades, new local communities started to accustom the mountainous landscape and independently gave names to various nameless (in Polish) places. Unfortunately, due to the depopulation of rural areas in the Kłodzko Land and other formal reasons, the process was quite slow. The main aim of the paper is not only to analyse those changes, but also to compare the numbers of names in chosen moments of the 20th century. For this purpose three types of maps in 1 : 25 000 scale were used: pre-war (German) “Meßtischblatt”, a Polish topographic map representing the situation at the beginning of the 1970s and, finally, the “Army topographic map” from the end of the 20th century. On the first map 531 geographical names were marked, on the second - only 225, and on the third - 277, which is still approximately half of the number before 1945.

14

Migratory outflow from Wrocław: Directions of population flows within the frame- work of internal migration in the period 2002–2018

63%

Długosz M., Szmytkie R.

Quaestiones Geographicae

|

2021

|

vol. 40

|

issue 2

19-33

EN

In the majority of large cities in Poland there is a migration outflow, resulting mainly from suburbanisation processes. However, it should be noted that the inhabitants of large cities do not move exclusively to the suburban zone. The study below focuses on the migratory outflow of Wrocław residents. The authors characterise it by presenting the directions of population movements and determining their sustainability. The authors conclude that the target area of immigrants from Wrocław is mostly a suburban area, but there are also permanent migration flows to other rural communities in the voivodeship and other large cities in the country. The area of emigration itself goes beyond the scope of the voivodeship of which Wrocław is the capital.

15

Powstawanie miast w „strefach bezmiejskich”

63%

Szmytkie R., Krzysztofik R.

Konwersatorium Wiedzy o Mieście

|

2016

|

vol. 29

|

issue 1

85-95

EN

The purpose of this article was to clarify fundamental models for organizing urbanization process inside of ‘non-urban zones’ in Poland. This question is analyzed in the context of both urban-forming forces, the centripetal and centrifugal ones, and the phenomenon of the urbanity idea diffusion. Two basic models of urbanization in ‘non-urban’ zones has been underlined. The first one was based on mechanistic attributes, while the second one on the strong role of thermodynamic attributes (diffusion).

PL

Celem artykułu było wyjaśnienie zasadniczych modeli organizacji procesu umiastowienia „stref bezmiejskich” w Polsce, w kontekście oddziałujących miastotwórczych sił dośrodkowych i odśrodkowych oraz towarzyszącemu im zjawisku dyfuzji idei uprawomocnionej miejskości. Ostatecznie wskazano na dwa podstawowe modele umiastowienia w „strefach bezmiejskich” o podłożu mechanicystycznym (siły miastotwórcze) i trzy modele o zdecydowanej roli atrybutu termodynamicznego (dyfuzja).

16

Rozwój przestrzenny i przemiany morfologiczne osiedli Wrocławia wyrosłych wokół dawnych wsi kmiecych

63%

Miszewska B., Szmytkie R.

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej

|

2017

|

vol. 6

51-70

EN

Between the years 1928 and 1973, three towns (Brochów, Leśnica, Psie Pole) and over 50 villages were incorporated into the borders of Wrocław city. It resulted in the growth of the administrative area of the city from 49.2 to 292.8 km2. Amongst the settlements incorporated into the city borders, it is possible to recognize the vegetable, peasant and farm villages. In most cases, former villages became genetic cores, around which current districts of the city were developed. Due to the diversified dynamics and the complex character of morphological transformations, the peasant villages deserve particular attention. An analysis of the spatial development and the main tendencies of morphological transformations of settlements developed around the peasant villages is the main purpose of this article. The majority of peasant villages are located in the western and southern parts of the city. Villages taken into account in the analysis differ in the progress of development processes, morphological diversification of settlements developed around former villages and in the transformations of the habitat of the village (from fully preserved forms to the forms with partly or entirely changed farm buildings). In the case of peasant villages, the morphological transformations have a different scale, from the phase of the minimal transformations (e.g. Jerzmanowo), to the phase where the initial form of the village is becoming blurred and the inter-urban “conglomerate” is developing (Ołtaszyn – Wojszyce).

PL

W latach 1928–1973 w granice Wrocławia wcielono trzy miasta (Brochów, Leśnicę i Psie Pole) oraz ponad 50 wsi, w wyniku czego powierzchnia miasta wzrosła z 49,2 do 292,8 km2. Wśród przyłączonych do miasta miejscowości można wyróżnić wsie: warzywnicze, kmiece i folwarczne. W większości przypadków stały się one jądrami genetycznymi, wokół których wyrosły obecne osiedla miasta. Na szczególną uwagę, z uwagi na zróżnicowane tempo i złożony charakter przemian morfologicznych, zasługują zwłaszcza wsie kmiece. Celem artykułu jest analiza rozwoju przestrzennego i głównych tendencji przemian morfologicznych osiedli powstałych w sąsiedztwie wsi kmiecych. Większość z nich położona jest w zachodniej i południowej części miasta. Ich wybór podyktowany był zaawansowaniem procesów rozwoju i zróżnicowania morfologicznego osiedli powstałych wokół dawnych wsi i stopniem przekształcenia pierwotnego siedliska wsi (od zachowanej po częściowo zachowaną i całkowicie wymienioną zabudowę zagrodową), od fazy minimalnych zmian pierwotnego układu (Jerzmanowo) po fazę zacierania formy inicjalnej i powstawania swoistej wewnątrzmiejskiego „zlepieńca” (Ołtaszyn – Wojszyce).

17

Oferta agroturystyczna powiatu wieruszowskiego

63%

Tuz A., Szmytkie R.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu

|

2013

|

issue 1(33)

249-266

PL

W artykule przedstawiono ofertę agroturystyczną powiatu wieruszowskiego, który wyróżnia się na tle innych powiatów województwa łódzkiego stosunkowo wysokim poziomem rozwoju funkcji agroturystycznej. Do rozwoju bazy agroturystycznej w powiecie przyczyniły się: duża lesistość, obecność cieków i akwenów wodnych, otwarty i mozaikowy krajobraz, niski poziom urbanizacji i materialne dziedzictwo kulturowe obszarów wiejskich, a także kreatywność i przedsiębiorczość kwaterodawców (stworzenie lokalnego stowarzyszenia agroturystycznego, uczestnictwo w lokalnych imprezach i targach turystycznych).

EN

This article shows the development of agritourism offer in Wieruszów district, which stands out from other districts in łódzkie voivodship (central Poland) relatively high development level of agritourism function index. The development of agritourism in this region is contributed by high forest cover, the presence of watercourses and water bodies, open and mosaic landscape, low level of urbanization and material cultural heritage of rural areas, as well as the creativity and entrepreneurship of agritourism farms owners (creation of local agritourism association, participation in local events and tourism fairs).

18

Zmiany ludnościowe małych miast w strefach zaplecza głównych aglomeracji miejskich w Polsce

63%

Szmytkie R., Sikorski D.

Space – Society – Economy

|

2020

|

issue 31

7-24

EN

The purpose of the article is to identify the main trends of population changes in small towns located in the hinterlands of the major urban agglomerations in Poland in 1995–2018. It was assumed that the demographic situation of small towns is mainly dependent on their location relative to the central city (and, in principle, transport accessibility to the central city) and its socio-economic condition. The analysis was carried out for towns and cities located in the hinterlands of the main, and also the largest in terms of population, urban agglomerations in Poland, i.e. Warszawa, Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań and Trójmiasto, focusing on small towns having less than 20,000 inhabitants (67 units). The analysis of main trends and factors of population changes using Webb diagram enabled the identification of 8 types of small towns depending on their demographic situation. The conducted research showed that small towns located in the first ring of communes surrounding the central city and along the main communication routes are in a favorable demographic situation.

PL

Celem artykułu jest identyfikacja głównych trendów zmian ludnościowych w małych miastach położonych w strefach zaplecza największych aglomeracji miejskich w Polsce w latach 1995–2018. Założono, że sytuacja ludnościowa małych miast jest w głównej mierze zależna od ich położenia względem miasta centralnego (a w zasadzie dostępności komunikacyjnej do miasta centralnego) oraz jego kondycji społeczno-gospodarczej. Analizę przeprowadzono dla miast położonych w strefach bezpośredniego oddziaływania ośrodków stanowiących rdzenie głównych, a zarazem największych pod względem liczby ludności aglomeracji miejskich w Polsce, tzn. Warszawy, Krakowa, Łodzi, Wrocławia, Poznania i Trójmiasta, koncentrując się na miastach małych, liczących do 20 tys. mieszkańców (67). Analiza trendów i głównych czynników zmian ludnościowych przy pomocy diagramu Webba umożliwiła wydzielenie 8 typów małych miast w zależności od ich sytuacji demograficznej. W korzystnej sytuacji ludnościowej są w szczególności małe miasta położone w pierwszym pierścieniu gmin otaczających miasto centralne i wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych.

19

Przemiany zespołu osadniczego Bełchatów-Rogowiec pod wpływem eksploatacji złóż węgla brunatnego

63%

Gardjan I., Szmytkie R.

Konwersatorium Wiedzy o Mieście

|

2021

|

vol. 34

|

issue 6

107-121

EN

The main objective of this paper is to identify changes in the settlement network in the Bełchatów area, covering both changes to Bełchatów itself and transformations to the local settlement system. A turning point in its history and that of its surroundings was the discovery of large lignite deposits in the vicinity of the village of Piaski in the municipality of Kleszczów at the turn of the 1970s and this contributed to the formation of the settlement complex of Bełchatów-Rogowiec. In the course of the research four main settlement network transformations were identified: settlement changes related to the construction of the open-cast pit and waste areas, the development of Bełchatow as a main service and residential center, the development of the rural commune of Kleszczów as a main labour supply center, and ‘suburbanisation’ in the vicinity of the core area. The analysis of socio-economic transformations in Bełchatów has enabled the pattern of development of the settlement complex to be defined.

PL

Głównym celem niniejszej pracy jest identyfikacja zmian sieci osadniczej w rejonie Bełchatowa, obejmująca zarówno zmiany, którym podlegało samo miasto, jak i przemiany w lokalnym układzie osadniczym. Przełomowym momentem w historii miasta i jego okolic było odkrycie dużych pokładów węgla brunatnego w sąsiedztwie wsi Piaski w gminie Kleszczów na przełomie lat 60. i 70. XX w., co przyczyniło się do ukształtowania zespołu osadniczego Bełchatów-Rogowiec. W toku prowadzonych badań zidentyfikowano cztery główne kierunki przekształceń sieci osadniczej: zmiany osadnicze związane z budową odkrywki i zwałowiska, rozwój miasta Bełchatów jako głównego ośrodka usługowo-mieszkaniowego, rozwój gminy wiejskiej Kleszczów jako głównego ośrodka pracy oraz procesy suburbanizacji w otoczeniu obszaru rdzeniowego. Analiza przekształceń społeczno-ekonomicznych w rejonie Bełchatowa umożliwiła określenie schematu rozwoju zespołu osadniczego.

20

Kierunki rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego po akcesji do Unii Europejskiej

63%

Szmytkie R., Tomczak P.

Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN

|

2016

|

issue 167

398-417

Refine search results

Ikony turystyczne dużych miast w Polsce

Atrakcyjność turystyczna wiejskich osiedli Wrocławia

Application of graph theory to the morphological analysis of settlements

Depopulacja zespołów miejskich w sudeckiej części Dolnego Śląska

Zmiany granic administracyjnych miast w Polsce w latach 1990–2017 i ich wpływ na wielkość zaludnienia

Application of graph theory to the morphological analysis of settlements

Modele wykorzystania turystycznego pałaców na ziemi kaliskiej

Obszary wiejskie w systemie migracji wewnętrznych w Polsce

Procesy depopulacji na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego w latach 1995–2015

Likwidacja linii kolejowych na Dolnym Śląsku a zmiany w strukturze funkcjonalno-przestrzennej miast

Przeobrażenia morfologiczne wsi w strefie podmiejskiej Wrocławia

Procesy koncentracji działalności przemysłowej w strefie podmiejskiej na przykładzie Dolnego Śląska

Zmiany nazw geograficznych na Ziemi Kłodzkiej po drugiej wojnie światowej

Migratory outflow from Wrocław: Directions of population flows within the frame- work of internal migration in the period 2002–2018

Powstawanie miast w „strefach bezmiejskich”

Rozwój przestrzenny i przemiany morfologiczne osiedli Wrocławia wyrosłych wokół dawnych wsi kmiecych

Oferta agroturystyczna powiatu wieruszowskiego

Zmiany ludnościowe małych miast w strefach zaplecza głównych aglomeracji miejskich w Polsce

Przemiany zespołu osadniczego Bełchatów-Rogowiec pod wpływem eksploatacji złóż węgla brunatnego

Kierunki rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego po akcesji do Unii Europejskiej