Search results

1

An Outline History of the King’s Veto in Spain

100%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 6 (58)

545-556

EN

Although the current Constitution of 1978 does not include the right to a legislative veto among royal prerogatives, this institution has a rich tradition in Spanish constitutionalism. In the 19th century, despite the clash between conservative and liberal ideas, the King almost continuously had the right to refuse to sanction law projects. Only the political changes of the 20th century finally deprived the monarch of the right to intervene in the legislative process. However, under the current Constitution, all laws must be sanctioned by the King, which often causes political and legal controversy.

PL

Choć obecna Konstytucja z 1978 r. nie przewiduje wśród prerogatyw królewskich prawa do weta legislacyjnego, instytucja ta posiada bogatą tradycję w hiszpańskim konstytucjonalizmie. W XIX w. pomimo ścierania się ze sobą idei konserwatywnych i liberalnych, Król niemal nieprzerwanie posiadał prawo do odmowy sankcjonowania projektów ustaw. Dopiero zmiany ustrojowe XX w. pozbawiły ostatecznie monarchę prawa do ingerencji w proces legislacyjny. Jednakże pod rządami obecnej Konstytucji wszystkie ustawy muszą być obligatoryjnie sankcjonowane przez Króla, co nierzadko wywołuje polityczne i prawne kontrowersje.

2

Constitutional graphic symbols of Spain and its autonomous communities

100%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2018

|

issue 6 (46)

341-359

EN

Flags and coats of arms are graphic state symbols. They define national and regional identity. State and regional graphic symbols have a particularly important place in legal acts in Spain. Symbols of each autonomous community are listed in their statutes. Most of them refer to the rich historical and cultural tradition of the region. In only a few cases, it was necessary to create flags or coat of arms in connection with the establishment of an autonomous community in the early 1980s.

PL

Flagi oraz herby są graficznymi symbolami państwowymi. Identyfikują one narodową I regionalną tożsamość. Szczególnie ważne miejsce graficzne symbole państwowe i regionalne znajdują w aktach prawnych w Hiszpanii. Symbole każdej ze wspólnot autonomicznych znajdują się w ich statutach. Większość z nich odwołuje się do bogatej tradycji historycznej I kulturowej regionów. Jedynie w niewielu przypadkach należało stworzyć flagi lub herby wraz z powołaniem wspólnot autonomicznych na początku lat 80. XX w.

3

Zagadnienie stołeczności miast w regionach autonomicznych Hiszpanii

100%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2017

|

issue 1 (35)

173-187

PL

Zagadnienie stołeczności miast jest tematem marginalizowanym, nie zawsze jednak przepisy traktujące o stolicach są jasno sprecyzowane. Szczególnym przypadkiem jest Hiszpania, podzielona na regiony autonomiczne, którym konstytucja wyznacza prawo do samodzielnego wyznaczenia stolicy. W większości regionów sprawa jest uregulowana w statucie autonomicznym lub statut odsyła do osobnych ustaw lokalnego parlamentu regionalnego. Często nie występuje wprost termin „stolica”. Zamiast tego wskazuje się miasto, które będzie siedzibą naczelnych instytucji autonomii. Przeważnie stołeczność poszczególnych miast nie podlegała wątpliwości. Od tej zasady zdarzają się wyjątki. W Galicji miał miejsce (lata 80. XX w.) poważny polityczno-społeczny kryzys w rywalizacji o stołeczność Santiago de Compostela i La Coruña. Kraj Basków oraz Kastylia i Leon nie posiadają przepisu wprost określającego ich stolicę. O ile wśród Basków prymat miasta Vitoria, siedziby instytucji autonomii, nie jest kontrowersyjny, o tyle stołeczność Valladolid jest podważana przez inne ośrodki regionu autonomicznego, co powoduje liczne lokalne kryzysy polityczne w ciągu ostatnich dekad.

EN

The problem of capitals is often marginalized however, not always regulations referring to capitals are clearly defined. The constitution of Spain allows the autonomous regions (which the country is divided into) to designate their capitals themselves. Most regions regulate the problem of capitals in their Statue of Autonomy, or refers to other resolutions of the local parliament. Often the term “capital” is not used. Instead, the city that will host the autonomy institution is indicated. In most cases there is no doubt about the city which should hold the capital function in the autonomy. However there are exceptions to this rule. For example in Galicia a serious conflict took place in course of designation of the capital. The same is still happening in Castilla and León. This autonomy, as well as The Basque Country, has no clear regulation regarding to the capital city, which is the cause of many local political crises.

4

The Legality of the Catalan Independence Referendums

100%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2017

|

issue 6 (40)

87-99

EN

During the last decade the separatist activities of the Catalan nationalists have intensified. Despite the enactment of the Statute of Autonomy in 2006, extending the existing autonomy of the Autonomous Community, Catalonia’s governing political parties strived for total independence. In view of the consistent attitude of the central government in Madrid refusing any concessions on the extension of autonomy or independence, the Autonomous Government of Catalonia (Generalitat) appealed to the institutions of direct democracy, calling twice for a Catalan referendum on independence. In both cases, the Spanish Constitutional Court declared the referendum unlawful. In spite of this, Catalonia declared independence after the referendum of October 1st, 2017, although the effects of the declaration were also suspended – a situation so far unknown to law.

PL

W ostatniej dekadzie wzmogła się działalność separatystyczna nacjonalistów katalońskich. Pomimo uchwalenia Statutu Autonomicznego w 2006 r. rozszerzającego dotychczasowe uprawnienia Wspólnoty Autonomicznej, rządzące Katalonią ugrupowania polityczne dążyły do pełnej niepodległości. Wobec konsekwentnego stanowiska rządu centralnego w Madrycie, odmawiającego jakiegokolwiek ustępstwa w sprawie poszerzenia autonomii lub niepodległości, autonomiczny rząd Katalonii (Generalitat) odwołał się do instytucji demokracji bezpośredniej, zwołując dwukrotnie katalońskie referendum niepodległościowe. W obu przypadkach hiszpański Trybunał Konstytucyjny uznał referendum za niezgodne z prawem. Pomimo tego Katalonia ogłosiła niepodległość po referendum z 1 października 2017 r., choć jednocześnie zawiesiła skutki tej deklaracji – sytuacja dotychczas nieznana w prawie.

5

The Control of the Activity of the Authorities of the Autonomous Communities in the Spanish Constitution

100%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2019

|

issue 6 (52)

459-471

EN

he dramatic events taking place in 2017 resulted in an unprecedented intervention of the Government of the Kingdom of Spain in the duties of the authorities of the Autonomous Community of Catalonia. The procedure for the fulfilment of constitutional obligations of the authorities of one of the seventeen Autonomous Communities, that make up Spain, was introduced for the first time in history. The sources of this situation should be sought in the conflict between Barcelona and Madrid, which has been growing for a decade, and reached its peak with the Spanish Government’s failure to recognize the independence referendum and the attempt to secede by the Catalan authorities. The situation showed the need to reform the Spanish constitutional system, in particular as regards the rights and obligations of Autonomous Communities.

PL

Dramatyczne wydarzenia mające miejsce 2017 r. spowodowały bezprecedensową interwencję rządu Królestwa Hiszpanii w działalność władz wspólnoty autonomicznej Katalonii. Procedura bezpośredniej kontroli działalności władz jednej z siedemnastu wspólnot autonomicznych, z których składa się Hiszpania została uruchomiona po raz pierwszy w historii. Źródła tego stanu należy szukać w konflikcie na linii Barcelona-Madryt narastającym od dekady, którego apogeum zostało osiągnięte wraz z nieuznaniem przez rząd hiszpański referendum niepodległościowego i próby dokonania secesji ze strony władz autonomii katalońskiej. Sytuacja wykazała konieczność reformy ustroju Hiszpanii, w szczególności w zakresie praw i obowiązków wspólnot terytorialnych.

6

Geneza i konstytucyjne podstawy prawnoustrojowe autonomii baskijskiej

100%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2015

|

issue 4 (26)

159-176

PL

Hiszpania według Konstytucji z 1978 r. jest państwem unitarnym, choć jest administracyjnie podzielona na regiony autonomiczne. Duże aspiracje autonomiczne ma Kraj Basków. Przez lata koegzystencji w większych organizmach państwowych Baskowie posiadali względną samodzielność i uzyskali liczne prawa i przywileje – fueros. Pomimo czasowego ograniczenia lub częściowego zniesienia w XIX w. oraz w dobie dyktatury Francisco Franco Konstytucja Hiszpanii uwzględniła autonomiczne ambicje Basków, respektując ich odrębność także w dziedzinie prawa, przywracając fueros zaktualizowane, dopasowane do obecnej sytuacji państwa. Baskonia posiada w niektórych kwestiach szerszą autonomię niż inne regiony Hiszpanii, co znajduje swoje odzwierciedlenie w Statucie autonomicznym Kraju Basków. Społeczeństwo baskijskie w przeważającej mierze akceptuje obecny stan politycznego posiadania autonomii uregulowany Konstytucją oraz Statutem autonomicznym. Skutkowało to m.in. częściowym społecznym niezadowoleniem wobec planu zmodernizowania Statutu Autonomicznego, a także przede wszystkim zmarginalizowanie organizacji terrorystycznej ETA.

EN

Spain is a unitary state according the Constitution of 1978, although it is administratively divided into autonomous regions. Basque Country has large autonomous aspirations. Over the years, coexistence in larger state organisms, the Basques had relative autonomy and obtained many rights and privileges named fueros. Despite the temporary restriction or partial repeal during the nineteenth century and in the dictatorship era of Francisco Franco, the Spanish Constitution took into account the ambitions of the Basques respecting their individuality also in the field of restoring fueros, updated to the current situation of the state. Basque Country has in some fields greater autonomy than other regions of Spain, which is reflected in the Statute of the Autonomy. The Basque society largely accepts current conditions of the autonomy regulated by the Constitution and the Statute of the Autonomy. This resulted in, among others, partial social discontent against the plan to modernize the Statute of Autonomy, and most of all, marginalized terrorist organization ETA.

7

Czy Siciński działał sam? Nowe spojrzenie na przyczyny zerwania sejmu 1652 r.

100%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2018

|

issue 1 (41)

189-205

PL

Przed ponad półwieczem przyjęto ponad wszelką wątpliwość w polskiej historiografii, że autorem pierwszego praktycznego zastosowania instytucji liberum veto został Władysław Siciński podczas sejmu zimowego 1652 r. Utrwaliło się także stanowisko przedstawione przez nestora polskich badaczy parlamentaryzmu połowy XVII w. Ludwika Kubalę na temat przyczyn, które spowodowały zerwanie omawianego sejmu. Wskazywano na działalność Janusza Radziwiłła, który miał wykorzystać Sicińskiego dla własnych rozgrywek politycznych. Od ponad stu lat nie podważono stanowiska prezentowanego przez Kubalę, pomimo, że nie posiada ono dostatecznej argumentacji w źródłach. Nie można wykluczać, że dotychczas obowiązująca hipoteza jest trafna, ale należy również przyjrzeć się innym możliwym powodom, które mogły doprowadzić do precedensowego zastosowania liberum veto.

EN

More than half a century ago, it has been proven that the author of the first practical application of the liberum veto institution was Władysław Siciński during the Winter Sejm of 1652. The opinion presented by the senior Polish parliamentarian researcher of the mid-17th century, Ludwik Kubala, about the reasons of the breakdown of the discussed Sejm has been fixed. It was pointed out to Janusz Radziwiłł’s activity, which was to use Siciński for his own political games. For over a hundred years, the position presented by Kubala has not been challenged, even though it does not have sufficient reasoning in the sources. It can not be ruled out that the current hypothesis is correct, but it is also necessary to look at other possible reasons for the precedential application of the liberum veto institution.

8

Buenos Aires City as an example of a derived autonomy

100%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2016

|

issue 6 (34)

80-93

EN

A several years ago the Argentinean legal doctrine has developed a characteristic concepts to defer the autonomies of its provinces with the status of Buenos Aires City. It is considered that provinces have an originative autonomy, while Buenos Aires City a derived autonomy. The difference is related to the origin of both autonomies. It also entail the power limits of both autonomous authorities. The borders of the power of the provinces are wider than of the capital city, however its autonomy is also wide enough, more than in any other capital in Latin America. As a result of 1994 amendment of Argentin-ean Constitution, Buenos Aires City has obtained autonomy and a unique status among Argentinean administrative entities

PL

Kilkanaście lat temu w argentyńskiej doktrynie prawnej pojawiło się rozróżnienie typów au- tonomii charakterystycznych dla tamtejszego ustroju państwowego. Wyróżniono autonomię pierwotną prowincji oraz autonomię wtórną nadaną Miastu Buenos Aires. Rozróżnienie wynika z genezy, a także z zakresu władzy wyznaczonego dla obu typów autonomii. Granice władzy prowincji są zakreślone szerzej niż dla miasta stołecznego, jednakże i Miasto Buenos Aires posiada szeroki zakres autonomii, większy niż jakakolwiek inna stolica Ameryki Łacińskiej. Na skutek reformy konstytucyjnej z 1994 r., Miasto Buenos Aires otrzymało szeroką autonomię i unikatowy status pośród argentyńskich jednostek administracyjnych.

Refine search results

8 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

8 Dankowski M. Z.

1 2020

2 2019

1 2018

2 2017

1 2016

1 2015

An Outline History of the King’s Veto in Spain

Constitutional graphic symbols of Spain and its autonomous communities

Zagadnienie stołeczności miast w regionach autonomicznych Hiszpanii

The Legality of the Catalan Independence Referendums

The Control of the Activity of the Authorities of the Autonomous Communities in the Spanish Constitution

Geneza i konstytucyjne podstawy prawnoustrojowe autonomii baskijskiej

Czy Siciński działał sam? Nowe spojrzenie na przyczyny zerwania sejmu 1652 r.

Buenos Aires City as an example of a derived autonomy