Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Znaczenie torfowisk dla wnioskowania o reaktywacji zmarzliny w młodszym dryasie

100%

Dzieduszyńska D., Petera-Zganiacz J.

Acta Geographica Lodziensia

2016

vol. 105

81-91

Artykuł prezentuje dane geologiczne zachowane w osadach rozległego torfowiska, które rozwinęło się w pó źnym vistulianie w dnie doliny środkowej Warty. W spągu osadów organiczno-mineralnych, datowanych metodą radiowęglową na schyłek allerödu i młodszy dryas, powszechnie wykształciły się struktury deformacyjne reprezentowane przez inwolucje oraz pojedyncze struktury szczelinowe kontrakcji termicznej, których cechy dają podstawy do twierdzenia o reaktywacji permafrostu. Powrót zmarzliny, na skutek ochłodzenia w młodszym dryasie, był uwarunkowany nie tylko termicznie, ale także w znacznym stopniu litologicznie, o czym zdecydowały różnice w przewodności cieplnej torfu zależne od temperatury i stopnia nawodnienia osadu. Dopuszczane do podłoża niskie temperatury w zimie oraz izolacja od wpływu wysokich temperatur w lecie skutkowało głębszym zamarzaniem w zimie niż odmarzaniem w lecie. Opierając się na prawidłowościach ewolucji środowiska przyrodniczego regionu łódzkiego, wskazano potencjalne miejsca reaktywacji permafrostu, co pozwala na wnioskowanie o rozmieszczeniu stref nieciągłej zmarzliny w młodszym dryasie.

The article presents geological records preserved in deposits of the extensive peatbog developed in the Late Vistulian in the valley floor of the middle Warta River. At the bottom of the organic-mineral series, radiocarbon dated at the Alleröd decline and the Younger Dryas, deformation structures commonly were formed, represented by involutions and some frost fissures which characteristics provide basis to infer the permafrost reactivation. In the study area, the return of permafrost in response to the Younger Dryas cooling was determined not only thermally but to a large extend lithologically, controlled by differences in thermal conductivity of peat, depending on temperature conditions and material saturation. The cold easily penetrating deep during winters and isulation from heat during summers result in a deeper freezing in winters than thawing in summers. Based on the regularities of the evolution of the natural environment of the Łódź Region potential localities of permafrost reactivation were indicated, which allow to conclude about distribution of discontinuous permafrost during the Younger Dryas.

Cechy uziarnienia vistuliańskich aluwiów w dolinie Warty, Kotlina Kolska

100%

Lisek M., Petera-Zganiacz J.

Acta Geographica Lodziensia

2017

vol. 106

225-241

Badania osadów vistuliańskich wypełniających dolinę Warty wykonano w odkrywkach Koźmin Północ (Kwiatków) oraz Koźmin (Południe) PAK KWB „Adamów”. Uzasadnieniem podjęcia badań była możliwość poznania cech uziarnienia osadów dużej rzeki nizinnej w pobliżu osi doliny, w profilach sięgających podłoża przedvistuliańskiego, a celem rozpoznanie etapów depozycji osadów oraz warunków hydrodynamicznych panujących podczas ich akumulacji. W badanych profilach wyodrębniono siedem jednostek depozycyjnych. Najbardziej rozbudowaną jednostkę podzielono na kilka subjednostek. Wyniki analizy uziarnienia posłużyły do wyliczenia wskaźników Folka i Warda, które stały się podstawą wnioskowania na temat zróżnicowania dynamiki procesów sedymentacyjnych. Wykazano, że depozycja badanych aluwiów zachodząca od schyłku środkowego plenivistulianu do późnego vistulianu następowała w cyklicznie, choć nie radykalnie, zmieniających się warunkach przepływu od względnie wysokoenergetycznych po niskoenergetyczne. W późnym vistulianie i holocenie akumulowane były osady w dwóch wyraźnie wyodrębniających się facjach: korytowej i pozakorytowej, przy znacznym udziale materii organicznej w aluwiach.

Vistulian deposits which fill the Warta River valley were studied in the open pits Koźmin North (Kwiatków) and Koźmin (South) of the “Adamów” Lignite Mine. The studies were conducted due to the possibility of analysing fluvial deposits of a big lowland river close to the axis of the valley, in profiles which reach a pre-Vistulian background. The aim of the research was to establish the phases of deposition and hydrodynamic conditions during the accumulation. In the studied profiles, seven depositional units have been distinguished, and one of them – the thickest – was divided into seven subunits. The results of the grain size analysis were used to calculate the Folk and Ward coefficients, as the basis for interpretations of differentiation in sedimentary environment dynamics. The deposition, which took place from the end of the Middle Plenivistulian to the Late Vistulian, was characterized by cyclic, but rather mild, transitions from rather high energetic to low energetic conditions. During the Late Vistulian and Holocene, alluvium has been accumulated in two clearly distinguishing facies: channel and overbank, with high content of organic matter.

Refine search results

2 Acta Geographica Lodziensia

2 Petera-Zganiacz J.

1 Dzieduszyńska D.

1 Lisek M.

1 2017

1 2016

Search results

Znaczenie torfowisk dla wnioskowania o reaktywacji zmarzliny w młodszym dryasie

Cechy uziarnienia vistuliańskich aluwiów w dolinie Warty, Kotlina Kolska