Search results

1

Językowo-kulturowa kreacja myśliwego we wspomnieniach polujących (Szczęśliwe dni Stefana Badeniego i Wspomnienia myśliwskie Juliana Ejsmonda) – rekonesans

100%

Janicka-Szyszko R.

Język. Religia. Tożsamość

|

2023

|

issue 2 (28)

67-93

PL

W artykule przedstawiony został sposób ukazania myśliwych we wspomnieniach polujących oraz podjęto próbę analizy – w zakresie formalnym i językowo-stylistycznym – ich językowo-kulturowej kreacji w świecie przedstawionym Szczęśliwych dni Stefana Badeniego oraz Wspomnień myśliwskich Juliana Ejsmonda. Analiza wyekscerpowanego materiału językowego dowodzi, iż w obu utworach wykreowany został złożony wizerunek łowcy. Pisarze zaznaczają, że dla polującego nie jest najważniejszy efekt końcowy łowów. Obaj twórcy eksponują doznawanie silnych wzruszeń w kontakcie z przyrodą, wspólne spędzanie czasu z osobami podzielającymi łowieckie pasje, przestrzeganie wielowiekowych tradycji, a w szczególności kultu Świętego Huberta; uwypuklają również wyjątkowość doświadczeń przynależnych tylko osobom polującym. W językowej kreacji myśliwego wykorzystują różnorodne środki językowo-stylistyczne (epitety, porównania, frazeologizmy, zmetaforyzowane wyrażenia, utrwalone w kulturze obrazy).

EN

The article depicts the image of hunters in memoirs of those who used to hunt. There has also been done the attempt of analysis of the linguistic and cultural creation of hunters in the world presented in “The Happy Days “ by Stafan Badeni and “ Memoirs of Hunters “ by Julian Ejsmond. The analysis of the excerpted parts shows that in both works the image of the hunter is complex. The writers point out that the final and total score of the hunting is not the main purpose of the hunter. Both writers signify strong feelings and emotions experienced in contact with the nature, spending time with people sharing the same passions, cultivating centuries – long traditions and the observation of the St. Hubert cult in particular; emphasize also the uniqueness of experiences witnessed only by those connected with hunting. Analyzing the linguistic creation there have been used various stylistic devices (epithets, idioms, metaphoric expressions, images preserved in culture).

2

Językowo-stylistyczny kształt modlitw do św. Huberta

100%

Janicka-Szyszko R.

Język. Religia. Tożsamość

|

2020

|

issue 1/2(21/22)

17-31

PL

Przedmiotem badań w niniejszym artykule są modlitwy skierowane do świętego Huberta, wyekscerpowane z publikacji internetowych i wydawnictw zwartych. W pracy podjęta została próba określenia kształtu językowo-stylistycznego badanych tekstów, wskazania pełnionych przez nie funkcji, przedstawienia utrwalonego w nich obrazu świętego. W badanych modlitwach wykorzystane zostały: struktura dialogiczna, sformalizowany kształt, słownictwo nacechowane stylistycznie, a także elementy języka środowiskowego – gwary myśliwskiej, co wyodrębnia je spośród innych. Wśród wyrażanych przez wiernych potrzeb i pragnień wyróżniają się te mające powiązania z przyrodą i łowiectwem, bowiem szczególnym kultem otaczają świętego Huberta ludzie lasu i myśliwi. Stanowi on dla nich wzorzec pobożności, wskazuje im drogę postępowania, jest ich patronem. Badane teksty stanowią przede wszystkim świadectwo wiary, są aktem kultu, ale także kreują poczucie tożsamości społecznej i budują poczucie przynależności do grupy.

EN

The subject of the study in the hereby article are the prayers directed to Saint Hubert and excerpted from the Internet and non-serial publications. It has been attempted to define the linguistic and stylistic features of the studied texts, their functions and display of the capturing the image of the Saint. In the analyzed prayers there were used: dialogical structure, a formalized pattern, the lexis which is stylistically marked, as well as elements of vocabulary items from the hunter’s jargon which make them distinguishing. Among desires and needs expressed by the faithful there can be distinguished those connected with the nature and hunting as the people living close to nature and hunters worship Saint Hubert. He sets the example for them to follow as far as devotion goes, directs them in their behaviour as their patron saint. The researched texts are the examples of not only the testimony of their faith, the act of the cult but also the creation of social awareness and attachment to the community.

3

„Mamy dosyć zwierzyny dla nas i sąsiedztwa…” Nazwy zwierząt w nazwach własnych kół łowieckich (przyczynek do badań nad socjolektem myśliwskim)

100%

Janicka-Szyszko R.

Język. Religia. Tożsamość

|

2021

|

issue 2 (24) A

33-48

EN

The aim of the article is the analysis of highly legitimized proper names of hunting associations, with compounds related to animal names. There is also the attempt to establish the reasons of the choices which may indicate the values appreciated by hunters. In total, 1.575 (out of 2.705 collected) names, with one of the compounds having a common animal name, were gathered and analyzed. The names belong to one of the most common types of compounds in the names of hunting associations. Out of 1.575 there are 138 unique ones. 52 compounds were used individually, while 86 were used twice or up to 119 times. The analyzed names not only differentiate the hunting clubs but also reflect passions and interests of hunters and conceptualize their appreciated values. Moreover, the names are the key element which forms the identity of members of hunting associations and builds their affiliations stronger.

4

Nazwy miar w gwarze łowieckiej (na materiale leksykograficznym) – wybrane zagadnienia

100%

Janicka-Szyszko R.

Język. Religia. Tożsamość

|

2022

|

issue 2 A (26)

19-38

PL

Celem artykułu jest analiza wyekscerpowanych z zasobów leksykograficznych określeń miar w gwarze łowieckiej. Oglądowi poddano łącznie 229 jednostek leksykalnych umożliwiających językową interpretację liczebności zwierząt, ich wieku oraz jakości. Bogactwo socjolektalnych nazw miar potwierdza, iż socjolekt dostarcza myśliwym narzędzia do nazywania swoistych zjawisk profesjonalnych związanych z klasyfikacją zwierząt, ich hodowlą i odstrzałem, interpretowania rzeczywistości i ujmowania jej bardziej szczegółowo, niż pozwala na to leksyka miar polszczyzny ogólnej (np. nie tylko określenie gatunkowe zwierząt, ale nazwy wskazujące na ich wiek; nie tylko nazwa samca określonego gatunku, ale i określenia oceniające jego jakość). Analiza wybranych socjolektalnych nazw miar wskazuje, iż znajomość gwary łowieckiej umożliwia myśliwym precyzyjną i skuteczną komunikację, stanowiąc jednocześnie istotny element ich tożsamości.

EN

The aim of the following article is to analyze the excerpted lexical items regarding the names of units of measure in the hunting dialect. The research includes 229 lexical items enabling the linguistic interpretation areas such as: the number of animals, their age and quality. The wealth of sociolinguistic names of units of measure proves that the hunting dialect contains the tools for hunters for naming professional phenomena connected with classification of animals, their breeding and culling, interpreting reality in a more detailed way than it is possible by the lexis of general Polish (e.g. not only defining the specific names but names defining their age, the name of the male of the species but also its quality in the environment). The analysis of the selected sociolinguistic names of units of measurement indicates that the knowledge of the hunters sociolect makes it possible for hunters to express their thoughts effectively and precisely, which is also the crucial element of their identity.

5

Językowa kreacja świętego Huberta na przykładzie miesięcznika „Łowiec Polski”

100%

Janicka-Szyszko R.

Roczniki Teologiczne

|

2020

|

vol. 67

|

issue 12

23-46

EN

The purpose of the text is to analyse the creation of Saint Hubert in the articles published from 2015 to 2019 in “Łowiec Polski”[Polish Hunter]-a hunting branch magazine. The patron was mentioned over 50 times in genre-varied texts such as articles, reports, wishes and greetings and notes. The linguistic image of St. Hubert has been created by various lexical and stylistic means. Apart from nominal and verbal forms there appear idioms, parallels, metaphoric expressions, words and phrases typical for hierarchic relations and knightly culture as well as both religious and hunting terminology. The analysis indicates the positive image of the patron of hunters in the excerpted texts. Saint Hubert cares for them, shows his mercy and plays a key roles during hunting when he rewards hunters with good fortune. The patron has a decisive role in hunters’ lives as he is the souvereign for them both during their lifetime and after their death and the hunters serve him faithfully.

PL

Celem artykułu jest próba językowej analizy kreacji św. Huberta w artykułach opublikowanych w latach 2015-2019 w „Łowcu Polskim”. W różnych gatunkowo tekstach: artykułach, sprawozdaniach, życzeniach, notatkach patron myśliwych został przywołany ponad 50 razy. Językowy obraz świętego Huberta kreują różne środki językowo-stylistyczne. Oprócz form nominalnych i werbalnych odnajdujemy frazeologizmy, porównania, zmetaforyzowane wyrażenia, wyrazy i zwroty typowe dla hierarchicznej relacji i kultury rycerskiej, terminologię zarówno religijną, jak i łowiecką. Analiza wskazuje, iż w wyekscerpowanych tekstach funkcjonuje pozytywny wizerunek opiekuna myśliwych. Święty Hubert troszczy się o nich, okazuje im swą łaskę, odgrywa decydującą rolę w czasie polowania, nagradza polujących powodzeniem w czasie łowów. W życiu myśliwych patron odgrywa znaczącą rolę, jest władcą nie tylko za życia polujących, ale i po ich śmierci, zaś oni służą mu wiernie.

6

Nauczyciel wobec zmian edukacyjnych. Kształcenie językowe w szkole ponadpodstawowej z wykorzystaniem podręczników Wydawnictwa Pedagogicznego Operon (z doświadczeń praktyka)

100%

Janicka-Szyszko R.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

|

2023

|

vol. 36

|

issue 2

189-209

EN

The article presents opportunities and challenges connected with teaching the mother tongue in contemporary secondary schools in Poland. The subject of reflection is the concept of language teaching included in the newest core curriculum for high schools, technical schools, and vocational schools as well as its implementation in the series of coursebooks (7 volumes) published by the Operon Publishing House in 2019–2022. Both the school content and the detailed realization in coursebooks as well as additional materials reflect the tendencies in contemporary didactics. The adopted solutions functionalizing the language knowledge and shaping the students’ language skills were analyzed. There have been pointed out difficulties that the authors of coursebooks and Polish teachers encounter while not being able to identify the detailed school content in the core curriculum. The suggested conclusions are to complete the content described in the core curriculum by giving more details about set readings. That way, students would be informed about issues in the areas of language teaching in accordance with the current language scientific knowledge.

PL

W artykule przedstawiono szanse i wyzwania związane z kształceniem języka ojczystego we współczesnej szkole ponadpodstawowej. Przedmiotem refleksji jest koncepcja kształcenia językowego zawarta w najnowszej podstawie programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia, a także jej realizacja w serii podręczników Wydawnictwa Pedagogicznego Operon (7 tomów) wydanych w latach 2019–2022. Oglądowi poddano zarówno wskazane w podstawie treści nauczania, jak i ich konkretyzację w podręcznikach i materiałach dodatkowych odzwierciedlającą tendencje we współczesnej dydaktyce. Przeanalizowano przyjęte rozwiązania funkcjonalizujące wiedzę o języku i kształcące sprawność językową uczniów. Wskazano również trudności, z jakimi stykają się autorzy podręczników i nauczyciele języka polskiego, przede wszystkim związane z brakiem możliwości jednoznacznego odczytania niektórych wymagań szczegółowych. W zakończeniu zaproponowano dopełnianie treści szczegółowych opisanych w podstawie programowej wskazówkami lekturowymi, co pozwoliłoby przekazywać uczniom informacje z zakresu kształcenia językowego zgodne z aktualnym stanem wiedzy naukowej.

7

Św. Hubert w kulturze i obrzędowości myśliwskiej oraz przedstawieniach malarskich

63%

Romańczuk Z., Janicka-Szyszko R.

Język. Religia. Tożsamość

|

2020

|

issue 1/2(21/22)

177-192

PL

W pracy podjęta została próba określenia wpływu kultu patrona myśliwych na kulturę i obrzędowość myśliwską oraz przedstawienia malarskie.Przedmiotem badań w niniejszym artykule są wybrane przykłady dziedzictwa św. Huberta rozumiane jako całokształt duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa. Ich analiza wskazuje, iż kult patrona myśliwych wpłynął znacząco na kulturę i obrzędowość myśliwską oraz teksty ikonograficzne. Przejawem kultu św. Huberta są różnego typu teksty językowe, kościoły i kaplice pod wezwaniem świętego oraz kapliczki jemu poświęcone, organizowane msze święte i uroczystości ku czci świętego oraz przedstawienia malarskie, których tematem jest wizja św. Huberta.Patron myśliwych i leśników, stając się postacią jednoczącą ludzi związanych z lasem, budującą poczucie przynależności do grupy, symbolizuje cenione przez nich wartości i jest ważną częścią duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa.

EN

There has been made an attempt to depict the impact of hunters ‘patron’s cult on the hunting culture as well as ceremonials and painting representations. The research subject of the given paper are the selected examples of Saint Hubert heritage meant by intellectual, spiritual and material acquis in its entirety. The analyses indicates that the cult of St. Hubert influenced significantly the culture and hunting rites as well as iconographic texts. The manifestation of St. Hubert cult can be various texts, churches and temples as well as temples devoted solely to their patron, organizing masses and celebrating in honor of the Saint and organizing painting exhibitions where the main theme is the St. Hubertus’ vision. The patron of hunters and foresters , becoming the gestalt unifying people close to woods and building the bond of belonging to a group, symbolizes the values respected by the previously mentioned occupations as well as being the vital part of spiritual and material heritage of the society.

Refine search results

5 Język. Religia. Tożsamość

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

1 Roczniki Teologiczne

7 Janicka-Szyszko R.

1 Romańczuk Z.

2 2023

1 2022

1 2021

3 2020

Językowo-kulturowa kreacja myśliwego we wspomnieniach polujących (Szczęśliwe dni Stefana Badeniego i Wspomnienia myśliwskie Juliana Ejsmonda) – rekonesans

Językowo-stylistyczny kształt modlitw do św. Huberta

„Mamy dosyć zwierzyny dla nas i sąsiedztwa…” Nazwy zwierząt w nazwach własnych kół łowieckich (przyczynek do badań nad socjolektem myśliwskim)

Nazwy miar w gwarze łowieckiej (na materiale leksykograficznym) – wybrane zagadnienia

Językowa kreacja świętego Huberta na przykładzie miesięcznika „Łowiec Polski”

Nauczyciel wobec zmian edukacyjnych. Kształcenie językowe w szkole ponadpodstawowej z wykorzystaniem podręczników Wydawnictwa Pedagogicznego Operon (z doświadczeń praktyka)

Św. Hubert w kulturze i obrzędowości myśliwskiej oraz przedstawieniach malarskich