Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Funkcjonowanie mechanizmu władzy państwowej w okresie wykonywania zastępstwa Prezydenta RP (uwagi na tle naczelnych zasad ustrojowych)

100%
Pastuszko G.
Przegląd Sejmowy
|
2015
|
issue 5(130)
29-40
EN
The article shows the negative effects for the mechanism of state power (specifi ed in the current constitution) resulting from the application of the procedure for a substitution in the offi ce of President. In his central thesis, the author argues that entrusting the function of President’s substitute to the Marshal of the Sejm or the Marshal of the Senate leads to a limitation of the scope of operation of the three constitutionally enshrined main principles of the system of government: (1) the separation of powers (the Marshal — structurally connected with the legislature — when deputizing for the President acts simultaneously as part of the executive); (2) incompatibilities (in the period of substitution the Marshal at the same time holds a parliamentary seat and performs the duties of President of the Republic) and (3) the principle of a parliamentary-cabinet system (parliament can may dismiss the Speaker, while the President cannot be held politically accountable). The aim of the author is not to criticize the regulations existing in this area. On the contrary, the fully accepts the constitutional instrument of substitution, considering it as a good and effective solution which corresponds to Polish constitutional traditions.
2
Publication available in full text mode
Content available

Sztywna formuła kadencji brytyjskiego parlamentu i jej ustrojowe implikacje

100%
Pastuszko G.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2016
|
issue 2 (30)
115-132
PL
W artykule poruszona zostaje problematyka konstrukcji prawnej kadencji Izby Gmin pod rządami przepisów ustawy o sztywnej kadencji parlamentów z 2011 r. Autor dokonuje analizy przyjętych rozwiązań prawnych, wskazując na ich daleko idące konsekwencje ustrojowe. W pierwszej kolejności wyjaśnia on na czym polegała zmiana, na jaką zdecydował się brytyjski ustrojodawca w 2011 r. Następnie przedstawia skutki zniesienia dotychczasowej prerogatywy królewskiej służącej rozwiązywaniu parlamentu. W końcowej części artykułu omawia wreszcie nowe procedury rozwiązywania parlamentu, z założeniem wyeksponowania ich znaczenia dla funkcjonującego nad Tamizą konstytucyjnego systemu państwa.
EN
The article raises an issue of legal construction of cadence of the House of Commons under the regime of the Fixed-term Parliament Act 2011. The author examines the legal rules included in the bill, showing all the constitutional consequances that they trigger. First, he makes an explanation what was the change that the lawmaker has decided to apply. Second, he also depicts the results of abolishing the prerogative of monarch for dissolving parliament. Finally, he performs the new procedures on the dissolving parliament, which he makes with an assumption to put emphasis on the meaning of these rules for the constitutional system on the Thames.
3
Content available remote

THE STATUS OF THE MARSHAL OF THE SEJM IN THE SYSTEM OF GOVERNMENT AND THE RIGHTS OF THE PARLIAMENTARY OPPOSITION (Stanowisko ustrojowe marszalka Sejmu a prawa opozycji parlamentarnej)

100%
Pastuszko G.
Przegląd Sejmowy
|
2009
|
issue 2(91)
9-30
EN
The article deals with mutual relations between the Marshal (Speaker) of the Sejm and parliamentary opposition. It strives to depict the president of the Chamber as an authority responsible for initiating contacts between the political groups competing in Parliament. The research assumptions made by the author allow us to approach the powers of the Marshal from the perspective of the division of parliament into two legal and political structures, i.e. the opposition and the government supporting parties. The legal solutions concerning the status of the Marshal of the Sejm are determined by the fact that the office of the Marshal is, in each case, held by a person representing the camp of the ruling parties. The politicisation of the function of Marshal results in the possibility of discrimination of the opposition in the Sejm.. This fact inspires us to think about the problem of political neutrality o the president of the Chamber, since the specific nature of that office is reflected in the need to reconcile interests of different political groups functioning in parliament. The Marshal is responsible for organising the work of the Sejm. Therefore, he is required to make numerous decisions that cause risk of being biased in favour or against a particular option. The existence of many initiatives launched by individual groups depends on his will. Therefore, the concern of neutrality within the scope of powers exercised by him is widely held. It is justified. The more so that the existing legal provisions do not include the clause of political neutrality. In this context, the Marshal should justly balance the influence exerted by all political formations. The fact that the Marshal is, in fact, the nominee of the ruling majority is determined by the procedure for his appointment. Under the existing rules of procedure, the Chamber elects the Marshal by an absolute majority of votes. The requirement of arithmetical majority gives a privileged position to the ruling camp, leaving the opposition little chance to force through its candidate. For the opposition, the possibility of dismissal of the Marshal of the Chamber is of great significance. This issue - due to the lack of clear regulations under the former legal order - has caused doubts for many years. However, these dilemmas have had only doctrinal nature, since the Sejm actually recognised and established its powers in this area. An unambiguous normative rule, expressly providing for dismissal of the office of president of the Chamber was adopted only in an amendment to the rules of procedure of the Sejm in January 2009. These new solutions permits dismissal of the Marshal, among other things, for political reasons. On the other hand, however, they impose other substantial restrictions of formal nature (the procedure based on the constructive vote of no confidence, which requires those applying for dismissal of the president of the chamber to nominate his successor) that may cause difficulties to the opposition. .
4

Wokół postulatu odwoływalności posłów i senatorów w Polsce

100%
Pastuszko G.
Przegląd Legislacyjny
|
2022
|
issue PL 4 (122)/2022
68-90
EN
The article contains an analysis of possible directions of regulations concerning the institution of recalling deputies and senators by referendum postulated in the Polish public debate. The scope of considerations covers the problem of the necessary changes to the Constitution, resulting from the new normative structure, as well as the issue of the reasons for the dismissal of deputies and senators, the entity entitled to initiate the appeal procedure and the legal mechanism and consequences of the referendum. These considerations lead to the conclusion that the introduction of the principle of dismissal of deputies and senators by voters, possible to implement under various legal models, causes profound changes in the constitutional system of the Republic of Poland, and at the same time generates specific political and systemic threats.
5
Publication available in full text mode
Content available

Around the Issue of Convening Meetings of the Sejm

100%
Pastuszko G.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2019
|
issue 5 (51)
83-95
EN
This article provides an analysis of selected problems regarding the mechanism for con- vening sessions of the Sejm by its Marshal. The author criticizes the adopted legal solu- tions, first of all paying attention to the excessive strengthening of the role of the chair- man of the first chamber of parliament in this respect. In his opinion, doubts must be raised by the fact that under the regulations, the right to convene meetings of the Sejm has got only the Marshal, whereas such entities such like parliamentary factions, as well as the President and the government, are formally deprived of it. In addition, he also shows the dilemmas that may arise in the course of applying those provisions in systemic practice. M. in here, he indicates the problem of setting dates of a sitting of the Sejm, in- viting guests and the situation when a sitting cannot be convened for objective reasons.
PL
Niniejszy artykuł zawiera analizę wybranych zagadnień związanych z problematyką zwo- ływania posiedzeń Sejmu przez jego Marszałka. Autor krytykuje w nim przyjęte rozwią- zania prawne, zwracając uwagę przede wszystkim na nadmierne wzmocnienie w tym zakresie roli przewodniczącego pierwszej izby parlamentu. Jego zdaniem wątpliwości musi budzić fakt, że na gruncie postanowień regulaminowych prawo do skutecznego zwoływa- nia posiedzeń Sejmu ma jedynie Marszałek, a nie dysponują nim podmioty takie jak frak- cje parlamentarne, a także Prezydent i rząd. Obok tego wskazuje on również na dylematy jakie mogą się pojawić w toku stosowania rzeczonych przepisów w praktyce ustrojowej. Sygnalizuje on m. in. tutaj problem ustalania terminu posiedzenia Sejmu, zapraszania gości oraz sytuacji, gdy posiedzenie nie może zostać zwołane z przyczyn obiektywnych.
6
Publication available in full text mode
Content available

Marszałek sejmu jako osoba wykonująca tymczasowo obowiązki prezydenta RP – dylematy konstytucyjne

100%
Pastuszko G.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2011
|
issue 1 (5)
83-107
PL
Niniejszy artykuł poświęcony jest problematyce statusu prawnego marszałka Sejmu wykonującego obowiązki prezydenta w okresie niemożności sprawowania urzędu. Autor w sposób wnikliwy analizuje obowiązujące obecnie regulacje prawne, oceniając ich przydatność a także wskazując na mniej lub bardziej istotne mankamenty. Pierwsza cześć opracowania ukazuje polską tradycję ustrojową, gdy idzie o urządzenia prawne tego typu. Przedmiotem rozważań są tu zarówno regulacje konstytucyjne okresu międzywojnia, jak też rozwiązania obowiązujące w czasach powojennych. W drugiej części natomiast odnajdziemy pogłębioną analizę przepisów konstytucji z 1997 r. normujących zagadnienie prawnego zastępstwa głowy państwa. Nakreślone uwagi wzbogacone są o doświadczenia wypływające z dotychczasowej praktyki ustrojowej. Autor w wielu przypadkach krytycznie odnosi się do przyjętych konstrukcji prawnych. Formułuje też szereg wniosków de lege ferenda.
EN
The article concentrates on issue of legal status of Marshall of Sejm as a person executing presidential duties by the time when the president for some reasons can not hold his office. The author analyses in details binding legal rules, indicating whether they are useful or whether they are just wrong. The first part of article shows us polish constitutional tradition in presented area. It includes both pre- and post war period. In the second part we can find an analysis of constitutional rules referring to the issue of presidential substitution. The remarks in the article are based on political praxis in Poland. In many cases the author criticizes introduced legal rules. He also formulates many practical conclusions for the future.
7
Publication available in full text mode
Content available

Procedura ustalania porządku dziennego posiedzeń Sejmu RP

100%
Pastuszko G.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2018
|
issue 5 (45)
123-145
PL
W artykule zostało poruszone zagadnienie procedury ustalania porządku posiedzeń pierwszej izby polskiego parlamentu – Sejmu. Składa się on z pięciu części: 1) tła historycznego, 2) ogólnego spojrzenia na przyjęte rozwiązania, 3) analizy regulacji normatywnych, 4) krytycznej oceny założeń leżących u podstaw obowiązujących unormowań, 5) propozycji zmian de lege ferenda obecnego modelu procedury ustalania porządku posiedzeń Sejmu. Jak wynika z powyższego wyliczenia, rozważania zawarte w artykule nie ograniczają się do przedstawienia obowiązujących uregulowań, ale idą znacznie dalej, koncentrując się na wyeksponowaniu ich zalet i wad, a jednocześnie przedstawiając możliwości oraz kierunki ewentualnych reform. Dostrzegając potrzebę wprowadzenia tych ostatnich, autor artykułu powołuje się w tym zakresie na zgłaszane już w przeszłości projekty zmian regulaminu mające na celu nowelizację istniejących rozwiązań. Jego zdaniem, zawarte nich rozwiązania mogłyby przyczynić się do nadania sposobowi działania Sejmu bardziej pluralistycznego charakteru i zarazem „zdjęcia” zeń wizerunku organu poddanego presji ugrupowań rządzących.
EN
The article concerns the procedure for setting up parliamentary agenda in the first chamber of the polish parliament – Sejm. It is composed of five main parts: 1) historical roots, 2) general overview of legal provisions, 3) analysis of normative aspects of the procedure, 4) critical look at the current ideas and assumptions underlying the procedure, 5) propositions de lege ferenda towards change of the model of the procedure. All considerations included in the text go far beyond simple demonstration of how the rules being in force in Poland are formulated. In fact they aim to expose advantages and disadvantages of the solutions in question and by this way to indicate opportunities and directions for future reforms. The author supports such a vision by “reviving” some draft provisions from the past which have never been enacted, however which could have helped make the Sejm to be more pluralistic institution and stop being perceived as a body working too much under pressure of conductive majorities.
8
Publication available in full text mode
Content available

Funkcjonowanie systemu ustrojowego III RP w okresie kohabitacji 2007–2010

100%
Pastuszko G.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2010
|
issue 4 (4)
143-164
PL
Celem przedłożonego do rąk czytelnika artykułu jest ukazanie, jak ukształtowany w okresie 2007-2010 układ sił politycznych wpływał na funkcjonowanie konstytucyjnego mechanizmu władzy. Omawiana sytuacja była drugim pod rządami obecnej ustawy zasadniczej scenariuszem kohabitacyjnym. W odróżnieniu od poprzednich doświadczeń, okres ten obfitował w liczne spory na linii prezydent-rząd. Był to czas wzajemnych pretensji, bezpardonowej walki politycznej, a także usilnych starań obu stron o maksymalne rozszerzenie swoich wpływów. Trzy lata rywalizacji rządowego i prezydenckiego ośrodka władzy dostarczyły dowodu, iż prezydent, jeśli tylko chce, może mieć wydatny udział w kształtowaniu linii politycznej państwa. W pierwszej części artykułu autor przedstawia zjawisko kohabitacji występujące we Francji. Odnajdziemy tu uwagi poświęcone zarówno prawnym, jak i politycznym uwarunkowaniom tego mechanizmu. Rozważania te są kanwą dla analizy polskiej cohabitation. Unaoczniają one istotne różnice, jakie zachodzą w relacjach prezydenta i rządu w ustroju V Republiki Francuskiej i III RP. Esencją artykułu jest jednak jego ostatnia część, w której autor omawia praktykę ustrojową okresu 2007-2010 w perspektywie stosunków rządu D. Tuska oraz prezydenta L. Kaczyńskiego. Analizie poddane zostają te wszystkie „pola kohabitacji”, w obrębie których dochodziło do najpoważniejszych sporów między obydwoma organami egzekutywy.
EN
The aim of this article was to indicate how far the constellation of political forces in 2007–2010 was affecting the constitutional mechanism of power. At that time we had to be dealing with the second cohabitation under the rule of the constitution of 1997. By contrary to the former experiences, this cohabitation was run- ning out very intensively, especially as for conflicts in government–president relationships. That was a period of merciless political fight and far going disputes over many ticklish issues. It all has proved that by the time of cohabitation polish president is able to participate effectively in ruling the country. In the first part of the article the author focuses on phenomenon of cohabitation in France. There are remarks referring to the legal and political conditions of this mechanism as well. On the other hand these deliberations show us the differences between Polish and French model of cohabitation. The most important part of this article contains the analysis of political praxis in 2007–2010. The author researches so called „fields of cohabitation”, which were a source of real conflicts between both organs of executive power.
9
Publication available in full text mode
Content available

Resumption of Voting in the Sejm - A Few Remarks

100%
Pastuszko G.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2020
|
issue 6 (58)
127-137
EN
The article is entirely devoted to the issue of adopting the resumption of voting in the Sejm of the Republic of Poland. It concerns all the aspects of this institution, starting with genesis, through its systemic ratio legis, and ending with the material premises and the procedural mechanism of its application. The main goal is to analyze the normative content of the legal solutions in force in this area and, at the same time, to present selected experiences of political system practice. Focusing on these elements, the author answers the question of necessity of establishing the Article 189 of the Standing Orders of the Sejm, as well as the limits of using the institution of resumption in parliamentary practice. These efforts are accompanied by in-depth reflection on what should be changed in the content of the mentioned provision in order to make resumption an even more effective tool for verifying parliamentary votes.
PL
Niniejszy artykuł poświęcony jest w całości problematyce uchwalania reasumpcji głosowania w Sejmie RP. Zawarty w nim wywód dotyczy wszystkich aspektów tej instytucji, począwszy od genezy, poprzez jej ustrojowe ratio legis, a skończywszy na materialnych przesłankach i proceduralnym mechanizmie jej stosowania. Zasadniczy cel stanowi tutaj poddanie analizie normatywnego kształtu obowiązujących w tym zakresie rozwiązań prawnych i jednocześnie ukazanie wybranych doświadczeń praktyki ustrojowej. Koncentrując się na tych elementach, autor próbuje udzielić odpowiedzi na pytanie o zasadność ustanowienia normującego tę materię art. 189 regulaminu Sejmu a także o granice korzystania z instytucji reasumpcji w praktyce parlamentarnej. Podjętemu wysiłkowi badawczemu towarzyszy pogłębiona refleksja nad tym, co należałoby zmienić w treści wskazanego przepisu, tak by uczynić reasumpcję jeszcze bardziej efektywnym narzędziem służącym weryfikowaniu sejmowych głosowań.
10
Publication available in full text mode
Content available

O potrzebie uchwalenia nowego regulaminu Zgromadzenia Narodowego

100%
Pastuszko G.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2015
|
issue 4 (26)
9-21
PL
Artykuł dotyczy problemu regulaminu Zgromadzenia Narodowego obowiązującego w Polsce. Jego autor w podjętej analizie wskazuje przyczyny, dla których obecna formuła regulaminu, obejmującego kilka aktów normatywnych, odnoszących się do poszczególnych kompetencji Zgromadzenia Narodowego, zresztą uchwalonych tylko w części, powinna być zastąpiona przez formułę jednego, całościowego regulaminu. Głównym argumentem skłaniającym do takiego postulatu jest przekonanie o niezgodności obecnej konstrukcji regulaminu z obowiązującą konstytucją, a także z zasadami techniki prawodawczej. Wśród innych argumentów jest także to, że nieuchwalenie rozwiązań regulaminowych w całości powoduje lukę proceduralną, która uniemożliwia zastosowanie przepisów ustawy o Trybunale Stanu w zakresie prezydenckiego impeachmentu. Biorąc pod uwagę wszystkie te argumenty, autor formułuje de lege ferenda postulat mający na celu zmianę obecnej formuły regulaminu Zgromadzenia Narodowego.
EN
The article deals with the problem of the standing order of the National Assembly in Poland. The author indicates the reasons why it should be enacted as an unified, including all necessary issues, act, contrary to the present one, which is divided into a few independent, only partly adopted and referring to the significant competences of the National Assembly acts. The main argument is that the legislative method, that has been chosen by the lawmaker, seems to violate the constitutional provisions. It also looks not to be in accordance with the rules of legislative technique. Last but not least is that the present legal status causes a procedural gap, which means that some solutions, involved in the bill of State Tribunal, dealing with the procedure of presidential impeachment, cannot be applied until the entire standing order is adopted. Taking into account these arguments, the author raises a de lege ferenda postulate, aiming to change the current formula of the standing order of the National Assembly.
11
Publication available in full text mode
Content available

Granice autonomii regulacyjnej w regulaminach polskiego parlamentu

100%
Pastuszko G.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2016
|
issue 5 (33)
23-38
PL
Podstawowym celem niniejszego artykułu jest próba ustalenia granic, w obrębie których porusza się prawodawca tworzący przepisy regulaminów Sejmu, Senatu oraz Zgromadzenia Narodowego. Czyniąc punktem odniesienia treść art. 61 ust. 4, art. 112, art. 114 ust. 2 i art. 123 ust. 2 konstytucji, statuujących zasadę autonomii parlamentu (a więc wyznaczających także normatywną płaszczyznę autonomii regulacyjnej) autor ukazuje, jaki wpływ na ustanawianie norm regulaminu ma otaczające go środowisko prawne. W kolejnych częściach artykułu pojawiają się rozważania poświęcone ingerencji w materie wewnętrzne parlamentu różnych aktów normatywnych, tj. konstytucji, ustaw zwykłych, aktów prawa unijnego, Europejskiej Konwencji o Ochroni Prawa Człowieka i Podstawowych Wolności oraz ingerujących względem siebie regulaminów izb. Główna teza badawcza tego opracowania opiera się na przekonaniu, że wytyczony w ramach przepisów konstytucyjnych zakres autonomii regulacyjnej doznaje poważnych ograniczeń, i że decyzje parlamentu regulującego własną organizację wewnętrzną podyktowane są w określonym wymiarze uwarunkowaniami zewnętrznymi.
EN
The main purpose of this article is an attempt to delineate boundaries, within which the lawmaker has got discretionary power to establish rules of the standing orders of the Sejm, the Senat and the National Assembly. As making reference point to the content of art. art. 61 ust. 4, art. 112, art. 114 ust. 2 i art. 123 ust. 2 of the constitution, the author demonstrates what is the impact of the surrounding legal environment on establishing that rules. Consequently, the following parts of this article present the interference of different normativeacts into internal parliamentary affairs, i.e. the constitution, bills, UE law acts, the European Convention on Human Rights and the standing orders of parliament. The key thesis of the article is based on convenience that the scope of regulative autonomy, laid down by the constitution, is the subject of further limitations and that the decisions of parliament in this area have to meet some external (imposed „from outside”) conditions.
12
Content available remote

Modele kierownictwa wewnętrznego w izbach pierwszych parlamentów

100%
Pastuszko G.
Przegląd Sejmowy
|
2017
|
issue 3(140)
45–70
EN
The aim of the article is to identify and describe the theoretical models of internal management in the first (lower) chambers of modern parliaments. As a result of the analysis, the author presents two such models, the Anglo-Saxon model and the continental model, assuming the different cultural backgrounds and related differences in the nature of the system as a criterion for distinguishing. In both cases, the paper makes comparison of the number of national legal solutions (constitutional, statutory, regulatory and customary) aimed at identifying their common and differing features. This approach allows us to capture certain characteristic features of each model and, in effect, formulate a signal classifi cation concept. The paper is mostly based on the legal-comparative method.
13
Publication available in full text mode
Content available

POZYCJA PRAWNA SPIKERA IZBY GMIN

100%
Pastuszko G.
Polityka i Społeczeństwo
|
2016
|
issue 4(14)
94-113 (20)
EN
The subject matter of this article is the institution of the Speaker in the British parliamentary system. All the remarks, set out in the article, focus on four major themes: 1) genesis of the office, 2) mechanism for election and the duration of the term of office, 3) impartiality and, 4) scope of the powers produced by legislation or created in parliamentary practice. As can be seen then, the concept of the article enables the contemporary institution of the Speaker to be portrayed including the historical background. It also enables the author to prove his main thesis, indicating that all the changes concerning this institution, which have been made over last couple of years, resulted neither in enhancing nor in weakening the parliamentary role of the Speaker as a neutral arbitrator between political parties in the UK parliament.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.