Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

W krainie Ulro. Religijne wyobrażenia o kosmosie i człowieku wobec naukowego obrazu świata

100%
Scovil J.
Stan Rzeczy
|
2020
|
issue 1(18) Herezja
133-154
PL
Artykuł porusza zagadnienie wpływu spopularyzowanych ustaleń nauk ścisłych na funkcjonujące w obrębie cywilizacji zachodniej wyobrażenia o kosmosie i o człowieku przed nowożytną rewolucją naukową kształtowane w przeważającej mierze przez religię chrześcijańską. Autor omawia najpierw zaczerpnięte z Ziemi Ulro Czesława Miłosza pojęcie „światopoglądu naukowego”, opisujące potoczny sposób postrzegania rzeczywistości, opierający się na daleko posuniętym zaufaniu do możliwości wyjaśniających nauki i powiązany z Weberowskim pojęciem „odczarowania świata”. Następnie przedstawia zarys historyczny procesu rozchodzenia się wizji rzeczywistości ukształtowanej na łonie religii chrześcijańskiej z prawdami nowożytnych nauk przyrodniczych, a także opisuje najbardziej fundamentalne z przemian zbiorowych wyobrażeń o kosmosie, do jakich to rozejście doprowadziło. Na koniec autor omawia wpływ, jaki powyższe przemiany wywarły na wyobrażenie człowieka o sobie samym, odwołując się m.in. do twórczości Samuela Becketta i Williama Blake’a.
EN
This article discusses the influence of popularised findings of the natural sciences on Western images of the cosmos and the human being, which before the modern scientific revolution were shaped mostly by the Christian religion. The author first analyses the notion of a “scientific worldview” in Czesław Miłosz’s The Land of Ulro, which describes a common way of perceiving reality that is based on a profound trust in the explanatory capacity of science and is linked to the Weberian notion of the “disenchantment of the world.” The author then presents a historical outline of the growing distance between the vision of reality shaped by Christian religion and the truths of the modern natural sciences; he describes the most fundamental changes in the vision of the cosmos caused by this separation. Finally, he discusses the influence of these changes on the human being’s image of himself, referring, inter alia, to the work of Samuel Beckett and William Blake.
2
Publication available in full text mode
Content available

Ucieczka z Ziemi. Podbój kosmosu a obniżenie rangi człowieka w myśli Hannah Arendt

100%
Scovil J.
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
|
2018
|
issue Numer 24
391-405
PL
Artykuł porusza problematykę buntu człowieka przeciwko ograniczeniom ludzkiej, ziemskiej kondycji i odnosi się do poświęconych temu zagadnieniu prac Hanny Arendt. Autor wychodzi od analizy przypadku niemal 200 tysięcy osób z całego świata, które w 2013 roku zgłosiły się do projektu „Mars One” i tym samym wyraziły chęć bezpowrotnego lotu na Marsa. Następnie omawia przemiany w sferze nauki, technologii i zbiorowych wyobrażeń, które mogły do tego doprowadzić, pisząc o narodzinach wizji Ziemi jako „więzienia” związanych z eksploracją naszej planety, a także o ujednoliceniu obrazu wszechświata, które dokonało się za sprawą newtonowskiej fizyki. Dalej autor przedstawia koncepcję „kondycji ludzkiej” w rozumieniu Arendt i wskazuje na inne współczesne przykłady zmagania się człowieka ze stałymi ograniczeniami ludzkiej egzystencji, takimi jak nasza śmiertelność (krionika) czy przymus pracy (robotyzacja). Na koniec autor powraca do wyjściowego pytania o przyczyny tak powszechnej woli „ucieczki z Ziemi” i zastanawia się nad możliwymi konsekwencjami jej realizacji, przywołując tezę Arendt o obniżeniu rangi człowieka postępującym wraz z rozwojem nowożytnej nauki.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.