Działalność Karola Czejarka – księgarza, organizatora i współorganizatora instytucji oraz społecznego ruchu kulturalnego na Pomorzu Zachodnim, germanisty, autora licznych publikacji [»The Activities of Karol Czejarek, a Bookseller, Co-Organiser of the Sociocultural Movement and its Institutions in West Pomerania, Germanist, and Author of Numerous Publica tions«] – it is almost a monograph presenting Professor Karol Czejarek, who lived in Szczecin in the years 1948–1973. He was a bookseller and animateur of culture in West Pomerania, a cyclist with achievements, Germanist, doctor of Humanities of Szczecin University, professor extraordinarius of the Aleksander-Gieysztor Academy of Humanities in Pułtusk, retired research worker and lecturer of the Institute of Applied Linguistics of Warsaw University, writer and editor. The article contains an appraisal of Karol Czejarek’s professional and academic work, and presents his interests, translations and activities on behalf of the reconciliation between Poland and Germany. Karol Czejarek, a grandson of Karol Czejarek, a Silesian Pole who lived in Zabrze (at that time called Hindenburg), and a son of Roman Czejarek and Maria Czejarek de domo Mellin, was born on August 12, 1939 in Berlin. During the Second World War his parents had bitter experience of relocation from their native Zabrze, and later expulsion from Berlin. Karol, who was then 8 years old, is an example of the fate of a child first relocated and later growing up in the post-war Szczecin. In 1953 his father died (in Szczecin), then he also lost his mother, who being German could not find a job and with the three-year-old Karol’s sister, Annemarie, in 1957 left for her native Ahrbergen, somewhere between Hannover and Hildeshaim, and Karol, a pupil of the Mieszko I Lycée no 2 in Szczecin, was left alone. In order to survived he had to take odd jobs. Thanks to his abilities and hard work he kept moving up consecutive rungs of his career to achieve senior posts in the Ministry of Culture, and later to devote himself to academic career. Karol Czejarek is a translator of books written by many outstanding German writers into Polish. His favourite writer is Hans Hellmut Kirst, who had been a Nazi, but later was the first to reveal the true nature of Nazism and the brutal methods of Hitler’s policy, and he warned against its return. Karol Czejarek translated the 40-volume Collective Works written by Kirst. Karol Czejarek’s own experiences, first of all concerning the harm caused to the Poles by the Nazis during the Second World War, must have shaped his interest in German studies, applied linguistics and research into relocation and expulsion of population groups, mixed marriages, and prospects of Polish-German reconciliation and cultural cooperation between those two nations, so that the cruel past would never happen again. An example of that cooperation is a publication edited by Karol Czejarek, Tomasz G. Pszczółkowski and Axel Schmidt-Gödelitz entitled Historia pamięcią pisana. Biografie polsko-niemieckie [»History Written with Memory. Polish-German Biographies«], Part 1 (2014) and Part 2 (2017). The conduct of Karol Czejarek is an exemplary behaviour, and the quotations written by many authors included in the text of the article confirm the thesis that we should not concentrate only on the past, but go forwards and build a new reality.
PL
„Życie niemiecko-polskie Karola Czejarka – księgarza, organizatora i współorganizatora instytucji oraz społecznego ruchu kulturalnego na Pomorzu Zachodnim, germanisty, autora licznych publikacji” - to niemalże minimonografia przedstawiająca sylwetkę profesora Karola Czejarka, który w latach 1948-1973 mieszkał w Szczecinie. To postać byłego księgarza i animatora kultury na Pomorzu Zachodnim, kolarza z osiągnięciami, germanisty, doktora nauk humanistycznych Uniwersytetu Szczecińskiego. Profesora nadzwyczajnego Akademii Humanistycznej im Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, emerytowanego pracownika naukowo-dydaktycznego Instytutu Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, autora, redaktora i współredaktora. Maria Jaremek zawarła w tym tekście ocenę pracy zawodowej i naukowej prof. Karola Czejarka, a także jego zainteresowania, dokonania translatorskie oraz działania na rzecz pojednani i współpracy polsko-niemieckiej. Karol Czejarek - wnuk Karola Czejarka, śląskiego Polaka mieszkającego w Zabrzu, wówczas (Hindenburg), syn Romana Czejarka i Marii Czejarek z d. Mellin - urodził się 12 sierpnia 1939 roku w Berlinie. Jego rodzice podczas II wojny światowej doświadczyli przykrego losu przesiedlenia z rodzinnego Zabrza, a potem ponownego przesiedlenia (wypędzenia) z Berlina. Ośmioletni Karol jest przykładem losu dziecka przesiedlonego i dziecka dorastającego w powojennym Szczecinie. Karol, po stracie ojca (zmarł w 1953 roku w Szczecinie) oraz matki (jako Niemka nie mogła dostać pracy), która wraz z trzynastoletnią siostrą Karola Annemarie w 1957 roku wyjechała do rodzinnego miasteczka Ahrbergen, pomiędzy Hannoverem a Hildeshaim – uczeń II liceum Ogólnokształcącego im. Mieszka I w Szczecinie pozostał sam. Ucząc się podejmował się różnych prac, żeby móc przeżyć. Nauką, zdolnościami, wytrwałością i ciężką pracą na rzecz rozwoju kultury dochodził po szczeblach rozwoju zawodowego, do coraz lepszych stanowisk w Ministerstwie Kultury, by następnie zająć się pracą dydaktyczną i naukową. Karol Czejarek jest tłumaczem na język polski książek wielu wybitnych pisarzy niemieckich. Szczególnym sentymentem darzy twórczość Hansa Hellmuta Kirsta, byłego nazisty, który jako pierwszy odsłonił nazizm, obnażając metody stosowane przez brunatną politykę Hitlera i przestrzegając przed jej nawrotem. I to jemu głównie poświęcił swój czas tłumacząc jego Dzieła zebrane obejmujące ponad 40 tomów. Własne doświadczenia prof. Karola Czejarka, a przede wszystkim krzywdy wyrządzone Polakom przez nazistów podczas II wojny światowej ukierunkowały zapewne jego zainteresowania germanistyką, lingwistyką stosowaną i badaniami nad kwestiami: wypędzenia i przesiedlenia, problemów małżeństw mieszanych oraz wysiłków w kierunku polsko-niemieckiego pojednania i współpracy kulturalnej pomiędzy tymi narodami - w nadziei, aby okrutna historia więcej się nie powtórzyła. Owocem tej współpracy jest m.in. publikacja pod red. Karola Czejarka, Tomasza G. Pszczółkowskiego i współpracy Axela Schmidta-Gödelitza Historia pamięcią pisana. Biografie polsko-niemieckie, Cz. I (1014) i Cz. II (2017). Postawa prof. Karola Czejarka jest wzorem do naśladowania, a przytoczone w tym referacie obszerne fragmenty tekstów wielu autorów dowodzą tezie, iż nie należy żyć tylko przeszłością, ale iść do przodu i budować wspólną przyszłość.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.