Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Archiwum Roskie w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie

100%

Zielińska T.

Miscellanea Historico-Archivistica

2011

vol. 18

issue 18

221-233

The Roskie Archive is the archival legacy of three aristocratic families: Sapieha coat of arms (COA) Lis, Branicki COA Gryf and Potocki COA Pilawa. The vast fortune, whose headquarters was at Ros village, located in the former county Vowkavysk (today western Belarus), was formed in the late of 18th century as a result of marriage Krystyna Branicki COA Griffin, Ros village heiress, with Franciszek Sapieha, owner of Bociek village in Podlaskie as well as Trościanica and Turow villages in Brest region. Their daughter, Teresa, married to Joachim Potocki was the heir. Her descendants have inherited a large part of the estate - including Tykocin - after the childless death of Castellan of Cracow and Grand Crown Hetman Jan Klemens Branicki. The Roskie Archives includes also records of previous owners of the estate: the Families of Słuszek, Chodkiewicz and Hlebowicz. Actually it does not include the last period, when Ros village - already in the 20th century - as a result of family bequest fell into the hands of Branicki Familly from Wilanów COA Korczak. The Roskie Archives is divided into four sections: I. Personal and family records and records of the property and business (16–20 c.), II. Records of a public nature (17–19 c.), III. Militaria (16–18 c.) and IV. Correspondence (18–19 c.). Elaboration of the Roskie Archive was the last work of an outstanding archivist and historian Prof. Teresa Zielińska (1929–2010).

Archiwalia publiczne w zbiorach prywatnych

100%

Zielińska T.

Miscellanea Historico-Archivistica

2008-2009

vol. 15-16

issue 15-16

5-13

The archives of private provenance that are preserved in the Polish public collections give a picture of the life of aristocratic families, who were the former ruling elite of the Polish – Lithuanian Commonwealth. Representatives of these families knew the habit that obliged the officials to transfer files associated with public office they exercised to the archive of the institution. According to this habit, the transfer should have taken place after one had stepped down from office, but unfortunately this rule was not always observed. This is why, the records associated with the office of chancellor of the crown are often represented in the private archives (especially those of the Zamoyski and Radziwiłł families; office of hetman of the crown did not have its own archive; thus, papers produced by hetman were gathered in the private collections of officials who exercised the office). Records for the operation of the other offices exercised by the magnates: great marshals and court marshals or tribunal marshals are preserved in a smaller number of private collections. Private archives are also places where records of the Diet [Sejm] and Regional Diet [Dietmes, sejmik] are preserved: resolutions [laudum], instructions, reports of the sittings and debates [diariusz], speeches, as well as constitutions, the special case of The Constitution of May 3, 1791 at the head. Many persons gathered records of a political nature, making out of them theme collections. A new phenomenon occurred at the end of the eighteenth century, i.e. collecting of the historical sources. These collections were often created for patriotic reasons. In private collections were assembled series of public documents, including parts of the official archives. For example, part of The Crown Archive and The Treasury Archive is in the holdings of The Czartoryski Library in Kraków. Many ways of gathering of the public records in the private archives, and long – lasting nature of this process resulted in extremely varied and rich material for the study of political and social history of Poland being preserved in these archives.

Archiwa o proweniencji prywatnej, przechowywane w polskich zbiorach publicznych, stanowią dokumentację życia rodzin magnackich, będących niegdyś elitą władzy Rzeczypospolitej. Przedstawiciele tych rodów znali zasadę mówiącą o konieczności przekazywania akt związanych ze sprawowaniem urzędu lub funkcji publicznej do archiwum instytucji, co powinno następować po zakończeniu urzędowania, ale niestety nie zawsze stosowali się do niej. Dlatego w archiwach prywatnych, zwłaszcza rodzin Radziwiłłów i Zamoyskich, licznie reprezentowane są akta związane ze sprawowaniem urzędu kanclerskiego (urząd hetmański nie posiadał własnego archiwum, więc akta hetmańskie gromadzono w zbiorach prywatnych kolejnych hetmanów). W mniejszej liczbie w zbiorach prywatnych zachowały się materiały do funkcjonowania innych urzędów sprawowanych przez magnatów: marszałków wielkich i nadwornych czy marszałków trybunalskich. Archiwa prywatne są też miejscem przechowywania akt sejmowych i sejmikowych: laudów, instrukcji, diariuszy, tekstów mów, a także poszczególnych konstytucji, ze szczególnym przypadkiem Konstytucji 3 Maja na czele. Wiele osobistości gromadziło akta o charakterze politycznym, tworząc z nich tematyczne sylwy. Przy końcu XVIII w. pojawia się nowe zjawisko, jakim było kolekcjonerstwo źródeł historycznych. Kolekcje te powstawały często z pobudek patriotycznych. W zbiorach prywatnych zgromadzono szereg dokumentów publicznych, w tym fragmentów archiwów urzędowych, jak części Archiwum Koronnego i Archiwum Skarbowego w Bibliotece Czartoryskich w Krakowie. Różnorodność dróg gromadzenia publików w archiwach prywatnych oraz długotrwały charakter tego procesu spowodował, że obecnie w archiwach tych przechowywany jest niezwykle różnorodny i bogaty materiał do badań historii politycznej i społecznej dawnej Rzeczypospolitej.

Refine search results

2 Miscellanea Historico-Archivistica

2 Zielińska T.

1 2011

1 2009

Search results

Archiwum Roskie w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie

Archiwalia publiczne w zbiorach prywatnych