NOTA EDYTORSKA Publikowana korespondencja zawiera dwa zbiory listów profesora Ananiasza Zajączkowskiego. Pierwszy z nich, pochodzący z lat 1928–1948, kierowany był do Hachana J.E. Hadży Seraji Chana Szapszała. Drugi, z lat 1933–1939, do redaktora Aleksandra Mardkowicza. Niestety nie zachowały się ich listy do A. Zajączkowskiego, spłonęły one bowiem wraz z jego archiwum i księgozbiorem w czasie Powstania Warszawskiego w 1944 r. Zbiór pierwszy składa się z 58 listów i kart pocztowych zachowanych w kolekcji dokumentów S. Szapszała w Bibliotece Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie pod sygn. F-143. Zbiór drugi liczący 18 listów i kart pocztowych przekazanych przez wdowę po Aleksandrze Mardkowiczu przechowywany jest w Archiwum Związku Karaimów Polskich. Treść listów jest czytelna, poza nielicznymi fragmentami, które zaznaczono wielokropkiem w nawiasach zwykłych. Zachowano oryginalną pisownię, wprowadzono tylko niewielkie zmiany uwzględniając zmiany ortografii polskiej wprowadzone w 1936 r. Dotyczą one m.in. zmiany „e” na „i, y”, rozdzielnego i łącznego pisania grup wyrazowych. Zachowano natomiast wszelkie odstępstwa od współczesnej normy języka polskiego. Skróty rozwiązano przy pierwszym wystąpieniu, a w przypisach starano się podawać jedynie niezbędne wyjaśnienia, dane biograficzne niedostępne w encyklopediach i słownikach biograficznych, natomiast obszerniej uwzględniono dane bibliograficzne. Zapisy w alfabetach arabskim, hebrajskim, rosyjskim i tureckim zachowano w oryginalnej pisowni, a w przypisach zastosowano uproszczony polski zapis wyrazów arabskich i perskich. Układ graficzny listów znormalizowano, ujednolicono miejsca nagłówków, dat i miejsce nadania, formuł końcowych i podpisu. Wszelkie uzupełnienia zaznaczono za pomocą nawiasów kwadratowych, a brakujące wyrazy i poprawną formę pisowni w nawiasach zwykłych.
Utalentowana artystycznie, autorka projektu karaimskiego godła i ekslibrisu Seraji Szapszała. Zginęła z rąk hitlerowców w okupowanej Warszawie. SPROSTOWANIE (Awazymyz 2011, z. 3, s. 2) W artykule Mariusza Pawelca, Płomień zgasły przedwcześnie, „Awazymyz”, 2011, z. 1, s. 12, pojawiła się błędna informacja o autorze ekslibrysu prof. Seraji Szapszała. Nie była nim Lidia Szole, lecz Janusz Tłomakowski. Projekt z dnia 5 maja 1939 r. sygnowany nazwiskiem autora jest przechowywany w kolekcji S. Szapszała w Bibliotece Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk. Janusz Tłomakowski (1896–1980), wilnianin i uczestnik walk o Wilno w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 13. Pułku Ułanów, był architektem, lecz zajmował się także grafiką. Zaprojektował wiele ekslibrysów, m.in. Józefa Piłsudskiego.
Wśród licznych sekretów historii odnaleźć można i ten, dotyczący zjazdu monarchów w Łucku w roku 1429. Czy w powitalnych uroczystościach uczestniczyli również przedstawiciele łuckiej gminy? Józef Ignacy Kraszewski był zdania, że tak. Skąd mógł to wiedzieć?
Nieznane okoliczności wydania w Łucku z inicjatywy Sergiusza Rudkowskiego nowego karaimskiego periodyku. Co sprawiło, że to przedsięwzięcie nie zakończyło się sukcesem?
Selection of source materials concerning the Karaim military service obligation in the Austrian Empire in the 19th century. The first annex contains the texts of official regulations exempting them from service with arms. The second annex is the texts of Karaims' public appearances to the authorities. Materials in German and Polish.
PL
Wybór materiałów źródłowych dotyczących obowiązku służby wojskowej Karaimów w Cesarstwie Austriackim w XIX wieku. Załącznik pierwszy zawiera teksty przepisów urzędowych zwalniających ich ze służby z bronią. Drugi załącznik to teksty wystąpień publicznych Karaimów przed władzami. Materiały w języku niemieckim i polskim.
Latem 1936 r. Hadży Seraja Chan Szapszał odbył wycieczkę naukową do Belgradu i Sarajewa w towarzystwie grupy studentów orientalistyki z Wilna. Wizyta ta odbiła się echem w środowiskach muzułmańskich Polski i Jugosławii. Fetih Bajraktarewić oraz Mehmed Handžić, dwaj wybitni przedstawiciele muzułmanów w Jugosławii, zabrali publicznie głos o religii karaimskiej usytuowanej pomiędzy judaizmem a islamem. Podkreślili oni również ważną rolę Szapszała jako duchowego przywódcy, orientalisty i kolekcjonera.
EN
In the summer of 1936 Hadji Seraya Khan Shapshal undertook an academic excursion to Belgrade and Sarajevo accompanied by a group of Oriental studies students from Vilnius. His visit made a great impression on Muslim circles in both Poland and Yugoslavia. Fetih Bajraktarević and Mehmed Handžić, two eminent representatives of the Muslim communities in Yugoslavia, spoke publicly on the religion of Karaites which was identified as lying somewhere between Judaism and Islam. They also emphasized the important role of Shapshal as a spiritual leader, Orientalist and collector.
One hitherto unknown aspect of Aleksander Mardkowicz’s active public life were his publications on issues of notarial law. This collection of texts includes six of his articles and polemics as well as a rejoinder to one of his public talks. He wrote them while working as a notary in the Lutsk. The texts were published in Warsaw in the fortnightly magazine “Notarjat i Hipoteka” in the years 1932–35.
PL
Nieznanym dotąd aspektem działalności publicznej Aleksandra Mardkowicza była jego publicystyka dotyczącą zagadnień prawa notarialnego. Zbiór tekstów obejmuje sześć jego artykułów i polemik oraz jedną replikę na jego wystąpienie. Napisał je będąc notariuszem w Łucku. Teksty ukazały się w latach 1932-1935 w Warszawie w dwutygodniku „Notarjat i Hipoteka”.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.