Search results

1

Siły polskie pod Zbarażem 10 lipca 1649 roku

100%

Rogowicz M.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2021

|

vol. XXII (LXXIII)

|

issue 3 (277)

43-83

EN

This study attempts to determine the exact full-time composition of the Polish forces that defended Zbaraż during the siege of the city that began on 10 July, 1649. as well as the general number of Polish forces that were available, which includes troops suitable for field combat and those assigned to camp duties. Previous studies concerning this topic have been imprecise and at times used incorrect evidence. The full-time composition of the Polish forces is estimated by the author of the article to total 12,824 soldiers serving under 134 banners, comprising of 8,938 cavalry and 3,886 infantry. After deducting the troops that deserted prior to the fighting, who were not considered when calculating the pay due to the army, the figure is reduced to 12,000 full-time soldiers. After deducting the non-combatants, the number of troops available to fight in the field is estimated at 9,000. Several sources provide similar estimates of the battlefield strength of the Polish contingent, i.e. 8,000 and 10,000, the latter figure, however, probably includes those troops that were assigned to the defence of the camp. In other sources estimates of 14, 15 and even as high as 20,000 can be found, these however refer to the size of the army before its part (4 to 6000) sended for provisioning was crushed and or cut off from the camp.

RU

Данное исследование касается определения точного постоянного состава польских войск, защищающих Збараж начиная с 10 июля 1649 г., а также общей численности войск, пригодных для ведения боевых действий и для защиты лагеря, включая лагерные службы. Эта тема уже поднималась ранее, но не так точно и от части некорректно. Штатный состав автору статьи удалось оценить примерно в 12 824 лошадей и людей в 134 хоругвях, всего 8 938 конниц и 3886 пеших солдат и драгунов. После вычета некоторых потерь, связанных с дезертирством, предшествовавшим збаражским битвам, которые не были учтены при подсчете причитающихся армии выплат, мы получим 12 тысяч ставок. После вычета „слепых” ставок можно говорить о примерно 9000 солдат, готовых к полевым битвам. В различных источниках встречаются цифры 8000 и 10 000 человек, которых можно отнести к этой категории защитников. Бoльшие цифры могут принимать во внимание, кроме самой армии, еще и лагерные силы, то есть в целом они относятся ко всем защитникам, которые могут сражаться во время обороны лагеря. В источниках встречаются также цифры 14 и 15 тысяч, а самая крупная цифра – 20 тысяч – относится к численности армии перед разгромом 4–6 тысяч человек, отправленных за пополнением запасов.

PL

Niniejsze opracowanie dotyczy określenia dokładnego składu etatowego sił polskich broniących Zbaraża, począwszy od 10 lipca 1649 r., a także ogólnej liczebności sił nadających się do walki w polu i do obrony obozu, wraz ze służbą obozową. Temat ten był poruszany już wcześniej, ale nie tak precyzyjnie i częściowo błędnie. Skład etatowy autorowi udało się ustalić w przybliżeniu na 12 824 konie i osoby w 134 chorągwiach, łącznie 8938 jazdy oraz 3886 pieszych i dragonów. Po odliczeniu części ubytków związanych z dezercjami poprzedzającymi walki zbaraskie, których nie wzięto pod uwagę przy obliczaniu należnego wojsku żołdu, otrzymamy liczbę 12 tys. etatów. Po odliczeniu ślepych porcji daje to szacunek ok 9 tys. żołnierza do walki w polu. W źródłach występują też liczby 8 tys. i 10 tys., które można odnosić do tej kategorii obrońców. Liczby wyższe dotyczą liczebności wojska wraz ze służbą obozową, a zatem liczby obrońców możliwej do wykorzystania przy obronie obozu. W źródłach spotykamy także liczby 14 i 15 tys., a liczba jeszcze wyższa – 20 tys. odnosi się do liczebności wojska przed rozbiciem i/lub odcięciem od obozu 4–6 tys. czeladzi wysłanej w celu aprowizacji.

2

Skład sił polskich pod Piławcami

100%

Rogowicz M.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2019

|

vol. XX (LXXI)

|

issue 1 (267)

11-51

EN

The article is an attempt to determine the composition of Polish forces that fought at Piławce on 21–23 September 1648 against the Cossack army of Chmielnicki supported by Tatar reinforcements. In total, the Polish army commanded by the Sandomierz voivode Prince Władysław Dominik Zasławski consisted of nearly 30 000 troops. After deducting blind portions, it only exceeded 20 000 soldiers to battle. However, together with the camp service, it can be estimated at as much as 60 000 people, although only 5000 of the servicemen had firearms. As far as the composition of full-time units is concerned, it was possible to confirm the participation of 2706 hussars, 2800 arquebusiers, 4118 Cossacks, 4570 foot soldiers, 2680 dragoons in units – banners (chorągiew) – of a known composition. This is only 16 874 out of nearly 30 000 positions. It is known that at least 7 additional hussar banners, 5 Wallachian and Tatar ones, 3 dragoon banners and more than 12 Cossack ones took part in the battle. They were accompanied by 1050 horses in banners of unknown cavalry type (mainly Cossacks and arquebusiers) and the infantry of the crown ensign (chorąży koronny) Aleksander Koniecpolski and the Russian voivode Prince Jeremi Michał Korybut Wisniowiecki. Many positive remarks can be made about the quality of the troops, but unfortunately they were commanded by a man without war experience. A deeper look into these findings shall require a lot more research.

RU

Статья представляет собой попытку определить состав польских войск, сражавшихся 21–23 сентября 1648 г. под Пилявцами с казацкой армией Хмельницкого, поддерживаемой татарскими войсками. В целом, польская армия под командованием сандомирского воеводы, Владислава Доминика, князя Заславского, насчитывала около 30 000 военнослужащих согласно занимаемым должностям. Если отнять „слепые порции”, то число солдат составляло уже лишь 20 000. Однако вместе со служащими в лагере количество человек могло достигать даже 60 000, хотя среди них лишь 5000 имели огнестрельное оружие. Что касается постоянного состава отрядов, то удалось определить участие в битве 2706 гусаров, 2800 аркебузиров, 4118 казаков, 4570 солдат пехоты, 2680 драгунов в хоругвях с известным составом. Это едва 16874 из почти 30 000 ставок. Известный факт, что в битве участвовало не менее 7 дополнительных гусарских хоругвей, 5 валашских и татарских, 3 драгунских, более 12 казацких. Кроме того, было 1050 лошадей в хоругвях неопределенного типа кавалерии (в основном казаки и аркебузы) и пехота коронного Александра Конецпольского и воеводы русского Иеремии Михала Корибута, князя Вишневецкого. О качестве армии можно написать много хорошего, но, к сожалению, ее лидером был человек без опыта проведения боев. Углубление выводов и результатов этой работы потребует большой исследовательской работы.

PL

Artykuł jest próbą ustalenia składu wojsk polskich, jakie walczyły 21–23 września 1648 r. pod Piławcami z armią kozacką Chmielnickiego wspartą posiłkami tatarskimi. Ogółem armia polska dowodzona przez wojewodę sandomierskiego Władysława Dominika księcia Zasławskiego liczyła tam wg etatów blisko 30 tys. wojska. Po odliczeniu ślepych porcji przekraczała już tylko 20 tys. żołnierzy do boju. Jednak wraz ze służbą obozową można ją szacować nawet na 60 tys. ludzi, choć spośród tej służby jedynie 5 tys. miało broń palną. Jeśli chodzi o etatowy skład oddziałów, to udało się ustalić udział w bitwie 2706 husarzy, 2800 arkebuzerów, 4118 kozaków, 4570 piechoty, 2680 dragonów w chorągwiach o znanym składzie. To zaledwie 16 874 spośród blisko 30 tys. etatów. Wiadomo, że w bitwie brało udział co najmniej dodatkowych 7 chorągwi husarskich, 5 wołoskich i tatarskich, 3 dragońskie, więcej niż 12 kozackich. Do tego dochodziło 1050 koni w chorągwiach o nieustalonym rodzaju kawalerii (głównie kozaków i arkebuzerów) oraz piechota chorążego koronnego Aleksandra Koniecpolskiego i wojewody ruskiego Jeremiego Michała Korybuta księcia Wiśniowieckiego. O jakości wojska można napisać wiele dobrego, niestety, jego wodzem był człowiek bez doświadczenia wojennego. Pogłębienie tych ustaleń będzie wymagało jeszcze wiele pracy badawczej.

3

Bitwa pod Konstantynowem, 26–28 lipca 1648 roku

100%

Rogowicz M.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2017

|

vol. XVIII (LXIX)

|

issue 2 (260)

13-44

EN

In 1648 during the Cossack Khmelnytsky Uprising one of the major battles took place near Kostiantyniv. The 40 thousand people Cossack forces of Kryvonis increased up to 50 thousand after conquering Polonne and headed south to Kostiantyniv, where at that time 1200 or 1500 soldiers of the voivode of Sandomierz Voivodeship Władysław Dominik Zasławski gathered under Krzysztof Korycki’s command, accompanied by the infantry regiment of Samuel Osiński (1200 troops). Nearby, in Rosolovce, there stood Jeremi Wiśniewiecki’s units (4000 people) retreating because of the approach of Maksym Kryvonis’ forces, as well as Janusz Tyszkiewicz’s units (1200 people). Hearing that Kostiantyniv is in danger they came to Korycki’s and Osiński’s aid. In the battle of 26th July the Cossacks were defeated on the crossing and chased up to the convoy of military vehicles. On the 28th July, reinforced up to 60 thousand people, they struck again. Wiśniowiecki, who had sent the military vehicles away with the infantry before the attack, faced the enemy with the cavalry and dragoons. The Poles defeated the Cossack left wing and their center and then they left to the west. The Cossacks did not dare to march further following the Polish forces and crossed Kostiantyniv heading south-west, from where they sent troops to Podolia.

RU

В 1648 г. во время казацкого восстания Хмельницкого под Константиновом (Староконстантиновом) произошла крупная битва. Казацкие силы Кривоноса в количестве 40 тысяч человек после захвата Полонного возросли до 50 тысяч человек и отправились под Константинов, где в то же время собралось 1200–1500 солдат сандомирского воеводы Заславского под руководством Корицкого и полк пехоты Осинского – 1200 человек. Рядом, в Росоловцах, стояли отступающие ранее перед Кривоносом отряды Иеремии Вишневецкого – 4 тысячи человек и Януша Тышкевича – 1,2 тысяч. Узнав об угрозе Константинову, они пошли на помощь Корицкому и Осинскому. В битве 26 июля казаки потерпели поражение на переправе и сгонялись в табор. 28 июля был нанесен еще один удар группой в количестве уже 60 тысяч человек. Вишневецки, который перед этой атакой отправил табор с пехотой, держал удар с кавалерией и драгунами. Поляки разгромили левое казацкое крыло и центр, затем отошли на запад. Казаки не решились продолжать движение за польскими силами и переправились через Константинов на юго-восток, откуда выслали отряды на Подолье.

PL

W 1648 r. podczas rebelii kozackiej Chmielnickiego pod Konstantynowem doszło do jednej z większych bitew. Siły kozackie Krzywonosa w liczbie 40 tys. ludzi po zdobyciu Połonnego wzrosły do 50 tys. i skierowały się na południe pod Konstantynów, gdzie w tym czasie zebrało się 1200 lub 1500 żołnierzy wojewody sandomierskiego Władysława Dominika Zasławskiego pod wodzą Krzysztofa Koryckiego i regiment pieszy Samuela Osińskiego w sile 1200 osób. Obok, w Rosołowcach, stały cofające się wcześniej przed Maksymem Krzywonosem oddziały Jeremiego Wiśniowieckiego – 4 tys. i Janusza Tyszkiewicza 1,2 tys. Te na wieść o zagrożeniu Konstantynowa poszły na pomoc Koryckiemu i Osińskiemu. W bitwie 26 lipca Kozacy zostali pobici nad przeprawą i ścigani do taboru. 28 lipca wzmocnieni do 60 tys. ludzi uderzyli ponownie. Wiśniowiecki, który przed tym atakiem odesłał tabory z piechotą, stawił czoła z jazdą i dragonami. Polacy rozbili lewe skrzydło kozackie i centrum, po czym odeszli na zachód. Kozacy nie odważyli się na dalszy marsz za siłami polskimi i przeprawili się przez Konstantynów na południowy wschód, skąd wysłali zagony na Podole.

Refine search results

3 Przegląd Historyczno-Wojskowy

3 Rogowicz M.

1 2021

1 2019

1 2017

Siły polskie pod Zbarażem 10 lipca 1649 roku

Skład sił polskich pod Piławcami

Bitwa pod Konstantynowem, 26–28 lipca 1648 roku