Search results

1

Wczesne krytyki teorii emergencji

100%

Fornal M.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2022

|

issue 2

27-42

PL

Idea emergencji w swojej złożonej naukowej postaci została po raz pierwszy sformułowana przez zwolenników brytyjskiego emergentyzmu. Emergentyzm w tej perspektywie był ontologią procesów ewolucyjnych w szerokim sensie, obejmującą relacje pomiędzy różnymi poziomami egzystencji świata. Jednak wraz ze wzrostem popularności tego nurtu zaczęły pojawiać się coraz liczniejsze głosy krytyczne przeciwko tej teorii. Niniejszy artykuł stanowi przegląd argumentów krytycznych skierowanych przeciwko brytyjskiemu emergentyzmowi i ich analizę porównawczą. Omówione zostają prace Stephena C. Peppera, Charlesa Baylisa oraz Waltera Terence’a Stace’a, którzy wskazywali na niemożliwość wyjaśnienia emergentnej nowości z perspektywy mechanicystycznego poglądu na świat.

2

Problem relacji umysł-ciało w emergentyzmie Samuela Alexandra

100%

Fornal M.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2018

|

vol. 43

|

issue 4

71-93

EN

Among contemporary philosophers of mind prevails a view that the representatives of Classical Emergentism such as Samuel Alexander sought to create a comprehensive metaphysical system which frequently allowed existence of non-physical elements or forces. Such view, classified British Emergentism as a position contrary to commonly accepted thesis of the Completeness of Physics, contributes to discrediting it in mind-body problem debates. The main aim of this paper is to present Samuel Alexander’s metaphysics of mind and analyze its present interpretations. The primary thesis is the claim, that solution of the mind-body problem proposed by Alexander is applicable on the ground of contemporary considerations within the framework of so called Non-reductive Physicalism.

PL

Wśród współczesnych filozofów umysłu dominuje przekonanie, że klasyczny emergentyzm dążył do utworzenia całościowego systemu metafizycznego niejednokrotnie dopuszczając istnienie nie fizycznych czynników czy sił. To przekonanie, klasyfikujące brytyjski emergentyzm, jako stanowisko stojące w sprzeczności z powszechnie przyjmowaną współcześnie tezą o domknięciu przyczynowym świata fizycznego, przyczynia się do całkowitej jego dyskredytacji we współczesnych debatach nad problemem umysł-ciało. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie metafizyki umysłu Samuela Alexandra, jednego z czołowych przedstawicieli wymienionego wyżej stanowiska filozoficznego oraz analiza jego współczesnych interpretacji. Główną tezą pracy jest twierdzenie, że zaproponowane przez Alexandra rozwiązanie problemu umysł-ciało, można z powodzeniem przenieść na grunt współczesnych rozważań w ramach tak zwanego nieredukcyjnego fizykalizmu.

3

Problem ogólnych pojęć abstrakcyjnych w kontekście językoznawstwa kognitywnego

100%

Fornal M.

Językoznawstwo

|

2022

|

vol. 16

|

issue 1

9-27

EN

It is now widely believed that the assumptions of the first cognitivist approach in linguistics should be completely replaced by the embodiment paradigm. While there is widespread agreement that the grounding problem is well understood in conceptual metaphor theory, a serious problem arises when trying to explain the mechanism of the emergence of abstract concepts (ungrounding problem, Dove 2016). In this article, I tried to show that the real problem facing embodiment theories is not how abstract thinking is embodied (Lakoff, Barsalou), but how embodied cognition can become abstract. This is the so-called “ungrounding problem” that breaks down into three minor issues: the generalization problem, the flexibility problem, and the dis-embodied problem. As I argue, only the adoption of an intermediate position between the theories of embodiment and distributive theories will allow us to formulate a satisfactory solution. The following article is an approximation of one such intermediate position as Guy Dove's theory of embodied and de-corporeal cognition.

PL

Obecnie panuje powszechne przekonanie, że założenia pierwszego kognitywizmu w językoznawstwie powinny być całkowicie zastąpione przez paradygmat ucieleśnienia. Jednak choć panuje powszechna zgoda, że kwestia ugruntowania pojęć konkretnych jest dobrze wyjaśniona w ramach teorii ucieleśnionego języka (Lakoff, Johnson), pojawia się poważny problem w przypadku prób wyjaśnienia mechanizmu wyłaniania się pojęć abstrakcyjnych (ang. ungrounding problem, Dove). W niniejszym artykule staram się wykazać, że prawdziwym problemem, przed jakim stoją teorie ucieleśnienia, nie jest to, w jaki sposób myślenie abstrakcyjne jest ucieleśnione (Lakoff, Barsalou), lecz jak ucieleśnione poznanie może stać się abstrakcyjne. Jest to tak zwany ungrounding problem, który rozbija się na trzy pomniejsze kwestie: problem generalizacji, problem elastyczności oraz problem od-cieleśnienia. Jak twierdzę, dopiero przyjęcie stanowiska pośredniego pomiędzy teoriami ucieleśnienia a teoriami dystrybutywnymi pozwoli na sformułowanie satysfakcjonującego rozwiązania. Poniższy artykuł stanowi przybliżenie jednego z takich stanowisk pośrednich, jakim jest teoria ucieleśnionego i od-cieleśnionego poznania Guya Dove’a.

4

O wolnej woli

100%

Fornal M.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2013

|

vol. 22

|

issue 3

125-133

PL

[Sam Harris, “Free Will”, New York: Free Press, 2012]

5

Teoria przetwarzania predykcyjnego a problem ogólnych pojęć abstrakcyjnych w perspektywie językoznawstwa kognitywnego

100%

Fornal M.

Językoznawstwo

|

2023

|

vol. 19

|

issue 2

15-27

EN

The contemporary embodiment paradigm in cognitive linguistics provides a valuable conceptual framework for explaining the grounding of concrete concepts but faces fundamental difficulties in explaining the mechanism of abstract concept formation (the so-called disembodiment problem of concepts). It has been increasingly pointed out that the solution to this difficulty lies in combining the embodiment paradigm with the theory of predictive processing. Although this theory aspires to be a general brain theory in the cognitive sciences, it has some limitations, albeit in explaining the salient features of general abstract concepts. The article analyzes the theory of predictive processing in terms of its ability to explain the composability, productivity, systematicity and generality of conceptual thinking. Despite the limitations pointed out in the article, predictive processing theory, combined with the embodied language paradigm, is a promising proposal within second-generation cognitivism.

PL

Współczesny paradygmat ucieleśnienia w językoznawstwie kognitywnym stanowi cenne ramy pojęciowe dla wyjaśnienia ugruntowania pojęć konkretnych, lecz napotyka zasadnicze trudności w wyjaśnianiu mechanizmu tworzenia pojęć abstrakcyjnych (tak zwany problem odcieleśnienia pojęć). Coraz częściej wskazuje się, że rozwiązanie tej trudności leży w połączeniu paradygmatu ucieleśnienia z teorią przetwarzania predykcyjnego. Chociaż teoria ta aspiruje do bycia ogólną teorią mózgu w naukach kognitywnych, posiada pewne ograniczenia, chociażby wyjaśnieniu istotnych cech ogólnych pojęć abstrakcyjnych. Artykuł analizuje teorię przetwarzania predykcyjnego pod kątem jej zdolności do wyjaśnienia kompozycyjności, produktywności, systematyczności i ogólności myślenia pojęciowego. Pomimo wskazanych w artykule ograniczeń, teoria przetwarzania predykcyjnego w połączeniu z paradygmatem ucieleśnionego języka stanowi obiecującą propozycję w ramach kognitywizmu drugiej generacji.

Refine search results

2 Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

2 Językoznawstwo

1 Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

5 Fornal M.

1 2023

2 2022

1 2018

1 2013

Wczesne krytyki teorii emergencji

Problem relacji umysł-ciało w emergentyzmie Samuela Alexandra

Problem ogólnych pojęć abstrakcyjnych w kontekście językoznawstwa kognitywnego

O wolnej woli

Teoria przetwarzania predykcyjnego a problem ogólnych pojęć abstrakcyjnych w perspektywie językoznawstwa kognitywnego