Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Architektura dialogu: w stronę przestrzeni pytań i odpowiedzi

100%
Urbańska M. A.
Państwo i Społeczeństwo
|
2018
|
issue 2
55-63
EN
Philosophy of dialogue, an important strain of the 20th century thought (to mention but Martin Buber, Emmanuel Levinas or Józef Tischner) found many followers, probably due to its ethical or theological character. However, considerations of the dialogical relation, of encountering the Other or the relation of the Inquisitive with the Respondent (as proposed by Tischner), seem to be very adequate for the situation of any new architecture that is inscribed into the extant context. Being also inspired by the concept of dialogical architecture (Jacek Dominiczak), the author aims at presenting a few examples of contextual architecture from Poland where a true dialogue took place. Such structures create the space of a dialogue indeed – different from the extremities of violent negation or total mimicry (unconditional acceptance). In the author’s opinion, those two poles (whose global ‘architectural representatives’ will also be mentioned, for the sake of contrast) do not allow for any dialogue.
PL
Nurt filozofii dialogu, istotnego aspektu myśli dwudziestowiecznej (by wspomnieć tylko prace Martina Bubera, Emmanuela Levinasa czy Józefa Tischnera), znalazł wielu zwolenników, zapewne z uwagi na jego etyczny czy teologiczny charakter. Rozważanie relacji dwóch interlokutorów, spotkania z Innym lub Pytającego z Zapytanym jest, jak się zdaje, bardzo adekwatne do sytuacji nowej architektury, wpisywanej w istniejący kontekst. Inspirowany także koncepcją architektury dialogicznej (Jacek Dominiczak) niniejszy artykuł spróbuje przedstawić kilka przykładów polskiej architektury kontekstualnej, gdzie dialog ów nawiązano. Będą to obiekty tworzące przestrzeń dialogu – różne od ekstremów całkowitej mimikry (bezwarunkowej akceptacji) lub gwałtownej negacji, oba te bieguny (których przykłady, pod postacią światowych „architektonicznych reprezentantów”, także zostaną – dla kontrastu – wskazane) nie pozwalają bowiem na żaden dialog.
2
Publication available in full text mode
Content available

Architektura - sztuka przestrzeni publicznych w Polsce wczoraj i dziś

100%
Urbańska M. A.
Państwo i Społeczeństwo
|
2020
|
issue 3
87-100
EN
Architecture and art: this is an archetypal issue, as architecture, as an applied art, is most likely the oldest and the most durable of all the arts. According to the classic sequence: civis, civitas, civilitas, architecture is an expression of civilisation, which takes place in cities whose essence is public life. Obviously, this life requires physical framework. Because a discussion of history and meaning of the art of shaping public space as such greatly exceeds the scope of this article, the authoress decided to treat the subject as a point of departure to an analysis of a few examples of Polish architecture of the recent years, in respect of public spaces and their service to public life. The achievements of Jan Gehl, which were also presented during the International Biennale of Architecture in Krakow, became an inspiration here. The last part of the essay refers to the newest events related to the COVID-19 pandemic situation. Draconic limitations were imposed on life in public space, posing several questions regarding the consequences of this situation for architecture as the art of shaping public spaces.
PL
Architektura i sztuka to temat wręcz archetypiczny: architektura jako sztuka stosowana jest zapewne najstarszą i najtrwalszą ze sztuk. Zgodnie z klasyczną sekwencją civis, civitas, civilitas, architektura jest wyrazem cywilizacji tworzonej w miastach, których esencję stanowi życie publiczne wymagające przestrzennych ram. Ponieważ dyskusja o historii i znaczeniu sztuki kształtowania przestrzeni publicznej przekracza zakres tego artykułu, autorka postanowiła potraktować temat jako punkt wyjścia do rekapitulacji kilku przykładów polskiej architektury ostatnich lat – w aspekcie przestrzeni publicznych i służby życiu publicznemu. Inspiracją są tu dokonania Jana Gehla, prezentowane także w ramach Międzynarodowych Biennale Architektury w Krakowie. Ostatnia część odnosi się do najnowszych wydarzeń pandemii COVID-19, które narzuciły surowe ograniczenia dla życia w przestrzeni publicznej. Powstają pytania o konsekwencje tego nieoczekiwanego rozwoju wydarzeń dla architektury jako sztuki kształtowania.
3
Publication available in full text mode
Content available

Eksperyment powściągliwości w brytyjskiej i polskiej architekturze najnowszej

100%
Urbańska M. A.
Państwo i Społeczeństwo
|
2017
|
issue 1
115-124
PL
Amanda Levete, uznana brytyjska architekt, stwierdziła w trakcie swego ubiegłorocznego wykładu w Warszawie na zaproszenie Fundacji im. Stefana Kuryłowicza, że „epoka budynków-ikon już się skończyła. Teraz bardziej sensownie jest mówić o ikonografii terenu – czy o architekturze topografii”1. Ta uwaga konweniuje z przekonaniem autorki eseju o potrzebie większej subtelności interwencji, zwłaszcza w środowisku stricte historycznym, a z takim mamy do czynienia w przypadku realizacji w miastach polskich. Esej ma na celu refleksję nad tym, czy w najnowszej architekturze polskiej można też mówić o pewnym eksperymencie samoograniczenia ekspresji przez architektów? Innymi słowy, czy można mówić o przykładach eksperymentu powściągliwości, rozumianego jako daleko posunięty respekt wobec genius loci? Pytanie to wydaje się sensowne z uwagi na liczne spektakularne realizacje, np. obiektów kulturalnych po roku 2004. Czy są jednak obiekty, których architekci, nie rezygnując ze spełnienia wszystkich wymogów programowych, a nawet potrzeby reprezentacji, podążają za przekonaniem A. Levete?
EN
Amanda Levete, an acclaimed British architect stated during her lecture for the Stefan Kuryłowicz Foundation in Warsaw last year that the age of architectural icons has passed and that it makes more sense today to discuss the iconography of a terrain – or of architecture of topography. That remark is very much in keeping with the view of the authoress of this essay on the necessity of greater subtlety of intervention, especially in the strictly historic environment. Such is an urban context in the majority of Polish towns. Thus the essay aims at pondering the question whether one can speak of a certain experiment of self-limitation of expression amongst Polish architects? In other words can one talk of the experiment of modesty and moderation understood as a farreaching respect towards the genius loci? The question seems adequate as there are many spectacular buildings, for instance ones built for cultural purposes after the year 2004. However, are there any architects who are aiming at fulfilling the need for representation while following the concept so aptly expressed by A. Levete?
4
Publication available in full text mode
Content available

Natura i architektura: realizacja nad jeziorem Ukiel w kilku kontekstach

100%
Urbańska M. A.
Państwo i Społeczeństwo
|
2019
|
issue 3
89-100
EN
Nature is, of course, not only one of the most elementary terms of philosophy, but one of the elementary terms of any language indeed. Even the most concise review of relations of nature and architecture in the philosophy of creativity in our cultural circle has to mention Lucretius, Vitruvius and Giovanni Pico della Mirandola. However, a description in the context of phenomenology seems to be the most adequate today, and also the most simple for an architect interested in philosophy (de facto a layman). Chris an Norberg-Schulz and his Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture is indispensable here. Such – and not only such – description shall be applied to one of the recent realisations of Polish architecture. It is the largest – and in the opinion of not only of the authoress of this essay – the best layout of public space in an imposing context of nature: the Lake Ukiel in Olsztyn.
PL
Natura to nie tylko jedno z elementarnych pojęć filozofi i, ale także jedno z elementarnych pojęć języka w ogóle. Nawet niezwykle pobieżny przegląd relacji natury i architektury w filozofii twórczości naszego kręgu kulturowego musi zawierać pozycje Lukrecjusza, Witruwiusza i cytować Giovanniego Pico della Mirandolę. Jednak najbardziej stosowny dziś, a poza tym najprostszy dla zainteresowanego filozofią architekta (de facto jednak laika w dziedzinie filozofii) wydaje się opis w kontekście fenomenologicznym. Niezastąpiony jest tu Chris an Norberg-Schulz i jego dzieło Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture. Taki właśnie opis – lecz nie tylko – zostanie zastosowany do jednej z niedawnych realizacji architektury polskiej, którym są liczne obiekty i urządzenia nad jeziorem Ukiel w Olsztynie. Jest to chyba największe – zdaniem nie tylko autorki – i najlepsze założenie przestrzeni publicznej w imponującym kontekście natury.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.