Search results

1

Zum Problem des Bedeutungswandels deutscher Substantive im Polnischen

100%

Sikorska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica

|

2002

|

issue 03

251-261

PL

W wyniku kontaktów polsko-niemieckich na płaszczyźnie kultury, polityki i gospodarki na przestrzeni dziejów pojawiły się w języku polskim liczne wyrazy pochodzenia niemieckiego. We współczesnej polszczyźnie występuje bardzo wiele zapożyczeń niemieckich, z czego większość stanowią rzeczowniki. Najczęściej jednak ich obce pochodzenie nie jest znane przeciętnemu użytkownikowi języka polskiego, gdyż wyrazy te zasymilowały się w polszczyźnie zarówno na płaszczyźnie fonologicznej, graficznej, jak i morfologicznej. Największą grupę rzeczowników pochodzenia niemieckiego stanowią te, w których przypadku zachowane zostało ich pierwotne znaczenie, co wiąże się z faktem, że jako pojęcia i terminy fachowe nie miały w języku polskim swoich odpowiedników, pod wpływem których mogłoby ulec zmianie ich znaczenie. Wśród zapożyczeń znajdują się również takie, których znaczenie całkowicie różni się od pierwotnego znaczenia słowa niemieckiego. Znaczenie zapożyczeń ulegało zawężeniu, gdy dany wyraz pojawiał się w języku polskim nie we wszystkich swych znaczeniach pierwotnych lub też rozszerzeniu, gdy został on zapożyczony ze wszystkimi pierwotnymi znaczeniami i dodatkowo obok nich pojawiło się zupełnie nowe znaczenie. Częstym zjawiskiem jest występowanie równocześnie różnych typów zmian znaczenia wyrazu zapożyczonego, np. zawężenia i przesunięcia lub/i rozszerzenia znaczenia.

2

Sprachwandel und Wortfeld

100%

Sikorska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica

|

2004

|

issue 04

51-62

PL

Zmiany dokonujące się w języku na przestrzeni dziejów są wynikiem zmian w rzeczywistości pozajęzykowej. Nowe elementy leksyki są m. in. efektem procesu zapożyczenia z innych języków. Słowa te w momencie przejmowania ich przez inny język tracą swe wszelkie pierwotne powiązania z innymi leksemami, które miały w języku, z jakiego zostały przejęte, i wchodzą w nowe relacje semantyczne z istniejącymi już w danym polu wyrazowym słowami, stając się jego nieodłącznym elementem. W procesie asymilacji na płaszczyźnie semantycznej wchodzą one w nowe dla siebie relacje paradygmatyczne i syntagmatyczne, wpływając znacząco na strukturę danego pola wyrazowego i przyczyniając się do zmian w jego obrębie. Zapożyczone z innego języka wyrazy mogą ze względu na swe znaczenie stać się w danych polach elementami dominującymi lub też pojawić się w nowym otoczeniu leksykalnym obok rodzimych synonimów. Jedynie użytkownik języka, przy uwzględnieniu kontekstu językowego i sytuacyjnego, decyduje o ich użyciu.

3

Veränderungen im Bedeutungsbereich der aus dem Deutschen entlehnten Lemmata im Vergleich zu ihren neuhochdeutschen Pendants

100%

Sikorska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica

|

1997

|

issue 01

143-154

PL

We współczesnej polszczyźnie występuje wiele słów, będących zapożyczeniami z języka niemieckiego. Najstarsze zapożyczenia pojawiły się w języku polskim wraz z nowymi przedmiotami codziennego użytku i były jednocześnie zapożyczeniami fonetycznymi. Obecnie nie wyczuwa się już ich obcego pochodzenia. Słowa przejęte z niemieckiego podlegały w języku polskim licznym i różnorodnym procesom adaptacyjnym, dotyczącym m. in. ich formy gramatycznej, fonetycznej czy też morfologii. Ulegały one również licznym zmianom znaczeniowym, tzn. rozszerzały bądź zawężały swe pierwotne znaczenie, zmieniały również zabarwienie stylistyczne. Poza tym można też mówić o przesunięciu znaczenia wyrazu zapożyczonego oraz o zjawisku przejmowania tylko niektórych znaczeń pierwotnych danego słowa, pochodzącego z języka niemieckiego. Ciekawym zjawiskiem jest również występowanie we współczesnej polszczyźnie takich wyrazów niemieckiego pochodzenia, które jednak nie posiadają już swych odpowiedników we współczesnym języku niemieckim, tzn. w nowo-wysoko-niemieckim, gdyż zostały one zapożyczone bardzo dawno, ale znaleźć je można jeszcze w słownikach etymologicznych języka polskiego, gdzie podawane są jak o odpowiedniki niemieckie danych wyrazów, np. fastryga, framuga itd. Całkowite podporządkowanie się regułom języka przejmującego dany wyraz obcego pochodzenia świadczy o jego zakorzenieniu się w danym języku oraz dopasowaniu się do nowego systemu językowego. Wyrazy pochodne od danego zapożyczenia, frazeologizmy, w których te zapożyczenia występują, synonimy, pojawiające się w danym języku obok wyrazów zapożyczonych oraz frekwencja zapożyczeń w danym języku świadczą o stopniu zakorzenienia się danego wyrazu obcego pochodzenia w języku polskim.

4

Zur Sprache der deutschen Comedy-Show

100%

Sikorska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica

|

2009

|

issue 05

29-37

PL

Współczesny świat, zdominowany przez elektroniczne środki przekazu, to już zupełnie inne pojmowanie komunikacji językowej, zarówno tej w formie pisanej, jak i mówionej. Dominują w nim skrótowe i kompaktowe wypowiedzi; język z jednej strony traci na znaczeniu, z drugiej zaś - chłonie nowinki z innych systemów językowych, z którymi wchodzi w interakcje na różnych płaszczyznach. Niewątpliwe ogromną rolę odgrywają w tym procesie różnice kulturowe i związane z tym nie tylko kwestie mentalności, stereotypy, lecz także odmienne pojmowanie zjawisk dnia codziennego, w tym również sposób definiowania poczucia humoru. Ciekawą rzeczą jest więc próba wskazania na podobieństwa oraz różnice między tzw. „typowo niemieckim” poczuciem humoru a niemieckim programem komediowym Was guckst du?, produkowanym i prowadzonym przez obcokrajowca. Kaya Yanar, autor i gospodarz tego programu, jest niewątpliwie najlepszym przykładem na to, że wymienione wcześniej „typowo niemieckie” poczucie humoru odbiega w znacznym stopniu od rodzaju żartu, proponowanego właśnie przez Yanara. Was guckst du? daje możliwość zanalizowania języka audycji komediowej, odwołującej się głównie do kultury świata arabskiego i wszelkich zjawisk z nią związanych, kwestii opanowania i posługiwania się językiem niemieckim właśnie przez obcokrajowców z tego kręgu kulturowego. W przełożeniu na leksykę i jej użycie w praktyce oznacza to wykorzystanie w programie zjawiska wieloznaczności, wynikających z braku znajomości języka, jako źródła sytuacji komediowych, które w połączeniu z niezwykle barwną osobą prowadzącego, odpowiednim obrazem, charakterem postaci oraz motywami muzycznymi, jest punktem wyjścia do całościowej analizy tegoż programu.

Refine search results

4 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica

4 Sikorska K.

1 2009

1 2004

1 2002

1 1997

Zum Problem des Bedeutungswandels deutscher Substantive im Polnischen

Sprachwandel und Wortfeld

Veränderungen im Bedeutungsbereich der aus dem Deutschen entlehnten Lemmata im Vergleich zu ihren neuhochdeutschen Pendants

Zur Sprache der deutschen Comedy-Show